Меншік иесі: «Өрлеу» біліктілікті арттыру ұлттық орталығы» акционерлік қоғамының филиалы Шығыс Қазақстан облысы бойынша педагогикалық қызметкерлердің біліктілігін

14 
 
Педагогика 
ЖАРШЫСЫ 
Педагогика 
ЖАРШЫСЫ
 
Педагогическ
ий 
ВЕСТНИК 
Педагогическ
ий 
ВЕСТНИК 
№1 (57) 2015 
«Развитая страна в 21 веке – это 
активные,  здоровые  граждане.  Нам 
предстоит  большая  работа  по 
улучшению  качества  всех  звеньев 
национального образования»,  - сказал 
Президент  в  своем  Послании.  Чтобы 
войти  в  число  30  развитых  стран, 
перед  нами  стоят  важные  задачи. 
«Мы  должны  готовить  высокообра-
зованных,  конкурентоспособных 
учеников»,  -  отметил  президент.  Се-
годня  общество  требует  от  учителей 
не  поверхностных,  а  глобальных  
перемен.  В  чем  они  заключаются?  Я 
думаю, что в первую очередь учитель 
должен  изменить  свое  отношение  к 
профессиональной  деятельности.  Для 
этого  необходимо  изменить  характер 
взаимодействия  учителя  и  учеников. 
Один  из  удачных  шагов  в  области 
образования  в  Казахстане,  это  курсы 
по  уровневым  программам,  разра-
ботанными  Центром  педагогического 
мастерства АОО «НИШ» совместно с 
факультетом  образования  универ-
ситета  Кембриджа.  Большая  роль  в 
развитии  образования  в  Казахстане 
отводится учителям 1 уровня.  Учите-
ля,  обучающиеся  на  курсах  по  про-
грамме  1  уровня,  учатся  составлять  
программу  развития  школы,  предпо-
лагающей  внедрение  новых  подхо-
дов в обучении и преподавании. 
Учитель в современной школе ли-
дер в процессе работы в классах, вне-
дряет  идеи  7  модулей,  предполагаю-
щие  знание  и  понимание  процесса 
обучения учениками, возрастных раз-
личий,  особенностей  работы  с  ода-
ренными  и  талантливыми  детьми, 
развития  критического  мышления. 
Достигает  этого  совместной  работой 
учеников  в  группах,  парной  работой, 
ведения  диалога,  использования  само 
-  и  взаимооценивания    с  помощью 
ИКТ,  как  эффективного  способа 
повышения  качества  образования. 
Учителя    второго  уровня  совершен-
ствуют  лидерство  в  процессе  пре-
подавания  и  обучения  в  школе,  реа-
лизуют  эффективные  процессы 
коучинга  и  менторинга.  Сегодня 
особое  внимание  уделяем  функцио-
нальной  грамотности,  чтобы  учащие-
ся  на  выходе  из  школы,  смогли 
применить полученные знания в жиз-
ни. Для этого мы принимаем участие 
в исследованиях PISA, TIMSS. 
«Стержневой фигурой в совершен-
ствовании деятельности школ и обес-
печении успешности обучения учени-
ков является учитель» [1]. Филиал АО 
«НЦПК  «Өрлеу»  ИПК  ПР  по  ВКО 
проводят  краткосрочные  курсы  по 
повышению  квалификации  учителей, 
готовят  учителей  3-го  базового  уров-
ня.  Наша  школа-лицей  №44  является 
опорной  площадкой  филиала  АО 
«НЦПК  «Өрлеу»  ИПК  ПР  по  ВКО. 
Проводим  совместные  семинары, 
тренинги,  мастер-классы,  открытые 
уроки для учителей города и области. 
Обучая других, учимся сами. 
В  школе  работают  внутришколь-
ные  сетевые  сообщества  учителей, 
группа  планирования  из  сертифици-
рованных учителей, которые неравно-
душны к проблемам школы. Учитель, 
стремящийся  к  профессиональному 
росту,  владеющий  новыми  педагоги-
ческими  технологиями  обучения  и 
воспитания  и  апробирующий  их  на 
практике,  будет  работать  более  эф-
фективно.  Как  сказал  один  бостон-
ский  реформатор:  «реформа  стоит  на 
трех  китах:  профессиональное  раз-
витие,  профессиональное  развитие, 
профессиональное  развитие».  Учи-
тель  должен  уметь  составить 
индивидуальные  образовательные 
маршруты  для  каждого  ученика. 
Учитель  должен  быть  рефлексивным 
практиком,  вести  рефлективный 
дневник.  На  мой  взгляд,  постоянная 
Н. Садыкова, 
завуч школы-лицея №44 
имени О. Бокея, 
г. Усть-Каменогорск 

Педагогика 
ЖАРШЫСЫ 
Педагогика 
ЖАРШЫСЫ
 
15 
Педагогический  
ВЕСТНИК 
Педагогический 
ВЕСТНИК 
№1 (57) 2015 
рефлексия  педагогической  деятельности  
поможет  улучшить  те  стороны  образовательного 
процесса,  которые  менее  эффективны.  Проблема 
рефлексии  своей  практики  характерна  и  для  моей 
школы. 
Школе,  родителям,  ученикам  нужен  успешный 
учитель. Да и сам учитель должен стремиться быть 
успешным.  Для  этого  он  должен  иметь  высокие 
личностные  качества:  социальную  ответствен-
ность,  искренность,  оптимизм,  готовность  со-
участия,  индивидуальный  стиль  работы.  Настоя-
щий учитель всегда найдет нестандартный ответ на 
любой  вопрос,  сумеет  по-особому  подойти  к 
каждому  из учеников,  своими идеями  взволновать 
его.  Учитель  должен  сам  обладать  критическим 
мышлением:  наблюдать,  интерпретировать,  анали-
зировать,  делать  выводы,  оценивать,  объяснять 
причины, выстраивать перспективы [1]. 
Самое  главное:  в  школе  должна  сложиться 
коллаборативная  среда,  позволяющая  учащимся 
развиваться и социально, и эмоционально. Если мы 
возьмем, к примеру, нашу школу-лицей №44 имени 
Оралхана Бокея, то у нас обучается 1384 учащихся. 
Это 1384 личностей, 1384 звезд большой и средней 
величины.  Среди  наших  детей  нет  малых  звезд  – 
есть  маленькие  звездочки.  С  2012  года  приказом 
МОН  РК  являемся  опорной  школой  АОО  «Назар-
баев  Интеллектуальные  школы».  Мы  выполняем 
большую работу по внедрению и распространению 
опыта  НИШ  среди  учителей  города  и  области  по 
педагогическому  подходу  Lesson  study,  исследова-
ние  в  действии,  критериальному  оцениванию, 
работе  с  одаренными  и  талантливыми  детьми, 
работе  разновозрастного ученического сообщества 
«Байтерек»  и  многое  другое.  У  нас  работают 
опытные  педагоги,  Сертифицированные  учителя, 
дающие высокий процент качества знаний на ЕНТ. 
Одно  из  главных  предназначений  ЕНТ  –  полу-
чение  объективной  картины  уровня  образован-
ности  выпускника,  оценки  освоения  государствен-
ного  стандарта.  Это  имидж  школы,  города, 
области.  Как  говорил    руководитель  Управления 
образования  ВКО  А.К.  Нургазиев  «ближайшая 
наша  задача  войти  в  пятерку  лучших  школ 
Казахстана  по  сдаче  ЕНТ».  Если  мы  в  2013  году 
были  по  рейтингу  на  13  месте,  то  в  2014  году 
заняли восьмую позицию среди школ Республики. 
Благодаря  кропотливой  работе  учителей  наша 
школа  внесла  достойный  вклад  в  повышение 
качество  образования области, средний балл – 105, 
4  балла.  В  2012  году  вошли  в  100  лучших  школ 
Республики  Казахстан,  а  в  2014  году  показали 
лучший результат в городе и области. 
Наши  школы  отличаются  динамичностью, 
готовностью  к  инновациям,  но  школа  в  одиночку 
может  потеряться  в  потоке  информации,  поэтому 
рядом должны быть ученые-теоретики. Более поло-
вины выпускников нашей школы являются студен-
тами  ВКГТУ  имени  Д.  Серикбаева  так  как  мы 
школа  нового  типа  –  лицей,  делаем  упор  на 
инженерно-технические  профессии.  Мы  живем  в 
промышленном  городе  и  должны  большое 
внимание  уделять  техническим  профессиям.  Со-
вместно  с  управлением  образования  60  школ  об-
ласти  подписали  Меморандум  о  взаимном  со-
трудничестве  ВУЗ  –  школа.  С  целью  подготовки 
учащихся  к  поступлению  в  вузы,  в  2013-2014 
учебном году, на ученом совете с участием доктора 
ф.м.н.,  ректором  ВКГТУ  Н.  Темирбековым  и 
директором школы Т. Туменбаевым был подписан 
Меморандум о взаимном сотрудничестве. Он охва-
тывает  вопросы  подготовки  одаренных  учащихся 
школы  в  лабораториях  университета,  проведение 
научно-практических конференций для учителей и 
учащихся  школы.  Научно-методическая  работа 
проводится  в  различных  формах:  научно-прак-
тические  конференции  с  привлечением  учащихся 
школы,  рецензирование  преподавателями  универ-
ситета  исследовательских  и  проектных  работ  уча-
щихся  школы;  оказание  методической  помощи 
учителям  по  консультированию  и  подготовке  ста-
тей  и  учебных  программ,  пособий.  Благодаря 
сотрудничеству  с  университетом  уве-личилось 
количество победителей МНПК.  Если  в 2011-2012 
году  у нас был один победитель Международных 
научных проектов, то теперь количество победите-
лей по точным наукам  увеличилось вчетверо.  Бу-
дущее  школы  в  тесном  сотрудничестве    и  парт-
нерстве вузов со школами! 
Подводя  итоги,  хотелось  бы  сказать:  «Если  ты 
считаешься  хорошим  учителем,  ты  должен  по-
стоянно  доказывать  это.  Если  учитель  не  разви-
вается и не работает над собой и своей практикой, 
он    не  может  и  не  должен  работать.  Если  мы, 
учителя,  хотим  изменить  систему,  изменить  свою 
школу,  способствовать  ее  развитию  –  мы  должны 
изменить  себя.  И  я,  как  учитель  первого  уровня, 
говорю: «Начни изменения в себе». 
Литература: 
1.  Руководство  для  учителя.  Первый  (продвинутый  уровень)  Второе  издание.  АОО  «Назарбаев 
Интеллектуальные школы», 2012 

16 
 
Педагогика 
ЖАРШЫСЫ 
Педагогика 
ЖАРШЫСЫ
 
Педагогическ
ий 
ВЕСТНИК 
Педагогическ
ий 
ВЕСТНИК 
№1 (57) 2015 
П 
едагогика  ғылымы  дамуының 
маңызды  факторы  –  оның  зерттеу 
әдістерінің  көбеюі мен ұдайы жетіліп 
отыруы.  Педагогика  бұл  бағытта 
үлкен  прогреске  ие.  ХІІІ  ғасырдан 
бастап  педагогиканың  толыққанды 
ғылымға  айналуына  теориялық  ізде-
нулерді  практикалық  оқыту  мен  тәр-
биелеу  істерімен  байланыста  жүргіз-
ген  ғалымдардың  белсенді  үлесі  бол-
ды. Бұл ой мен істі біріктіріп, ғылыми 
тұжырымдар  жасағандардың  ішінде 
бүгінге  дейін  есімдері  танымал 
Я.А. Коменский, 
Г. Песталоцци, 
А. Дистерберг, 
К.Д.Ушинский, 
Л.Н.Толстой, 
П.П. Блонский, 
А.С. Макаренко,  С.Т. Шацкий  сынды 
педагог- ғалымдар болды.  
Олар  ХІХ  ғасырда  оқыту  және 
тәрбие  теориясының  бұдан  былай 
тереңдеуіне  ықпал  еткен  экспери-
менталдық зерттеулер еді.  
Жеке тұлғаны дамыту мәселелері - 
Л.С. Выготскийдің,  Д.В. Элькониннің 
еңбектерінің  негізгі  арқауы.  Қазіргі 
кезде  П.Я. Гальпериннің,  Б.В. Давы-
довтың,  Л.В. Занковтың,  Н.Ф. Талы-
зинаның және қазақстандық ғалымдар 
Ф. Оразбаева, 
Ж.Ы. Намазбаева, 
С. Рахметова,  Қ. Бітібаева,  М. Караев, 
т.б.  еңбектерінде  жеке  тұлғаға  ба-
ғытталған  және  дамыта  оқытудың 
психологиялық  теориялары  жасалып, 
оқу  үрдісіне  енгізілген.  Жеке  тұлғаға 
бағдарланған  оқытудың  мазмұны 
негізінен  сөйлесу,  қатысымдық  іс-
әрекет  арқылы  әрбір  жеке  тұлғаны 
дамытуға  жағдай  жасауға,  өз  бетінше  
 
шешім  қабылдауға  және  оқу  әдістері 
мен  мазмұнын  таңдауға  толық  мүм-
кіндік береді
.
 
Қазіргі  кезде  педагогикалық  зерт-
теулер  әртүрлі  әдістердің  бүтін  бір 
жүйесі  жәрдемімен  алға  басуда.  Бұ-
ларға:  педагогикалық  бақылау,  әңгі-
мелесу,  мектеп  құжаттарын  зерт-
теу,  оқушылардың  шығармашылық 
жұмыстарымен  танысу,  озат  пе-
дагогикалық  тәжірибені  үйрену  мен 
қорытындылау,  әлеуметтік  талдау 
(сұрақ,  сауалнама  жүргізу,  тесттен 
өткізу, рейтингтік сараптау),  мате-
матикалық  статистиканы  талдау, 
педагогикалық  идеяларды  теориялық 
талдаудан  өткізу  және  т.б.  әдістер 
жатады. 
Педагогиканың  дамуы  мен  оның 
мән-мағынасына  зер  сала  отырып, 
оның  ғылым  ретінде  де  көрініс  бе-
ретін  ерекше  өзіндік  сипатына  көңіл 
аудармай болмайды. 
К.Д.Ушинскийдің  пікірінше,  педа-
гогиканың  басқа  ғылымдарға  ұқса-
майтын ерекшелігі: 
-  ол  теориялық  жағынан  өз  зерт-
теулерінің нәтижелерін пайдаланады;  
-  адам жөніндегі ғылымдардың тео-
риялық  идеяларын  біріктіріп,  оларды 
өз теориясын дамытуда негізге алады;  
-  педагогика  таза  қолданбалық  қыз-
мет  атқарып,  адам  тәрбиесіне  бағыт-
талған практикалық іс-әрекетті, қажет 
болған  ептіліктер,  дағдылар  мен  қа-
білеттер  жүйесін  қамтиды.  Бұл  арқы-
лы  ол  шеберлік,  өнермен  ұштасып 
жатады.  
Ж. Құрманова, ф.ғ.к., 
«Өрлеу» БАҰО» АҚ  
филиалы ШҚО  бойынша 
ПҚ БАИ ДБО тренері 
Кемеңгерлікті  танудың үш  жолы бар: 
Бірінші  жолы – ойға  салып пайымдау. 
Бұл – ең ізгі жол... 
Үшіншісі – тәжірибе жолы. Бұл – ең қиыны. 
  Конфуций 

Педагогика 
ЖАРШЫСЫ 
Педагогика 
ЖАРШЫСЫ
 
17 
Педагогический  
ВЕСТНИК 
Педагогический 
ВЕСТНИК 
№1 (57) 2015 
Ал  адам  қызметінің  әртүрлі  саласында  тео-
рияның маңыздылығын ежелгі ойшылдар да айтып 
кеткен.  Грек  философы  Анаксагор  «Практикалық  
іс-әрекеттің  еркін  өрістеуі  мен  үнемді  болуы  тек 
қана теориялық танымнан», - деген. «Әркім жақсы 
білгенімен  данышпан»,  -  деп  Сократ  та  текке 
айтпаған.  
Ұлы  педагог  А.С.Макаренко  да:  «Балаларды 
тәрбиелеу  –  бұл  біздің  өміріміздің  маңызды  сала-
сы.  Біздің  балаларымыз  бұл  –  біздің  еліміздің  аза-
маттары  және  әлемнің  азаматтары.  Олар  бола-
шақ  әкелер,  аналар,  оларда  өз  балаларын  тәрбие-
лейтін  болады.  Біздің  балаларымыз  жақсы  аза-
мат,  жақсы  әке  және  ана  болып  өсулері  қажет. 
Бірақ  осымен  қатар:  біздің  балаларымыз  бұл  – 
біздің  қарттығымыз.  Дұрыс  тәрбиелеу  бұл  – 
бақытты  қарттық,  жаман тәрбие  –  біздің бола-
шақтағы  қайғымыз,  біздің  көз  жасымыз,  бұл  – 
біздің басқа адамдар мен ел алдындағы кінәмыз» -
деген.  Бұл  дегеніміз  -  мұғалімге  білім  берудің 
тиімді жолдарын қарастыру қажет деген сөз.    
Бүгінде  қазақстандық  білім  беру  жүйесінде 
жүзеге асырылып жатқан Деңгейлік бағдарламалар 
бойынша    курстардың  негізгі  идеясы  мұғалімнің 
білім  беруі  мен  оқытудағы  әдістерін  өзгертудегі 
жаңа  бастама,  яғни  бұл  бағдарламаның  басым 
бөлігі  сындарлы  оқыту  теориясының  негіздерін 
қамтыған.  Бұл  теория  оқушылардың  ойлануын 
дамытуда  олардың  бұрынғы  алған  білімдері  мен 
жаңа  немесе  сыныптағы  түрлі  дереккөздерінен, 
мұғалімнен,  оқулықтан  және  достарынан  алған 
білімдерімен өзара әрекеттесуі жағдайында жүзеге 
асады деген тұжырымға негізделген. 
Білім  берудің  басты  міндеті  –  жеке  тұлғаға 
деген  әлеуметтік  тапсырысты  тәжірибеде  жүзеге 
асыру:  оқытудың  жаңа  әдіс-тәсілдері  және  техно-
логиялары арасындағы байланыстан құралады. 
Білім  беру  -  оқытудағы  тәрбие  мен  дамытудың 
үздіксіз  процесі.  Белгілі  балалар  психологы 
Д.Б. Эльконин  дәлелдегендей,  3-10  жас  аралығын-
дагы  балалар  біріккен  мәдени  –  білім  беру  сала-
сында  ортақ  өмірмен  дами  отырып,  ортақ  тәрбие-
леніп,  ортақ  оқып-үйреніп  өмір  сүруі  керек.  Яғни 
бұдан  шығатын  қорытынды  -  бұл  (сабақтастық-
тың),  яғни  бастауыш  сатыда  мазалайтын  сұрақтар 
проблемалары  біреу  ғана.  Ол  -  баланың  тілін  ой-
өрісін,  қиялы  мен  шығармашылығын  дамыту  бо-
лып, жаңа заман талабына сай жан-жақты дамыған 
жеке  тұлға  ретінде  оқытып  тәрбиелеу.  Көрнекті 
психолог  Л.С. Выготскийдің  жасаған  теориялық 
негізі бойынша «Бала дамуының ең шарықтау шегі 
- тіл мен ойдың шығармашылығы» екен. 
Оқу-тәрбиесінде  мынандай  өзекті  проблемалар 
бар:  оқушылардың  өз  бетінше  ойланып,  әрекет 
етулері  жеткіліксіз.  Бір  оқу  міндетін  басқа  түрлі 
жолдармен  өзгертіп,  шеше  білу  қабілеттері, 
сонымен  қатар  алынған  білім-білік  дағдыларын 
қазіргі  өмір  мен  ғылым,  техника  жаңалықтарымен 
байланыстырып,  салыстырып,  зерттеп  өз  болжам-
дарын жасау қабілеттері әлі де төмен деңгейде. Ал 
мұның  себебі  қайда  жатыр  және  бұл  проблема-
ларды  шешу  үшін  мұғалім  білім  үрдісінде  жаңа 
әдістер мен  инновациялық технологияларды оқып-
үйреніп өз іс-әрекетіне енгізуі қажет. Қазірде білім 
берудің  әртүрлі  нұсқадағы  мазмұны,  құрылымы, 
ғылымға  және  тәжірибеге  негізделген  жаңа 
идеялары  бар. 
Сондықтан әртүрлі оқыту технологияларын оқу 
мазмұны  мен  оқушылардың  жас  және  психоло-
гиялық  ерекшеліктеріне  орай  таңдап,  тәжірибеде 
сынап  қарауда  мұғалім  іс-әрекетінің  маңызы  зор. 
«Қазіргі  білім  беру  саласындағы  оқытудың  озық 
технологияларын меңгеру мұғалімнің интелектуал-
дық,  кәсіптік,  адамгершілік,  рухани  азаматтық 
және де басқа көптеген келбетінің қалыптасуына 
игі  әсерін  тигізеді,  өзін-өзі  дамытып,  оқу  тәрбие 
үрдісін  тиімді  ұйымдастыруына  көмектеседі»,  -
деп көрсетеді С.В. Селевко. 
Кіші жастағы оқушыларды оқуға ынталандыру-
дың  ең  озық  әдісі  –  ойын  болып  табылады.  Бұл 
жерде    «Ойын  –  үйретудің  ең  тиімді  әдісі»  деген 
аксиоманы  ұмытпаған  абзал.  Яғни  әр  әдіс  пен 
тәсілдің негізінде ойынның идеялары мен элемент-
тері жатуы керек. Мәселен, топтық немесе жұптық 
жұмыстардың өзінде ойынның батпандай табы мен 
жұрнақтары  бар  емес  пе?  Әрине,  оқушыларда 
«Бүкіл  сабақ  бойы  ойнап,  уақытымызды  қызықты 
өткізеді  екенбіз  ғой!»  деген  жаңсақ  түсінікті 
қалыптастырмаған  жөн,  керісінше  оларды  «ойнап 
жүріп  күрделі  мәселелерді  шешеміз!»  деген 
көзқарас  басым  болуы  қажет.  Ойын  мұнда 
танымдық  әрекеттің  ең  тиімді  әдісі  ретінде 
қарастырылып,  жүзеге  асырылады.  Сондықтар 
ойын  –  адамзаттың  ұлы  үстазы,  ойын  –  үйретудің 
ең тиімді әдісі болып табылады.    
Сондықтан  оқыту  әдістерін  жетілдіру  бүгінгі 
күннің  басты  мәселесі  болып  отыр.  Оқыту  әдісте-
рінің тиімділігін арттырып, оқытудың жаңа нысан-
дары мен тәсілдерін меңгеру қажеттігіне педагоги-
калық зерттеулерде айрықша маңыз беріледі. 

жүктеу/скачать 13,65 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: