Оқулық қазақ тілді аудиторияға ағылшын тілін өз бе тінше үйренуге, тілдік курстарға жэне жоғары оқу орындары

children  to  play  in  the  garden»
  деген  тіркес 
«were  seen»
  баян- 
дауышына  күрделі  бастауыш  болып  тұр.  Бұл 
«What  was  seen  is 
children playing in the garden»
 дегенді білдіреді.
Күрделі бастауыш мынадай сөздермен тіркесіп келеді:
1) 
рұқсатты,  өтінішті,  бұйрықты,  іс-эрекетті  орындауға итер- 
мелеуді білдіретін 
«allow, permit,  order, force,  make,  request,  mean, 
intend»
 т.б. етістіктермен келеді.
The  students 
are  allowed  to  use
  a  dictionary  in  transla­
tion  the  text  (Мәтінді  аударғанда  студенттерге  сөздікті 
пайдалануға рұқсат беріледі).
We  were  made 
to  do
  the  task  in  written  form  (Бізге 
тапсырманы жазбаша орындаттырды).
Агылшын тілінің практикалық грамматикасы
feel
келеді.
She 
noticed
  the  dog 
chase
  a  cat  (Ол  иттің  мысықты 
қуғанын байқады).
We 
heard
 somebody cry (Біз біреудің жылағанын естідік).
3) адамның ақыл-ой танымын білдіретін 
«expect, know, believe,
к»
 етістіктермен келеді.
The  weather  was  expected 
to  be
  fine  the  next  day  (Келесі
күні ауа-райы жақсы болады деп күтщді).
Many scientists were believed 
to take
 part in the work of the
(Конференция жұмысына 
іеп тұжырым жасалған бо
■  /  
* ’  ~  
У  *  
JL
 
—
' 
-----  
X  
А
мағынаны білдіретін етістіктерден кейін келеді.
аиту»
The air 
is said to be
 very polluted (Aya өте ластанған дейді). 
The presidents 
are reported to sign
  an agreement betweeen 
two  countries  (Президенттердің  екі  ел  арасындағы
келісімге қол қойғанын хабарлайды).
Күрделі  бастауыш  әдеби,  ресми  тілде  жэне  газет  мақалала-
рында кеңінен қолданылады.
It 
was reported
 that 75% o f electorates 
took part
 in the elec­
tion  (Сайлауға  75  пайыз  сайлаушылардың  қатысқанын
хабарлады).
183

Ираш Аманқызы Баймұратова
Заттанған етістіктің 
«for»
 шылаулы тіркесте келуі
Бұл  конструкцияның  басында 
«for»
  шылауы  келеді  жэне  ол 
табыс  септігіндегі  зат  есім  немесе  есімдік  пен  заттанған  етістік 
тіркесінен тұрады.
«Ғог»
  шылауы  бар  күрделі  тіркес  сөйлемнің  мынадай  мүше- 
лерінің қызметін атқарады:
1) бастауыш
For
  him  to  dance  would  be  to  suffer  (Оған  би  билеу 
азаптану болар еді).
It wasn’t 
fo r
 him 
to wait
 somebody for a long time (Біреуді 
ұзақ күту оның табиғатына тэн емес).
2) баяндауыш
The  more  difficult thing 
to do
  is 
fo r
 her 
to persuade
 some­
body (Біреудің көзін жеткізу ол үшін ең қиын іс).
It  isn’t 
fo r
 me 
to  argue
  about  something  (Бірнәрсе  жайлы 
таласу менің табиғатыма жат нәрсе).
It is time for you 
to choose
 the right profession (Сізге дұрыс 
мамандық таңдайтын уақыт жетті).
3) толықтауыш
We waited long for the material 
to be dispatched
 (Жіберілген 
материалды біз көп күттік).
It was  important for them 
to get
 excellent marks  in all  sub­
jects  (Оларға  бар  пэннен  өте  жақсы  баға  алу  маңызды
еді). 
Н Н Н В И И
4) анықтауыш
It  was  the  only  right  thing  for  me 
to  choose
  (Бұл  мен 
таңдайтын бірден-бір дұрыс нәрсе болды).
The Government proposed a law for the Parliament to adopt 
(Yкімет заңцы қабылдау үшін парламентке ұсынды).
5) мақсат пысықтауыш
For mutual interests to support the counterparts must sign the 
agreement (Екі жақтың да мүддесін  қолдау үшін әріптес 
елдер келісімге қол қоюы керек).

