Әдебиет туралы жалпы түсінік әдебиет – араб сөзі, ол «үлгілі сөз»
жүктеу/скачать 462,66 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ТӘТІҚАРА АҚЫН (XVII ғ.) Туған жері
- БҰҚАР ЖЫРАУ ҚАЛҚАМАНҰЛЫ (1668–1781) Туған жері
| «Балаларыма өсиет»
«Түйе мойнын тұз кесер» «Жылқыдан асқан мал бар ма?» «Балпаң-балпаң кім баспас» «Жауға шаптым» «От басар орыны отаудай» және т.б. Өлең-толғаулары батылдыққа, ізгілікке, патриоттық күй-сезімдерге толы. Мысалы, Күлдiр де күлдiр кiсiнетiп, Бұрын да сөйлер ме екемiз! ТӘТІҚАРА АҚЫН (XVII ғ.) Туған жері: Қостанай облысы, Урицкий ауданы. Қызметі: азаттық күрестің азаншысы, басқыншыларға қарсы халықты үндеген жауынгер ақын. Ақын есімі 1756 жылы қазақ жеріне басқыншылықпен кірген Цин үкіметіне қарсы күресте ерекше танылды. Абылай ханның жаугершілікке аттанғанда жанынан тастамайтын сенімді серігі, оның сарбаздарына дем беруші болған. Шығармалары: «Қамыстың басы майда, түбі сайда» (Абылай сарбаздарына жігер беру мақсатында туған) «Көше тоқыраулы судың бойынан» (Абылайдың үлкен ұлы Жанбай қайтыс болғанда, қатты қайғыдағы Абылайға арнап шығарған) т.б. БҰҚАР ЖЫРАУ ҚАЛҚАМАНҰЛЫ (1668–1781) Туған жері: қазіргі Павлодар облысы Баянауыл ауданы. Өз елінде қайтыс болған, моласы Далба тауында. Қызметі: әйгілі жырау, Абылай ханның ақылшы-биі, абыз. Руы – Арғын. Арғын руының қабырғалы билерінің бірі. Сөйлегенде қара сөзбен емес, көмекейі бүлкілдеп, түйдек-түйдек жырмен сөйлейтін болғандықтан, оны «Көмекей әулие» деп атаған. Жырау жоңғар басқыншылығы тұсында, елдің болашағы қыл үстінде тұрған кезде өмір сүріп, сол замандағы күрделі мәселелерге өз жырларымен жауап бере білген. Қиын сәттерде Абылай ханға кеңес берген, елді жауға қарсы күресте біріктіруге, бір тудың астына топтастыруға күш салған. Бізге жеткен жырлары 1200-дей жол. Жырау өлеңдерін М.Ж.Көпеев жазып қалдырған. М.Ж.Көпеев: «Бұл кісінің сөзін түгел жазамын деушіге Нұхтың өмірі, Аюбтың сабыры, Аплатонның ақылы керек». Бұқар өлеңдерін өмір, бірлік, ерлік және Абылай туралы деп бөлуге болады.
жүктеу/скачать 462,66 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|