М. Р. Балтымова


Ҧсынылатын әдебиет тізімі



Pdf көрінісі
бет22/78
Дата16.05.2023
өлшемі1,57 Mb.
#93444
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   78
Ҧсынылатын әдебиет тізімі: 
1. 
Алпысбаев Қ. Тарихи шығарма: таным мен 
кӛркемдік. – Алматы, 1999. – 346 б. 
2. 
Балтымова М.Р. Қазақ әдебиетіндегі тарихи 
проза: Оқу құралы. – Ақтӛбе, 2016. – 200 бет. 
3. 
Бердібай Р. Тарихи роман. Оқу құралы. – 
Алматы: «Санат», 1997. – 336 б. 
4. 
Елеукенов Ш. Қазақ әдебиеті тәуелсіздік 
кезеңінде. – Алматы: «Алатау», 2006. – 352 б. 
5. 
Сыдықов Т.С. Қазақ тарихи романы. – Алматы: 
Ер-Дәулет, 1996. – 252 б. 
 
№5 практикалық сабақ
Тақырыбы.  Қазіргі тарихи романдардың зерттелуі 
Жоспары:
1. 
Қазақ ғалымдары Р.Бердібай, Ш.Елеукенов, 
Т.Сыдықов, Қ.Алпысбаевтың тарихи проза саласындағы 
зерттеулеріне талдау жасау 
2. 
Тарихи роман туралы Г.Ленобль, С.Петров, 
Р.Мессер зерттеулеріне талдау жасау 
3. 
Оқу және талдау: С.Сматаев 
«Елім-ай», 
«Жарылғап батыр»
4. 
Оқу және талдау: Х.Әдібаев «Отырар ойраны» 
Әдістемелік нҧсқау. Бұл сабақ пресс-конференция 
түрінде ӛткізіледі. Сабақта студентке тӛмендегі жұмыстарды 
орындау ұсынылады. 
Бақылау сҧрақтарына жауап беру:


179 
6. 
Тарихи 
роман 
авторларының 
негізгі 
концепциясы неде? 
7. 
Тарихи деректердің кӛркемдікпен бейнеленуі 
қалай жүзеге асырылады? 
8. 
Тарихи шығармалардағы ел бірлігі, елдік 
мәселесінің кӛркем бейнеленуі туралы баяндаңыз. 
Глоссариймен танысу:
Ӛмір шындығы 
және 
кӛркемдік 
шындық 
– 
кӛркемӛнерде, соның ішінде әдебиетте шығарма, әрине ӛмір 
шындығына сүйеніп жазылады. Нақты ӛмір құбылыстарын, 
оның сырын, қайшылықтарын терең түсінбей, сезінбей шығарма 
тумайды. Тарихи және қоғамдық шындық әдеби туындының 
бастау кездері болып таылады. Әлеуметтік ӛмір, саясат, халық
тұрмысы – бәрі де ӛмір шындығын танытар жағдайлар. Еш 
жазушы ӛмір шындығынан, оның нақты болмысынан алшақ 
кетпейді. Ал, осындай ӛмір шындығын беруде жазушы тура 
кӛшірмеге, ие болмай жазуы керек. Шығарма оқырман үшін 
тартымды, рухани ләззатқа бӛлейтін болуы шарт. Сонда 
қаламгердің қоғамдық позициясы, идеалы анықталады. Осыдан 
келіп ӛмір шындығын қаламгер,суреткер,ақын шеберлікпен 
игеріп, оны кӛркем шындыққа айналдырады. Кӛркем шындық – 
ӛмірді образды түрде бейнелеп, оны озық кӛзқараспен жоғары 
эстетикалық мақсат тұрығысынан терең ашу. Адам үшін 
маңызды деген жайларды типтік дәрежеге кӛтеріп, бейнелеу. 
Ӛмірлік-қоғамдық құбылыстардың ақиқатын суреттеу. Бұл ретте 
автордың ойы кейіпкерлер арқылы кӛркемдік-образдық сипатта 
кӛрініс табады. Кӛркем шындықты беруде автордың біліктілігі 
зор міндет атқарады. Оқиғалар, адам тағдыр, жарасымды келіп, 
шындыққа сай болуы, күмән тудырмауы керек. Ӛмір шындығы 
кӛркем шындықпен суреттеу үшін жазушы ойдан шығару
фантазиялық қиялдау тәсілдерін қолданылады. Бұл қасиеттер 
ӛмір шындығымен үйлесуі керек. Ол үшін творчестволық 
тәжірибе, ерекше қабілет керек. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   78




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет