Ескерту материалды таратуғА ӨҢдеуге қатаң тыйым салынады
Қаңқа етінің жиырылу түрлері (изотониялық/изометрлік/ауксотониялық)
жүктеу/скачать 10,96 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 6.Еттің жиырылу режимі (ЕДЖ, жинақталу, тетанус)
- 7.Тітіркендіргіш күші және жиілігінің оптимумы мен пессимумы
| 5.Қаңқа етінің жиырылу түрлері (изотониялық/изометрлік/ауксотониялық)
Қаңқа еттерінің жиырылу түрлері. Еттің дара жиырылуы (ЕДЖ), оның кезеңдері, ұзақтығы. Бұлшықеттің жиырылу түрлері 4еу: Изометрлік жиырылу деп – ет қысқармастан тек қатаятын болса, тонусы жоғарылауын айтамыз. Изотониялық жиырылу деп – ет қысқарғанмен тонусының өзгермеуін айтамыз. Ауксотониялық жиырылу деп – ет қысқарып осыған орай оның тонусының күшейуін айтамыз Жеке жиырылу деп- белгілі бір тітіркендіргіш жалғыз әсер етсе оған еттің бір рет жиырылып жазылуын айтамыз. Еттің дара жиырылуы 1)Латенттік кезең-0,01сек 2) Жиырылу кезең-0,05сек 3) Босаңсу кезеңі-0,06сек 6.Еттің жиырылу режимі (ЕДЖ, жинақталу, тетанус) Еттің дара жиырылуы (ЕДЖ) ЕДЖ - жеке импульс әсері нәтижесінде пайда болады. 1. Латенттік (жасырын) кезеңі-0,01 сек; 2. Жиырылу кезеңі - 0,05 сек; 3. Босансу кезеңі 0,05-0,06 сек. Тетанус - бұл жиі 2 тітіркендіргішке бұлшықеттің ұзақ және күштірек жиырылып жауап беруі. 1. Тісті тетанус төменгі жиілікті тітіркендіргіш әсер еткенде пайда болады (10 20 Гц). ІІ. Тегіс тетанус жоғары жиілікті тітіркендіргіш әсер еткенде пайда болады (↑ 20 Гц). ТЕТАНУС ПЕН ТОНУС Бұлшық еттердің дара жиырылуы тек лабораториялық жағдайларда кездеседі, ал бүтіндігі жойылмаған организмде ол жоқ. Организмге қалыпты күйде тән жиырылу сіресіп жиырылу. Тетанусқа тән: тез арада пайда болып, таралатын қозу толқыны. Тонус- жергілікті ұзақ мерзімді, тұрақты таралмайтын қозу. Бұлшық ет - ұзын, цилиндр тәрізді көп ядролы миоциттерден тұрады. Миоциттерде бұлшық еттің жиырылғыш элементтері миофибриллалар орналасады. Миофибрилла актин мен миозин белоктарынан тұрады. 7.Тітіркендіргіш күші және жиілігінің оптимумы мен пессимумы Тітіркендіргіш жиілігінің оптимумы мен пессимумдар (Н.В. Введенский) Оптимум - бұл ең жоғары тетанусты тудыратын тітіркендіргіш жиілігін (оптималды) айтамыз. Пессимум - бұл төмен тетанус тудыратын ең жиі тітіркендіргішті айтамыз. Оптималды жиілік Қоздырудың жиілігі мен күшін белгілі бір шекке дейін ұлғайту қаңқа бұлшықетінің тетаникалық жиырылу биіктігінің жоғарылауын тудырады. Скелеттік бұлшықетке түсетін жүйке импульстарының ең қолайлы жиілігі ең жоғары сіреспе биіктігін тудырады. Бүл жиілік оптималды жиілік немесе оңтайлы жиілік деп аталады. Оңтайлы жиілік әрбір келесі тітіркену қаңқа бұлшықетін жоғарылау фазасында байқалатын ең жоғары қозғыштық күйінде табатын жиілікке сәйкес келеді. Сондықтан әрбір жеке жиырылу биіктігі артады. Егер сіз тітіркену жиілігін бірте-бірте арттырсаңыз, онда тетаникалық жиырылу амплитудасы артады. Белгілі бір жиілікте ол максимумға айналады. Бұл жиілік оптималды деп аталады. Тітіркену жиілігінің одан әрі жоғарылауы тетаникалық жиырылу күшінің төмендеуімен бірге жүреді. Жиырылу амплитудасының төмендей бастайтын жиілігі пессимальды жиілік деп аталады. Қоздырудың өте жоғары жиілігінде бұлшықет жиырылмайды. Оптималды және пессималды жиіліктер концепциясын Н.Е.Введенский ұсынған. жүктеу/скачать 10,96 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|