П у бли ка сы м әдениет, а қ п а ра т ж ә н е қ о ға м д ы қ к е л іс ім м и н и с т р л іг ін щ м ем л е к етт ік тілді дам ы ту бағдарламасы



Pdf көрінісі
бет60/497
Дата14.10.2023
өлшемі38,54 Mb.
#113886
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   497
Байланысты:
kazak grammatikasy fonetika sozzhasam morfologiia sintaksis

ФОНЕТИКА
Жасалымы: 
тіл ұшы мен қызыл иек өзара 
жымдаса тоғысады (1), жасалу орнына қарай тіл 
ұшы; тіл ауыз қуы сы нда ілгері итініп жатады 
(6), тілдің ж аты сы на қарай ілгерінді; дауыс 
желбезегі жартылай тербеледі (5-3), желбезек 
қаты сы на қарай тербеліңкі; ерін жазылып (езу 
тартып) барып жасалады (1-3), ерін қаты сы на 
қарай езулік дыбыс болып табылады.
Айтылымы: 
тіл ұшы мен қы зы л иек өзара 
босаң тоғы сады , тоғы сы м күш іне қарай босаң 
тоғысыңқы; ауыз қуысы кішірейіп, көмей қуысы 
үлкейеді, үстеме жасалым орны на қарай ауыз 
қуысты дыбыс болып табылады.
Е стіл ім і: 
тіл ұ ш ы м ен қ ы з ы л и е к т ің
тоғы сы м ы босаң леппен аяқталады , тоғы сым 
бітім іне қарай б осаң лепті; дауы ссы з ызы ң 
ды бы сталады , үн қаты сы на қарай ұяң; әуез 
қаты сы на қарай жіңіш ке және езу әуезді дыбыс 
болып табылады.
Д 1 жіңіш ке езулік түрінің айырым белгілері
Жасалым белгілері: 
тіл ұшы, тоғы сы ңқы , 
ілгерінді, тербеліңкі (ұ я ң ), езулік дауы ссы з 
дыбыс.
Айтылым белгілері: 
босаң тоғы сы ңқы , ауыз 
қуысты дауыссыз дыбыс.
Естілім белгілері: 
босаң лепті, ұяң (ызың), 
жіңіш ке, езу әуезді дауыссы з дыбыс.
Жалпы сипаттамасы: 
тіл ұшы, тоғы сы ңқы , 
ұяң, ілгерінді (жуан), езулік дауыссыз дыбыс.
Ж уан еріндік түрі: Д Ұ Р Ы С , Д О С т.б. 
(17-
3- сурет)
Жасалымы: 
тіл ұшы мен қы зыл иек өзара 
жымдаса тоғысады (1), жасалу орнына қарай тіл 
ұшы; тіл ауыз қуы сы нда кейін шегініп жатады 
(8), тілдің ж аты сы н а қарай кей ін ді; дауыс 
желбезегі жартылай тербеледі (5-3), желбезек 
қаты сы на қарай тербеліңкі; ерін дөңгеленіп 
(сүйірленіп) барып жасалады (1-2), ерін қатысына 
қарай еріндік дыбыс болып табылады.
Айтылымы: 
тіл ұшы мен қы зыл иек өзара 
босаң тоғы сады , тоғы сы м күш іне қарай босаң 
тоғы сы ңқы ; ауыз қуысы үлкейіп, көмей қуысы 
кішірейеді, үстеме жасалым орнына қарай көмей 
қуысты дыбыс болып табылады.
Е стілім і: 
тіл ұш ы м ен қ ы зы л и е к т ің
тоғы сы м ы босаң леппен аяқталады , тоғысым 
бітім іне қарай босаң лепті; дауы ссы з ызың 
дыбысталады, үн қаты сы на қарай ұяң; әуез 
қаты сы на қарай жуан ж әне ерін әуезді дыбыс 
болып табылады.
Д° жуан еріндік түрінің айырым белгілері 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   497




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет