Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі ы. Алтынсарин атындағЫ Ұлттық білім академиясы ресей федерациясының білім және ғылым министрлігі
жүктеу/скачать 23,53 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ФОРМИРОВАНИЕ ОСНОВ ФУНКЦИОНАЛЬНОЙ ГРАМОТНОСТИ У МЛАДШИХ ШКОЛЬНИКОВ О.Б. Бахтина
- Список использованной литературы
- Аннотация.
- ҰЛТТЫҚ ҚҰНДЫЛЫҚТАР МЕН ИННОВАЦИЯНЫҢ ҮЙЛЕСІМІ – ҚАЗАҚ ӘДЕБИЕТІ САБАҒЫНДА А.О. Бейсбаева
- Пікір беруші
Аннотация. Дошкольный возраст – начальный период ценностного становления личности, когда зарождаются базовые ценностные ориентиры. Сущностные нравственно-эстетические качества личности закладываются в раннем периоде детства и сохраняются в более или менее неизменном виде на всю жизнь, что приводит к необходимости уделить процессу воспитания и усвоения ценностей особое значение, так как на ценностных основах, заложенных в детстве, будет строиться иерархия ценностей взрослого человека, его мировоззрение. В этой статье использованы исследования педагогов и психологов таких как: Л.С. Выготский, А.В. Запорожец, А.Ф. Лазурский, А.Н. Леонтьев. Е.В. Субботский.
quality of a person being laid at the early childhood and saved more or less unchanged all life ,what leading to give a lot of attention to upbringing and assimilation values, because at this early childhood values, then will build hierarchy values ,world outlook of a adult human. In this article used researches of educators and psychologists as like: L. S. Vygotskyi, A.V. Zaporozhets, A.F. Lazyrskyi, A.N. Leont’ev , E.V. Subbotskyi.
КГУ «Школа – лицей № 101», г. Караганда, bachtinaOB@mail.ru Рецензент – Елеусизова К.Д., и.о. директора КГУ «Школа – лицей № 101», г. Караганда Восемнадцатилетний опыт общения с учениками помог убедиться мне, что не в количестве знаний заключается образование, а в полном понимании и умелом применении всего того, что знаешь, чему учишь. Еще Аристотель заметил, что «… ум заключается не только в знании, но и в умении прилагать знание на деле…». Со временем проблема не потеряла своей актуальности, более того, сейчас, в условиях модернизации образования одним из ее направлений является переход от знаньевой к компетентностной модели образования. За время работы сформировались мои педагогические принципы и взгляды на работу в системе образования, о которых я хочу сказать ниже и которые позволили мне достичь практических результатов. Третий год я являюсь участником городского образовательного проекта «Профессионально–личностная готовность педагогов к развитию функциональной грамотности школьников» и подхожу к развитию функциональной грамотности школьников с учетом требований времени. Детально отнеслась к организации процесса обучения и освоила принципы развития функциональной грамотности. «В связи с этим, в настоящее время необходимы разработка и внедрение плана мероприятий по подготовке школьников соответствующего возраста с учетом программы и содержания международных исследований» [1]. Для создания соответствующей образовательной среды на уроках подобрала ряд методов и упражнений, способствующих развитию грамотности чтения. Грамотность чтения – это и умение пользоваться различными видами чтения: изучающим, просмотровым, ознакомительным и умение переходить от одной системы приемов чтения и понимания текста к другой, и умение понимать и анализировать художественный текст. А также умение делать эквивалентные замены, сжимать текст, предвидеть, предугадывать содержание текста. Добиваюсь того, чтобы дети научились выделять основную мысль произведений, предлагать варианты заголовков, отмечать
204 наиболее удачные, уметь находить главную мысль, понимать позицию автора, высказывать собственное мнение. Использую элементы критического мышления: прием «Работа с вопросником» (должны найти ответы на вопросы из текста), прием «Уголки» (при составлении характеристики героев), прием «Написание творческих работ» (отзывы о произведении, продолжение понравившегося произведения, написание сказки), прием «Логическая цепочка» (построить события в логической последовательности), прием «Чтение с остановками» (ученики вносят свои предположения о дальнейшем развитии сюжета, о чувствах и мыслях героев, мотивах их поступков). На уроках литературного чтения, познания мира, самопознания, при организации формирующего этапа эксперимента, применялась система подобранных заданий, направленных на формирование развития грамотности чтения. И эта работа принесла очевидные результаты. В сочетании с этими упражнениями применяла речевые, неречевые, музыкальные помехи. Уровень овладения учащимися контролируемыми общеучебными умениями на начало эксперимента и после представлен в диаграмме 1. Диаграмма 1. Уровень овладения учащимися контролируемыми общеучебными умениями Понять прочитанное, оформить собственное мнение относительно изученного, помогают разноуровневые вопросы и тренинг «Рамочная цепочка», состоящий из 5-ти этапов анализа текста. Отлично «работает» упражнение на понимание содержания и обогащение словарного запаса – перефразирование. Приведу пример. Сказка «Айога». Замени каждое слово в предложении «Взяла мать лепешку и отдала соседской девочке», сохранив его смысл. «Вынесла женщина хлеб, да угостила рядом живущего ребенка». Приведенные примеры упражнений и тренингов, а также систематическая и целенаправленная работа с текстом подтверждают, что уровень овладения учащимися контролируемых общеучебных умений стал выше, так количество учеников: - читающих выше нормы, увеличилось на 12%; - допускающих замену или пропуски букв, уменьшилось на 7%; - допускающих ошибки в окончаниях, - уменьшилось на 9%; - допускающих повтор слов и слогов, уменьшилось на 13%. Таким образом, применяемые техники чтения в начальной школе, помогают ученикам быстрее прочитать предлагаемый в учебнике текст. А это важно, если учитывать возрастающий объем учебного материала, который должен освоить ученик. В ниже представленной диаграмме показаны участники и результаты эксперимента. При этом, вертикальная числовая прямая указывает на время, за которое ученики справились с заданием. Горизонтальная числовая прямая – порядковый номер учеников, принимавших участие в эксперименте. Ученики под номером 5, 6, 8, 11 благодаря тренингу научились считывать информацию в 2 и более раз быстрее. Диаграмма 2. Участники и результаты эксперимента В рамках в 2015 году вышеуказан- ного проекта, продолжается работа над развитием естественно-научной гра- мотности. Так учащиеся должны уметь объяснять и описывать явления, прогно- зировать изменения или ход процес- сов, уметь получать выводы на основе имеющихся данных. Как прийти к та- кому результату? «Естественнонаучная грамотность – способность использовать естественнонаучные знания, выявлять проблемы и делать обоснованные выводы, необходимые для понимания окружающего мира и тех изменений, которые вносит в него деятельность человека, а также для принятия соответствующих решений» [2]. На уроках и во внеклассной 205 работе особое место отвожу исследовательской деятельности, так как навыки исследовательской работы формируются в процессе выполнения учащимися лабораторных и практических работ. Начинаю эту работу в 1-м классе с курса «Познание мира», в поурочное планирование включаю работы исследовательского характера. На начальном этапе использую простые опыты, например «Прорастание семян», «Корень растения», наблюдение за поведением домашних животных. Учащиеся могут производить элементарные опыты и измерения, делать выводы по практическим работам и уже учатся строить гипотезы, постепенно овладевая научным языком. Ряд исследований под моим руководством учащиеся выполняют дома, а результаты сообщают и демонстрируют на уроке. Учащиеся в домашних условиях выращивают цветочную рассаду, лук. Наблюдают за всхожестью семян в темноте и при свете, ведут дневники наблюдения. Обмениваются приобретенным опытом. Таким образом, приобщение школьников к началам исследовательской деятельности осуществляю через уроки, защиту проектов и рефератов, поисково-творческую деятельность. В перспективе своей работы вижу развитие математической грамотности школьников. Практически в любой ситуации человек должен уметь найти и отобрать необходимую информацию, отвечающую заданным требованиям. Эти навыки тесно связаны с пониманием информации и умением осуществлять простые арифметические действия. Использование информации предполагает умение производить различные вы- числения и подсчеты, отбирать и упорядочивать информацию, использовать измерительные приборы, а так- же применять формулы. Еще одно перспективное направление - выявление и организация системной работы с одаренными деть- ми. Это одна из главных задач современной школы и образовательной практики в условиях модернизации нашей системы образования. У одаренных детей четко проявляется потребность в исследовательской и поисковой деятельности, которая приносит свои плоды. Учащиеся активно участвуют в различных творческих конкурсах и викторинах городского и международного уровней, интеллектуальных играх и марафонах, олимпиадах, где занимают призовые места. Известно, чтобы ребенок учился в полную силу своих способностей, надо вызвать у него желание к учебе, к знаниям, помочь ребенку поверить в себя, в свои способности. Все дело в том, что не любая деятельность развивает способности, а только та деятельность, в процессе которой возникают положительные эмоции. Поэтому использую следующие приемы для создания комфорта на уроке: систематическое одобрение, похвала, направленное формирование положительных оценочных суждений, создание обстановки доверия, уверенности в успехе, организация деятельности, а не поведения, преобладание положительных оценок деятельности и ее результатов. Представим модель работы в виде плодового дерева. Так: - дерево – это функционально грамотная личность; - вода – педагогические технологии; - яблочки – ключевые компетенции; - лейка – учитель. Поливая это дерево, спланированной, четко продуманной, слаженной работой, по технологиям, дерево незамедлительно даст плоды – замечательные, достойные восхищения яблочки (ключевые компетенции), т.е. образованных, успешных, сильных, способных к саморазвитию людей. Лейка – учитель, для того, чтобы поливать, должен постоянно заниматься самообразованием. Как без полива дерево зачахнет, так и без грамотной компетентной работы педагога нельзя добиться развития функ- циональной грамотности.
1 Национальный план действий на 2012-2016 годы по развитию функциональной грамотности школьников [Электронный ресурс]URL:httpkzindex.php?id=777 lang =option=com_content view=article 2 Об особенностях преподавания основ наук в общеобразовательных организациях Республики Казахстан в 2015-2016 учебном году// Инструктивно-методическое письмо. -Астана, Национальная академия им. И. Алтынсарина, 2015. – 5 с. Аңдатпа. Функционалдық сауаттылық әр пәнді оқытудың нәтижесінде қалыптасады. Функционалдық сауаттылық білім берудің негізгі бағыты болғандықтан, мақалада бастауыш сынып оқушыларының ғылыми- жаратылыстану сауаттылығы мен оқу сауаттылығын дамытудың әдістері мен тәсілдері кеңінен қарастырылған.
школьного предмета. В статье раскрываются методы и приемы работы над формированием грамотности чтения, естественнонаучной грамотности младших школьников. Так как функциональная грамотность сегодня – основное направление образования. Abstract. Functional literacy as a result of teaching is formed by means of each school subject. In this article 206 I investigate the methods and ways of labour forming literacy of reading and natural scientific literacy of junior pupils. And so, “Functional literacy”- basic direction of education.
