П у бли ка сы м әдениет, а қ п а ра т ж ә н е қ о ға м д ы қ к е л іс ім м и н и с т р л іг ін щ м ем л е к етт ік тілді дам ы ту бағдарламасы

жүктеу/скачать 38,54 Mb.

Pdf көрінісі

бет	53/497
Дата	14.10.2023
өлшемі	38,54 Mb.
	#113886

1 ... 49 50 51 52 53 54 55 56 ... 497

Байланысты:
kazak grammatikasy fonetika sozzhasam morfologiia sintaksis

Е стіл ім і
Ж асалы м белгілері: тіл ұш ы , ж и н а қ ы жуысыңқы, ілгерінді, тербеліссіз (қатаң), еріндік дауыссыз дыбыс. Айтылым белгілері
Естілім белгілері: күшті лепті, қатаң (шуыл), жіңіш ке, ерін әуезді дауыссыз дыбыс. Жалпы сипаттамасы
ФОНЕТИКА Ш дауыссыз дыбысының үндесім түрлері Ж уан езуліктүрі: Ш АШ , Ш Ы Қ т .б . (20-1- сурет) Жасалымы

Жалпы сипаттамасы:
тіл ұш ы , ж и н ақы
ж у ы сы ң қ ы , қ а та ң , кей ін д і (ж у ан ), ер ін д ік
дауыссыз дыбыс.
Ж іңіш ке езулік түрі: СҮТ, ТӨС т.б.
(19-4-
сурет)
Жасалымы:
тіл ұшы мен қызыл иек өзара
ж инақы жуысады (2-2), жасалу орнына қарай
тіл ұшы; тіл ауыз қуысында ілгері итініп жатады
(6), тілдің ж аты сы н а қарай ілгерінді; дауыс
желбезегі тербелмейді (5-4), желбезек қатысына
қарай тербеліссіз; ерін дөңгеленіп (сүйірленіп)
барып (1-2) жасалады, ерін қаты сы на қарай
еріндік дыбыс болып табылады.
Айтылымы:
тіл ұшы мен қызыл иек өзара
н ы қ ж уы сады , ж уы сы м күш іне қарай н ы қ
жуысыңқы; ауыз қуысы кішірейіп, көмей қуысы
үлкейеді, үстеме жасалым орнына карай ауыз
қуысты дыбыс болып табылады.
Е стіл ім і:
тіл ұш ы м ен қ ы зы л и е к т ің
жуысымы күшті леппен бітеді, жуысым бітіміне
қ а р а й л е п т і ж у ы с ы ң қ ы ; д а у ы с с ы з ш уы л
дыбысталады, үн қаты сы на қарай қатаң; әуез
қатысына қарай жіңішке және ерін әуезді дыбыс
болып табылады.
С 10 жіңішке еріндік түрінің айырым белгілері
Ж асалы м белгілері:
тіл ұш ы , ж и н а қ ы
жуысыңқы, ілгерінді, тербеліссіз (қатаң), еріндік
дауыссыз дыбыс.
Айтылым белгілері:
ны қ ж уы сы ңқы, ауыз
қуысты дауыссыз дыбыс.
Естілім белгілері:
күшті лепті, қатаң (шуыл),
жіңіш ке, ерін әуезді дауыссыз дыбыс.
Жалпы сипаттамасы:
тіл ұш ы, ж и н ақы
ж уы сы ңқы, қатаң, ілгерінді (жіңіш ке), еріндік
дауыссыз дыбыс.

40
ФОНЕТИКА
Ш дауыссыз дыбысының үндесім түрлері
Ж уан езуліктүрі: Ш АШ , Ш Ы Қ т .б .
(20-1-
сурет)
Жасалымы:
тіл үшы мен қы зы л иек өзара
жайылыңқы жуысады (2-3), жасалу орнына қарай
тіл ұшы; тіл ауыз қуысында кейін шегініп жатады
(8), тілд ің ж аты сы н а қарай кей ін д і; дауы с
желбезегі тербелмейді (5-4), желбезек қатысына
қарай тербеліссіз; ерін жазылып (езу тартып)
барып (1-3) жасалады, ерін қаты сы на қарай
езулік дыбыс болып табылады.
Айтылымы:
тіл ұшы мен қы зыл иек өзара
н ы қ ж уы сад ы , ж уы сы м күш ін е қ а р а й н ы қ
жуы сы ңқы ; ауыз қуысы үлкейіп, көм ей қуысы
кішірейеді, үстеме жасалым орнына қарай көмей
қуысты дыбыс болып табылады.
Е стіл ім і:
тіл ұш ы м ен қ ы з ы л и е к т ің
жуысымы күшті леппен бітеді, жуысым бітіміне
қарай күшті лепті; дауыссыз шуыл дыбысталады,
үн қаты сы на қарай қатаң; әуез қаты сы на қарай
жуан ж әне езу әуезді дыбыс болып табылады.
Ш жуан езулік түрінің айыры м белгілері

жүктеу/скачать 38,54 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 49 50 51 52 53 54 55 56 ... 497