Жеке жазылушылар үшін 65367 1 жылға 3083,04 3274,80 3427,68 Мекемелер мен ұйымдар үшін
жүктеу/скачать 14,25 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Нұрболат МЕШІТБАЕВ
- Ақбота ИСЛ МБЕК
- АНА ТІЛІ
- Сүтқоректілер жыл мау- сымдарына қарай түрліше тір- шілік қамын жасайды. Қатал қыс пен қолайсыз ауа райына
- Адам к зінің диаметрі шамамен 2,5 см, салмағы – 8 гр. Барлық бұлшық еттердің ішінде к зді бақылайтын бұл шық еттер – ең белсенділері.
- Арада «сүт» те болады. Ара «сүті» – жас араның жұтқыншақ безінен б лініп ш ы ғ а т ы н з а т . р б і р а р а
- «Жалғыздық Құдайға ғана жарасқан» Жануарлар да қысқа қамданады Көз жанары Апилак қандай дәрі
- ПОЛТОРАНИНГЕ ІЛЕСЕТІН КІМ БАР
- Нұрлан ҚҰМАР Жаны таза жан еді
- ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ЖАРЫСТА СПОРТШЫЛАРЫМЫЗДЫҢ Б СІ НЕГЕ Т МЕН
Қоғам тынысын өзек еткен тән бір ізгіліктің исі аңқып тұратын. Сонан «Сен ауылға қыдырсайшы»,– деді тік шаншылып, сүзіле қарап. «Иә, Орта Азияға ма?» деп таңғалды. «Иә, Орта Азияға. Не, қорқып тұрсың ба?» деп қарсы сауал қойды. Александр үнсіз қалды. Сол күйі екеуі отарбаға отырды. Екеуі т рт жыл бірге оқыды. Ешкімнен кем қалған жоқ. Елдегі дағдарысқа да онша түсіне қоймады. Тек жүре келе бәріне қанықты. Патшаның мақамына да, халықтың үніне де здерінше құлақ асып, керек жерінде үн қосты. Александрдың жан дүниесі сергек. кесі Симбирскіні біржола алыста қалдырып, Түркістан астанасы – Ташкентке қоныс ауда- рып, сондағы семинарияның дирек- торы болды. Жас жағынан шамалас Мұстафа білім жағынан зінен бір де кем емес, азиат деген аты бол- маса, басқа жағынан бәрінен алда. сіресе, тілге келгенде жүйрік, бәрін басып озғанына жұрт таңғалып, б а с ш а й қ а й д ы . к е с і Ш о қ а й да педагог, елге танымал тұлға. Бұның бір ерекшелігі – бұратана д е п ж ү р г е н д е р д і ң а л д ы н д а д а , еуропалықпын деп емексігендердің алдында да қасқайып қарсы тұра білетіндігі. Екеуі Санк-Петербордан Ташкентке келді. Бұл – бұған дейін к рген к ш-керуені. « збек – з ағамның» мән-жайы мен мәтелін бір адамнан кем білмейді. Қазақ қай жағынан болса да ширақ, тілге де, қимылға да сұранып тұрған сияқты. Екеуі Түркістанға дейін бір үйдің ба- ласындай етене боп барды. Онан әрі алыс емес. Бұның елі Сұлут бе деген сұлу жер. Егін сіріп, қауыны мен қарбызы жайқалған аймақ. ңгелек деген ерте пісетін қауынмен тете- лес дақылы бар екен. Оны жегенде аузыңнан тәтті дәм кетпейді. Сары әңгелек пен қызыл әңгелек жеп скен бала ақылды болады дейді екен. Сірә, Мұстафа да жастайынан сонан дәм татқан тәкаппардың зі болса керек. Ауылға барған бетте сары әңге лекті тіліктеп жеді де, ұйқыға бет алмай қауындықты аралап к п жүрді. «Осы б лек сарында жазылған. Автордың елге танымал тұлғалармен сыр-сұхбаты, екеуара әңгімесінен тұрады. Кітапта т о п т а с т ы р ы л ғ а н ә р ә ң г і м е - с ұ х б а т автордың мерзімді басылым беттерінде жарық к рген туындылары екендігін оқырман қауымға айта кеткен ж н. р сұхбатында автор з кейіпкерімен еркін әңгімелесе отырып, оның барлық болмы- сын аша түсіп, қоғам, руханият тақырыбы, адам дар мірі, келбеті, болмыс-бітімі, адам бойындағы асыл қасиеттерді, мәң- гүрттеніп бара жатқан адами са на ның бүгінгі болмысын к рсеткісі келеді. Нұрболат МЕШІТБАЕВ ҚОСТАНАЙ ((( )
МЕНБАЙ Қуандық ТҮМ МЕНБАЙ (( ) М М ұсылман мұңы ұсылман мұңы Семинар-тренингті ЕҚЫҰ бағдарла ма лар кеңсесінің са- рапшылары Татьяна Зинович пен Гүлмира Кужукеева жүргізіп отырды. Жиында ҚР «Ақпаратқа қолжетімділік» Заңы мен 2015 жылғы 2 қарашада қабылданған «Қоғамдық кеңестер» туралы Заңы жан-жақты түсіндірілді. Заңның азаматтық институтты дамытудағы мүмкіндіктері баса айтылды. Қоғамдық ұйымдардың осы заңды тиімді пайдалану жол- дары талқыға түсті. ткен жылы 2 қарашада қо- ғам дық кеңестердің мәртебесі мен кілетті лігін анықтайтын Заң қабылданған. Ол «Қазақстан – 2050» стратегиялық бағдар- ламасы және «100 нақты қадам» Ұ л т Ж о с п а р ы н ж ү з е г е а с ы - ру мақсатында әзірленген еді. Осы қоғамдық кеңестер арқылы Қазақстанның кез келген аза- маты мемлекеттік органдардың қызметіне қоғамдық негізде ү н қ о с а а л а д ы . М е м л е к е т т і к о р г а н д а р д ы ң қ а н д а й д а б і р шешімдерді қабылдауына ықпал етеді. Олардың жұмысы ның ашық болуын талап етуіне болады. Ел ішіндегі әлеуметтік мәсе лелерді, халықтың мұң-мұқтажын тікелей б и л і к к і л д е р і н е ж е т к і з у ш і механизмнің р лін атқарады. Бұл Қазақстан қоғамының демо- к р а т и я л ы қ қ ұ н д ы л ы қ т а р ғ а , Батыс тық мемлекетті басқару мо- деліне жа қын дағанын к рсетеді. Мысалы, әлемнің бірқатар елдерін де қоғам мен билік арасын жалғай тын Қоғамдық кеңестер к птеп кездеседі. Олар мемлекет- пен әріптестік, консультациялық тетіктер ретінде қызмет етеді. Яғни оларда кез келген шешімді қабылдау кезінде қоғамның ойы алдыңғы орында тұрады. Фран- цияда Экономикалық және әлеу- меттік кеңес қызметі Конститу- цияда қарастырылған. Чехия- да қоғамдық кеңестің қызметі П р е з и д е н т т і ң н о р м а т и в т і к - құқықтық актілерімен реттеліп к рсетілген. Бұл жүйеге Қазақстан қоғамы да бір қадам болса да жақындап к е л е д і . Б і з д е г і қ о ғ а м д ы қ кеңестер, тағы бір ерекшелігі республикалық және жергілікті д е ң г е й д е қ ұ р ы л а д ы . А у ы л , село, кент, ауылдық округтегі мәселелер аудандық маңызы бар қала деңгейіндегі қоғамдық кеңестерде талқыланады. О с ы с е м и н а р т р е н и н г т е ЕҚЫҰ бағ дарламалар кеңсесінің сарапшылары қоғамдық кеңес- терді қызметін, ақпаратқа қол жетім ділік мәселесін, аза маттық қоғамның мемлекетпен әріп- тестік орнату механизмдерін түсіндірді. Ақбота ИСЛ МБЕК Демократиялық құндылық көрінісі ҚР Ұлттық кітапханасында «Дегдар» қоғамдық келісімді қолдау қоры Алматы қалалық Ішкі саясат басқармасының тапсырысымен «Ақпаратқа қолжетімділік және қоғамдық қатысу – мемлекеттік органдар қызметінің ашықтығы мен тиімділігін дамытудың маңызды факторы» атты семинар-тренинг өткізді. «Қазақ газеттері» ЖШС және Серіктестікке қарасты басы- лымдардың еңбек ұжымдары Қазақстан Жазушылар одағының басқарма мүшесі, «Алаш» халықаралық сыйлығының лауреаты, к рнекті ақын Сейфолла Оспанға ұлы
кенеттен қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып, к ңіл айтады.
11 №2 (1312) 14 – 20 қаңтар 2016 жыл
АНА ТІЛІ ДҮНИЕ-КЕРУЕН СЕРПІН
Қ Қ ұрақ көрпе ұрақ көрпе Қ Қ
ұрақ көрпе зірлеген Нұрлан ҚҰМАР СІЗ БІЛЕСІЗ БЕ? Ішіне нулы т бенің Жасырды апам тебенін. Кей кісі ауырса бір, Үй іші абыр-сабыр. Қылмайтын абыр-сабыр Онан да тәуір сабыр. (Шаш қыстырғыш)
Кішкене саршұнақтың к ктемгі салмағы 100-150 грамм болса, жаз ортасында оның салмағы 400 грамға дейін жетеді. Осылайша қысқа қарай ол 800 грамға дейін салмақ қосады. Қоректердің азаюына байланысты кейбір аңдар жер ауады. Тундрадағы ақ түлкілер мен бұғылар күзге қарай оңтүстік орманды тундраға, тіпті тайгаға қар астынан ш п тебіндеуге оңай жаққа қарай ауып кетеді. Бұлардың соңынан жыртқыштықпен қоректенетін қасқырлар да ж ңки ж неледі. Кейбір сүтқоректілер қыста ұйқыға кетеді, оларға: клоакалылар, жәндік қоректілер, қол қанаттылар, тістері жетілмеген сүтқоректілер, жыртқыштар және кемірушілер тобындағы жану- арлар жатады. Кит тәрізділер, ескек аяқтылар және тұяқты жануарлар арасында қысқы ұйқыға кететін түрлер кездеспейді. Адам к зінің диаметрі шамамен 2,5 см, салмағы – 8 гр. Барлық бұлшық еттердің ішінде к зді бақылайтын бұл шық еттер – ең белсенділері. Адам к зінің к лемі туғанда қандай болса, қартайғанша сол қалыпты сақтайды. Біз бүкіл мірімізде орташа есеппен алғанда, 24 миллион- нан астам әртүрлі сурет к реді екенбіз. Саусақ таңбаларының ерекше 40 сипаты болса, к здің сыртқы м лдір қабығы 256 сипаттамаға ие. Сол себепті к здің ішкі тор қабығын түсіру қауіпсіздік мақсатында қолданылады.
