Аман абасилов әлеуметтік лингвистика
Тілдің өмір сүру формалары және олардың бір-бірінен
жүктеу/скачать 2,06 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1.Ауызекі сөйлеу тілі
- 2.Ауызша әдеби тіл
| Тілдің өмір сүру формалары және олардың бір-бірінен
айырымдық ерекшеліктері Тілдің өмір сүру форма- лары Фор- масы Жүзеге асуы Қолд. сипаты Тарал. сипаты Тұты- нушы- лары Нор- масы Қалпы (ст-д.) а у ы з ш а ж а з б а ш а ж е к е к ө п ш і л к т і д а й ы н д ы қ с ы з д а й ы н д ы қ т ы ш е к т е у л і ш е к т е у с і з ш е к т е у л і ш е к т е у с і з б і р і з д і в а р и а н т т ы ж ү й е л е н г е н ж ү й е с і з Ауызекі сөйлеу тілі + - + - + - - - - + - + - + Ауызша әдеби тілі + - + + + + - + + - - + + + Әдеби тіл + + + + + + - + + + + - + - Диа-лекті + - + - + - + - + - - + - + Кестедегі көрсетілген жеті қарама-қарсылық айырым белгілері бойынша ұлттық тілдің төрт түрлі өмір сүру формасын былай сипаттауға болады: 54 1.Ауызекі сөйлеу тілі қалған үш формадан мынадай ерекшелік- терге ие: 1.Тілдің жүзеге асу формасы бойынша – ауызша. 2.Тілдің қарым-қатынас актісінің жағдайы бойынша – жеке. 3.Тілдік қарым-қатынасқа субъектінің қатыстылық актісі бойынша –дайындықсыз. 4.Тілдік қарым-қатынасқа түсушілерді қаншалықты қам- тығандығы бойынша – шектеусіз. 5.Тілдік құрылымның (форманың) таралу мүмкіндігі бойынша - шектеусіз. 6.Сөйлеу нормасының сипаты бойынша – вариантты. 7.Сөйлеудің қалыпты нормасы бойынша – жүйеленбеген. 2.Ауызша әдеби тіл өзге формалардаан төмендегіше ажыраты- лады: 1.Тілдің жүзеге асу формасы бойынша – ауызша. 2.Тілдің қарым-қатынас актісінің жағдайы бойынша – жеке кей- де көпшілік болуы да мүмкін. 3.Тілдің қарым-қатынасқа субъектінің қатыстылық актісі бойынша – дайындықсыз кейде алдын ала дайындықты да болуы мүмкін. 4.Тілдік қарым-қатынасқа түсушілерді қаншалықты қамты- ғандығы бойынша – шектеусіз. 5.Тілдік құрылымның (форманың) таралу мүмкіндігі бойынша - шектеулі. 6.Сөйлеу нормасының сипаты бойынша – вариантты болуы мүмкін. 7.Сөйлеудің қалыпты нормасы бойынша – жүйеленбеген болуы да мүмкін. 3.Әдеби тіл – өзге өмір сүру формаларынан ерекшелігі: 1.Тілдің жүзеге асу формасы бойынша – ауызша және жазбаша. 2.Тілдің қарым-қатынас актісінің жағдайы бойынша – көпшілікті. 55 3.Тілдің қарым-қатынасқа субъектінің қатыстылық актісі бойынша – алдын ала дайындықты, дайындықсыз болуы да мүмкін. 4.Тілдік қарым-қатынасқа түсушілерді қаншалықты қамтыған- дығы бойынша – шектеулі, шектеусіз болуы да мүмкін. 5.Тілдік құрылымның (форманың) таралу мүмкіндігі бойынша – шектеулі, шектеусіз болуы да мүмкін. 6.Сөйлеу нормасының сипаты бойынша - бірізді. 7.Сөйлеудің қалыпты нормасы бойынша – жүйеленген. жүктеу/скачать 2,06 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|