Г Е Р У Н Д И Й
ГЕРУНДИЙДЩ  ФОРМ АЛАРЫ
Ағылшын  тілінде  тиянақсыз  етістіктің  герундий  формасы 
бар.  Қазақ  тілінде  заттанган  етістіктің  мұндай  формасы  жоқ. 
Грамматикалық  тұлгасы  жагынан  герундий  етістіктің  есімше 
формасымен  бірдей.  Бірақ герундийдің етістіктің есімше форма-
сынан мынадай айырмашылықтары бар:
Герундий  сөйлемнің  барлық  мүшесінің  қызметін  атқара  ала- 
ды.  (Ал  есімше  тек  аныктауыш,  пысықтауыш  қызметінде  гана 
жұмсалады).
Герундий шылаулы етістіктен (сөйлемнің баяндауышы) кейін 
келуі мүмкін.  (Есімше шылаулы етістіктен кейін келмейді).
Герундиймен жіктеу есімдігі келуі мүмкін. (Есімшемен жіктеу
есімдігі келмейді).
Герундий сөйлемде аткаратын қызметіне қарай баяндауыштан
кейін  келуі  мүмкін.  (Есімше  сөйлемде  етістіктен  (негізгі  етістік- 
тен) кейін немесе күрделі баяндауыштың құрамында келмейді). 
Герундийдің қатыстық шақ,  етіс грамматикалық категориясы
бар да, аспект формалары жоқ.
Қазіргі агылшын тілінде герундийдің мынадай формалары бар:
Етіс түрі
Ырык етіс
Ырыксыз етіс
Жай формасы 
Жедел өткен шак түрі
Writing
having written
being written 
having been written
Герундийдің шак формасы  шартты,  қатыстық магынада гана, 
ягни  герундийдің осы  шак формасы  іс-әрекеттің мезгілі  сөйлем- 
нің баяндауышында білдіретін іс-эрекетпен сәйкес  келеді.  Ал ге- 
рундийдің жедел өткен шак формасы сөйлемнің баяндауышы біл- 
діретін іс-эрекеттің уақытынан бұрын өткен іс-эрекетті білдіреді.
185

Ираіи Аманқызы Баймұратова
I  excuse  my 
being late fo r
  the  party  (Кешке  кешіккеніме
кешірім сұраймын). 
\
I excuse my 
having been late fo r
 the party (Кешке (өткенде) 
кешігіп қалғаныма кешірім сұраймын).
Дегенмен  кейде  өткен  шакқа қатысты  іс-эрекетті  білдіргенде 
герундийдің осы шак формасы келеді.
He  was  sorry  about his  not  answering  the  letter (Ол  хатқа 
жауап жазбағанына өкінді) немесе He was sorry about his 
not  having  answered the  letter (Ол  хатқа  (өткенде)  жауап 
жазбағанына өкінді). 
і;
Бірақ  герундий  осы  шақ  формасында  көбінесе 
«on,  after, 
without»
 шылауларынан кейін келеді.
On arriving
 the city they went to sightseeing (Қалаға келіп 
түскесін олар оның көрнекі жерлерін көруге барды).
After finishing his work he went home (Жұмысын бітіргесін 
ол үйіне кайтты). 
;
Asan  listened  to  the  lecturer  without  asking  any  questions 
(Асан ешқандай сұрақ қоймастан лекцияны тыңдады). 
Герундийдің  осы  шақ  түрі 
«remember,  excuse,  thank, forgive» 
етістіктерінен кейін жиі келеді.
Forgive  me  for  my 
disturbing
  you  (Сізді  мазалағаныма 
кешірім өтінемін).
He remembered 
studying
 at the university together with John 
(Ол Джонмен университетге бірге оқығанын есіне түсірді).
We thank you for 
giving
 us useful information about the new 
devices (Сіздің бізге жаңа құрал-жабдықтар жайлы жаңа 
мағлұмат бергеніңізге рақмет айтамыз).
Ауызекі  тілде  егер  сөйлемнің  мағынасы  түсініксіздік  тудыр- 
маса, герундийдін осы шақ формасы оның жедел өткен шақ фор- 
масының орнына колданыла береді.
Етіс категориясы герундийдің негіз етіс, ырықсыз етіс форма­
лары арқылы беріледі.
I  remember 
being taken
 to  school first by  my  grandmother. 
(Менің алғаш эжемнің мектепке алып барғаны есімде). 
After having been finished
 the results of the experiment were 
discussed  (Тәжірибе  аяқталған  соң  оның  нәтижелері 
талқыланды).
186

Агылшын тілінің практикалъщ грамматикасы
Герундий  ырықсыз  етіс  формасында  сирек  колданылады. 
Кейде  іс-әрекеттің  мағынасы  негіз  етісте  болса да,  оның орнына 
герундийдің  ырықсыз  етіс  формасы  колданылады.  Герундийдің 
осы  шақ  формасы  көбінесе 
«want,  need,  require,  deserve»
  жэне 
«worthy
 сын есім сөзінен кейін келеді.
This book is worth reading (Бұл кітап оқуға тұрарлық).
My car needs menting (Менің машинамды жөндеу қажет).
Герундийдің білдіретін мағынасы мен 
сөйлемдегі атқаратын қызметі
Басқа  да  заттанган  етістіктер  (verbals)  сияқты  герундий  да 
есімнің де, етістіктің де белгілері мен ерекшеліктері бар. Дегенмен 
заттанган  тұйык  етістікке  қарағанда герундийде  етістіктің  грам- 
матикалық белгілері аз байқалады жэне оның етістікке тэн мына-
дай белгілері жоқ:
а) 
герундийде аспект категориясы жоқ (тұйық етістікте бар) 
э)  герундий  заттанган  етістікке  Караганда  іс-эрекетті  жалпы 
магынасында береді. Ол, эдетте белгілі бір іс-әрекетті емес, оның
процесін білдіреді.
The way o f 
living
 (Өмір сүру тәсілі).
The manner o f 
speaking
 (Сөйлеу мәнері).
Ал екінші жагынан алып Караганда герундийде етістікке кара- 
ганда есімге тэн белгілері мен ерекшеліктері анық байқалады.
а) 
герундий  шылаудан  кейін  тұруы  да  мүмкін,  ал  заттанган 
тұйық  етістік  шылаудан  кейін  келмейді.  Бұл  герундийдің  есімге
тэн негізгі ерекшелігі болып табылады.
э)  зат  есім  сияқты  герундийді  ілік  септігіндегі  зат  есім  не
есімдік  аныктап  тұрады.  Сондай-ақ  герундийдің  есімдерге  тэн 
тагы  бір  басты  белгісі — герундий  есімдер сиякты  сөйлемде бас- 
тауыш, толыктауыш,  баяндауыш,  анықтауыш,  пысыктауыш  қыз-
метін аткара алады.
1)  герундий  бастауыштың кызметін  атқарады.  Мұндай  функ-
цияда  іс-эрекет  жалпы  магынада  алынганда  сөйлемнің  бастауы-
шы кызметінде тұйық етістік немесе герундий келуі мүмкін.
It is easy to critize other’s action (Біреуді (әрекетін) сынау
оңай).
187

Ираш Аманқызы Баймүратова
Criticising
 other’s  action is easy (Біреуді  (әрекетін) сынау 
оңай).
Осы  екі сөйлемнің біріншісінде айіушы  бұл  іс-әрекет жайлы 
өзінің ойын теорияға сүйеніп айтса, ал екіншісінде айтушы өзінің 
ол  іс-әрекет  жөнінде  тэжірибесі  бар  екенін  жэне  ондай  эрекетті 
істеп  машықтанғанын  білетіндігін  білдіріп  тұр.  Яғни,  герундий 
сөйлемде  бастауыш  қызметін  атқарғанда,  ол  айтушының сол  өзі 
істеп үйренген, қалыптасқан, машықтанған жэне одан өзінің біраз 
тәжірибесі  бар  іс-эрекетті  білдіреді.  Сондай-ақ  герундий  эдетке 
айналған дағдылы іс-әрекетті білдіреді.
Reading  fantastic  books
  is  my  favourite  thing  (Қиял- 
ғажайып кітаптарды оқу менің сүйікті ісім).
Sunbathing fo r too long
 will damage your health (Күнге аса 
көп қыздырыну -  сіздің денсаулығыңызға зиян).
Герундий 
«it»
  есімдігінен  басталатын  сөйлемдерде  жэне 
«there  is»
  тіркесінен  басталатын  сөйлемдерде  де  бастауыш 
қызметін атқарады.
There  won’t be  another  chance  o f choosing  the  right thing 
(Дұрыс  нәрсені  таңдайтын  тағы  бір  мұндай  мүмкіндік 
тумайды). 
'Ч'--<ЙЯ
It’s  no  use  wasting  time  on  such  a thing  (Мұндай  нәрсеге 
уакыт жоғалтудың пайдасы жоқ).
There  is  no  approving  of  his  behaviour  (Оның  мінезін 
(ешкім де) құптамайды (ұнатпайды).
2) 
Герундий сөйлемде тура толықтауыштың да, жанама толық- 
тауыштың да кызметін атқара алады. Көптеген етістіктерден кейін 
толықтауыш  функциясында  заттанган  етістік  немесе  герундий 
келуі  мүмкін.  Бірақ  олардың  магынасында  аздап  айырмашылық 
бар. Заттанган етістіктен жасалган толықтауыш белгілі бір нақты 
нәрсені  білдірсе,  герундий  жалпылама магынасында (белгілі  бір 
дагдылы іс-эрекетті білдіреді) қолданылады.
I  like to read a book (Менің кітап оқыгым келеді).  (Белгілі  бір 
іс-қимылды білдіреді).
I like 
dancing
 (Мен билегенді ұнатамын).
I  like 
reading  books
  (Мен  кітап  оқыганды  ұнатамын). 
(Белгілі бір әдет не дагдылы іс-әрекетті ұнату).
You must stop to eat (Белгілі бір іс-қимылды тоқтату).
188

Агылшын тілінің практикальщ грамматикасы
You must stop 
eating
 (Көп тамақ жеуці тоқгатуыңыз керек) 
(Белгілі бір дағдыға, әдетке айналған іс-әрекетті тоқтату).
«Be afraid of»
 тіркееімен келгенде герундий іс-әрекеттің қор- 
кыныш тудыратын іс-әрекеттің салдарын білдіреді.
He was afraid o f 
being laughed
 by others (Ол өзіне біреудің 
күлгенінен  ^орқады).  (Ол  біреуге  күлкі  болғаннан 
қорқады).
Her  mother  is  afraid  of 
being
  damaged  her  son’s  health 
by 
smoking
  (Оның 
анасы 
темекінің 
баласының 
денсаулығына зиян келтіретіндігінен қорқады).
Герундий 
«like,  love,  hate,  remember,  regret, prefer»
 етістіктері- 
нен кейін эдетке айналған немесе өткенде болтан іс-әрекетті біл-
діру үшін қолданылады.
She likes dancing (Ол билегенді ұнатады).
I 
prefer  sw im m ing  to  fishing  (М ен  балы қ  аулаганга 
Караганда суда ж үзгенді ұнатам ы н).
I regret cutting my hair (Қолымды кесіп алганыма өкінемін).
My  computer  needs  repairing  (Менің  компьютерімді
жөндеу керек больт тұр).
«Allow, permit,  advise»
  етістіктерінен  кейін  жанама  толыкта-
уыш тұрса, заттанган тұйық етістік келеді де, ал толықтауыш жок
болса,  бұл  етістіктерден  кейін  герундий  келеді.  Ал  инфинитив
алда  болатын,  не  шартты  багыныңқылы  сойлемде  іс-қимылды,
эрекетгі білдіреді.
His mother doesn’t 
allow
 him to 
smoke
 (Оньщ анасы оган
темекі шегуге рұқсат бермейді).
The  host 
allows smoking
 in  (Үй  иесі  үйде  темекі  шегуге 
рұксат етеді).
The contractor advised 
considering
 the terms of the contract 
(Келісім  жасаушы  жақ  келісімшарттың  баптарын  карал
шыгуга кеңес берді).
The  law  doesn’t  permit 
driving
  if you  don’t  have  a  driv­
ing  license  (Егер  көлік  жүргізу  куәлігініз  болмаса,  заң 
бойынша сізге машина айдауга рұксат етілмейді).
«It  needs,  it  requires,  it  wants»
  етістіктерінен  кейін  егер 
«it» 
есімдігі  затка  қатысты  болса  герундий  келеді  немесе  ырықсыз 
етіс формасындагы заттанган тұйық етістік келеді.

Ираш Аманқызы Баймұратова
My watch 
needs repairing
 (Менің сағатымды жөндеу қажет) 
немесе It 
needs to be repaired
 (Мұны жөндеу кажет).
The law requires 
following
 (Заң орындауды талап етеді).
The problem wants urgent 
resolving
 (Бұл мэселе тез арада 
шешілуді керек етеді). 
1
«avoid,  burst out,  deny,  dislike,  enjoy,  excuse, finish, forgive, give 
up, go on,  imagine, keep (continue), keep on,  mind, postpone, prevent, 
risk, stop, suggest»
 етістіктерінен кейін тек қана герундий келеді.
He was against 
my staying with them
 (Ол менің өздерімен 
бірге қалуыма қарсы болды). 
Я
Doctors 
prevented clotting
 the  blood  (Дәрігерлер  қанның 
ұюына жол бермеді). 
^
Avoid  being
  foreign  substances  in  the  body  is  important 
for  the  organism  (Ағзаға  бөтен  заттың  енуін  болдырмау 
маңызды нәрсе). 
= ^
His  aim  is 
becoming
  a  good  specialist  (Оның  максаты  — 
жақсы маман болу).
The  art  of 
public  speaking
  needs  much  experiments  in 
it  (Жұрт  алдында  сөйлеу  шеберлігі  тэжірибені  қажет
етеді). 
^  Я
He  was  busy  with 
drawing
 projects  (Оның жоба сызумен 
колы босамай жатыр).
Teddy left the room 
without saying
 a word (Теди үндеместен 
бөлмеден шықты).
He  keeps  on 
controlling
  the  growth  o f  cultures  (Ол 
дакылдың өсуін қадағалаумен болды).
«attempt,  begin,  start,  intend, propose»
  етістіктерінен кейін ин­
финитив  те,  герундий  де  келе  береді.  Бірақ 
«know,  understand» 
етістіктерінен кейін тұйық етістікті қолданған дұрыс. Мысалы: 
«I 
began working»
 немесе 
«I began to understand»
 деген дұрыс.
E с к e p т у .  1.  «Stop»  етістігі  бір  «дағдыға  айналған  іс-әрекетті 
тоқтату»  деген  мағынаны  білдіргенде,  одан  кейін  герундий  келеді, 
ал  болып  жатқан  иақты  іс-әрекетке  қатысты  мағынада  тұйық  етістік 
(инфинитив) келеді.
He stopped to eat to ask a question about something (Ол бірдеңе 
жайлы сұрау үшін тамақ жеуін тоқтатты).
190

Агыпшын тілінің практикалық грамматикасы
He  stopped eating not to put weight on much  (Ол қатты толып 
кетпес үшін тамақ жеуді азайтгы).
2. 
«Go оп»
 етістігінен кейін герундий де, инфинитив те келуі мүмкін, 
бірак мағыналары эртүрлі болады.
Andrew  went  on 
preparing
  for  the  trip  (Эндрю  саяхатқа
дайындығын эрі қарай жалғастырды).
The  teacher  goes  on 
explaining
  the  new  material  (Мұғалім  әрі 
карай жаңа матери алды түсіндіруді жалғастырды).
Бірінші  сөйлем «Эндрю бұрын да саяхатқа дайьгадалған еді» жэне 
сол  іс-әрекетін жалғастырды дегенді білдіреді.  Екінші  сөйлем мұғалім 
алдында баска бір іс-әрекет істесе, енді ол әрекетті аяқтаған соң, екінші 
бір  іс-әрекетке  көшгі  яғни  жаңа  материалды  түсіндірумен  (іс-әрекетін 
әрі карай) жалғастырды дегенді білдіреді.
Герундий 
«can’t  help,  can’t  stand  тіркестері  мен  accuse  of, 
agree to, aim at, approve of, charge with, complain of, depend on, feel 
like, give up,  the idea of,  insist on,  look like,  look forward to,  miss the 
chance,  the opportinity of,  not to like the idea of,  object to, persist in, 
prevent from,  rely on, speak of, succeed in, suspect of,  thank for,  think
of»
 етістіктерінен кейін келеді.
We 
can't help admiring
 the actor’s best playing (Біз актердің
ойынына тэнті болмай тұра алмадық).
He  couldn’t  stand  being  fooled  down  (Ол  өзін  аддағанға
төзе алмады).
Do  you  feel  like  having  dinner  with  us  on  Sunday?  (Сіз 
бізбен демалыста тамактануға қалай қарайсыз?)
I think o f studying medicine at the research centre (Мен ғы- 
лыми орталықга медицинаны зерттеуді ойлап отырмын).
I look forward to spending my holiday at the seaside (Мен де- 
малысымды теңіз жағасында өткізуді асыга күтіп жүрмін).
He  was  charged  with  stealing  money  from  a  bank  (Оған 
банктен а к т а  ұрлады деген кінә тағылды).
She  succeeded  in  finding  a  good job  in  a  big  city  (Онын 
үлкен кал ада н жұмыс табуда жолы болды).
Сондай-ақ  герундий 
«to  be»
  +  сын  есім  тіркесі  немесе
көсемшеден тұратын 
«be accustomed to,  be aware of, be capable of, 
be engaged in,  be fond of,  be good at,  be guilty of,  be indignant at,  be 
interested in,  be pleased (displeased)  at,  be proud of,  be responsible
191

for,  be suitable for, be sure of,  be surprised (astonished) at,  be tired of, 
be used to»
 етістіктерінен кейін келеді:
She  is  engaged  in  delivering  o f  goods  (Ол  тауарды 
жеткізумен айналысады).
My  little  brother  is  interested  in  collecting  stamps  (Менің 
кішкентай інім марка жинауға кызығушылық танытады). 
His  mother is  tired  o f the boy’s  teasing  his  sister (Шешесі 
ұлының өзінің әпкесін мазақтағанынан шаршады).
Marat  is  good  at  doing  sums  in  his  class  (Марат  өзінің 
сыныбында есеп шығарудан жаксы).
Who is responsible for booking o f tickets? (Билет алуға кім 
жауапты?) 
^
They are all sure of his coming to the party (Олардың бәрі 
оның кешке келетініне сенімді).
This  shoes  are  suitable  for  walking  (Бұл  аяқ  киім  жаяу 
жүруге ыңғайлы).
He is not accustomed to getting up so early (Ол ерте тұруға 
үйренбеген). 
V .. 
Щ
3)  Герундий  аныктауыш  қызметін  атқарады.  Герундий  анық- 
тауыштың  қызметін  атқарғанда  (оның  инфинитивтен  айырма- 
шылығы) шылаудан кейін келеді. Әдетте герундий абстрактілі зат 
есімдерге аныктауыш болады.
We find some difficulties in 
discussing
 ecological problems 
with plant engineers (Зауыт инженерлерімен экологиялық 
мэселелерді талқылағанда,  біз кейбір киындықтарға тап 
болдық).
Many  of these  players  possess  the  art  o f playing  football 
(Мына  ойыншылардың  көбісі  футбол  ойнау  шеберлігін 
меңгерді).
He  couldn’t  escape  the  feeling  o f being  violated  his  right 
(Өзінің құқы тапталды деген сезім оның ойынан кетпей 
қойды).
4) Герундий пысықтауыш қызметін атқарады.
Сөйлемде  пысыктауыштың  қызметін  атқарганда  герундий 
шылаудан кейін келеді. Оның пысықтауыш қызметін атқару функ- 
циясы инфинитивтен басқаша. Герундий пысықгауышы мынадай 
түрлерінің магынасын білдіреді.
Ираш Аманқызы Баимүратова
192

Агылшын тілініц практикалъщ грамматикасы
after,  befo
in, at>.>
  шылауларынан (предлогтарынан) кейін келеді.
Before
(Медициналық институтқа
ауруханада күтуші болып жұмыс
After  realizing
  that  he  was  in  a  trouble  she  went  out  and 
directed  to  the  airport.  (Оның  қиындыққа  тап  болғанын 
түсінгеннен  кейін,  ол  далаға  шықты  да,  әуежайға  бет
алды).
In  understanding
  the  situation  she  tried  to  take  immedi-
түсінгенде
қолдануға
э) Қимыл-сын пысықгауыш қызметін атқарғанда 
«after by, 
without»
 шылауларынан (предлоггарынан) кейін келеді.
Не gained great experience 
by
 working with well-known sci-
ғалымдармен  бірге  жұмыс 
абе алды).
We
consideration
 their suggestion (Олардың ұсынысын есепке 
алмай біз ешкандай шешім қабылдай алмадық).
б) 
Себеп-салдар  пысықгауыш  қызметін  аткарғанда герунл 
«for, owing, through»
 шылауларынан (предлогтарынан) кейін келе,
For  missing  many  classes
  he  couldn’t  make  his  English 
perfect  (Көп  сабақтан  қалғандықтан,  ол  ағылшын  тілін
жетік меңгере алмады).
Owing  to  the policeman’s  controlling
  the  traffic  the  acci-
ЖОЛДЫ
аркасында жол оқиғасының орын алуын болдырмады).
Ф
шылауынан кейін келеді.
As far as there was not any other large room in the flat they 
used their sitting room for 
receiving
 guests (Пәтерде басқа 
үлкен  бөлме  болмағандықтан,  олар  өздерінің  ортақ 
бөлмесін қонак қабылдау үшін пайдаланды).
г)  Қарсылықгы  пысықтауыш  қызметін  атқарғанда  герундий
Ф
o f
193

Ираш Аманқызы Баймұратова
in  investigating  new  species  (Қатты  науқас  болғанына 
қарамастан,  ол  өзінің жаңа түрлерді  зерттейтін  ғылыми 
зерттеуін жалғастырды).

жүктеу/скачать 17,68 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: