Строительные нормы и правила строительная терминология

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
156 
Причина  пожара  (загорания) – 
явление  или 
обстоятельство, 
непосредственно 
обуславливающее 
возникновение 
пожара 
(загорания). 
 
Өрт  шығу  (тұтану)  себебі 
–  өрттің  шығуына 
(тұтануға)  тікелей  себеп  болатын  құбылыс 
немесе жағдай.  
Приямок
 – местное  углубление,  устраиваемое  в 
какой-либо части здания или сооружения в целях 
обеспечения 
свободного 
доступа 
обслуживающего  персонала  к  расположенным 
здесь конструкциям и устройствам или улучшения 
пространственной связи их с окружающей средой. 
 
Шұңқырша
 – таяу  орналасқан  құралымдар 
мен  қондырғыларды  байқап  тұру  үшін  қызмет 
көрсететін 
жұмыскерлердің 
кіріп-шығуын 
немесе 
олардың 
қоршаған 
ортамен 
байланысын 
арттыруды 
қамтамасыз 
ету 
мақсатында  ғимараттар  мен  имараттардың  
қандай да бір бөлігінде  жасалған жер ойығы. 
Проба 
цемента 
– 
количество 
цемента, 
отобранное  от  контролируемой  партии  (части 
партии) для проведения испытаний. 
 
Цемент  сынамасы 
–  сынақ  жүргізу  үшін 
бақыланатын  партиядан  (партия  бөлігінен) 
іріктеліп алынған цемент мөлшері.  
Провал
 — участок  земной  поверхности,  под-
вергшийся  обрушению  под  влиянием  подземных 
горных выработок. 
 
Ойылым 
–  жерасты  өндіру  жұмыстарының 
әсерінен опырылған жер бетінің телімі.    
Проветриваемое подполье в зоне вечной мерзлоты 
—  открытое  пространство  под  зданием  между 
поверхностью  грунта  и  перекрытием  первого 
(цокольного, технического) этажа. 
 
Мәңгілік 
тоң 
қабатындағы 
желдетілетін  
еденасты 
–  топырақ  беті  мен  (шығыңқы 
іргелік, 
техникалық) 
бірінші 
қабаттың 
аражабыны арасындағы ашық кеңістік. 
Провозная 
способность 
эскалатора
, 
производительность – количество  пассажиров, 
которое  может  быть  перемещено  эскалатором  в 
единицу времени. 
 
Эскалатордың 
тасымалдау 
мүмкіндігі, 
өнімділік  –  уақыт  бірлігінде  эскалатормен 
тасымал-дануы мүмкін жолаушылар саны. 
Прогиб
 – вертикальное перемещение точек и оси 
балки (арки, рамы и т.п.) под действием силовых, 
температурных и др. факторов. 
 
Иілім 
–  күштік,  температуралық  және  т.б. 
факторлардың  әсерінен  арқалық (арка,  жақтау 
және  т.с.с)  нүктелері  мен  осьтерінің  тігінен 
ығысуы. 
Прогноз  изменения  природных  и  техногенных 
условий – 
качественная  и  (или)  количественная 
оценка изменения свойств и состояния природной 
среды во времени и в пространстве под влиянием 
естественных и техногенных факторов. 
 
Табиғи  және  техногенді  жағдайлар  өзгерісінің 
болжамы 
– 
табиғи 
және 
техногенді 
факторлардың әсерінен табиғи орта қасиеттері 
мен  күйінің  уақыт  пен  кеңістіктегі  өзгерісін 
сапалық және (немесе) сандық бағалау.   
Прогон
 – конструктивный  элемент  покрытия 
здания  в  виде  балки,  служащей  опорой  для  плит 
покрытия  и  передающей  нагрузки  на  основные 
несущие элементы (фермы, ригели и т.п.). 
 
Сырғауыл 
–  жабын  табақтарына  тірек 
қызметін атқаратын және (ферма, беларқа және 
т.с.с)  негізгі  көтергіш  бөлшектерге  жүктеме 
түсіретін 
ғимарат 
жабынының 
арқалық 
түріндегі құралымдық бөлшегі. 
Продолжительность  строительства
 – период 
времени  от  начала  работ  на  строительной 
площадке  до  ввода  в  действие  мощностей 
предприятий,  их  очередей,  пусковых  комплексов 
и  отдельных  объектов  при  полном  выполнении 
состава работ, предусмотренных проектом. 
 
Құрылыс  ұзақтығы
 – жобада  қарастырылған 
жұмыс  құрамдарының    толық  орындалуы 
кезіндегі 
 
өндірістік 
қуаттардың, 
оның 
кезегінің,  іске  қосылатын  кешендер  мен  жеке 
нысандардың құрылысы басталған күннен іске 
қосылуына дейінгі кезең. 
Продольный изгиб в сопротивлении материалов
 – 
изгиб  сжатого  (первоначально  прямого)  стержня 
вследствие потери им устойчивости. 
 
Материалдар  кедергісіндегі  бойлық  иіліс 
–  
орнықтылығын        жоғалтқаннан  кейінгі 
сығылған (бастапқыда түзу) шыбықтың иілісі. 
Продольный  профиль  трассы – 
  профиль 
местности 
по 
оси 
трассы 
проектируемого 
сооружения. 
 
Трассаның  бойлық  кескіні 
–  жобалаудағы 
имарат трассасының осьі бойынша жер кескіні.  
Продукты  горения
 – вещество,  образующееся  в 
результате горения. 
 
Жану  өнімдері
 – жану  нәтижесінде  түзілетін 
зат. 
Продукты  коррозии  строительного  материала – 
вещества, 
образующиеся 
при 
коррозии 
строительных материалов. 
 
Құрылыс  материалдарының  тоттану  өнімдері 
–  құрылыс  материалдарының  тоттануы 
барысында түзілетін зат. 
Продукция 
строительная
 – законченные 
строительством  и  принятые  в  эксплуатацию 
объекты  (предприятия,  здания  и  сооружения) 
производственного 
и 
непроизводственного 
назначения. 
 
Құрылыс 
өнімі
 – құрылысы 
аяқталып, 
пайдалануға берілген өндірістік және өндірістік 
емес    мақсаттар  үшін  салынған  нысандар 
(кәсіпорындар, ғимараттар мен имараттар). 
Проезд
 — территория,  предназначенная  для 
движения  транспорта      и      пешеходов, 
включающая  однополосную  проезжую  часть, 
обочины, кюветы и укрепляющие бермы. 
 
Өткел 
–  бір  жақты  жүру  бөлігінен,  жол 
шеттері,  кюветтер  және  бекітетін  бермалардан  
тұратын 
көлік 
пен 
жаяу 
жүргіншілер 
қозғалысына арналған аумақ. 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
157 
 
Проект
 – 1) совокупность  конструкторских 
документов, 
содержащих 
принципиальное 
(эскизный  П.)  или  окончательное  (технический 
П.)  решение,  дающее  необходимое  представление 
об устройстве создаваемого сооружения (изделия) 
и  исходные  данные  для  последующей  разработки 
рабочей  документации; 2) проектно-сметная 
документация,  разработанная  для  конкретного 
объекта в соответствии с требованиями СНиП на 
порядок разработки, согласования и утверждения 
проектно-сметной документации. 
 
Жоба 
– 1) салынып  жатқан  имарат  (бұйым) 
құрылғысы 
туралы 
түсінік 
пен 
жұмыс 
құжаттамасын  әрі  қарай  әзірлеуге  қажет 
бастапқы  деректерді    беретін  принципті 
(нобайлы  Ж.)  немесе  соңғы  (техникалық  Ж.) 
шешімнен  тұратын  құралымдық  құжаттардың 
жиынтығы; 2) жобалау-сметалық құжаттаманы 
әзірлеу,  келісу  және  бекіту  тәртібіне  арналған 
ҚНжЕ  талаптарына  сәйкес  нақты  бір  нысан 
үшін әзірленген жобалық-сметалық құжаттама.  
 
 
 
Проект  вертикальной  планировки – 
технический 
документ, 
определяющий 
преобразование 
рельефа местности для инженерных целей. 
 
Тігінен  жайғастыру  жобасы 
–  инженерлік 
мақсаттар 
үшін 
жер 
бедерінің 
өзгеруін 
анықтайтын техникалық құжат. 
 
Проект 
детальной 
планировки
 – проект, 
разрабатываемый  для  отдельных  частей  города 
на  основе  его  генерального  плана  с  целью 
выявления  архитектурно-пространственного  и 
инженерно-экономического решения застройки. 
 
Бөлшектік  жайғастыру  жобасы 
–қаланың 
жекелеген  бөліктері  үшін  оның  бас  жоспары 
негізінде 
құрылыстың 
сәулеттік-кеңістіктік 
және  инженерлік-экономикалық  шешімдерін 
анықтау мақсатында әзірленетін жоба. 
Проект  организации  строительства
  (ПОС) – 
составная  часть  технического  (технорабочего) 
проекта, 
определяющая 
общую 
продолжительность  и  промежуточные  сроки 
строительства, 
распределение 
капитальных 
вложений  и  объемов  строительно-монтажных 
работ,  материально-технические  и  трудовые 
ресурсы  и  источники  их  покрытия,  основные 
методы 
выполнения 
строительно-монтажных 
работ  и  структуру  управления  строительством 
объекта. 
 
Құрылысты  ұйымдастыру  жобасы
  (ҚҰЖ) – 
құрылыстың  жалпы  ұзақтығы  мен  аралық 
мерзімін,  күрделі  қаржы  жұмсалымдарын 
бөлуді 
және 
құрылыс-жинақтау 
жұмыстарының 
көлемін, 
материалдық-
техникалық және еңбек ресурстары мен оларды 
жабатын 
көздерді, 
құрылыс-жинақтау 
жұмыстарын  орындаудың  негізгі  әдістері  мен 
нысан  құрылысын  басқарудың  құрылымын 
анықтайтын  техникалық  (техникалық  жұмыс) 
жобаның құрамдас бөлігі. 
Проект  производства  работ
  (ППР) –проект, 
определяющий  технологию,  сроки  выполнения  и 
порядок  обеспечения  ресурсами  строительно-
монтажных 
работ 
и 
служащий 
основным 
руководящим 
документом 
при 
организации 
производственных  процессов  по  возведению 
частных зданий (сооружений). 
 
Жұмыстарды  жүргізу  жобасы
  (ЖЖЖ) – жеке 
ғимараттарды 
(имараттарды) 
салудың 
өндірістік  процестерін  ұйымдастыру  кезінде 
негізгі басқару құжаты болып табылатын және 
құрылыс-жинақтау 
жұмыстарының 
технологиясын,  мерзімін,  орындалуын  және 
ресурстармен 
қамтамасыз 
етілу 
тәртібін 
анықтайтын жоба. 
Проектирование 
–  разработка  комплексной 
технической 
документации 
(проекта), 
содержащей 
технико-экономические 
обоснования,  расчеты,  чертежи,  макеты,  сметы, 
пояснительные 
записки 
и 
др. 
материалы, 
необходимые  для  строительства  (реконструкции) 
населенных  пунктов,  предприятий,  сооружений, 
производства оборудования, изделий и т.п. 
 
Жобалау 
– 
техникалық-экономикалық 
негіздемесі,  есептері,  сызбалары,  макеттері, 
сметалары,  түсіндірме  жазбахаттары  және  елді 
мекендерді, 
кәсіпорындарды, 
имараттарды 
салуға  (қайта  жаңартуға)  және  жабдықтарды, 
бұйымдар  мен  т.с.с.  өндіруге  қажет  т.б. 
материалдары 
бар 
кешенді 
техникалық 
құжаттаманы (жобаны) әзірлеу. 
Проектирование  с  применением  моделей – 
метод 
разработки  проектных  решений  при  помощи 
моделей. 
 
Модельдерді  қолдана  отырып  жобалау 
– 
модельдердің  көмегімен  жобалық  шешімдерді 
әзірлеу әдісі.  
Проектирование  с  применением  темплетов
 – 
метод  разработки  проектных  решений  при 
помощи темплетов. 
 
Темплеттерді  қолдана  отырып  жобалау 
– 
темплеттердің  көмегімен  жобалық  шешімдерді 
әзірлеу әдісі. 
Проектирование  с  применением  темплетов  и 
моделей – 
метод разработки проектных решений 
при  помощи  темплетов  и  (или)  моделей, 
обеспечивающий 
возможность 
их 
быстрого 
выполнения,  сравнения  и  выбора  оптимального 
варианта. 
 
Темплеттер  мен  модельдерді  қолдана  отырып 
жобалау  –
    жылдам  орындалу,  салыстыру 
және  оңтайлы  нұсқасын  таңдау  мүмкіндігін 
қамтамасыз ететін темплеттердің және (немесе) 
модельдердің  көмегімен  жобалық  шешімдерді 
әзірлеу әдісі.  
Проектная  документация
 – проект,  рабочая 
документация, 
техусловия, 
паспорта 
(сертификаты) 
на 
материалы, 
конструкции, 
 
Жобалық  құжаттама
 – техникалық  міндеттер 
мен  құрылыс  нормаларына  сәйкес  әзірленген 
құрылыс-жинақтау  жұмыстарын  орындауға 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
158 
оборудование, 
комплектующие 
изделия, 
документация 
заводов-изготовителей 
и 
др., 
необходимые 
для 
выполнения 
строительно-
монтажных  работ  и  эксплуатации  объекта, 
разработанные  в  соответствии  с  техническим 
заданием и строительными нормами. 
және 
нысандарды 
пайдалануға 
қажетті 
материалдардың, 
құралымдардың, 
жабдықтардың, 
іріктелген 
бұйымдардың 
жобасы,  жұмыс  құжаттамасы,  техникалық 
шарттары,  төлқұжаттары  (сертификаттары), 
дайындаушы зауыт құжаттамасы және т.б.   
Проектная 
организация – 
организация, 
выполняющая проектно-изыскательские работы. 
 
Жобалық 
ұйым 
– 
жобалау-іздестіру 
жұмыстарын орындайтын ұйым.  
Проектная отметка – 
высота точки относительно 
исходного уровня, заданная проектом. 
 
Жобалық  белгі 
–  жобамен  берілген  нүктенің 
бастапқы 
деңгеймен 
салыстырғандағы  
биіктігі. 
Проектная 
промышленная 
авария – 
промышленная  авария,  для  которой  проектом 
определены  исходные  и  конечные  состояния  и 
предусмотрены 
системы 
безопасности, 
обеспечивающие 
ограничение 
последствий 
аварии установленными пределами. 
 
Жобалық  өнеркәсіптік  апат – 
белгіленген 
шектеулердегі  апаттың  салдарын  шектеуді 
қамтамасыз 
ететін 
қауіпсіздік 
жүйелері 
қарастырылған,  бастапқы  және  соңғы  жай-
күйі жобамен анықталған өнеркәсіптік апат. 
Проектный  возраст  бетона – 
время,  в  течение 
которого  должно  быть  обеспечено  достижение 
бетоном  заданных  требований  по  маркам, 
классам  или  по  другим  показателям,  которое 
устанавливается 
в 
нормативно-технической 
документации  на  бетонные  и  железобетонные 
изделия  или  в  рабочих  чертежах  бетонных  и 
железобетонных монолитных сооружений. 
 
Бетонның 
жобалық 
жасы – 
берілген 
талаптардың  таңбалары,  кластары    немесе 
нормативтік-техникалық  құжаттамада  бетон 
және 
темірбетон 
бұйымдарында 
немесе 
бетонды 
және 
темірбетонды 
біртұтас 
имараттардың 
жұмыс 
сызбаларында 
белгіленетін  басқа  да  көрсеткіштер  бойынша 
қол  жеткізу  қамтамасыз  етілуге  тиіс  уақыт 
аралығы. 
Проекция 
–  изображение  пространственных 
фигур  на  плоскости  или  какой – либо 
поверхности. 
При 
этом 
проекция 
фигуры 
представляет  собой  совокупность  проекций  всех 
её точек. 
 
Проекция – 
кеңістік кескіндерінің жазықтықта 
немесе  қандай  да  бір  бетте  бейнеленуі.  Бұл 
жағдайда  кескін  проекциясы  оның  барлық 
нүктелерінің жиынтығын көрсетеді. 
Проем  в  лестничном  полотне  эскалатора – 
пространство,  образованное  снятыми  ступенями 
лестничного полотна. 
 
Эскалатордың  баспалдақ  төсеміндегі  ойық
 – 
баспалдақ 
тақтасының 
шешіп 
алынған 
басқыштарынан құралған кеңістік. 
Проем  монтажный
 – отверстие  в  стене  или 
перекрытии,  предусмотренное  проектом,  для 
обеспечения  беспрепятственного  перемещения 
крупногабаритного 
оборудования 
или 
укрупненных узлов конструкций к месту монтажа 
или при демонтаже. 
 
Жинақтау  ойығы
 – көлемі  ірі  жабдықтардың 
немесе 
құралымдардың 
ірілендірілген 
түйіндерін  жинақтау  орнына  немесе  бөліп  алу 
кезінде    кедергісіз  ауыстыру  үшін  жобада 
қарастырылған 
қабырғадағы 
немесе 
аражабындағы саңылау. 
Прожектор
 – световой  прибор,  в  котором  свет 
концентрируется 
в 
ограниченном 
пространственном  угле  посредством  оптической 
системы (зеркал или линз). 
 
Прожектор – 
оптикалық жүйе (айналар немесе 
линзалар) 
арқылы 
шектелген 
кеңістік 
бұрышында 
жарықты 
шоғырландыратын 
жарық құралы. 
Прозрачность 
– 
характеристика 
среды; 
определяется  отношением  потока  излучения, 
прошедшего  в  среде  без  изменения  направления 
распространения  путь,  равный  единице  длины,  к 
потоку  излучения,  вошедшему  в  эту  среду  в  виде 
параллельного пучка. 
 
Мөлдірлік – 
орта  сипаттамасы;  тарату 
бағытының 
өзгеріссіз 
ортасынан 
өтетін 
сәулелену  ағынының  сол  ортаға  параллель 
шоғыр  түрінде  енетін  сәулелену  ағынының 
ұзындығына 
тең 
жолдың 
қатынасымен 
анықталады. 
Производственная  деятельность – 
совокупность 
действий  людей  с  применением  орудий  труда, 
необходимых  для  превращения  ресурсов  в 
готовую 
продукцию, 
включающих 
в 
себя 
производство  и  переработку  различных  видов 
сырья, строительство и оказание различных видов 
услуг. 
 
Өндірістік  қызмет – 
құрамына  әр  түрлі 
шикізатты  өндіруді  және  қайта  өңдеуді, 
құрылысты және әр түрлі қызмет түрлері енетін 
ресурстарды 
дайын 
өнімге 
айналдыруға 
қажетті  еңбек  құралдарын  қолдана  отырып, 
адамдардың әрекет ету жиынтығы. 
Производственная  документация – 
совокупность 
документов, 
отражающих 
ход 
производства 
строительно-монтажных  работ  и  техническое 
состояние 
объекта 
строительства 
(исполнительные  схемы  и  чертежи,  рабочие 
графики, 
акты 
приемки 
и 
ведомости 
выполненных 
объемов 
работ, 
общие 
и 
специальные журналы работ и др.). 
 
Өндірістік  құжаттама – 
құрылыс-жинақтау 
жұмыстарын 
жүргізу 
және 
 
құрылыс 
нысанының техникалық жағдайының барысын 
бейнелейтін  құжаттар  жиынтығы  (орындау 
сұлбалары 
мен 
сызбалары, 
жұмыс 
кескіндемелері, 
қабылдау 
актілері 
мен 
орындалған жұмыс көлемдерінің тізімдемелері, 
ортақ  және  арнайы  жұмыс  журналдары  және 

СНиП РК 1.01-32-2005 
 
159 
т.б.) 
Производственная 
санитария – 
система 
организационных, 
санитарно-гигиенических 
мероприятий,  технических  средств  и  методов, 
предотвращающих 
или 
уменьшающих 
воздействие 
на 
работающих 
вредных 
производственных  факторов  до  значений,  не 
превышающих допустимые. 
 
Өндірістік 
санитария – 
жұмыс 
істейтін 
адамдарға  қолданылатын  шектеуден  аспайтын 
мәнге  дейінгі  зиянды  өндірістік  факторлардың 
алдын  алатын  немесе  азайтатын  әдістердің, 
техникалық 
жабдықтардың 
және 
ұйымдастыру, 
санитарлық-гигиеналық 
іс-
шаралардың жүйесі. 
Производственная  территория – 
1)  территория, 
выделенная  для  осуществления  строительной  или 
производственной  деятельности  с  находящимися 
на ней строящимися или действующими зданиями 
и  сооружениями; 2) территория,  предназначенная 
для  размещения  промышленных  предприятий  и 
связанных  с  ними  объектов,  комплексов  научных 
учреждений  с  их  опытными  производствами, 
коммунально-складских  объектов,  сооружений 
внешнего  транспорта,  путей  внегородского  и 
пригородного сообщений. 
 
Өндірістік аумақ – 
1) салынып жатқан немесе 
қолданыстағы ғимараттар мен имараттары бар 
құрылыс  немесе  өндірістік  қызметті  жүзеге 
асыру  үшін  бөлінген  аумақ; 2) өнеркәсіп 
кәсіпорындарын  және  олармен  байланысты 
нысандарды,  олардың  тәжірибелі  өндірісі  бар 
ғылыми  мекемелер  кешенін,  коммуналдық-
қоймалық 
нысандарын, 
сыртқы 
көлік 
имараттарын, 
қала 
ішіндегі 
және 
қала 
жанындағы  қатынас  жолдарын  орналастыруға 
арналған аумақ. 

жүктеу/скачать 3,43 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: