Ескерту материалды таратуғА ӨҢдеуге қатаң тыйым салынады
жүктеу/скачать 10,96 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 78. Шартты және шартсыз рефлекстердің салыстырмалы сипаттамасы, инстинкт
| 77. ЖЖІӘ зерттеу әдістері.
Жогары жүйкс іс-әрекстін зсрттеу эдістсрі Жогары жүйкс ісэрекеттерін тскссру мінсз-қүлыкты жэнс мидың кызметін зерттеу эдістерінен қүралады. 1. Шартты рефлекстер эдісі - мінсз-күлыкты тексерудіц нсгізгі әдісі. И.П. Павлов шартты рефлексті калыптастыру жоніндегі тәжірнбслсрді нттсрге сілекей бөлудің шартсыз түрі негізіндс жүргізіп, онын бірнсше срежслсрін анықтады: а) шартты жэне шартсыз тітіркендірулердін оеері бір мсзгілдс ұштасуы керек; э) шартты тітіркендіргіштің эсері бұрын берілуі кажет; б) шартты тітіркендіру тек багдарлау рефлексін шыгаратын күйде әлсіз жэне талғаусыз болуға тиіс; в) орталык жүйке жүйесінін жогары бөлімінің әрекегі калыпты жағдайда болуы керек. Өйткені аурулы жағдайда. организмнщ жүмыскерлігі төмендесе немесе жүйке жүйесінін ісэрекегі нашарласа. шартты рефлекс калыптаспайды; г) тәжірибе кезінде бөтен тітіркендірпшзер эсер етпеуге тиіс. 2. Қорганыш рефлсксі - мінсз-құлықты зерттеудің келесі нақтылы үлгісі. Ол ауыртатын тітіркендіргіш колданганда туатын шартсыз қорғаныс әсерлсніс негізінде калыптасады 3. Этология эдісі - бостандыкга жүрген жануарлардың срікті мінезқүлыгын табиғи ортада бақылау, кино-, видеотаспаларга түсіру аркылы байкау, зтограммалар қүрасытыру, мінездің эртүрлі жагдайларын тэжірибелерге қайта жасап тексеру түрі 4. Экстраполяциялык эдістер - жануарлардың туа біткен үстіртін байымды мінез-құлыгын текссретін тэсіл. 5. Амалдау (оперант) эдісі. - жануарлардың біркелкі фигуралармен амалдау қабілетін тексереді. 6. Морфологиялық эдістер - қазіргі кезде нейроморфология саласында кеңінен тараган эртүрлі микроскопиялық, гистохимиялык тэсілдерден тұрады 7. Клиникалык эдіс 8. Физиологиялык одістер - бірмсше т.эжірибслерден құралады: - медицинада, физиологияда жиі қолданып жүрген тэсілдердің бірі. 78. Шартты және шартсыз рефлекстердің салыстырмалы сипаттамасы, инстинкт Ш артты рефлскстін касиеттері. Шартсыз және шартты рефлекстердің бірнеше айырмашылыктары болады: 1) Шартсыз рефлекстер - организмнш туа біткен жекс түкым куалайтын әсерленісі. Шартты рефлекезер организмнш жеке ламуы кезешнде «өмір тэжірибесі» негізінде пайда болган касиеті. 2) Шартсыз рефлексии салыстырмалы түрактылыгы бар. Шартты рефлекс түраксыз, өзгерпш келеді. Ол белплі бір жагдайларіа байланысты күралады, сактазады немесе жойылып отырады 3) Шартсыз рефлекстер нақтылы кабылдағышқа арналған тітіркендіргішке жауап ретінде пайда болады. Шарпы түрлері организм қабылдайтын кез келген тітіркендіруге әсерленеді. 4) Шартты бейнеліс кобінесе үлкен ми сыңарлары қыртысында тұйыкталады. Шартсызы - жүлын жэне ми баганы деңгейінде жасалады. Олар филогснсздік даму ксзінде қалыптасады, сойтіп түқым қуалайтын рсфлскстік әссрленістің қорына кірсді. 5) Шартты рефлекстер тек шартсыздың негізінде, олармен бірнеше рет бір мезгілде ұштастырылу нэтижесінде пайда болады. 6) Шартты рсфлексті қалыптастыратын түрткі - шартты тітіркендіру деп аталады. 7) Шартты рефлекстіц бәрі сигналдык ескерту ретінде қызмет атқарады Инстинкт (ырыксыз сезім) дегеніміз түкым куалайтын эрбір жануарға тэн, оның күйіне карай немесе тап осы жагдайда сойкес жүзеге асырылатын, күрделі туа бітксн мінез-құлыгының жиынтыгы. Оның сапалы срскшсліктсрін жануарлар түр-сипатының морфологиялық өзгешеліктерімен қатар жүйетоптастык (таксономия) белгісі ретінде пайдаланады. жүктеу/скачать 10,96 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|