Қ. Сұлтанбеков атындағы орта мектеп, Жамбыл облысы, beysbaeva@bk.ru Пікір беруші – Ж.И. Исаева, Қазақ филологиясы кафедрасының доценті, ф.ғ.к. Қ.А. Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті. Түркістан қ. Қазіргі білім беру саласындағы міндет – білім мазмұнына жаңалық енгізудің тиімді жаңа әдістерін іздестіру, оларды жүзеге асыратын жаңашыл мұғалімдерді қолдау. Жаһандану үрдісі кең өріс алып отырған дәуірде педагогикада көтеріліп отырған мәселелердің бірі – ұлттық құндылықтар мен инновацияны сабақта үйлестіру. Бұл оқу үрдісінде дара тұлға қалыптастыру арқылы іске асырылады. Мұнда қазақ әдебиеті сабағының маңызы аса зор. Еліміз тәуелсіздік тізгінін қолына ала бастаған кезеңде әдебиетке жаңаша баға берілді. Академик З. Ахметов «Төрт ана» кітабында ұлттық рух дегенге былайша анықтама береді: «Ұлттық рух дегеніміз – өз ұлтының озық салт-дәстүрлерін, әдет-ғұрпын, таңғажайып тілін бала кезеңнен бастап, қашан жер құшағына енгенше төбеңе ту етіп көтеру, тілін, тәрбиесін берген халықтың лайықты азаматы бола білу деген сөз» [1, 159] Әрбір тарихи кезеңде ұлттық құндылық мәселелері өзекті болғанын көреміз, себебі құндылық сол кезеңнің әлеуметтік жағдайын сипаттайды. Алдымызда әлемдік өркениеттің жалпы сипаттарына көз салып, қоғамдық дамуға өзіндік арнамен қосылуға ұмтылыс жасап отырған, жаңа тұрпатта даму даму жолына түскен өзгеріс үстіндегі елімізге өнер, ғылым мен білім жүйесін жаңа сапалық белгілермен жетілдіре түсу міндеті тұр. Дара тұлғаға бағдарланған білімнің мақсаты – болашақта демократиялық қоғамның мүшелерін даярлау. Ол азаматтар бірлесіп еңбек ете алуы, түрлі топтардан шыққан адамдарды сыйлай білуі және өзінің бастамашылдығын таныта отырып ұстанымдарын енгізе алуы, «Мәңгілік Ел» құндылықтарын тез өзгермелі өмір жағдайында шебер пайдалана алуы тиіс. Ол үшін оқыту белсенді әдістермен қамтамасыз етілмек. Сонда баланың оқуға қызығушылығы оянып, оқу бала үшін мәнді, мағыналы болып көрінген жағдайда ғана оқу белсенді бола алады. Бүгінгі таңда ақпарат құралдары арқылы келіп жатқан бала тез қабылдайтын келеңсіз қылықтар мен жағымсыз көріністерден, іс- әрекеттерден сақтандыруда да әдеби шығармалардағы өнегелі үлгілерді орнымен пайдалана білсек ұтарымыз анық. ХХІ ғасыр мектебінің мақсаты жас жеткіншектерді жауапкершілігі жоғары, парасатты, адамгершілік мәдениеті қалыптасқан, өмірге икемді, ұлжанды тұлға қалыптастыру. Шектеулі уақытты тиімді пайдаланып, оқушылардың білім алу сапасын қалай жақсартуға болады деген сауалға жаңа педагогикалық технологияны пайдаланып жұмыс істеуге бет бұрған мұғалім дәл жауап бере алады. Әдебиет көркем шығарма арқылы білім берумен қатар бала тәрбиесі де қатар іске асырылып отыруы тиіс. Сындарлы оқыту бағдарламасы бойынша жүргізілетін жұмыста мұғалім – оқушыларда ойын, пікірін, идеяларын, дүниетанымын, көзқарасын, ұстанымын, түсінігін, дәлелдерін сұрайтын ұйымдастырушы. «Тұлға өзінің проблемаларын тиімді және рухани тұрғыдан (әлеумет талаптарына сәйкес) шеше білетіндей өмір сүре алуды үйренуге міндеттеледі» [4, 18] Нәтижеге бағдарланған білім моделі осы міндеттемені жүзеге асыруға бағыттаушы қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімдерінің орны ерекше. Оқушы әдебиетті пән ретінде ғана игеріп қоймайды, сол пәндік білім негізінде көркем шығарманы дүиетанымдық, әлеуметтік, тәрбиелік бірлікте қарастыра отырып, әдебиетті ұлттық құндылық ретінде меңгеруге бағыт-бағдар алады. Сын тұрғысынан ойлауды дамыту бағдарламасының мақсаты – барлық жастағы оқушыларға сабақ барысында кез келген мазмұнға сыни тұрғыдан қарап, екі ұйғарым, бір пікірдің біреуін таңдауға саналы шешім қабылдауға жаттықтыру. Бұл технология бойынша оқушыға білім дайын күйінде беріле салмауы керек. Алдымен, ең бастысы, мұғалім шеберлігі арқылы баланың білімді игеруге қызығушылығын ояту қажет. Бұл мәселе әр түрлі әдіс-тәсілдер арқылы баланың алдына жан-жақты мақсат қойып, іске асыруға жол ашады. Сыни ойлау оқушылардың ойлау дағдыларын дамытып, оларды оқу мен өмірде туындайтын мәселелерді өздігімен шешуге бағыттайды [3, 35]. Көркем шығармадағы кейіпкер әрекетін бағалау барысында оқушы алған жағымды әсердің бала бойында келешекте көрініс табуына мүмкіндік беру үшін баланың өзі күнде көріп жүрген мәселелерді мысалға келтіре отырып, оқушы әрекеттерін ізгілікке бағыттап отыру мұғалім міндеттерінің біріне айналады. Қазіргі күнде маңызын жоймаған міндет – жас ұрпақты ұлттық құндылықтарға бағыттау, азаматтық пен патриотизмге, өз Отаны – Қазақстан Республикасына сүйіспеншілікке, халық дәстүрлерін қастерлеуге тәрбиелеу. Ал Қорқыттың нақыл сөздері мен әңгімелері осы ұлттық рухты қалыптастыру, көтеру қажеттігін өтейді. Қорқыттың нақыл
207 сөздерінің өн бойынан қазақ халқының ұлттық ерекшелігі көрініс береді. Осы бағыттағы зор міндеттер мен асыл мұраттар ішінде ұлттық сана, салт-дәстүрді қалыптастыруда, адамдар бойындағы түрлі мінез-құлықтарды танып-білуге, адамзат дамуындағы түрлі қайшылықтар мен қақтығыстарды іс-әрекет, сөйлеген сөз, өзара қарым-қатынастармен көрінетін образдар жүйесі арқылы сезінуге қызмет ететін әдебиеттің орны ерекше. Біз үшін тарихи мәні бар өркениетке негізделген ұлттық идея қымбат. Мәселен «Ойлан, Жұптас, Пікірлес», «Төрт сөйлем әдісі», «Көршінің сұрағына жауап», Блум жүйесі, «Үшбу хат» әдістері оқушының шығармашылық мүмкіндігін анықтап, ары қарай осы қабілеттерді дамытуға жол ашады. Дәйекті түрде тақырыпты аша түсу үшін 8-сыныбына өткізілген сабақтан мысал. Әдебиет пәнінен «Қорқыт ата кітабы» тақырыбындағы өткізілген сабақ құнды ойлар мен пайымдауларға толы болды. «Проблема айқындау» кезеңі бойынша «Ой қозғау» тәсілімен «Қорқыт кім?» сұрағы төңірегінде оқушылар бар білгендерін берілген уақыт ішінде ортаға салып, жаңа білім игеруге белсендірілді. Оқушы өз білетінін еске түсірді, қағазға жазды, көршісімен бөлісті, тобында талқылады. Осылайша жаңа білім жайлы ақпарат жинап, оны бұрынғы Қорқыт туралы білімімен ұштастырды. Әдебиет сабағындағы «Проблема шешу» кезеңінде оқушылардың қарым-қатынас қажеттілігінен ғана емес, олардың сөйлеу мәдениетін жоғары деңгейде игеруге ұмтылысынан, оқу еңбегіне саналы түрде қызығуын тәрбиелеумен де анықталады. Бұл оқушы оқу материалының болашақтағы қажеттілігіне жарайтынын түсінген жағдайда іске асырылады. Демек, «Проблема шешу» кезеңінде «Ойлан, Жұптас, Пікірлес» тәсілімен жекелей, жұппен, топпен оқушылар ақпаратпен танысып, сұрақтарға өзіндік пікір айтуға, жауап беруге дайындалды. Берілген сұрақтар реті – Қорқыт бейнесін суреттеу; Қорқыт бейнесін Абаймен салыстыру; Тарихи жағын зерттеу, Болжау жасау (қалай ойлайсыңдар, Қорқыт көп аңыздарда өлімнен қашты дейміз, өлімнен қашуының себебі неде? Қорқыттай дана адам қазіргі біздің қоғамда кездесе ме? Қорқыттың нақыл сөздері біздің қоғамға қажет пе? Нақыл сөздері күнделікті қолданыста ма, мәнін жойды ма?) Берілген сұрақтар тақырып бойынша жұмыста белсенділік көрсетуіне жағдай жасады. Мұндай проблемалық сұрақ негізінде оқушыға бейтаныс бейне, шешуді керек ететін мәселе, проблема туады. Ол сұрақтар көтерілген проблема арқылы өрбиді. Оқушылардың берген жауаптарынан шығармадан алған әсерлерін, мәтінді толық оқуларын, өз беттерінше пікірлерін, ойларын жеткізе алуларын көруге болады. Берілген сұрақтар мәтінді пайдаланып, мәтін мазмұнын ашуға жетелейді, іс-әрекеттерді жинақтап, пікірлерін айтуға дағдыландырады. «Проблема шешу» кезеңінде «Қос жазба күнделігі» тәсілін қолданып, нақыл сөздердің ішінен өзін ерекше толғандырған «Мыңғырған мал жиғанмен, адам жомарт атанбас». «Анадан өнеге көрмеген қыз жаман, Атадан тағылым алмаған ұл жаман», «Тәкаппарлықты Тәңірі сүймес» үзінділерін жазды. Кестенің оң жағына неліктен осы нақыл сөзді таңдаудағы пайымдау мен дәлелдерін жария етті. Оқушылар Қорқыт нақылдарының күнбе-күнгі тіршілікпен, тәрбиемен қабысатын тұстары молдығын пайымдады. «Проблема шешімін қолдану» кезеңінде 5-7 минуттық «Үшбу хат» тәсілімен «Әлемге әйгілі – Қорқыт ата» тақырыбында эссе жазылды. Нәтижесінде оқушының «Мені» көрініп өз ойларын құрастырып, оларды нақтылап, дәлелді түрде жеткізіп, ақпаратты жүйелеп, оған талдау жасауды үйренді. Оқуға деген қызығушылығы оянған олар өз бетінше оқып, жеке топтарда талдап, талқылай ой бөлісті. Бұл сабақтан шығатын қорытынды – оқушылар Қорқыттың нақыл сөздері және оның мәні туралы білім – көзқарастарын бір жүйеге келтірді. Ал «Дерсеханұлы Бұқаш туралы жыр», «Байбөрі баласы Алып Бамсы» жырларын оқытуда «Көршінің сұрағына жауап» әдісі қолданылды. Сабақ аяғында оқушылар параққа, Баланың Бұқаш атануы, Баланың өліміне себепші кімдер? Бұқаштың қайта тірілуі, Әкесінің тұтқынға түсуі оқиғаларына түсініктеме беруге сұрақтар құрастырып жазды. Жазып болғаннан кейін олар парақтарын сағат тілі бойынша жылжытып, сол жағында отырған серіктеріне берді. Осылайша оқушылар көршісінің сұрағына жауап беріп, «Дерсеханұлы Бұқаш туралы жыр» жырынан алған білімін тарих пәнімен ұштастыра сабақтың «Проблема шешімін қолдану» кезеңін аяқтады. Дұрыс таңдалған әдіс-тәсілдер баланың танымын қалыптастырады. Әдеби талдау арқылы оқушылардың әр түрлі эмоциясына, сезіміне әсер етеді, ойларына ой, пікірлеріне пікір қосып, жан дүниесін оятады. Осы мәселелерде мұғалім өзі таңдап алған әдіс-тәсілдердің нәтижелі болуы ол мұғалімнің қаншалықты дәрежеде оқыту әдістерін жете біліп, меңгеруіне байланысты. Егер мұғалім оқушылардың теориялық білімдерін өмірге пайдалана білуі үшін оны практикалық әдістермен үйлестіргенде нәтижесі болатынын білмесе, әрине, онда мұғалім таңдап алған әдіс-тәсілдер жүйесінің нәтижелілігі туралы сөз қозғаудың да қажеттілігі жоқ. Елбасы Н.Ә. Назарбаев «Қазақ елінің болашағы – бүгінгі жастар. Ұстаздар оларға қалай білім берсе, Қазақстан сол дәрежеде самғайды, өзін әлемге танытады» [7] - деп атап көрсетті. Яғни, әрбір елдің бола- шағы, оның білім ордасы мектебінде шыңдалады. XXI ғасыр ұрпақтарының тілімізді ту етіп, келесі ұрпақтарға тапсыруына, жылдар мен ғұмырлардан туған тілімізді дамытып, биіктете беруіне үлесімізді қосу – парыз. Жас ұрпақтың рухани ерік-жігерін қазақ әдебиеті арқылы көтере білу – біздің борышымыз. Шығармашыл дара тұлға қалыптастыру, білім мен тәрбие беру – мемлекеттік істің ең маңыздысы. Қорыта келгенде, О. Бальзактың «Ұдайы еңбек ету – өнердің де, өмірдің де заңы» дегеніндей, оқушылардың шығармашылық қабілеті мен белсенділігін арттыруда мұғалімге үнемі ізденуге, тұрақты еңбек етуді міндеттейді. Әрине, атқарылған істер аз емес. Дегенмен, әлі де болса мұғалімді ойландыратын, толғандыратын істер жетерлік. Атап айтқанда, олар – білім сапасын арттыру, оқушылардың біліміне, ойлау
208 қабілетіне сай ізденіс қабілеттерін қалыптастыру. Өйткені, ХХІ ғасырда бізге ой өрісі жоғары дамыған, зерделі, жан-жақты парасатты, ұлтын сүйетін ұрпақ керек екенін бір сәтте естен шығармаған жөн. Қазіргі таңда оқушының шығармашылығын дамытуда мұғалімнің өзіне де үнемі ізденіс пен зерттеу тәсілдерін қажет етеді. Жаңа әдістерді пайдалану – оқушылардың өз бетінше дамуына, оқушы мен оқытушы арасында байланыс орнатуына, оқушының жан-жақты ізденуіне, оқушының өзін және өзгені бағалауына, өз ойларын жетік айтуына қол жетеді. Ұлттық құндылықтарды бойына терең сіңіріп өскен оқушылар алған білімдерін өмір бойы жадында сақтап, оны кез келген жерде қолдана алса, онда білім сапалы болады. Мәңгілік егемендіктің болашағы ұлттық құндылықтармен сусындаған жас жеткіншектеріміздің қолында. Демек, қазақ әдебиеті пәніне енген шығармаларындағы азаматтық үн, ұлттық рух, ұлжандылық сезім – тек білім емес, тәрбиенің де асыл кені. Міне, осы шығармалар арқылы халқымыздың ғасырлар бойы жинақтаған рухани құндылықтарын бала бойына сіңіріп, өз елінің, Отанының адал азаматын тәрбиелей аламыз. жүктеу/скачать 23,53 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|