Жолдасбекова Б. А. «Дене тәрбиесі мен спорт түрлерінің физиологиялық негіздері мен гигиенасы»


Практикалық сабақтарын өткізу түрі



бет28/46
Дата22.02.2023
өлшемі0,53 Mb.
#69947
түріСабақ
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   46
Практикалық сабақтарын өткізу түрі: Семинар-дискуссия
Қысқаша теориялық мәлімет:
Спорттық бағдарлану-жас спортшының нақты бір спорт турінде ғана мамандануына мүмкінік беретін ұйымдастырылуы-әдістемелік жүйесі.
Спорттық іріктеу(селекция)-спорттық жіктелудің әртүрлі кезеңдерде жаксы спортшылардын кезеңімен сұрыптап отыруға мүмкіндік беретін іс-шаралар жүйесі.
Спорттық сұрыптаудың бірінші кезеңіндегі негізгі фактор-баланың денсайлық куйі.Тек дені сау балалар ғана спортпен шұғылдана алады.
Спорттық сұрыптаудың жетілмеген әдісін қолданған кезде дайындау топтарына қойылатын талаптарға сай келмейтін балалар еніп калады. Олардан жоғары дәрежелі спортшыларды тәрбиелеп шығаруға жұмсайтын қаражат жане еңбек босқа кетеді(С.Н. Кучки, В.И. Ченеги, 2001).
Спорттық сұрыптауға қатысты адамның тұқымқуалаушылығын (генетикасын) зерттей әдістері:
А) Генеологиялық(ата-текті) әдіс, бұл жерде зерттелетін адамның ата –тегі құралып, талданады;
Ә) Цитологиялық (хромосоманың, ДНК-ң ерекшеліктерін зерттеу);
Б) Популяциялы( тұрғандардың нақты бір оқшауланған топтарындағы ғана тұқымқуалаушылықты талдау);
В) Егіздік әдіс егіздердің әртүрлі белгілерін салыстыруға негізделген.
Тұқымқуалаушылықтың кеңінен тараған көрсеткіші-Хольцингер(Н)коеффиценті, ол ағзаның жалпы домындағы генетикалық үлесті анықтайды. Н=1,0 болғанда, зарттелген корсеткіш толығымен генотипке байланысты болады; Н 0,7 болғанда гентикалық әсерлер үлесі артып кетеді(70 ) де,аз ғана бөлімі ортаға байланысты болып қалады. Қаншалықты Н коеффиценті аз болса, соншалықты ағзаның белгілеріне ортаның әсері басым болады.
Жас спортшылардың биологиялық жас бойынша ерекшеліктері.
Жас спортшылардын ағзасының қызметтік өзгерістерінің бірқатар ерекшеліктері бар:1) алдын ала дайындық кезеңі; 2) бастапқы спорттық мамандық; 3) терең дайындық кезеңі; 4) спорттық жіктелі кезеңі.
С.В.Хроущев бойынша (1980) бойынша жас спортшылардың ерекшлік топтары бар
7 жасқа дейінгі-мектепке дейінгі топ;
7-11 жас аралығы-кіші топ;
12-15 жас аралығы –орта мекутеп;
16-18 жас аралығы-жоғарғы топ;
Биологиялық жас жылдам және баяу дамуымен сипатталады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   46




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет