П у бли ка сы м әдениет, а қ п а ра т ж ә н е қ о ға м д ы қ к е л іс ім м и н и с т р л іг ін щ м ем л е к етт ік тілді дам ы ту бағдарламасы



Pdf көрінісі
бет83/497
Дата14.10.2023
өлшемі38,54 Mb.
#113886
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   497
Байланысты:
kazak grammatikasy fonetika sozzhasam morfologiia sintaksis

Жасалым белгілері: 
тіл ортасы, жуысыңқы, 
ілгерінді (жіңіш ке), тербелімді (үнді), езулік 
дауыссыз дыбыс.
Айтылым белгілері: 
бос ж уы сы ңқы , ауыз 
қуысты дауыссыз дыбыс.
Естілім белгілері: 
бос лепті, үнді, жіңіш ке, 
езу әуезді дауыссыз дыбыс.
Ж алпы
си п атта м асы : 
тіл
о р т а с ы , 
ж уы сы ң қы , үнді, ілгерінді (ж іңіш ке), езулік 
дауыссыз дыбыс.
Ж уан еріндік түрі: ОЙ, С Ұ Й Ы Қ т.б. 
(21-3-
сурет)
Жасалымы: 
тіл түбі мен тілш ікж айы лы ңқы
жуысады (4-1), жасалу орнына қарай тілшік; 
тіл ауыз қуысында кейін шегініп жатады (8), 
тілдің жатысына қарай кейінді; дауыс желбезегі 
мол тербеледі (5-2), желбезек қаты сы на қарай 
тербелімді; ерін дөңгеленіп (сүйірленіп) барып 
(1-2) жасалады, ерін қатысына қарай еріндік 
дыбыс болып табылады.
Айтылымы: 
тіл түб і м ен т іл ш ік бос 
жуысады, жуысым күшіне қарай бос жуысыңқы; 
ауыз қуысы үлкейіп, көмей қуысы кішірейеді, 
үстеме жасалым орнына қарай көмей қуысты 
дыбыс болып табылады.
Естілімі: 
тіл түбі мен тілшіктің жуысымы 
бос аяқталады, жуысым бітіміне қарай бос лепті; 
дауыссыз ыңыл естіледі, үн қатысына қарай үнді; 
әуез қаты сы на қарай жуан және ерін әуезді 
дыбыс болып табылады.
Й° жуан еріндік түрінің айырым белгілері
Жасалым белгілері: 
тілш ік, ж уы сы ңқы , 
кейінді, тербелімді (үнді), еріндік дауыссы з 
дыбыс.
Айтылым белгілері: 
бос жуы сы ңқы, көмей 
қуысты дауыссыз дыбыс.


ҚАЗАҚ ТІЛІНІҢ ДЫБЫСТАРЫ
57
Естілім белгілері: 
бос лепті, үнді, жуан, ерін 
әуезді дауыссыз дыбыс.
Жалпы сипаттамасы: 
тілшік, жуы сы ңқы , 
үнді, кейінді (жуан), еріндік дауыссыз дыбыс.
Ж іңіш ке еріндік түрі: ҮЙ, К Ө Й Л Е К т.б. 
(21-4-сурет)


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   497




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет