Жеке жазылушылар үшін 65367 1 жылға 3083,04 3274,80 3427,68 Мекемелер мен ұйымдар үшін


АНА ТІЛІ абалдырықтан аттаған биылғы



Pdf көрінісі
бет6/12
Дата06.03.2017
өлшемі14,25 Mb.
#8379
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12

АНА ТІЛІ

абалдырықтан аттаған биылғы 

жыл да айтулы оқиғаларға 

толы. Солардың бірі – қазақтың 

ардақты перзенті, қоғам 

және мемлекет қайраткері, 

ұлт-азаттық және Алаш 

қозғалысының жетекшісі, 

Алашорда автономиялы 

үкіметінің төрағасы, 

көсемсөзші, ғалым, аудармашы 

Әлихан Нұрмұхамедұлы 

Бөкейханның туғанына 150 

жыл толуы. 

Кеудемізді кернеген үлкен 

қуаныш –Алаш ардақтысының 

мерейтойы тек өз елімізде 

ғана емес, ЮНЕСКО аясында 

атап өтілетіндігі. Халықаралық 

ұйым кезекті 38-сессиясында 

осындай шешім қабылдады. 

Олай болса үстіміздегі жылды 

бір жағынан Әлихан жылы 

десек те қателеспеспіз. Міне, 

сондықтан да ұлтымыздың 

дара тұлғасына қатысты 

көңілге түйгенімізді 

оқырманмен бөлісуді парыз 

санаймыз. Өйткені Ә.Бөкейхан 

жайлы қанша айтсақ та, қанша 

жазсақ та артық етпейді. 

Себебі қайраткер өмірі – нағыз 

мемлекетшілдіктің, ұлтқа 

қызмет етудің айқын үлгісі. Бұл 

ретте ұлы күрескердің мына 

сөздерінен-ақ көп жайтты 

аңғарар едік: «Тірі болсам, хан 

баласында қазақтың хақысы 

бар еді, қазаққа қызмет 

қылмай қоймаймын». 

АЗА


А

АЗА


А

«...


«...

Т

ҚҰРМЕТ


МІРБАЯН 

РНЕКТЕРІ

Жоғарыдағы жігерге, қайрат-намысқа 

толы с зді айтқан  лиханның  зі ханның 

тұқымы еді.  йгілі Б кей ханның т ртінші 

ұрпағы болып келеді. 

Қазақтың іргелі аймақтарының бірі 

Қарағанды облысында Ақтоғай атала-

тын аудан бар. Ұлтымыздың қай  ңірі де 

қасиетті ғой. Дегенмен де, Ақтоғайдың 

орны алаб тен. Елге талай кемеңгерлер 

мен дарындыларды тарту еткен киелі 

топырақ.  згелерді тізбей-ақ Алаштың 

ардагер ұлдары Жақып Ақбаев пен  лімхан 

Ермековті атасақ та жеткілікті болар. 

Алғашқысы С. Петербор универси-

те тінің заң факультетін алтын медальмен 

бітірді. «Алаш» партиясын және Алашорда 

үкіметін құруға белсене қатысты.  лімхан 

д а   « А л а ш »   п а р т и я с ы   м е н   А л а ш о р д а 

қозғалысы жетекшілерінің бірі болды. 

Оның қазақ жерінің тұтастығын сақтап 

қалуда еңбегі зор. Ақтоғайдан түлеп ұшқан 

ақсұңқардың бірі біз тілге тиек етіп отырған 

лихан Б кейхан. 

лихан да бала болған. Алайда бала-

н ы ң   д а   б а л а с ы   б о л а д ы   ғ о й .   О л   з г е 

құра лыптастарына қарағанда ерекшеле-

ніп тұрған. Кішкентайынан әділдікті

адалдықты ұнататындығы,  тірікке, жал-

ған дыққа т зе алмайтындығы байқал ған. 

Бұған  лиханның туған інісі Смахан ның 

естелігіндегі мына с здер дәлел: «Алты 

жасқа дейін тілі шықпаған. Бала болып 

ойнағанда қос тігіп ойнайды екен. Балуан, 

аусар, теріс бұтақ қисық, к нбейтін. Бақсы, 

балгер, құмалақшыны  тірік айтасың 

деп «орны қане тырп етші, жаның қайда» 

дегенде, бақсы айтады екен: « лихан 

келсе жын қашады» деп. Жас күнінде 

асықты к п ойнайды екен. Нәсілі қырғыз 

Нұржан Шоңұлы: «Асықты жақсы ату-

шы еді» деп еді. Ойыншы, күлдіргі. Асық 

ұтқан балаға асығын береді екен. Жасы 

үлкен, зорлықшыл баланы сабайды екен. 

Алтыбақан тепкенде, әйг лек ойнағанда, 

зорлық қылған қыз-келіншек, бозбаланы 

«Тыныш отыр!»  деп жайғастырып қояды 

екен. Елі к шкенде түйесі ауған балалы 

қатындардың түйесін басып береді екен. 

Шаңырағын к тере алмай жатқан жесір 

кемпірлердің шаңырағын к теріп береді 

екен.


Оқудан елге келгенде таңертең түйеге, 

сиырға, одан кейін қозыға, бұзауға су құяды 

екен. Ботаны жібереді. Қозы бағып, күн 

қызғанда ауылға әкеп, суарып иелеріне 

тапсырады екен. Күндіз құлын суарады, 

ел к шкенде, ат ұстағанда к ршілеріне, 

нашар жетім-жесірлерге ұстап береді екен. 

Ат жетпегенді мінгестіріп алады екен. 

Ауыл қонғанда құдық қазады екен; жыл-

қыға барса ұйықтамайды екен. Қойшы: 

« ли ханжан, шаршадым» десе, – «Бүгін 

ұйқыңды қандыр» деп, қойды бағып кетеді 

екен. Үлкен әке-шешесі қасында болып, 

әкесі аңшы, құс салады, анда-санда аң нан 

келеді. Кісі кім деп, содан әкесін «Кесе-

кем» дейді.  кесі – аты Нұрмұхамед, қазақ 

Мықан т ре дейді. Шешесі Бекжен – Бе-

жекем дейді. Шешесі – тобықты, Мамай 

батырдан Жолбарыс, одан Дулат, одан 

Бекжан, одан  лихан. Қазақ: «Бегім ханым»  

дейді».

лиханның әке-шешесі де жай адамдар 



болмаған.  кесі шаруаға ықтиятты, түрлі 

кәсіпті ұршықша иіргендігі байқалады. 

К кірегі ашық, жаңалыққа құлағы түрік 

жүрген. Шешесі де адамгершілігі мол, 

жетім-жесірге жанашырлық танытқан, 

әрі қолынан  нер тамған жан болғанда 

ұқсайды. Осы ретте тағы да Смаханның 

естелігінен үзінді келтіре кетейік. Мұнда 

лиханның бауырлары ж нінде де с з 

болады. 


« лихан Нұрмұхамедұлының шешесі 

кес теші, оюшы, сызушы, ол уа қытта 

мәшине жоқ, қолмен істейді. Қайы рымды 

– нашарлардың киімін істеп береді. Қо-

лында жетім-жесір нашар адамдар жүреді. 

Борамбайдың мылғауы – Юсуф, Бай-

ғабылдың Мырзамбеті сияқтылар. Жетім 

балаларға мұсылманша оқу оқытады, киім-

дерін жуып, жамап береді.

ркімнің киімдерін тігеді, олар отын 

әкеп береді, тамақ әкеп береді. Жолдасы 

Мықан т ре – қазақтың атқамінер пысығы, 

ит жүгіртіп, құс салады, қаршыға салады 

– кедей адам. Егін салдырады, диірмен 

салдырады, азын-аулақ малын бақтырады, 

балаларын оқытады. Екінші баласын  зхан 

деген мал бақтырған.

Үшінші қыз бала – Нұрбек деген... 

мұсылманша оқу біледі. Кестеші, оюшы, 

сызушы, неше түрлі киімдер, бас киімдер, 

бой киімдер тігеді. Шешесіндей нашарға 

қайырымды емес, т релердей – кеудесі 

к теріңкі. Т ртінші баласы Тәтіхан орысша 

оқыған.  лекеңнің тақымы толған інісі осы. 

Құрт аурудан жиырма бес опат.

Бесінші баласы Смахан – қазақтың 

атқамінерлерінің бірі. Нашар, жетім-жесір, 

момын байларды, елді қорғайтын адам. 

«Айқап», «Казақ», «Сарыарқа» газетінің 

тілшісі, «Сұңқар» деген мәселені осы 

жазады! Ұрының, жуандардың дұшманы. 

Патшаға «сенімсіз адам» деп екі жылға жер 

аударылған, жиырма тоғыз 1910 жылы.

17-18-19-ыншы жылдарда облосной сод 

қызметінде болды.

20-21-22-нші жылдарда аудан соты 

қызметінде болды.

25-26-27-28-30-ыншы жылдарға дейін 

Сарымай зауыты қызметінде болды.

30-31-32-нші жыл (дар) ға дейін жеке-

ше салығын тартып, ел тартып айдаудан, 

абақтыдан аман қалды. 33-інші жылы Алма-

Ата барып, жиырма жыл Алма-Ата маңында 

болып, 53-інші жылы еліне – Балқаш барып 

сонда тұрады. Мешітте намаз оқып,  лім 

күтіп отырады...

Алтыншы – кенже баласы – Бәзіл хан, 

інісі  бдіхан асыраған, оқыма ған қазақтың 

пысығының бірі. Егінші, диірменші, сау-

дагер, аңшы. Кы рық сегізінде бай атымен 

айдалып, Ново-Кузнецкіде опат 32-нші 

жылы декәбірде».

лихан алдымен мұсылманша хат 

таниды. Содан Қарқаралыда орыс-қазақ 

бастауыш мектебінде оқып, мұнан соң 

кәсіптік училищесінде білім алады. Одан 

әрі білімін Омбыдағы техникалық учи-

лищеде жалғастырады. Келесі кезекте 

С.Петербордағы Орман институтының 

экономика факультетінде оқып, орман 

экономисі мамандығын алып шығады. 

Кейін қайтадан Омбыға оралып, осында 

мірінің он т рт жолын  ткізеді (1894-1908). 

 Омбыдағы кезең оның қайраткерлік 

тұлғасының сомдалып, т ңірегіне таныла 

бастаған жылдар еді. Орыстың саяси пар-

тия  ларымен – конституциялық демокра-

тия (кадет) және социал революционерлер 

партияларымен, олардың органдары 

Партияның шартнамасында айтылғандай: 

«Алаш» партиясының программасын 

ұнатып, ж н к рген, программадағы 

мәселелерді іске айналдыруға тырыса-

тын кісі кіреді. «Алаш» программасынан 

таймайтын,  тірік айтпайтын, шынынан 

қайтпайтын, жақындық, туысқандыққа 

бүйрегі бұрмайтын, дүниелікке қызығып 

сатылмайтын, шыншыл, әділ, тура кісі осы 

партияға кіреді. Сыртын берсе іші басқа, 

тілін берсе жүрегі басқа болатын, с зіне 

ісін үйлестірмейтін, «Алаш» жолынан ауып, 

айтысып-тартысуға жарамайтын, ауырлық 

келсе бұлт беретін қорқақ, айнымалы 

мінезі бар кісі «Алаш» партиясына кірмейді. 

«Алаш» партиясына кіремін деген кісі осы 

айтылған шарттарды ойлап, толғап, жүрегі 

қалайтын болса ғана кіруге ж н». «Алаш» 

партиясы 1917 жылы үш ірі мәселені шешу-

ге үлес қосты, – дейді ғалым М.Қойгелдиев 

– біріншіден, партия мүшелері халық 

арасында, қазақ зиялылары ішінде ең ал-

дымен шешілуге тиіс жалпы ұлттық зәру 

мәселелерді талқылауға мұрындық болып, 

сол мәселелер бойынша ортақ тұжырымға 

келуде басты р л атқарды. Бұл тұжырымдар 

партия бағдарламасының жобасында 

(«Қазақ», 1917, №251) берілді. Екіншіден, 

партияның ұйытқысы болған қайраткерлер 

қазақ елінің «Алаш» автономиясы» атанған 

ұлттық мемлекетінің  мірге келгенін 

жария еткен екінші жалпықазақ съезін 

(1917, желтоқсан) даярлап  ткізді. Осы 

съезде  мірге Алашорда – Ұлттық Кеңес 

үкіметі келді. Оның мүшелері түгелдей 

дерлік  здерін «Алаш» партиясының 

мүшесі санағандығы күмән тудырмайды. 

Үшіншіден, осы жылғы қарашада болып 

ткен Бүкілресейлік Құрылтайға депутаттар 

– «Голос степей», «Степной пионер», 

«Степной край» және басқа да газеттермен 

байланыста болды. Ғылыми-зерттеу экс-

педицияларына қатысты. Олардың ішінде 

әйгілі «Щербина экспедициясы» бар. Бұл 

экспедицияның мақсаты қазақтың жерін, 

табиғатын, мәдениеті мен тұрмысын, бір 

с збен айтқанда қазақ халқының бүкіл 

тіршілігін зерттеп, зерделеу болды. Орыс 

Географиялық Қоғамының Батыс-Сібір, 

Ауыл шаруашылығы Мәскеу қоғамы Омбы 

б лімдерінің жұмыстарына белсене ара-

ласты. 

  лиханның саяси к зқарасына Бірінші 



орыс революциясының әсері айрықша 

болды. Патша  кіметінің қазақ даласын 

отарлау саясатына қарсы күш біріктіруге 

ұмтылды. Мәскеуде  ткен земство және 

қала қайраткерлерінің съезіне қатысты. 

Қатысып қана қоймады, жиында с з 

с йледі. К терген мәселесі – ұлтының 

тілі, дін, сайлау және басқалар. Осы жолы 

«Халық бостандығы» (кадет) партиясының, 

бір жылдан соң партияның Орталық 

Комитетінің мүшелігіне  тті. Семей об-

лысы қазақтарының атынан I-Мемлекеттік 

думаға депутат болып сайланды. Алай-

да Дума жұмысына қатысуға мүмкіндік 

болмады. Дала генерал-губернаторының 

бұйрығымен үш ай Павлодар түрмесіне 

қамалды. Одан шығып С.Петерборға 

жеткенде патшаның жарлығымен Дума 

тара тылған болатын. Бұған наразы болған 

д е п у т а т т а р   Ф и н л я н д и я н ы ң   В ы б о р г 

қаласында бас қосты. Олар үндеу қабыл-

дады. Оған  лихан да қол қойған бола-

тын. Осы үшін үш ай Семей абақтысында 

отырды. Абақтыдан шыққан соң Омбыда, 

С.Петерборда жарық к рген кадеттік, 

меньвшевиктік басылымдарда редакторлық 

қызмет атқарды. Атақты 1916 жылғы Мау-

сым жарлығы кезінде майданның қара жұ-

мысына алынған қазақтарға, қырғыздарға, 

збектерге және басқаларға к мек к рсету 

мақсатында Минскідегі земство және қала 

одақтары жанынан ашылған бұратаналар 

б лімінің бастығы болды. Уақытша үкімет 

кезінде Торғай облысының комисса-

ры және Түркістан комитетінің мүшесі 

қызметттерін атқарды. 

л и х а н н ы ң   о с ы   у а қ ы т қ а   д е й і н г і 

к з дегені отарлық езгіден к з аша ал-

май отырған қазағына қолұшын беріп, 

халықтың ертеңін ойлап, ұлт мемлекетін 

қалыптастыру еді. Келе-келе Уақытша 

үкіметтің де, кадет партиясының да бұл 

ойды іске асыруға мүдделі еместігін 

сезінді. С йтіп,  зі мүшесі болып табыла-

тын партия қатарынан шықты. Мұнысын 

жасырған да жоқ. «Мен кадет партиясынан 

неге шықтым?» деп мақала да жазды. Осы 

мақаласында Алаш партиясын құрғысы 

келетінін жұртқа жария етті. 

«АЛАШ» ПАРТИЯСЫ Ж НЕ 

АЛАШОРДА

Енді  лиханның ұйытқы болуымен 

мір ге келеген «Алаш» партиясы, Алаш 

ав тономиясы және оның үкіметі ж нінде 

бірер с з.

 «Алаш» партиясы – қазақтың тұңғыш 

ұлттық-демократиялық партиясы. Па-

рияға кез келген адам мүше болған жоқ. 

сайлауында барлық қазақ қайраткерлері 

«Алаш» партиясының атынан тіркелді және 

оның атынан депутат болып сайланды. Осы 

Құрылтайға депутаттар сайлау барысында 

барлық қазақ облыстарында «Алаш» парти-

ясы ең к п дауыс алған партия болды». 

Ғалымның атап к рсететіндей, расында 

да объективті жағдай, күрделі де қатаң  мір 

ағымы «Алаш» партиясының саяси күреске 

білек түріп араласып кететін ірі саяси күшке 

айналуына мүмкіндік бермеді. Аласапыран 

Азамат соғысында ондай міндетті тек Алаш-

орда үкіметі ғана атқара алатын еді. 

1917 жылы 5-13 желтоқсан күндері 

Орын борда 2-і жалпықазақ съезі  тті. 

Алқалы жиын барлығы он мәселе қарады. 

Солардың ішіндегі ең маңыздысы Алаш 

автономиясын құру және оның үкіметін 

сайлау болды. Съезд қабылдаған шешімде 

мынандай жолдар бар: «Алаш облыстарын 

қазіргі бүліншіліктен қорғау мақсатымен 

Уақытша Ұлттық кеңес құрылсын. Мұның 

аты «Алашорда» болсын. Алашорданың 

ағзасы 25 болып, 10 орын қазақ-қырғыз 

арасындағы басқа халықтарға қалдырылады. 

Алашорданың уақытша тұрақты орны – 

Семей қаласы. Алашорда бүгіннен бастап 

қазақ-қырғыз халқының билігін  з қолына 

алады» («Сарыарқа», 1918, 25 қаңтар, №29). 

Уақытша Ұлттық Кеңес – Алашор-

даның құрамына Қазақстанның барлық 

аймағынан 15 адам сайланады: Уәлитхан 

Танашев (Б кей Ордасынан), Халел 

Досмұхамедов (Орал обл.), Айдархан 

Тұрлыбаев (Ақмола обл.), Халел Ғаббасов 

(Семей обл.), Мұстафа Шоқай (Сыр-

дария обл.), Садық Аманжолов (Жетісу 

обл.), т.б. Алашорда құрамына облыстар-

дан тыс жұртшылыққа есімдері жақсы 

таныс:  лихан Б кейхан, Жаһанша 

Д о с м ұ х а м е д о в ,  

л і м х а н    Е р м е к о в , 

Мұхамеджан Тынышпаев, Бақыткерей 

Құлманов, Жақып Ақбаев, Базарбай 

Мамытов, Отыншы  лжанов сайланды. 

Жалпы Алашорда құрамына сайланғандар 

қазақтың сол уақыттағы жоғары білімді, 

к зі ашық, т рткүл әлемде болып жатқан 

згерістерден хабары бар зиялы қауым 

кілдері болатын. Олардың арасында 

заңгер де, экономис те, инженер де, 

дәрігер де, педагог... та болды. К бі 

Петербордың Мәс кеудің Қазанның, 

Томскінің, т.б. қала лардың жоғары оқу ор-

нын бітіргендер. Біразы мұрат-мақсаттары 

бір  лиханның сенімді серіктері. 

Үкімет т рағалығын сайлау демо кра-

тиялық жағдайда  теді. Үш азамат ұсы-

нылады. Олар – Б кейхан, Құлманов, 

Тұрлыбаев. Нәтижесінде к п дауыс алған 

лихан үкіметтің т рағасы болып сайла-

нады. 


Съезд сондай-ақ халықтық милиция 

атанған ұлттық әскер құру бағдарламасын 

бекітті. Милиция қатарына қызмет 

етуге 20 мен 35 жастың арасындағы ер-

азаматтар алынатын болды. Милиция 

қызметкерлерінің жалпы санын 13500-ге 

жеткізу міндеттелді. К п ұзамай милиция 

жасақтарын құру ісі қарқын алды. Бұл 

бағытта тек Орынбор казак әскерінің 

басшылығының ғана емес, Самарадағы 

Құрылтай жиналысы мүшелерінен тұратын 

үкіметтің («Комуч») және Омбыдағы 

Уақытша Сібір үкіметінің к мегіне 

ЗАМАНДАС 



Теңіздің ақбұйра толқынындай 

тулаған ұлттық тарихымызды жан-

дандырып, мәдениет пен әдебиеттің 

көсегесін көгертіп отырған ғалымдар 

екені даусыз. Солардың қатарына 

Қорқыт Ата атындағы Қызылорда 

мемлекеттік университетінің 

«Қорқыттану және өлке тарихы» 

ғылыми зерттеу институтының ди-

ректоры, филология ғылымының 

докторы, профессор Бағдат 

Кәрібозұлын жатқызуға болады. 

Алматыдағы Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университетінде 

жазушы, Мемлекеттік сыйлықтың иегері Сәбит Досановтың туған күніне орай 

салтанатты жиын өтті. Аталған жиынға алыс-жақын шетелдердің зиялы қауым 

өкілдері, қоғам қайраткерлері, елімізге белгілі ақын-жазушылар және жазушының 

шығармашылығымен таныс ғалымдар мен студенттер қатысты. 

БЕДЕРЛІ 


БЕЛЕС

Түркі әлеміндегі «Ақ аруана»

Оның қазақтың, әсіресе Сыр  ңі-

рінің тарихи-рухани тамырын, асыл 

азаматтарының дүниетанымын зер-

делеудегі, білім саласының сапасын 

арттырудағы еңбегі ұшан-теңіз. Бұдан 

б лек, қаншама жас ғалымдарды қа-

наттандырып, тәрбиеледі. Қоғамдық 

белсенділігі  з алдына б лек әңгіме. 

Еселі еңбек ескерусіз қалмайды. 

Жақында Қазақстан Республикасы 

Президентінің Жарлығымен Бағдат 

Кәрібозұлына «Қазақстанның еңбек 

сіңірген қайраткері» құрметті атағы 

берілді. Бұған дейін де ғалым «Құрмет» 

орденінің және «Бейбітшілік әлемі» 

Халықаралық Қазақ шығармашылық 

бірлестігінің «Ел ардақтысы», «Эли-

та» медальдарымен, Қазақстан Рес-

публикасының Президентінің «Алғыс 

хаты», «Қазақстан Республикасы Білім 

беру ісінің үздігі», «Қазақстан Респуб-

ликасы Білім беру ісінің құрметті 

қызметкері», «Қазақстан Республикасы 

ғылымын дамытуға сіңірген еңбегі 

үшін» т с белгілерімен марапатталған 

болатын. 

Жалпы, Бағдат Кәрібозұлының қо-

мақты қызметі к пшілікке үлгі болар-

лықтай. Ол Сыр білімінің қара шаңырағы 

– Қорқыт Ата атындағы Қызылорда 

мемлекеттік университетінде әр жыл-

дары филология факультетінің де-

каны, филология, тарих және  нер 

институтының директоры, осы оқу 

ордасында тәрбие жұмыстары, ғылыми 

ж ұ м ы с т а р   ж н і н д е г і   п р о р е к т о р 

қызметтерін абыройлы атқарған. Қазіргі 

таңда «Қорқыттану және  лке тарихы» 

ғылыми-зерттеу институтының ди-

ректоры, облыстық ономастикалық 

комиссияның мүшесі.

Б а ғ д а т   К ә р і б о з ұ л ы   ф и л о л о г и я 

ғылымының докторы, профессор ғана 

Жиын барысында Түркия және 

зербайжан елдерінде жарық к рген 

С.Досановтың «Ақ аруана» повесі жайлы 

жылы пікірлер айтылды. Бір атап  терлік 

жайт, жазушының бұл шығармасы бұдан 

зге орыс, француз,  збек, қырғыз тіл-

деріне де аударылып, баспадан шыққан. 

Т ү р к и я н ы ң   к р н е к т і   ж а з у ш ы -

сы, «Ақ аруана» повесін түрік тіліне 

а у д а р ғ а н   қ а л а м г е р   И м д а т   А ф ш а р 

С.Айтмұханұлының шығармашылығына 

тоқталып, оған түрік елінің қос бірдей 

әдеби сыйлығын, яғни «түрік әдебиетіне 

сіңірген еңбегі үшін» және түркі әдеби 

қорының сыйлығын тапсырды. 

зербайжан жазушысы Элхан Зл, 

збек жазушысы Махманкул Исламку-

лов, мәскеулік профессор Серік Той-

ғамбаев, Қазақстан Жазушылар одағы 

басқармасы т рағасының бірінші орын-

басары Ғалым Жайлыбай, Қазақстан 

халқы Ассамблеясының  кілі Қазақбай 

Касимов, Алматы қаласы әкімінің 

кілі Мамай Ахет, Батыс Қазақстан 

мен Қостанай облысы әкімдерінің 

кілдері, Қазақ мемлекеттік Қыздар 

педагогикалық университетінің бірінші 

п р о р е к т о р ы   Б а х о д и р   л и е в   ж ә н е 

т.б. с з с йлеп, жазушының шы ғар-

машылық қырына, түркі елдері ара-

сындағы ынтымақ, бірлікті нығайтуға 

қосқан үлесі жайында әңгіме қозғады. 

Қырғызстанның белді ақыны Марха-

бай Ааматов қаламгерге таяу күндері 

«Қырғыздың халық жазушысы» деген 

атақ берілгелі жатқанынан хабардар етті. 

Елімізге белгілі ақын Қасымхан  Бегманов 

арнау- леңін оқып, Қазақстанның еңбек 

сіңірген қайраткері, күйші-композитор 

емес, Қазақстан Республикасы Жазушы-

лар одағының, Журналистер одағының 

мүшесі. Зерттеуші әрі қарымды қаламгер 

р е т і н д е   « Қ а з а қ   к е ң е с   л и р и к а л ы қ 

поэзиясының жанрлық спецификасы», 

«Қайран с з», «Сырлы с з сипаты», 

« ркениетке  ріс», «Беталыс», «Ынсап», 

«Дидар», «Ыждағат», «Ераға», «Ырыс», 

«Сырдария», «Қазалы», «Қызылорда», 

«Жаңа қорған», «Отан үшін от кеш-

кендер» сияқты еңбектерін жазып, 

оқырманның жүрегіне жол тапты. 

Сонымен қатар Бағдат Кәрібозұлы 

Қорқыт Ата атындағы ҚМУ университеті 

жанындағы «Халықаралық Қорқыт Ата 

мұраларын ғылыми-зерттеу орталығы» 

қоғамдық бірлестігін 2001 жылдан бері 

басқарып келеді. 200 томдық «Сыр-

дария кітапханасы», «Менің Отаным 

– Қазақстан» сериясы бойынша жа рық 

к рген «Сырдария», «Қазалы», «Жаңа-

қорған», «Қызылорда» кітаптары осы 

қоғамдық бірлестік маңына топтасқан 

ғалымдар арқылы жарық к рді. Сыр 

елі шайырларының шығарма шы лы-

ғын, жыраулардың сарынын дә ріптеуге 

арналған республикалық ғылыми-

танымдық «Базар жырау» журналын 

шығарды. 

Ұлы Жеңістің 70 жылдығына орай, 

Б.Кәрібозұлының тарих ғылымының 

кандидаты, доцент Н.Мыңжаспен бірігіп 

шығарған «Отан үшін от кешкендер» 

кітабы да оқырманға таптырмас қазына. 

Б и ы л   а с қ а р а л ы   а л п ы с   ж а с т ы ң 

асқарына к терілгелі отырған тұл ғасы 

асқақ, мәдениеті биік ғалым, ұстаз, 

жайсаң азамат, филология ғылы мының 

докторы, профессор Бағдат Кәрі-

бозұлының ғылым пен білімге әлі де 

берері к п. 

Ғарифолла  НЕС

Шәміл  білтай Сәбит Досановқа 

арнаған «Сәбең сал» әнін шырқады. 

«Ақ жол» партиясы т рағасының 

орынбасары, «Қазақ үні» газетінің бас 

редакторы Қазыбек Иса жазушыға 

«Ақ жол» партиясының т рағасы Азат 

Перуашевтің құттықтауын жеткізіп, 

жазушының кеудесіне «Қазақ хандығына 

– 550 жыл» күміс медалін тақты. Дәл 

осындай марапат Түркия мен  зер бай-

жаннан келген қонақтарға да к р сетілді. 

Жиын барысында ҚР Парламенті 

Сенатының т рағасы Қасым-Жомарт 

Тоқаев, Мемлекеттік хатшы Гүлшара 

бдіқалықова және облыс әкімдерінен 

құт тықтау жеделхаттар келгендігі ай-

тылды. 


Кештің модераторы және аталған 

уни верситеттің  ректоры  Серік  Пірәлиев 

ғылыми кеңестің шешімімен Сәбит 

Досановқа «Абай атындағы ҚазҰПУ-дің 

құрметті профессоры» атағы берілгенін 

айтып,  з тарапынан қаламгерді студент-

терге дәріс оқуға шақырды. 

Жиын соңында с з алған Сәбит 

 До санов шығармашылық кешті ұйымдас-

ты  рушыларға алғысын жеткізіп, алдағы 

жос парларымен б лісті. «Біздің ең үлкен 

сыйы мыз – Еркіндік мен Азаттық. Соны 

ұстап келе жатқан Тәуелсіз еліміздің 

Президенті Нұрсұлтан Назарбаевқа 

рақ мет» дей келе, халықтың кеңдігі мен 

еңбек қорлығы, к семдігі мен шешендігі 

арқа сында мереке-той  те беретінін, 

осын дай қуанышты күндердің к п болуы 

қажет екендігін, қазақ елінің болашағы 

зор екендігін жеткізді. 




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет