Жарықты  жасырудың  механикалық  тәсілі

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
97 
одного рабочего места на другое. 
мүмкіндігі бар машина. 
Мобильное  (инвентарное)  здание  или  сооружение
 
–  здание  или    сооружение      комплектной 
заводской 
поставки, 
конструкция 
которого 
обеспечивает возможность его передислокации. 
 
Жеделәрекетті  (жабдықты)  ғимарат  немесе 
имарат 
–  жиынтық  зауыт  жеткізілімдерінің 
ғимараты  немесе  имараты,  құралымы  оның 
орнын ауыстыру мүмкіндігін қамтамасыз етеді. 
Мобильное  (инвентарное)  здание  или  сооружение 
контейнерного  типа
 – мобильное  (инвентарное)  
здание    или  сооружение,  состоящее  из  одного 
блок-контейнера  полной  заводской    готовности, 
передислоцируемое 
на 
любых 
пригодных 
транспортных    средствах,  в    том  числе  на 
собственной ходовой части. 
 
Контейнерлік 
типтегі 
жеделәрекетті  
(жабдықты)  ғимарат  немесе  имарат 
–  толық 
зауыттық дайындамадан шыққан бір блок-кон-
тейнерден  тұратын,  кез-келген  жарамды  көлік 
құралдарымен, оның ішінде өз жүрісімен орын 
ауыстыратын 
жеделәрекетті 
(жабдықты) 
ғимарат және имарат.  
Мобильное  (инвентарное)  здание  или  сооружение 
сборно-разборного 
типа – 
мобильное 
(инвентарное)  здание 
 
или 
сооружение,  
состоящее    из  отдельных  блок-контейнеров,  
плоских и линейных элементов или их сочетаний, 
соединенных  в  конструктивную  систему  на  месте 
эксплуатации. 
 
Құрамалы-жинамалы  типтегі  жеделәрекетті  
(жабдықты) 
ғимарат 
немесе 
имарат 
– 
жекелеген  блок-контейнерлерден,  жазық  және 
желілік 
элементтерден 
немесе 
пайдалану 
орнындағы 
құралымдық 
жүйесінде 
біріктірілген  олардың  үйлесімдерінен  тұратын   
жеделәрекетті 
(жабдықты) 
ғимарат 
және 
имарат.  
Модель – 
устройство, 
установка, 
воспроизводящие 
(обычно 
в 
уменьшенном 
масштабе)  строение  или  имитирующие  действие 
какого-либо другого    («моделируемого»)  объекта 
в 
исследовательских, 
производственных, 
познавательных или спортивных целях. 
 
Модель 
– жаңғыртатын немесе еліктеулейтін ( 
көбінесе кішірейтілген масштабтағы) құрылым 
немесе  зерттеу,  өндірістік,  танымдық  не 
спорттық 
мақсаттағы 
кез 
келген 
(«моделдейтін») 
нысанның 
іс-әрекетін 
үйлестіретін құрылғы, қондырғы. 
Модельно-макетный 
метод, 
объемный 
метод 
проектирования
 – метод  разработки  проектов 
промышленных  предприятий  с  использованием 
выполненных  в  определенном  масштабе  моделей 
строительных 
конструкций, 
основного 
технологического и инженерного оборудования. 
 
Модельді-үлгілі  әдіс,  жобалаудың  көлемді  әдісі 
-  
белгілі 
масштабтағы 
құрылыс 
құралымдарының 
модельдерін, 
негізгі 
технологиялық және инженерлік жабдықтарды 
пайдаланып  өндіріс  мекемелерінің  жобаларын 
әзірлейтін әдіс. 
Модернизация – 
изменение  конструкций  в 
соответствии  с  современными  требованиями  и 
нормами, 
направленными 
на 
обновление 
технического 
оборудования, 
производства, 
процесса и т. д. 
 
Жаңғырту
 – техникалық 
жабдықтарды, 
өндірісті, процесті және т.б.  
жаңартуға 
бағытталған,  қазіргі  талаптар  мен  нормаларға 
сәйкес құралымдарды өзгерту. 
Модуль
 – 1) название  какого-либо  особо 
важного коэффициента или величины; 2) модуль в 
архитектуре и строительстве – условная единица, 
принимаемая 
для 
выражения 
кратных 
соотношений 
размеров 
частей 
здания 
или 
сооружения;  в  качестве  модуля  принимают  меру 
длины,  размер  одного  из  элементов  здания  либо 
строительного изделия. 
 
Модуль – 
1)  қандай  да  бір  ерекше  маңызды 
еселеуіштің 
немесе 
шаманың 
атауы; 2) 
сәулеттегі  немесе  құрылыстағы  модуль – 
ғимараттар  немесе  имараттар  бөлшектерінің 
қысқаша 
қатынастарын 
 
бейнелеуге 
қолданатын  шартты  бірлік,  модуль  ретінде 
ұзындық  шарасын,  ғимараттар  не  құрылыс 
бұйымдары  элементтерінің  бірінің  мөлшерін 
қабылдайды. 
Модуль 
упругости
 – величина, 
равная 
отношению 
нормального 
напряжения 
к 
вызванной 
им 
относительной 
упругой 
деформации; 
коэффициент 
сопротивления 
материала упругой деформации. 
 
Серпімділік  модулі – 
қалыпты  кернеудің 
олардың 
салыстырмалы 
серпімді 
деформациясынан  туындаған  қатынасына  тең 
шама;  материалдың  серпімді  деформацияға 
кедергі келтіретін еселеуіші.  
Модульная 
установка 
пожаротушения – 
нетрубопроводная 
автоматическая 
установка 
пожаротушения, предусматривающая размещение 
емкости  с  огнетушащим  веществом  и  пусковым 
устройством  непосредственно  в  защищаемом 
помещении. 
 
Өрт  сөндірудің  модульді  қондырғысы – 
қорғалатын  үй-жайлардағы  өрт  сөндіру  заты 
мен 
тікелей 
жіберу 
құрылғысымен 
сыйымдылығын 
орнатуды 
қарастыратын  
құбыр  өткізбейтін  автоматтандырылған  өрт 
сөндіру қондырғысы. 
Модульный эскалатор – 
эскалатор, состоящий из 
нескольких 
постоянных 
конструктивных 
элементов – модулей,  рабочие  механизмы 
которых 
приводятся 
в 
действие 
самостоятельными 
приводными 
валами, 
работающими синхронно. 
 
Модульді  эскалатор
 –  үйлесімді  жұмыс 
істейтін,  өзіндік  жетектермен  қозғалатын 
жұмыс 
механизмдерінің 
бірнеше 
тұрақты 
құралымдық  элементтерінен    -модульдерден 
тұратын эскалатор. 
Модульон
 – архитектурная 
деталь, 
тип 
кронштейна,  которая  поддерживает  выносную 
 
Кемертірек 
–  тәж  ернеуді  көтеріп,  шығыңқы 
тақтаны  ұстап  тұратын  кронштейннің  түрі,  

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
98 
плиту венчающего карниза. 
сәулеттік бөлшек. 
Молниезащита, 
грозозащита – 
 
комплекс 
мероприятий 
и 
технических 
средств, 
предохраняющих 
здания, 
сооружения,  
электрические  устройства  от  повреждений  при 
прямых попаданиях молнии. 
 
Найзағайдан  қорғау,  жайдан    сақтану 
    - 
найзағай  тура  түсу  кезіндегі  зақымданулардан 
ғимараттар 
мен 
имараттарды, 
электр 
құрылғыларын      сақтайтын  техникалық 
құралдар мен іс-шаралар кешені. 
Молниеотвод,  громоотвод
 – устройство  для 
защиты  зданий  и  промышленных,  транспортных, 
коммуникационных,  сельскохозяйственных  и  др. 
сооружений от прямых ударов молнии. 
 
Найзағайтартқыш, 
жайтартқыш – 
ғимараттарды  және  өнеркәсіптік,  көліктік, 
коммуникациялық,  ауылшаруашылық  және 
т.б. 
құрылымдарды 
найзағайдың 
тура 
соққыларынан қорғауға арналған құрылғы.  
Молот
 – 1) машина  ударного  действия  для 
пластической 
деформации 
металлических 
заготовок; 2) ручной  инструмент  для  ковки 
металлов  (малые  молоты  называют  ручниками, 
крупные – кувалдами). 
 
Тоқпақ 
– 1) металдық    дайындамаларды 
пластикалық  деформациялау  үшін    соқпалы 
әрекет  машинасы; 2) металдарды  шыңдауға 
арналған  қол  құралы  (кішкентай  балғаларды 
қол  балға,  ал  үлкендерін - ауыр  балғалар  деп 
атайды). 
Молоток
 – 1) ручной  инструмент,  состоящий  из 
головки и рукоятки, служит для ударных работ; 2) 
ручная 
машина 
ударного 
действия 
с 
поступательным 
движением 
рабочего 
инструмента, 
имеющая 
электрический, 
пневматический или гидравлический привод. 
 
Балға 
– 1) соғу жұмыстарына  жұмыс істейтін 
бас тиек пен саптардан тұратын қол құралы;  2) 
электрлік,  пневматикалық 
немесе 
гидравликалық 
 
тартпасы 
бар 
жұмыс 
құралының  үдемелі  қозғалысымен  соқпалы 
әрекеттің қол  машинасы. 
Момент  инерции
 – величина,  характеризующая 
распределение масс в теле и являющаяся наряду с 
массой 
мерой 
инертности 
тела 
при 
непоступательном движении. 
 
Инерция  моменті 
–  денедегі  салмақты  бөлуді 
сипаттайтын 
және 
үдемелі 
қозғалмайтын 
дененің    салмағы  қатарындағы  инерттілік 
шарасының шамасы. 
Момент 
крутящий
 – силовой 
фактор, 
в 
результате  действия  которого  в  поперечных 
сечениях  элементов  конструкции  возникают 
касательные 
напряжения, 
вызывающие 
деформацию 
кручения; 
выражается 
произведением силы на длину. 
 
Айналу  моменті 
–  күш  факторы,  оның  іс-
әрекеті  нәтижесінде  құралым  элементтерінің 
көлденең 
қиылысуында 
айналмалы 
деформация  тудыратын  жанасу  кернеулер 
пайда  болады;  күштің  ұзындыққа  көбейтуімен 
сипатталады.    
Момент  силы
 – величина,  характеризующая 
внешнее  воздействие  на  тело  и  определяющая 
изменение вращательного движения тела. 
 
Күш  моменті 
–  денеге  сыртқы  ортаның 
әсерімен  сипатталатын  және  айналмалы  дене 
қозғалысының өзгерісімен анықталатын шама.   
Момент 
сопротивления
 – геометрическая 
характеристика  поперечного  сечения  стержня 
(балки, 
вала), 
определяющая 
его 
сопротивляемость  в  рассматриваемом  сечении 
изгибу  или  кручению  и  равная  осевому  (или 
полярному)  моменту  инерции,  деленному  на 
расстояние  от  оси    (или  центра  тяжести)  до 
наиболее удаленной точки сечения. 
 
Кедергі  келтіру    моменті 
–  қарастырылатын 
иілгіш қиманың немесе айналуға және инерция 
моментіндегі  тең  осьтік  (немесе  полярлы), 
осьтен 
(немесе 
ауырлық 
орталығынан) 
неғұрлым  қашықтатылған  нүктесіне  дейін 
бөлінген    ара  қашықтықта  оның  кедергі 
келтіргіштігі 
анықталатын 
шыбықтың 
(арқалық, 
білік) 
көлденең 
қимасының 
геометриялық  сипаттамасы. 
Мониторинг  в  инженерной  геологии – 
единая 
система,  включающая:  комплексные  наблюдения 
за 
инженерно-геологическими 
процессами, 
эффективностью инженерной защиты, состоянием 
сооружений  и  территорий  в  периоды  строи-
тельства 
и 
эксплуатации 
объекта; 
анализ 
результатов наблюдений, расчетов и моделирова-
ния,  рекомендаций  по  усилению  инженерной 
защиты, 
совершенствованию 
конструкций 
сооружений  и  т.п.;  проектирование  допол-ни-
тельных 
мероприятий 
по 
обеспечению 
надежности 
сооружений 
и 
эффективности 
инженерной 
защиты, 
по 
предотвращению 
социально-экологических 
последствий; 
осуществление дополнительных мероприятий при 
активном геологическом надзоре. 
 
Инженерлік 
геологиядағы 
мониторинг 
– 
бірыңғай  жүйе,  оған  мыналар  енеді:  нысанды 
салу  және  пайдалану  кезеңіндегі  инженерлік-
геологиялық 
процестерге, 
инженерлік 
қорғаныш 
тиімділігіне, 
имараттар 
мен 
аумақтардың  жағдайын    құрылыс  жүргізгенде 
кешенді  бақылау;  бақылау,  есептерді  және 
модельдеу  нәтижелерін  талдау,  инженерлік 
қорғауды 
күшейту, 
имараттардың 
құралымдарын  жетілдіру  және  т.б.  жөніндегі 
ұсынымдар; 
имараттардың 
сенімділігін 
қамтамасыз  ету  және  инженерлік  қорғау 
тиімділігін, 
әлеуметтік-экологиялық 
зардаптардың  алдын  алу  жөніндегі  қосымша 
іс-шараларды  жобалау;  белсенді  геологиялық 
қадағалаудағы  қосымша  іс-шараларды  жүзеге 
асыру. 
Монолитные 
конструкции
 – строительные 
конструкции  (главным  образом  бетонные  и 
железобетонные), 
основные 
части 
которых 
 
Тұтасқұймалы 
құралымдар 
– 
құрылыс 
құралымдарының  (негізінен  бетонды  және 
темірбетонды),  олардың  негізгі  бөліктерінің 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
99 
выполняются  в  виде  единого  целого  (монолита) 
непосредственно  на  месте  возведения  преиму-
щественно  нестандартных  зданий,  а  также  в 
сооружениях, трудно под-дающихся членению. 
стандартты  емес  ғимараттар  тұрғызылған 
орындарда, 
сондай-ақ 
бөлшектелуі 
қиын 
имараттарда  бірыңғай  тұтас  (тұтасқұймалы)  
түрде орындалуы.  
Монорельсовая  дорога
 – транспортная  система 
для  перевозки  пассажиров  и  грузов,  в  которой 
подвижной  состав  перемещается  по  балке – 
монорельсу,  установленному  на  опорах  на 
некоторой  высоте  над  землей  (навесная)  или  под 
ним (подвесная). 
 
Монорельсті жол 
– жолаушылар мен жүктерді 
тасымалдауға  арналған  көлік  жүйесі,  оның 
жылжымалы  құрамы  жер  бетіндегі  тіректерге 
кейбір  биіктікте  орнатылған  арқалық – 
монорельс  үстімен  (ілмелі)  немесе  астымен 
(аспалы) жүреді. 
Монтаж
 – сборка,  установка  в  проектное 
положение  и  постоянное  крепление  конструкций 
(конструктивных  элементов)  инженерного  или 
технологического 
оборудования 
с 
присоединением  к  нему  средств  контроля  и 
автоматики, 
а 
также 
коммуникаций, 
обеспечивающих  подачу  сырья,  воды,  пара, 
энергии и т.д. и удаление отходов производства. 
 
Жинақтау
 – инженерлік 
немесе 
технологиялық  жабдықтар  құралымдарына 
бақылау  және  автоматтандыру  құралдарын, 
сондай-ақ  шикізатты,  суды,  буды,  энергияны 
және  т.б.  беруді  және  өндіріс  қалдықтарын 
шығаруды 
қамтамасыз 
ететін 
қатынас 
жолдарын  біріктіру  арқылы  жобаға  сәйкес 
жинау,орнықтыру 
және 
құралымдарды(құралым  элементтерін)тұрақты 
бекіту. 
Монтаж  безвыверочный
 –  монтаж  конструкций 
и  оборудования,  имеющих  высокую  точность 
обработки монтажных поверхностей, отверстий и 
гнезд в стыках, без дополнительных перемещений 
(выверки). 
 
Іріктеп  тексерусіз  жинақтау – жапсарлардағы 
түйісу  беттері,  тесіктері,  ұялары  жоғарғы 
нақты 
 
өңделген 
құралымдар 
мен 
жабдықтарды  қосымша  түрде  орындарын 
өзгертпей(тексерусіз) іріктеп жинақтау . 
Монтаж 
мобильного 
(инвентарного) 
здания, 
сооружения  или  комплекса - с
борка  и  соединение 
плоских,  линейных  и  объемных  элементов,  а 
также  инженерных  сетей  здания,  сооружения  или 
комплекса,  установка    в  рабочее  (для  зданий    и  
сооружений      контейнерного  типа)  или  
проектное    (для    зданий  и    сооружений      сборно-
разборного  типа)  положение    с  закреплением 
конструкций  и  различного  рода    оборудования,  
мебели,  размещение    здания  или  сооружения  на  
опорах    (основании)  с  подключением    к  зданию 
или  сооружению  инженерного  технологического 
оборудования,  обеспечивающих    подачу  сырья, 
воды,  пара  и  энергии,  устройство  заземления    и  
выполнение 
других 
работ, 
обеспечивающих 
подготовку 
и 
 
эксплуатацию 
мобильного 
(инвентарного) 
здания, 
сооружения 
или 
комплекса. 

жүктеу/скачать 3,43 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: