Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі ы. Алтынсарин атындағЫ Ұлттық білім академиясы ресей федерациясының білім және ғылым министрлігі
жүктеу/скачать 23,53 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ФИЗИКА ТӘЛІМІ ПЕРИОДТЫЛЫҒЫН ЖОБАЛАУ Э.А. Қудратов, Б.Т. Бисенова
- Білімдерді толық үйрену нәтижелері
- Білім және қызмет әдістерінде жылдамдық
- Физикалық проблема және тапсырмаларды орындау дәрежесі
- Білімдерді қолдай білу
- Үйренілген тақырыпқа байланысты мәтінді жалпыластырып айта алу
- Периодтылық басқыштары Басқыштарға сай тәлім құралдары
- Қолданылған әдебиет
- МОНИТОРИНГОВОЕ СОПРОВОЖДЕНИЕ КУРСОВОЙ ПОДГОТОВКИ ПЕДАГОГОВ В УСЛОВИЯХ ОБНОВЛЕНИЯ СОДЕРЖАНИЯ СРЕДНЕГО ОБРАЗОВАНИЯ И.Г. Дубровина, Б.Х. Алькенова
Қолданылған әдебиеттер 1 Білім беру үдерісінде адамгершілік-рухани тәрбиеге жаңа қадам // «Білім-образование». -Алматы, 2008. №4. –Б. 20-22. 2 Қоғамдағы қиын балалардың өзін-өзі тәрбиелеу арқылы адамгершілік-рухани қасиеттерін дамыту // «Білім-образование». –Алматы, 2008. № 5. –Б. 36-37. 3 Тұлғаның өзін-өзі тәрбиелеуіне гумандық қасиеттердің ықпалы // «Педагогикалық кадр даярлаудың қазіргі заманғы өзекті мәселелері және жаратылыстану ғылымдарының даму перспективалары-2» атты халықаралық ғылыми-теориялық конференция ХҚТУ ШИ. - Шымкент, 2008. – Б. 63-66. Аңдатпа. Қазақстандық мектепке жоғары мәдениетті, өз ісі мен әрекетін ойлауға, бақылауға және түзетуге қабілетті, тек әдемі сөйлей алатын ғана емес, басқа адамды мұқият тыңдайтын, терең түсінетін педагог, зиялы- ұстаз өте қажет. Зиялылық адамгершілікпен, өзге тұлғаның құндылығы мен ерекшелігін танумен, сындарлы диалог орнатумен, әр тұлғаны түсіну мен бағалауға талаптанумен, қайырымдылық танытуымен, әрқашан да көмек көрсетуге дайын екендігімен тығыз байланысты.
к контролю и коррекции своих действий и поступков, педагог-интеллигент, способный не только красиво говорить, но и внимательно слушать, глубоко понимать другого человека. Интеллигентность неразрывно связана с нравственностью, с познанием ценностей и особенностей другой личности, с установкой на 215 конструктивный диалог, со стремлением понять и оценить каждую личность, с проявлением отзывчивости, с готовностью помочь.
teacher-intelligent who can not only speak but also can listen attentivelly, and who can understand other people. Intelligence is connected with morality, with the knowledge of value and peculiarities of another person. The person should communicate with other person, understand and appreciate every person and should be ready to help.
Науаи мемлекеттік педагогикалық институты, Өзбекстан, Науаи қаласы, baxt.bisenova@mail.ru Пікір беруші – Э.Н. Худайбердиев, ф.-м.п.к., доцент, Науаи мемлекеттік педагогикалық институты, Өзбекстан, Науаи қаласы “Tәлімнің периодтылығы” дидактикалық зерттеулерде ең жиі пайдаланылатын педагогикалық санаты болып табылады. “Период” сөзінің француз тіліндегі “etape”, орысша “период” эквиваленттері бар болып, сапалы өзгеруіне ие болуында қашықтық, басқыш мағыналарын білдіреді. Бұл педагогикалық - дидактикалық тәжірибеде жалпы әдістерінен болып, олар жәрдемінде әдістемелік құбылыстар күзетіледі, сұхбат, интервью, сауалнама сұрақтары өткізіледі, оқу жағдайларына орай оқу-үйрену жұмыстары басқарылады. Физика оқыту методикасы өзінің теориялық және практикалық негізіне ие педагогикалық пән есептелінеді. Онда пайда болған жаңа идеяларды сынап көру және осы жолмен педагогикалық практиканы жетілдіруде педагогикалық тәжірибенің маңызы зор. Педагогикалық тәжірибеде күзетіледі, зертханалық жұмыстар өткізіледі, физикаға байланысты тәжірибе мен практикалық сабақтар орындалады [1]. Сондықтан, физика тәлімінде кезеңнің тиімділігі және оған байланысты айнымалы мөлшерлер, тәжірибе варианттары, тәлімді периодты жүргізудің нәтижелерін істеп шығу талап етіледі. Физика тәлімінде тиімділік түсінігі көп факторлы дидактикалық құбылыс болып, мазмұны, көлемі және оның педагогикалық аспектілерін негіздеу қоғам дамуында жетекші есептелген, көп уақытты ажырату жолымен амалға асырылатын педагогикалық процесс есептелінеді. Физика тәлімі тиімділігін арттыру үшін негізгі факторлардың бірі тақырып немесе бөлім бойынша өткізілетін сабақтардың оқыту кезеңдеріне сай болса, оқу және тәрбие жұмыстары тиімділігі сонша артады. Физика тәлімі периодтылығы төмендегідей қызметтер арқылы белгіленеді:
теория негіздері» бөлімін толық үйренген оқушы қатты, сұйық, газ тәрізді заттардың ұқсас және түрлі аспектілері, молекула және оның өлшемдері, молекулалардың бір-бірін тартуы және тебілуі, молекулалар қозғалысының температураға байланыстылығы, молекулалардың өлшемдері, броундық қозғалыс және диффузия сияқты қатар физикалық құбылыстар маңызын түсініп, оны өз практикалық қызметтерінде жұмсай алуы қажет. 2. Білімдер тереңдігі – Білімдер тереңдігі оқушыларды механикалық қозғалыс, бір қалыпты қозғалыс, бір қалыпсыз қозғалыспен диффузия, Броундық қозғалыс, молекулалардың бір-бірін тартуы және тебілуі ортасындағы байланыстарды үйренуге алып келеді.
шешу әдісін тез табу, қажет болғанда үйренілген білімдерді, түсініктерді тез еске түсіру, пайда болған проблемалы күйден шығып кету құралдарын жылдамдықпен таңдау сияқты қатар қызметтермен байланысты.
иелеген оқушы қысым жәрдемінде сұйық шыныдан (мысалы, бутилка) жасау, қысымның сұйық және газдың барлық нүктелеріне бірдей ұзатылуы, қатты шашылғыш (мысалы, құммен толтырылған ыдыс) денелерде қысымның вертикал төменге бағытталуын қысқа уақытта сипаттай алады. Оқушы сұйық шыныдан бутилка жасау әдісін сипаттаудан сұйық және газдарда қысым дененің барлық нүктелеріне тең ұзатылуын түсіндіруге және одан қысымның құммен толтырылған ыдыста вертикал қозғалыс жасауын дәлелдей алады. Демек, бір қызмет түрінен (бутилка жасау) екінші қызмет түріне (сұйық және газдарда қысымның таралуы құбылысына) және одан кезектегі қызмет түріне (шашылғыш денелерде қысымның вертикал таралуы) өтуінде уақыттың қысқарып баруы қызмет дәрежесіне байланысты. Қызмет дәрежесі уақыт пен өлшенеді.
қызмет әдістерін ұқсас және жаңа оқу жағдайларына орын ауыстыру оқушылардың қолдай білу қабілетіне байланысты.
216 6. Үйренілген тақырыпқа байланысты мәтінді жалпыластырып айта алу – толық үйренудің жетекші белгілерінен бірі саналады. Мысалы, оқушылардың “Зат түзілісі жайлы бастапқы мәліметтер” бөлімін толық үйренуді дамыта бе ру тәлім периодтарымен бір ізділікте байланысқан: мәтін образын санада қалыптастыру. Бұл үшін мәтінде ұшырайтын молекулалар қозғалысы, Броундық қозғалыс, диффузия сияқты қатар терминдер сипаты беріледі. Заттар түзілісіне байланысты Демокрит, Ар-Розий, Беруний, Ибн Сина, М.В. Ломоносов тәлімі бойынша тарихи мәліметтермен таныстырылады және физикалық мәтін кіріспе бойынша оқушылардың қайта айтулары ұйымдастырылады. Периодтан-периодқа өткен сайын тақырып немесе бөлім бойынша оқушылар білімі өркендей барып, оқушылар қысқартырып (жалпыластырып) және кеңейтіп (өз пікірлерін білдіріп) айтып беру дәрежесіне жақындасады. Төменде физика тәлімі периодтары бойынша тәлім тиімділігін арттыру және сапасын жақсылай барудың жалпы жоспарын келтіреміз:
Оқушыларды жаңа тақырыпты үйренуге дайындау Судың үш күйі бойынша алдынғы сыныптарда үйренілген білімдерді еске түсіру Жаңа тақырыпқа байланысты білімдерді түрлі әдебиеттерден жинақтау Пішін және көлемге орай қатты, сұйық, газ тәрізді заттарды талдау
Білімдерді бекіту Аттары берілген заттарды пішіні және көлеміне орай үш топқа ажратып жазу Алдынғы сабақта үйренілген білімдерді еске түсіру Дағды дәрежесіндегі білімдерді тесттеу Еске түсірілген білімдерді айтылған оқу жағдайларына қолдау Заттардың пішіні және көлеміне байланысты түсініктер дұрыс және дұрыс емес пішіндер Үйренілген білімдерді жаңа
ақпарат және
дәлелдемелермен байыту Газ тәрізді, сұйық, қатты заттарға пішін және көлемі жағынан сипаттама дайындау Екі немесе одан артық физикалық құбылысты өзара салыстыру Броундық қозғалыстарды және диффузия құбылыстарын өзара салыстыру жолымен қорытынды шығару Шығарылған жаңа қорытындыны берілген оқу жағдайларына қолдау Заттардың пішіні және көлемі турысындағы елестерін жаңа заттарға орын ауыстыру «Зат түзілісі жайлы бастапқы мәліметтер» бөліміне байланысты білімдерді технологиялық елестермен кеңейту
Молекулалардың бір-бірін тартуы және тебілуін газ тәрізді, сұйық және қатты денелер мысалында температураның көтерілуі жәнеде төмендеуіне орай бекіту Тәлім нәтижесін тексеру Дағды және түсінік дәрежесіндегі білімдерді тесттеу Сонымен, физика тәлімі периодтылығы: - жаңа тақырыпты үйренуге дайындық басқышындағы дәлдік оқушыларда оқу-үйренуге қызығушылығын; 217 - тәлім көздерінің өзара бір ізділікте тақырып бойынша ақпараттарды толық түсінуді; - тәлім нәтижесін бекіту санада тақырып бойынша кеңінен байланыстар пайда етуді; - тәлім нәтижесін тексеру өз қызметіндегі олқылықтарды сезінуді; - жүктелген мәселелерді, яғни тапсырмаларды орындау арқылы, білгенімізді есте сақтау арқылы қайталауды; - білімдерді қолдану әдістерін, білім және қызмет әдістерінің анықталуын; - үйренілген тақырыпқа байланысты жаңа дәлелдемелерді талдауды; - білімдердің сапасы жағынан дамуын және де білімдер шеңберінің кеңейіп ұлғаюын тәміндейді.
1 Джораев М., Сатторова Б. Физика ва астрономия ўқитиш назарияси ва методикаси. “Фан ва технология” баспаханасы. 2015 жыл.
периодтылық басқыштары және оған сай оқыту құралдары оқушыларда физикадан үйренген тақырыпқа байланысты дәлелдемелерді талдау, оқыту сапасы тұрғысынан дамытуды жәнеде білімдердің ұлғаюын тәміндейді. Аннотация. Физический план образования в целях повышения качества и эффективности циклического шага частоты и средства обучения, студенты изучают физику с точки зрения качества обучения новый анализ доказательств, связанных с развитием и расширением круга знаний.
tools, students learn physics in terms of the quality of learning a new analysis of the evidence related to the development and expansion of the circle of knowledge.
филиал АО «Национальный центр повышения квалификации «Өрлеу» «Институт повышения квалификации педагогических работников по Акмолинской области», г. Кокшетау, dubrovina.i@orleu-edu.kz, botagoz63.63@mail.ru Рецензент – Б.В. Крамаренко, к.п.н, доцент, Кокшетауский государственный университет имени Шокана Уалиханова, г. Кокшетау В настоящее время в казахстанской системе среднего образования происходят значительные перемены, связанные с обновлением содержания образования и переходом на 12-летнее обучение. Очевидно, что для реализации инновационных тенденций развития необходимы высокопрофессиональные кадры. Согласно Государственной программе развития образования Республики Казахстан на 2011-2020 годы в условиях обновления содержания образования особую значимость приобретает подготовка педагогических кадров и повышение их профессиональной компетентности [1]. В Государственной программе развития образования и науки на 2016-2019 годы в Республике Казахстан среди других важных задач значится повышение качественного состава педагогических кадров и обеспечение их качественной подготовки. Эти задачи выдвигают новые требования к подготовке и повышению квалификации педагогических кадров в контексте тенденций [2]. Обновление содержания среднего образования предполагает подготовку педагогов к внедрению реформ на уровне школы. С 2016 года на базе филиалов АО «Национальный центр повышения квалификации «Өрлеу» осуществляется курсовая подготовка педагогов школ в связи с переходом на обновленное содержание среднего образования. Эта задача на сегодня является одной из самых важных и для Акмолинского филиала. В целях реализации новой образовательной политики, обновления содержания начального и среднего образования в систему повышения квалификации включены курсы с недельным, трех- и четырехнедельным периодом обучения. Курсы по обновлению содержания среднего образования организованы для учителей предмета «Искусство», учителей начальных классов, а также учителей казахского и русского языка и литературы. Для проведения обновленных курсов повышения квалификации подготовлены 17 тренеров из числа профессорско-преподавательского состава филиала. Совместно с организацией курсов ведутся мониторинговые мероприятия с целью определения качества курсовой подготовки и оценки результатов обучения педагогов области. Мониторинг курсов по обновлению 218 содержания среднего образования особенно важен еще и потому, что внедрению обновленных программ обучения в школах должен соответствовать уровень подготовленности педагогических кадров. Мониторинг курсов повышения квалификации в рамках обновления содержания среднего образования на начальном этапе их организации, проводимый сотрудниками отделов аналитики и мониторинга филиалов АО «НЦПК «Өрлеу», предполагает входное и выходное анкетирование слушателей. Предметом исследований является процесс обучения, соответствие его результатов поставленным целям и требованиям, а также динамика содержательно-организационных компонентов курсовой деятельности. Наиболее важным фактором, влияющим на осознание слушателями необходимости повышения квалификации, является понимание целей обучения. Поэтому в ходе диагностики нам важно определить образовательные потребности, ожидания и степень готовности слушателей к обучению в период предстоящей курсовой подготовки. Анализ ответов респондентов по результатам входного анкетирования слушателей курсов по обновлению содержания среднего образования в 1-м квартале 2016 года позволил выявить следующие тенденции. Формулируя индивидуальные цели обучения, 80% слушателей указывают на необходимость подготовки к работе в условиях обновления содержания образования, 61% слушателей к тому же стремятся овладеть современными технологиями. Эти показатели свидетельствуют о мотивированности педагогов на обучение (рисунок 1). Рисунок 1 – Цель обучения на курсах повышения квалификации При организации курсового обучения тренерам важно отталкиваться от того, насколько педагоги осве- домлены об обновлении содержания среднего образования, с тем, чтобы выстроить четкую линию содержа- тельного взаимодействия со слушателями. Анализ анкет слушателей показал, что 59% респондентов имеют лишь общее представление о планируемом обновлении содержания образования, 41% не имеют конкретных знаний об обновлении содержания среднего образования. Следовательно, тренерам необходимо предметно подойти к процессу передачи слушателям содержательного компонента курса (рисунок 2). Рисунок 2 – Уровень осведомленности об обновлении содержания среднего образования Качество обучения также зависит и от выбора его оптимальных форм. Так, по данным входного анкетирования, для 70% слушателей наиболее эффективными являются групповые формы и методы обучения, такие как «черный ящик», «мозговой штурм», «кейс метод», «кластер», «6 шляп» и др., кроме того от 33% до 38% слушателей курсов для обучения выбрали деловую/ролевую игру, мастер-класс, тренинг и семинар. Как видно, для слушателей наиболее приемлемы практико-ориентированные формы и методы обучения (рисунок 3). Рисунок 3 – Наиболее продуктивные формы и методы работы для повышения уровня профессиональной компетентности Таким образом, анализ входных анкет слушателей показал, что подавляющее большинство педагогов нацелены на подготовку к работе в условиях обновления содержания образования, стремятся овладеть современными технологиями и методами обучения и воспитания. При этом для повышения эффективности 219 обучения слушатели предпочитают использовать групповые и практические формы работы. Тренерам курсов необходимо учесть, что слушатели имеют лишь общее представление о планируемом обновлении содержания образования. Данные мониторинга помогают тренерам курсов в организации работы со слушателями, в выборе форм и методов преподавания для наиболее качественного усвоения обновленного содержания. Для комплексного мониторинга курсов повышения квалификации в рамках обновления содержания среднего образования также важны анализ организации и качества курсовой подготовки, оценка результатов обучения с позиции самих слушателей. С целью изучения содержания, качества преподавания и организации работы по окончании курсов в 1-м квартале 2016 года было проведено выходное анкетирование слушателей. Анализ выходных анкет позволил выявить достаточно высокую оценку курсовой подготовки. Наиболее высоко оценена организация работы на курсах – 9,99 баллов, качество преподавания – 9,98 баллов и содержание материала – 9,96 баллов. Средняя оценка по трем параметрам равна 9,98 баллов. Качество ресурсного обеспечения в целом по всем курсам оценено на 9,97 баллов. В целом, слушатели дают высокую оценку но- вым курсам повышения квалификации по обновлению содержания среднего образования, а значит, высоко оценивают их содержание, качество преподавания и организацию. Для формирования целостного представления о качестве курсовой подготовки важна самооценка качества усвоения слушателями содержания. В самооценке результатов обучения наибольшее количество слушателей на «отлично» оценивают следующие показатели (рисунок 4): Рисунок 4
обновления содержания среднего образования Свои результаты обучения 99% слушателей оценили только на «отлично» и «хорошо», «удовлетворительно» оценили полученные знания лишь 1% слушателей. На низком и очень низком уровне не оценен ни один параметр, соответствующий приобретенным знаниям, умениям и навыкам. Таким образом, по окончании курсов практически все слушатели на «хорошо» и «отлично» оценивают свои знания и понимание предпосылок обновления содержания среднего образования, целей и задач образовательных программ курсов. В итоге обучения на курсах слушатели овладели умениями и навыками, необходимыми для реализации обновленного содержания, умением практически использовать педагогические подходы, учебные материалы образовательных программ курсов, а также пришли к пониманию системы критериального оценивания и знанию методики его внедрения в практику обучения. По результатам мониторинга определены показатели удовлетворенности слушателей курсовой подготовкой, что также является важным компонентом анализа качества проведенной работы. Достижение цели курсов, профессионально-личностные изменения по завершению обучения оцениваются слушателями очень позитивно. Так, 91,3% слушателей при завершении курсов испытывают творческий подъем, 8,7% - ощу- щение удовлетворенности, неудовлетворенности не испытывает никто из слушателей (рисунок 5). Рисунок 5 – Оценка слушателями степени удовлетворенности курсовой подготовкой Ожидания от достижения цели курсов повышения квалификации полностью реализовались у 94,4% слушателей, частично – у 5,6%, не реализованных ожиданий нет (рисунок 6).
220 Рисунок 6 – Оценка степени реализации ожиданий и целей По данным мониторинга, у 100% слушателей после данных курсов изменился взгляд на современную организацию процесса обучения в условиях обновления содержания среднего образования. Все 100% слушателей видят новизну курсовой подготовки. Это является свидетельством эффективности обучения (рисунок 7). Рисунок 7 – Оценка слушателями изменений взгляда на современную организацию процесса обучения в условиях обновления среднего образования, новизны курсов Оценка качества курсов, самооценка профессионально-личностных изменений у слушателей по результатам выходного анкетирования свидетельствуют о достижении целей обучения, высокой степени удовлетворенности слушателей его качеством, собственными результатами работы, а также об осознании педагогами собственного профессионального роста. Полученные данные исследований курсов в рамках обновления содержания среднего образования подтверждают высокий уровень их организации в целом: содержания и качества преподавания. Проводимый в рамках курсов мониторинг помогает выстраивать дальнейшую работу по совершенствованию качества повышения квалификации. Информация, получаемая в ходе комплексной диагностики, характе- ризует уровень качества курсовой подготовки и служит основанием для принятия как педагогических, так и управленческих решений, направленных на обеспечение дальнейшего развития системы повышения квалификации в Акмолинской области. Результаты комплексного мониторинга курсов позволяют коллективу филиала в дальнейшем прогнозировать тенденции развития, определять стратегию и тактику управления качеством и эффективностью образовательного процесса, формировать сравнительную базу данных для последующего совершенствования курсовой подготовки. Таким образом, мониторинговое сопровождение курсовой подготовки педагогов в условиях обновления содержания среднего образования, как нового направления курсов, имеет большое значение в системе повышения квалификации в целом и является основой повышения ее качества и эффективности.
жүктеу/скачать 23,53 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|