Ә с I гі т I к б I л I m г. А. Кактаева философия
Қарама-царсыяыцтардыц бірлігі мен куресі зацы
жүктеу/скачать 12,84 Mb. Pdf көрінісі
|
httpkmib.netuchebnikifilosofija.g.kaktaeva-2.pdf
| Қарама-царсыяыцтардыц бірлігі мен куресі зацы даму
процестерінің іш кі қайнар көзін ашады. Даму қайдан ш ықты деген сүрақңа жауап береді. Қарама-царсылыц- тар дегеніміз - қүбылыстардың бір-біріне ңарсы түра- тын жаңтары, күштері, тенденциялары. Бүлар бірін-бірі мойындамайды, теріске, жоқңа шығарады және сонымен қатар бірін-бірі туғызады да. Қайшылық - қарама-ңар- сылықтардың өзара қатынасы болады. Қарама-ңарсыльщтардың бірлігі дегеніміз - олар бір қүбылыстың ажыратуға болмайтын екі жағы және олар бірін-бірі туғызыгі отырады деген сөз. Қарама-ңарсыльщ- тар бірінен бірі бөлек өмір сүре алмайды, ал әрбір зат, ңүбылыс олардың бірлігінсіз және өзара әрекетінсіз бола алмайды. Қарама-ңарсылыңтардың күресі, іш кі қайшылыңтар барлың заттар мен қүбылыстардың ңозғалысы мен даму- ының негізгі көзі болып табылады. Қайінылыңтар - іш кі және сыртңы, негізгі, негізгі емес, антагонистік және антагонистік емес болады. Қайшы- лықтың мазмүнын адам болмысында, әлеуметтік-тари- хи және соның ішінде экономикалық процестерде зерт- теген К. Маркс еді. Әрбір сатылу үшін өндірілген өнім (тауар) айырбас қатынастарының шеңберінде екі жақты қасиеттерге ие. Біріншіден, адамдардың белгілі бір түты- ну мүқтаждығын өтей алатын түтыну сапасы болуы ке- рек . Екінші, тауардың қүны, яғни оған жүмсалған қоғам- дық қаж етті еңбек. Осы екі қасиеттің біреуі екіншісіз болмайтындығы белгілі. Егер тауардың түтыну қасиеті төмен болса, тауар, өрине, өтпеуі мүмкін, яғни ол сатыл- май қалады. Онда ол тауарды, өндіруге кеткен еңбек те, І жұмыс уаңыты да босқа жоғалады. Немесе тауарды өнді- руге жүмсалған еңбек, жүмыс уақыты сол қоғамдағы ор- та дәрежеден артьщ болса, яғни оған еңбек тым көп жүм- салса, онда тауар өзіне кеткен шығыннан төмен бағада сатылады. Өндіруші шығынға үшырайды. Осы екі қаси- еті бір тауар біріне белгілі деңгейде сай келмесе, өнім ж ал- пы тауарлың ңасиетінен айрылады, яғни онда ол тауар емес. Олар бір-біріне сай келген жағдайда бірі екіншісі- не үқсамайтын бір тауардың екі түрлі ңасиеттері іштей біртумалың тектестігін саңтайды. Қайшылыңтардың даму сатылары: 1. Айырмашылың. 2. Қарама-ңарсылық. 3. Ж анжал. Айырмашылық қайш ыльщ тың бастапңы сатысы деп қарауға болады. Қарама-ңарсылың дегеніміз - дамып өршіген қайшы- лъщ. Ж анжал — әбден шегіне жете шиеленіскен ңайшы- лық, қайш ылықтың ең аңырғы даму сатысы. Ең қарапайым қатынас - екі түрлі тауарларды бір- біріне айырбасталуын бір түтас ңатынас ретінде алып қа- расаң, осы ңарама-қарсы түрған, біртүтастықты қүрай- тын екі жаңтың көзге көрінбейтін іш кі бір бірлігінің бар болғаны. Екі түрлі тауарларды бір-біріне теңгеру үшін олардың бір ортаң табиғаты болуы тиіс. Қорыта айтсаң, әрбір қүбылыстың, процестің ңарама- ңарсыльщтары тепе-теңдікте болса, ол ңүбылыс, процесс саңталады, бір жағы жеңсе, өзгеріске үшырайды. жүктеу/скачать 12,84 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|