Казахского государственного женского педагогического университета
беруді қажет ететін тҧлғалар (балалар)» жаңа ҧғымы енгізілді. ҚР білім және ғылым
жүктеу/скачать 6,41 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Тҧжырымдамалық тҧғырларын бекітті
| беруді қажет ететін тҧлғалар (балалар)» жаңа ҧғымы енгізілді. ҚР білім және ғылым
Министрлігі Қазақстан Республикасында инклюзивті білім беруді дамытудағы Тҧжырымдамалық тҧғырларын бекітті (ҚР БҒМ 2015 жылдың 1 маусымдағы №348 бұйрығы); 2015-2020 жылдарға арналған инклюзивті білім беру жҥйесін әрі қарай дамыту бойынша іс-шаралар Кешені (ҚР БҒМ 2014жылдың 19 желтоқсанындағы №534 бұйрығы). Қазақстан Республикасында инклюзивті білім беруді жҥзеге асыру, педагогтардың сыныптағы әрбір білім алушының жеке ерекшеліктеріне және мҥмкіндіктеріне ерекше назар аударуды, білім беру ҥдерісін дараландыруды, білім беру ҥдерісінің аясында оқушылар арасындағы ӛнімді ӛзара әрекеттестікті қамтамасыз етуді, ерекше білім беруді қажет ететін білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау ҥдерісін саналы қарастыруды талап етеді. Оқыту мақсатында бағалау – бҧл сенімді мәліметтерді іздеу және интерпретациялау ҥрдісі, оларды оқушылар мен мҧғалімдер білім алушылардың оқыту барысында қайда болатынын шешу ҥшін, әрі қарай қалай әрекет ету қажеттілігін білу ҥшін қолданады [2]. Оқыту мақсатындағы бағалау келесі сипаттамаларға ие [3]: оқыту мен ҥйрету ҥрдістеріне кіріктірілген, олардың маңызды бӛлігі болып табылады; мҧғалімдер мен оқушылардың оқу мақсаттарын талқылауды және сәйкестендіруді қамтиды; оқушыларға оқыту мақсаттарын саналы ҧғынуға кӛмек беруге бағытталған; оқушыларды ӛзін-ӛзі бағалауға немесе бір-бірін бағалауға баулиды; оқушылардың оқу барысында қандай қадам жасаудың қажеттілігін саналы ҧғынуға кӛмек беретін кері байланысты қамтамасыз етеді; әрбір оқушының жақсы жетістіктерге жете алатынына деген сенімділіктерін нығайтады; мҧғалімдер мен оқушыларды бағалау мәліметтерін қарастыру және рефлексиялау ҥрдістеріне тартады. Білім беру ҧйымдарында педагогтардың бағалаушы іс-әрекетін зерттеу, ерекше білім беруді қажет ететін білім алушылардың іс-әрекетін суммативті және формативті бағалаудың, тарау бойынша суммативті бағалаудың, (ТСБ) және тоқсан бойынша суммативті бағалаудың бірқатар мәселелерді туындататынын кӛрсетті. Бақылау жҧмыстары (срез) әрбір тараудың және әрбір тоқсанның қорытындысы бойынша ӛткізіледі. Нәтижесіәнде оқушылар тоқсан бойынша 3- 4 рет сҧрақтар, тест, бақылау жҧмыстары тҥріндегі тарау бойынша суммативті бағалау және тоқсан бойынша суммативті бағалауды тапсырады. Тоқсандық және жылдық қорытынды баға арнайы формула бойынша шығарылады. Педагогтардың бағалары негізінен констататациялық және ақпарат беруші функцияларды орындайды: оқушыларды академиялық білім кҥйінде бағдарлайды; оқу жағдайында олардың жетістігі немесе сәтсіздігі туралы белгі береді. Бағалаушы пайымдаулардың кӛп жағдайда дифференциалды емес сипаты болады, олар бағалаудың базалық ӛлшемдерінің тар диапазонына сҥйенеді (әдетте бір - «білім және біліктердің қалыптасқан деңгейі»); әрбір базалық ӛлшем бойынша бағалаушы кӛрсеткіштердің тар диапазонын қолданады; әлеуметтік-нормативті эталондарға бағдарланған. Инклюзивті білім беру жағдайында ерекше білім беруді қажет ететін білім алушыларды бағалау бойынша іс-әрекет тиімділігі жеткіліксіз болып табылады, себебі ол оқу ҥрдісінде және оның нәтижелеріне маңызды әсер етпейді; компенсаторлық білім мен біліктерді қолдануды ынталандыратын арнайы жағдайларды қҧруға бағытталмаған; әсіресе инклюзивті білім беру жағдайындағы сабақ барысында әлеуметтік ӛзара әрекеттестік ҥрдістерін ынталандырмайды (сыныптағы позитивті эмоционалды тон, барлық балалардың психофизикалық дамуының мықты қырларына тірек жасау, әрбір білім алушының жетістік жағдаятын қҧру). 2015 жылы Ы. Алтынсарин атындағы Ҧлттық білім беру академиясы мҥмкіндігі шектеулі балалардың оқу жетістіктерін критериалды бағалау жҥйесін ендірудің әдіснамалық және оқу- әдістемелік негіздерін қҧрастырды. Алайда, бағалаушы іс-әрекет мәселесі инклюзивті білім беру жҥйесінде ӛзекті мәселе болып қалады. Қазіргі кезде қандай бағалау технологиялары сҧранысқа ие? Оларды инклюзивті білім беру жағдайында қолдану мҥмкін бе? Ерекше білім беруді қажет ететін оқушыларды бағалау жҥйесін қандай қағидаларға сҥйеніп қҧру қажет? Оқушыларды бақылау-бағалаушы іс- |