Лекция Тақырыбы: Баланы мектепке дайындау әдістемесінің негіздері Жоспары
Саусақ пен қол бұлшықеттердің дамуына арналған жаттығулар
жүктеу/скачать 0,79 Mb.
|
лекция
| 2.Саусақ пен қол бұлшықеттердің дамуына арналған жаттығулар
Балалардың қабілеттері мен дарындылығы олардың саусақтарының ұшында. Бейнелеп айтқанда, саусақтардан шығармашылық ойдың қайнар көзін сусындататын аса нәзік жылғалар бастау алады. Ұсақ қол қимылдарын дамыту деңгейі (қолдардың білезіктерімен және саусақтармен Ұсақ және дәл қимылдарды орындаған кезде балада үйлесімді іс – әрекеттер дағдыларын дамытудың деңгейі )- мектепке дейінгі жастағы баланың жалпы зияткерлік дамуының көрсеткіштерінің бірі. Бұл осылай болады да, өйткені, миды зерттеу, тәнтану тұрғысынан, қолдардың білезіктерін, артикуляциялық аппарат сияқты қарастыру керек екендігін бекітуге мүмкіндік берді. Сондықтан да баланы сөйлеуге үйрету үшін, оны тек артикуляциялық аппаратын ғана жаттықтырып қоймай, сондай ақ қолдарындағы саусақтарының қимыл қозғалысын да немесе ұсақ қол қимылдарын да дамыту керек. Сонымен бірге, ғалымдар ұсақ қол қимылдары тек сөйлеумен ғана емес, сондай ақ зейін, ой, оптикалық- кеңістікті бағдарлау (үйлестік), қиял, байқампаздық, көру және қимыл – қозғалысты ес тәрізді сананың жоғары қасиеттерімен өзара байланысты екенін дәлелдеді. Баланың бұдан бұлайғы өмірінде киіну, сурет салу және жазу, сондай ақ көптеген тұрмыстық және оқу іс – әрекеттерін орындау үшін қолдардың білезіктерінің және саусақтарының дәл, үйлесімді қозғалысын пайдалануы қажет екені түсінікті. Яғни, бұл педагогтар ұсақ қол қимылдарын дамытуға баса назар аударуы керек. Бас миынынң сәйкес зоналарының пісіп жетілуі, сондай ақ білезіктердің ұсақ бұлшық еттерінің дамуы негізінен 6-7 жасқа қарай аяқталады. Сондықтан психологтар ұсақ қол қимылдарын дамытуды ең кішкентай жастан бастауға кеңес береді. Мектепке дейінгі ересек жастағы баллар үшін ұсақ қол қимылдарын және қолдар қимыл қозғалысының үйлесімділігін дамыту жөніндегі жұмыс мектепке деген дайындықтың маңызды бөлігі болуға тиісті. Санамақтар, тақпақтар, әзіл әңгімелерді айта отырып, саусақтарды жаттықтыратын жаттығулар балаға үш есе пайда әкеледі: Қолдардың қимыл –қозғалысының бөгелісі жойылады, қолдардың білезіктері жақсы қозғалады, иіледі, саусақтар үйлесімді әрекет дағдыларына икемделеді; Сөйлеу, ес, зейін, қиял, кеңістікті бағдарлау, байқампаздық дамиды; мектепке дейінгі жастағы бала жазуды меңгеруге дайындала бастайды; баладакөркемдікталғамқалыптасады. Саусақгимнастикасыжаттығуыеңқарапайымтәсілболыптабылады. Ұсаққолқимылдарындамытудыосыданбастағанжөн. «Саусақтарсәлемдеседі» - оңқолдыңбасбармағыныңұшынкезек-кезексұқсаусаққа, орта саусаққа, атыжоқсаусаққажәнешынашаққатигізесіз. Алдыменоңқолдыңсаусақтарыменамандасып, сосынбірмезгілдеекіқолдың да саусақтарыменамандасуыкерек. «Кішкенеадам» - қолдың (кейінсолқолдың да) сұқсаусағымен орта саусағыүстелүстінежүгіреді. «Кішкентайпіл» - (орта саусақалғақарайшығыңқы – тұмсығы, ал сұқсаусақ пен атыжоқсаусақ - аяқтар) үстелүстіменжүреді. «Сона» - оңқолдыңсұқсаусағынтүзетіп, оны айналдырукерек. Солқолдыңсұқсаусмағыменжәнеекіқолдыңсұқсаусақтарыменбірмерзгілде осы қимылды (сона) жасаукерек. «Ағаштардыңтамырлары» - қолдардыңбілезіктеріқосылған, тарбиғансаусақтарытөменгетүсірілген. «Ағаштар» - екіқолдыңалақанынөзіңеқаратып, көтерукерек, саусақтардыкеңіненашукерек. «Көзілдірік» - қолдардың бас бармақ пен сұқсаусақтарынанекідоңгелекжасап, олардықосукерек. Ұсаққолмоторикасытерминісаусақтарқозғалысыжәнеқолдыңбуындарынүйлестірудегендібілдіреді. Ұсақмоториканыдамытудыңмаңыздылығынеде? Адамның бас миындасаусаққимылынажәнесөйлеугежауапберетінорталықтарөтежақынорналасқан.Ұсақмоторикағаәсерете және оны белсендіреотырып, көршіорналасқансөйлеугежауапберетінорталықты да дамытааламыз. жүктеу/скачать 0,79 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|