Ара «сүтін» алу үшін дәл осы сәтті кезеңді пайдалану керек. Оның «сүті» – дәрі. Ара «сүтін» ғалымдар апилак дейді. «Апис» латынша ара деген с з, содан шыққан «апилак» – ара «сүті» дегеннің баламасы. Апилак дәрісі – таптырмайтын препарат. Қазіргі кезде дәрігерлер апилакты қауіпті жүрек ауруы, гипертония мен гипотония, туберкулез, бруцеллез, сондай-ақ іш ауруларына қарсы қолдана бастады. Апилактың адам мірін ұзартуға да әсер ететінін іс жүзінде дәлелдеді. Оның адамды жасартатын қасиеті бар. Ендігі мақсат ара «сүтін» ндіріп, оны медициналық орындарға ткізу. Кейбір дәлелдеулерге қарағанда, араның 14 отба- сынан 100-150 грамм апилак «саууға» болады. Ме- дицинада ара сүтінің құрамында болатын негізгі заттардың м лшері мың есе к бейтілген дәрі бар. Бұл дәріні алифортил деп атайды. Алифортилдің бір капсуласы 200 грамм ара сүтімен бара-бар. ЖАСЫРДЫМ ЖҰМБАҚ ҚАЙТАЛАП КӨРІҢІЗ СІЗ БІЛЕСІЗ БЕ? АДАМ ҚҰПИЯСЫ ТАНЫМ
Калифорния универси- тетінің ғалымдары жүргіз- ген екі жаңа зерттеу жұмы- сының нәтижелері жари- яланды. Бұл – зерттеу жұ- мыс тарының бірінің нәти- жесі. Мамандар алты жылдың ішінде 60-тан жоғары жастағы 600 адамды бақылап, сарапта- ма жүргізген. Зерттеу барысында зін жалғыз сезінетін адамдардың ғұмырының згелерден екі есеге қысқа болатындығы анықталды. Ал екінші зерттеу жұмысының нәтижесінде «жүрек ауруына шалдыққандардың басым б лігі – жалғыз тұратын адамдар, олар мұндай дертке жалғыздықтан ұшырайды» делінген. Ғалымдардың пайымдауын- ша, ендігі күні жалғызсырау деңгейіне баға беру арқылы науқастарды емдеуде дәрігерлерге к мектесуге болады. таяқшалары 2500, тау шаңғысы 24 900, тауға арналған бәтеңкелер 19 900, коньки 10 900, хоккейшілерге арналған коньки 11 900, шана 5900 теңгеден басталады. Қазіргі технология заманы жеткін- шектеріміздің алтын уақытын алуда. Балалар бұрынғыдай далада асыр са- лып ойнамайды. Қала тұрмақ, ауылға талай барғанымда далада ойнап жүрген балаларды к рмедім. Интернет, гад- жет, айфон, ұялы телефон, ноутбук және т.б. техникаға телміріп ойын ой- нап, сурет салып, видео-роликтерді айналдырып үйден шықпауды қазіргі жас спірімдер әдетке айналдырған. Кез келген автобусқа мініп қарасам қазақтың бойжеткен қыздарының зі ұялы телефонынан к зін алмай тесіліп қарап отырады. Заманауи технология жастардың санасын улап, денсаулығына зиянын келтіруде. Осыдан барып жастар қысқы спорт тұрмақ, жүгіре алмайтын дәрежеге жетті. Бұдан б лек қазіргі жеткіншектер машинаға құмартып алыпты. Жаяу жүргенді ұнатпайды. Ал, жүру, секіру, жүгіру сынды қарапайым б ліктерден құралған жеңіл атлети- ка бүкіл спорттың бастауы десек, бұл спортты менсінбеген жастардың қысқы спортқа келуі екіталай. Қысқы спорты те жақсы дамыған Норвегияда халықтың жартысынан к бі тұрақты түрде спортпен шұғылданып, салауатты мір салтын ұстанады екен. Ол үшін елде барлық жағдай жасалған. Яғни, бұқаралық спортты дамыту арқылы, Олимпиада және әлем чем- пиондарын дайындаудың жеңіл жо- лын тапқан. Енді мына дерекке назар аударайық. Норвегияның 30-40 мыңдық қалашықтарының басым б лігінде кем дегенде 200 шақырымдық велосипед жолы, 3 шаңғы жолы, халықаралық талаптарға сай стадион және зге де спорт нысандары болады екен. Шаңғы жолдарының барлығы жарықпен қамтамасыз етілген. Яғни тәуліктің кез келген уақытында жаттығуға мүмкіндік бар. Ал спорт залы мен мұз айдыны кез келген елді мекенде бар. Бұл елде біздегідей мемлекеттің есебіндегі ба- лалар мен жас спірімдерге арналған с п о р т м е к т е п т е р і ж о қ т ы ң қ а с ы . Себебі жас спортшыларды тәрбиелеу әртүрлі үйірмелер мен жеке спорт клубтарының есебінен жүзеге асады. Қазіргі күні Норвегияда кәсіпқойларға арналған 12 мың спорт клубы жұмыс істейді. Сондай-ақ, әуесқойлар үшін тағы сондай м лшерде клубтар жұмыс жасауда. Мұның барлығында биат- лон үйірмесі бар. Бұл жұмыстардың барлығы 1990-жылдардың басында елдегі «Спорт барлығы үшін!» атты науқанның аясында жүзеге асқан. Аталмыш шара аясында спортқа қолдау к рсететін арнайы қор жұмысын бас- тады. Бұл қордан қаржы алған спорт клубтары з аймағындағы барлық балалар мен жас спірімдерді спортқа тартуға міндетті. Елбасымыздың 2020 жылға қарай ел халқының кем дегенде 20 пайызын бұқаралық спортқа тарту туралы тап- сырмасын шын жүзеге асыруды қаласақ, бізге де Норвегияның тәжірибесіне сүйенгеніміз абзал. ПОЛТОРАНИНГЕ ІЛЕСЕТІН КІМ БАР? Қазіргі таңда Қазақстанда қысқы спорт түрі бойынша әлемнің үздік шеберлерімен бәсекеге түсе алатын спортшылар жоқтың қасы деуге бола- ды. Анығын айтқанда, әзірге мәнерлеп сырғанаудан Сочи Олимпиадасының жүлдегері Денис Тен мен әлем кубогі ү ш і н ж а р ы с т а р д ы ң ж е ң і м п а з ы , шаңғышы Алексей Полтораниннен згені к рмедік. сіресе, талабы тау- дай Д.Теннің жолына үлкен үмітпен қараймыз. Шеберлігі ұшталып келе жатқан Денис Сочиден барған жерінде жүлде алып жүр. Бір с збен айтқанда, к рсеткіштері бір қалыпты. Сочидегі ақ ойындар алдындағы маусымды табысты аяқтаған белді шаңғышымыз А.Пол то ранин, зінің жұлдызды сәтін ткізіп ал ғандай. Бірнеше жылдар бойы бүкіл коман даны жалғыз сүйреген Алексейге уақыт ткен сайын әлемнің үздік ше бер лерімен бақ сынасу оңайға түспей барады. Солтүстік және Шығыс Қазақстан ңірлерінде қысқы спорт түрлері аз да болса дамыған. Ал басқа ңірлерде қысқы спорт түрлері енді жанданып келеді. Мәселен, Сочиде еліміздің батыс, оңтүстік ңірлерінен де қазақ жастары қатысқаны белгілі. Абзал жіғалиев, Аслан Даумов, Айдар Бек- жанов сынды шорт-трекшілерімізден алдағы уақытта мол үміт күтеміз. А л ф р и с т а й л ш ы Ж і б е к А р а п б а - ева, Жанбота Албаргенова сияқты фристайлшыларға бар жағдай жасалса, нұр үстіне нұр болар еді. Сондықтан қазірден бастап қандастарымызды қысқы спортқа тарту қажет. Сонда ғана елімізде қысқы спорттың болашағы кемел болмақ. Сочи олимпиадасындағы сәтсіздік- тен сабақ алсақ құба-құп. Кезекті ХХІІІ Қысқы олимпиада ойындары Оңтүстік Кореяның Пхенчханда 2018 жылы тетіні белгілі. Егер Сочидегі сәтсіздіктен нәтиже шығармасақ, Пхенчханда бір жүлдеге де зар болып қалуымыз мүмкін. Бәрі де зіміздің қолымызда. Ешкім бізге тосқауыл қойып жатқан жоқ. «Ештен кеш жақсы» демекші, қысқы спортқа ерекше мән берейік, ағайын! Нұрлан ҚҰМАР Жаны таза жан еді Заманға сай оқу орны Елімізде бұдан бес жыл бұрын, дәлірек айтқанда, 2011 жылы Астана мен Алматы қаласында VII Қысқы Азия ойындары ткені белгілі. Дүбірлі бәсекеде 32 алтын, 21 күміс және 17 қола, яғни барлығы 70 жүлдені еншілеген қазақстандық спортшылар жалпыкомандалық есепте алғаш рет бірінші орын алған еді. Қысқы Азия ойындарында Қазақстанның 170-ке жуық спортшысы бақ сынаса, солардың қатарында қандастарымыздың аз болғаны жасырын емес. Мәселен, тау шаңғысы, коньки, шаңғымен тұғырдан секіру секілді спорт түрлерінен бірде- бірін кезіктіре алмадық. Бұл жағдай к ңілге кірбің түсірді. Ал шаңғы, биатлон, мәнерлеп сырғанау және ерлердің шайбалы хоккейінен бір-бір қазақ жігіттері ғана бой к рсетті. Олар – Елдос Ахмадиев (шаңғы), Диас Кенешов (биатлон), Абзал Рақым ғалиев (мәнерлеп сырғанау) және Талғат Жайлауов (шайба- лы хоккей). Бұл да мақтанатындай жағдай емес. Десек те, спорттың зге түрлерінде қатарымыз едәуір толыға түскен екен. Соған кәдімгідей ішіміз жылып қалды. С зіміз дәлелді болу үшін нақты мы- сал келтірейік. Фристайлдан Гүлмира Дәлмұхан, Ақмаржан Қалмұрзаева, Жібек Арапбаева бақ сынаса, шаңғымен бағдарлауда Аслан Тоқбаев, Эльмира Молдашева және Меруерт Имашева з нерлерін ортаға салды. Шайбалы хоккей- ден әйелдер арасындағы бәсекеде Айжан Раушанова, Виктория Мұсатаева және Ғалия Нұрғалиева шеберлік байқатты. Шорт-тректен Айдар Бекжанов, Артур Сұлтанғалиев, Нұрберген Жұмағазиев және Абзал жіғалиевтер жарыс жолына шықты. Ал бендишілер (допты хоккей) сайы сында Ілияс Қайрыкешев, Арыстан Қазыбаев, Ескендір Нұғыманов, Ела- ман ліпқалиев, Нұрлан Оразғалиев, Рауан Есәлиев, Асқар Темірғалиев және Самат Аманшин есімді сегіз бірдей сайыпқыранымыз ұлттық құраманың жейдесін киген екен.
Алайда халықаралық жарыстар- да спортшыларымыздың к рсеткен нәтижелері к ңіл к ншітерлік емес. Ж а р ы с қ о р ы т ы н д ы с ы н д а б і з д і ң спортшыларымыз орташа есеппен алғанда 25-30-орындарды иеленіп жүр. Шындығында, қысқы спортта еліміздің атынан зге ұлт кілдері сынға түсіп жатады. «Қысқы спорт түрлеріне қазақ жастары неге аз барады?» деген сұрақтың жауабын әлеуметтік және саяси тұрғыдан іздеген ж н сияқты. Біріншіден, қысқы спорт түрлері бойын ша жаттықтырушылардың к бісі зге ұлт кілдері. Олар мемлекеттік тілді білмегендіктен, ауылдан кел- ген жас спірімдерді баулуға шынайы ниет танытпайды. Екіншіден, к п кінә нақ зімізде болып тұр. Жүйелі түрде денешынықтырумен шұғылдануға к бінесе мән бермейміз. Спортпен айналысудың орнына таңертеңнен кеш- ке дейін ғаламторға үңіліп, кино, видео қарап, ән тыңдағанды ж н санайды. Жа- нын қинап, тер т ккілері жоқ. Ал спорт еріншектерді ұнатпайды. Мәселен, де- малыс күндері қала сыртындағы шаңғы базаларында, мұз қалашықтарындағы қарақұрым жұрттың ішінде шаңғы, конькиін арқалап жүрген қазақтар некен-саяқ кезігеді. Қалтасы жұқа қазақ жастарының кейбірі нәпақа табу үшін базарда арба сүйреп, жұмыс іздеп, енді бірі сауда-саттықпен айналысып жүр. Қысқы спортпен айналысайын десе, қалтасы к термейді. Себебі коньки, шана, шаңғының бағасы аспандап тұр. Сондай-ақ үйірмелерге қатысуға, жағдай ҚЫСҚЫ
ҚЫСҚЫ СПОРТТА
СПОРТТА қазақ баласы неге аз? тағы да қаржыға тіреліп тұрғандықтан, е н ж а р л ы қ т а н ы т а т ы н ы ж а с ы р ы н емес. Мәселен, Алматыдағы Э.Бауман атындағы баққа, Медеу шатқалы, «Ақбұлақ» пен «Шымбұлақ» тау-шаңғы аймақтарына барып, қысқы спортпен айналысуға жағдайлары жоқ. Үшіншіден, зімізде қалыптасқан пікір де кедергі келтіріп тұр. Мәселен, к птеген ата-ана балаларына: «Спорттың күрес немесе жұдырықтасу түрімен айналыс. Сонда ғана сен күшті боласың әрі қорғана аласың. Екі кпеңді алқынтып босқа жүгірме, жүрегіңе салмақ түсіресің» дейтіндері бар. С йтіп, баланың ақ қар, к к мұзда шынығып, шыңдалып суіне орынсыз бектеушілік те б гет бола- ды. Үлкендердің орынсыз байбаламы- нан кейін к птеген жастарымыз жеңіл атлетикаға қырын қарайтын болды. Ал жеңіл атлетика бүкіл спорттың бастауы десек, онда бұл спортқа бейжай қараған адам қысқы спортты да менсінбейтіндей дәрежеге жетеді. Себебі қысқы спорт бағдарламасының к бісі белгіленген уақыт бойынша жүгіруге арналған. Қатаң кестені сақтап, жүйелі жаттығуға т у р а к е л е д і . Т р т і н ш і д е н , қ ы с қ ы спорттың дамуына орманды аймақтың жекешелендіріліп, қоршалуы да әсер етуде. Шаңғышылар жүріп ткен жері үшін «ақша т лесін» деген тосқауылдар да баршылық. Бесіншіден, к птеген жас- тар қазір аурушаң болып келеді. Рухани білімсіздігіміз де к п ықпалын тигізуде. Міне, осындай себептермен қазақ жастары қысқы спортта к ріне алмай келеді. Ат жарысын ұйымдастырып, к кпар тартқан, қыста саятшылықпен айналысқан к кб рінің ұрпақтары алдағы уақытта мемлекетіміздің беделін арттыратын қысқы спортқа к птеп келетініне сенгіміз-ақ келеді. Айта берсе себеп к п. Таяқтың бір ұшы балалар спортына барып тиеді. Қазір балалар спортының үйірмесі қымбат болумен қатар, қысқы спорт- ты қызықтырып үйрететін елімізде білікті де білімді мамандар жетіспейді. Табиғаты шаңғы мен коньки үшін таптырмайтын ңірлерде спорттың қысқы түрі қарқынды дамудың ор- н ы н а қ а л ы п о т ы р . Қ а з а қ х а л қ ы денсаулықты нығайтып, к ңiл-күйдi к теруге арналған дене тәрбиесiнің нышандары ерте заманда-ақ халық кәдесiне жарағандығын к птеген археологиялық деректер дәлелдеп берді. Ежелден здерiнiң рухани байлықтарын да жетiлдiрiп, толықтырып отырған. Қысқы спорт түрлерінен халықаралық жарыстарда мірі қар жаумайтын елдердің спортшылары жақсы нәтиже к рсетіп жатқанда таңғалатынымыз рас. Ал біздің аймақта ол дамудың орнына кері кетіп бара жатқандай әсер береді. Бұдан б лек, қысқы спорт қымбат болғандықтан қалтасы жұқа қазақ бала- лары тартылмай жүр деген пікір айтып жүргендерді естіп жүрміз. Барлық нәрсе қаржыға тіреле бермейді ғой. Мәселен, арзанқол жеңіл атлетиканың зінде жүктеу/скачать 14,25 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|