37
4-кесте. Қан плазмасы мен эритроциттің минералдық құрамы (мг %)
Жануарлар
Қан плазмасы
Эритроциттер
Nа
К
Са
Nа
К
Са
Сиыр 312,0
16,0
12,0
128,0
68,0
26,0
Қой
325,7
19,0
11,0
187,0
69,8
28,0
Шошқа
299,9
22,0
10,0
389,1
31,9
20,0
Құс 278,0
19,0
10,0
364,0
28,0
16,0
Эритроциттердің негізгі қызметі қанмен оттегін жəне кө мір
қышқыл газын тасымалдау. Оған бір жағынан эритроцит құ ра-
мындағы гемоглобиннің болуы, екіншіден, олардың пі шіні негіз
болады. Малда эритроциттің беткейі 88-90 мкм
2
, ал олар
дың
қандағы беткейінің жалпы мөлшері сиырда 13500 м
2
, жылқыда -
15000, шошқада - 4300 м
2
шамасында. Эритроциттер өз беткейіне
дифтерия, сіреспе токсиндерін тұтып алып, біршама қорғаныстық
қызмет атқарады. Аминқышқылдарын тасымалдап, олар торша-
ларды қоректік заттармен де қамтамасыз етеді. Кейбір ғылыми
деректерге қарағанда (Кузьняк, Серафини), эритроциттер қанның
ұю процесіне де қатысатын көрінеді. Олар қандағы гепаринді (ба-
уырда түзіліп, қанның ұюына кедергі жасайтын зат) өз беткейіне
тұтып, тромбоциттердің бұзылуын тездетеді.
Эритроциттердің саны малдың тұқымына, жасына, физиоло-
гиялық күйіне (буаздық, суттену, дене жұмысы), тіршілік орта-
сының жағдайларына байланысты өзгеріп отырады (5-кесте).
Олардың тіршілігі орта есеппен 120 күнге созылады да, түлік
түріне қарай ауытқып отырады. Мысалы, жылқыда - 100, сиырда
- 120-160, бұғыда - 95, қоянда - 45-60 күн.
Достарыңызбен бөлісу: |