АНТИЦИКЛОНДЫҚ ЦИРКУЛЯЦИЯ - антициклондағы ауа
қозғалысының жүйесі; яғни
антициклон орталығының тӛңірегінде
ауаның Солтүстік жарты шарда сағат тілі жүрісінің бағыты
бойынша, Оңтүстік жарты шарда оған қарсы бағытта айналатын
қозғалысы
АҢҒАР — бедердің теріс пішіні, ені ұзындығымен салыстырғанда
тар, бастуаынан сағасына қарай еңістеу болатын жер бетіндегі
ирелең тереңдеме. Аңғарлар бір-бірімен кездескенде қиылыспайды,
қосылады. Аңғар ағын судың шаю әрекетінен (эрозия) жаралады,
басқа экзогендік
-
процестердің
әсері
шамалы.
Аңғар
басты және
бүйірлік болып бӛлінеді. Бүйірлік аңғар басты
аңғардың саласы болады. Олардың есебі екі түрлі жолмен:
1. бастысынан бастап кішілеріне қарай;
2. бастауындағы саласы жоқ саладан бастап жүргізіледі.
Әрбір аңғардың кӛлденең қимасында бӛлінетін морфологиялық
элементтері:
арна — ең тӛменгі тар суағар бӛлігі;
жайылма — ӛзен тасығанда су басып қалатын табаны;
террасалары — сатылана кӛтерілген бүрынғығы жайылмалары.
Терраса беткейлері әр турлі, беткейдің тӛменгі бүгілмесі
табан
сызығы, жоғарғысы
жиегі деп аталады. Бастауларының пішініне
қарай жабық (түйық ) және ашық аңғарлар деп бӛлінеді.
Географиялық және геологиялық жағдайларға байланысты аңғар
типтері кӛп жоне әр түрлі.
Достарыңызбен бөлісу: