Халықаралық ғылыми-көпшілік журнал Международный научно-популярный журнал

53
Қазақстанның ғылымы мен өмірі – Наука и жизнь Казахстана                                                           
Science and life of Kazakhstan. №3 (38). 2016
 
 
 
 
 
 
Дәмнен алыңыз!   
4. Ас ішіп болған соң қандай сөз айтылады? 
Ас өте дәмді екен! 
 
 
 
 
 
 
Деніңізге саулық, 
 
 
 
 
 
 
қолыңызға береке берсін!   
Қатысымдық тапсырма
1. Дастарқан мәзіріне байланысты сұхбат құрыңыз.
Ұлттық тағамдар 
 
 
Қазақстанда 
 
 
 
Сіздің еліңізде
Қазақша ет   
Қазақтар мұны «ет асу» дейді. Қой еті (сиыр, жылқы) 
 
 
 
мүшеге бөлініп асылады. Оны қазандағы тұз 
 
 
 
салынған суық суға салып, біраз уақыт  пісіреді.
Кілегей 
 
Шикі сүттің бетіндегі маңызы (қою қаймақ).
Ағарған  
 
Ағарған – малдың сүті.
Қызарған    
Қызарған – малдың еті.
Сарымсақ (жуа) 
Таулы жерлерде қар кеткен соң,  
 
 
 
көктемде шығатын пияздың басы (ащы).
Бал    
 
Қырық бір шөптің шырыны. 
Дамытушылық тапсырма
1. Өзіңіздің ұлттық тағамдарыңыздың ішінен «ұлттық бренд» болатын тағамның дайындау тәсілдерін 
(рецепт) жазыңыз.
«Ассоциативтік өріс» оқу сөздігінен  үлгі (А1, А2 деңгейлері)
Тақырып: Отбасы
Қазақ тілінде
АТА-АНА зат. Әке-шеше 
 
- Әке-шешең үйде ме?
 
 
 
 
 
- Әке-шешем Астанаға кетті.
 
 
 
 
 
 Адамдар ата-анасын кұрметтеуі керек.           
Ана; анашым,  әкешім 
 
Ананың көңілі балада, баланың көңілі далада. (мақал-мәтел)
(жақсы көру мағынасында);     
Анашым, көңіл-күйіңіз қалай?
құрметті, қадірлі, аяулы (син.)  
Аяулы ата-анам, аман-есенсіздер ме?
жақын туыстарым 
 
 
Менің жақын туыстарым: ағам мен әпкем. 
 
 
 
 
 
Ағам мен әпкем  – менің ең жақын және  қамқор адамдарым.
тәрбиелі  
 
 
 
Өз ана тілінде тәрбиеленбеген бала өз ұлтына қызмет ете алмайды.
                                                             (Жүсіпбек Аймауытов)
   
Түрік тілінде
ANNE ve BABA i. Ebeveyn, veli.   
Ebeveynim çok bedbaht insanlardı. (S. F. Abasıyanık.)
Ana Baba 
 
 
 
Anan yahşi, baban yahşi. (atasözü)
Ana, anneciğim (Anne sözünün   
Ak saçlı başını alıp eline, 
sevgiyle dolu söylenen biçimi);   
Kara hülyalara dal anneciğim! 
babacığım 
 
 
 
O titrek kalbini bahtın yeline, 
 
 
 
 
 
Bir ince tüy gibi sal anneciğim!   (N.F. Kısakürek)

54
Қазақстанның ғылымы мен өмірі – Наука и жизнь Казахстана                                                           
Science and life of Kazakhstan. №3 (38). 2016
 
 
 
 
 
"Zavallı anneciğin çok şen, güler yüzlü, gamsız bir kadındı." 
 
 
 
 
 
- M. Yesari
 
 
 
 
 
Cennet,anaların ayakları altındadır (hadis)
hürmetli, değerli, saygılı (eş anlam) 
"Annem sıcakkanlı ve saygılıydı." (A. Kutlu)
hürmet etmek,  
 
 
Sanata her yerde hürmet etmek lazımdır. 
saygı göstermek, 
değer vermek  
 
 
«İnsanlara saygıyı yitirdin mi yandın bittin, 
(S. F. Abasıyanık)  
 
 
on paralık oldun demektir.» (Y. Kemal) 
 
 
 
 
 
"İnsan bir şeyin değerini ondan yoksun kalınca anlıyor." 
 
 
 
 
 
 
 
 
(Halikarnas Balıkçısı)
akraba  
 
 
 
"Hısım akraba bir mahallede toplandılar." 
Eğitim 
 
 
 
Ağaç yaş iken eğilir. (atasözü)                  
terbiyeli, eğitimli 
 
 
"Mamafih çok kibar, terbiyeli, nazlı ve vakur bir kadın." (E. İ. Benice)
terbiye etmek, eğitmek  
 
"Hepsi de karşılıklı bir iyilik ve bir terbiyeden istifade 
 
 
 
 
 
etmekteydiler."    
 
 
 
(A. Ş. Hisar)
Өзбек тілінде
OTA-ONA        Bolaning ota-onasi. 
- Ota-onang uydami?
 
 
 
 
 
- Ota-onam Buxoraga ketgan.
 
 
 
 
 
Farzandlar ota-onalarini hurmat qilishlashlari, e'zozlashlari kerak.
 
 
 
 
 
Maktabda ota-onalar majlisi bo‘ldi.
 
 
 
 
 
Ota ko‘rgan o‘q yo‘nadi
 
 
 
 
 
Ona ko‘rgan to‘n bichadi (maqol).
Onajon, onaxon (Onasi yoki keksa  
-Salomat bo‘ling, onajon!
ayolni sevib, erkalatib, uni juda yaqin  
olib murojaat etish shakli.) 
 
Onaning ko‘ngli bolada
 
 
 
 
 
Bolaning ko‘ngli dalada (maqol)
 Hurmatli 
 
 
 
Aziz ota-onam, omonmisiz?
 qadrli,
 muhtaram, aziz, qadrdon, izzatli 
Yaqinlarim, qadrdonlarim, xush kelibsiz!
 Hurmatlash   
 
 
Sen bilan bizni dunyoga keltirgan ayollarni hurmatlash o‘rniga,
 qadrlash 
 
 
 
 pulga, qalinga sotish nima degan so‘z? (P.Tursun).
 izzat-ikrom ko‘rsatish  
 
Gulnor cho‘ri bo‘lsa ham juda chiroyli.
 asramoq  
  
 
 
Shuning uchun chol uni qadrlaydi (Oybek).
 
 
 
 
 
Bolani yoshdan asra, niholni boshdan asra (maqol.)
yaqin qarindosh, tug‘ishgan 
   
To‘rda o‘tirgan kishi mening yaqin qarindoshim.
 
 
 
 
 
U meni tug‘ishgan opamdan afzal sevadi (Oybek).    
tarbiya  
  
 
 
Qiz o‘n olti yoshgacha bu oilada, muzika muallimi bo‘lgan 
 
 
 
 
 
qambag‘al amakining tarbiyasida o‘sdi (Oybek).      
Tarbiyali 
   
 
 
Tarbiyali bola ota -onaga rahmat keltiradi.
Tarbiyalash   
 
 
Yoshlarni Ona Vatanga sodiq bo‘lish ruhida tarbiyalash  -  
 
 
 
 
 
biz kattalarning vazifasi..  
«Лингвомәдениеттанымдық» оқу сөздігінен  үлгі (В1, В2 деңгейлері)
Тақырып: Қазақ халқының салт-дәстүрлері
  
1. «Дәстүр» сөзінің түсіндірмесі
 
а) Ұрпақтан-ұрпаққа беріліп отыратын әлеуметтік-мәдени құндылықтар жиынтығы, әдетке сіңген 
салт-ғұрып, рухани мирас. Қазақ халқының дәстүрлеріне қонақжайлылық, қайырымдылық, бауырмашыл-

55
Қазақстанның ғылымы мен өмірі – Наука и жизнь Казахстана                                                           
Science and life of Kazakhstan. №3 (38). 2016
дық, төзімділік және т.б. жатады. (Педагогика)
  
ә) Салт, дағды. 
 
Үйренбеген дәстүріне қаланың,....
 
Ала кірдім дүлейлігін даланың.
 
 
 
 
 
(Қ.Жармағамбетов, Соңғы түн)
 
2.  Білгім келеді: Қандай дәстүр?
Ұлттық дәстүр, қазақы дәстүр, халықтық дәстүр, жыраулық дәстүр, әншілік дәстүр, жақсы дәстүр, ізгі 
дәстүр, т.б.
3.  Сөз тіркестерін үйренейік
Есімді тіркес: дәстүр жалғастығы, дәстүр көрінісі, дәстүр сабақтастығы, дәстүр түрлері, дәстүр ұлаға-
ты, дәстүр айнасы, дәстүр философиясы, дәстүрлі мұра, дәстүрлі мәдениет, дәстүрлі ән, т.б.
Етістікті тіркес: дәстүрді білу, дәстүрге айналдырды, дәстүрді сақтады, дәстүрді сыйлады, дәстүрді бұз-
ды, дәстүрді дәріптеу, т.б.
 
4. Туынды сөздер және күрделі сөздер
Дәстүрлес, дәстүршіл, дәстүршілдік, салт-дәстүр, т.б.
5. Фразеологизмдермен танысайық
Ата дәстүрі, ата жолы, дәстүрді бұзды, босаға аттады, шаңырақ көтерді,т.б. 
6.Мақал-мәтелдерді талқылаймыз
Салтын сүйген – халқын сүйер. 
Саналы ер салтын сақтар.
Әр елдің салты басқа...
7. Қанатты сөздерді үйренеміз
Дәстүрдің озығы бар, тозығы бар.
Халықтың игі дәстүрі  – біздің ең асыл қазынамыз.
                    
 
 
 
(Б. Момышұлы)
8.  Жыр жолдарын жаттаймыз
Бұл бөлімде тақырыпқа қатысты жыр жолдары беріліп, әуенімен үйретіледі.
        Еліміздің көптеген өңірлерінде түркі дүниесінен келген студенттер білім алуда. Сол себепті мақала 
авторлары өздерінің мол педагогикалық тәжірибелеріне сүйене отырып, алғаш рет қазақ тілін туыс тіл 
ретінде оқыту әдістемесін ұсынды, монография жарық көрді және Оқу кешенін дайындап, оқу үдерісіне 
енгізді. Бұл еңбектер заман талабының қажеттілігін қанағаттандыратыны  сөзсіз.
Пайдаланылған әдебиеттер
1 
Қазақ әдеби тілінің сөздігі. Он бес томдық.  – Алматы, 2011. 
2 
Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығы. Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қол-
данудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы туралы: бекітілген 29.06.2011, № 110.
3 
Малбақұлы М. Түркі лексикографиясы туралы бірер сөз // Қазақстан Республикасы тәуелсіздігінің 20 жыл-
дығына  арналған  «Түркі  өркениеті  және  тәуелсіз  Қазақстан»  атты  халықаралық  конференция  материалдары,  – 
Астана, 2011. – 135-139 б.  
4 
Сарыбаев  Ш.Ш.  Проблемы  казахской  региональной  лексикографии.  Автореф.  дисс.  доктора.  Алма-Ата‚ 
1973. 105 с.  
5 
Cинонимдер сөздігі. – Алматы: А.Байтұрсынұлы атындағы Тіл білімі институты, 2001. – 311 б.
6 
Türkçe Sözlük. – Ankara:TDK Yay., 1988. – 745 s.
7 
Қадашева Қ., Асанова У.О., Ашикбаева Б.Г. Қазақ тілін туыс тіл ретінде оқыту әдістемесі. – Алматы: 
«Кантана-пресс», 2012. – 400 б.

56
Қазақстанның ғылымы мен өмірі – Наука и жизнь Казахстана                                                           
Science and life of Kazakhstan. №3 (38). 2016
Бұлақбаева Мейрамкүл  Кеңесбайқызы
пед.ғ.к., Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университетінің профессор м.а.,
Алматы қаласы, 8 (727) 3810988,  mina_1@mail.ru
  
Мұратбаева Б.С.,  Ержигит Н.Д.
Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университеті,  «6М010300 – Педагогика 
және психология»  мамандығығының 1-курс магистранттары
КОМПЬЮТЕРЛІК ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ МЕҢГЕРУДІҢ МАҢЫЗЫ
Түйін. Бұл мақалада компьютерлік технологиялардың бүгінгі білім беру жүйесінде алатын орнын, ақпаратты 
алу, есту, көру, өңдеудегі маңызы талданады. Компьютерлік технологиялардың мақсаты ақпараттық ресурстар-
дан тұтынушының талаптарын қанағаттандыратын сапалы ақпарат өнімдерін құру. Берілгендерді өңдеу және 
жеткізу әдістері компьютерлік технологиялардың әдістері болып табылады.
Қоғам мен ақпараттық технологиялардың болашағы әлемнің желілерінсіз мүмкін емес. 
Резюме.  В  статье  проанализированы  роль  и  значимость  компьютерных  технологии  в  современной  системе 
образования. Целью информационной технологии является создание из информационного ресурса качественного 
информационного продукта, удовлетворяющего требованиям пользователя.
Будущее общества и информационных технологии невозможно без сетевого мира.  
Summary. In article the role and the importance computer technologies in a modern education system are analysed. 
The purpose of information technology is creation from information resource of the qualitative information product meeting 
requirements of the user.
The future of society and information is impossible for technology without the network world.
Жалпы білім берудің басты мақсаты – әлемдік 
білім  беру  стандарттарына  сәйкес  келетін  білім 
берудің жоғарғы сапасын қамтамасыз ету, өзін-өзі 
тәрбиелеуге, өздігінен білім алуға, өзін-өзі қалып-
тастыруға,  өзін-өзі  іске  асыруға,  өзін-өзі  тануға 
және  кәсіптік  білім  беру  бағдарламаларын  мең-
геруге  дайын,  жеке    және  қоғамдық  мүдделерін 
үйлестіре білетін жан-жақты мәдениетті, шығар-
машылық  тұлғаны  қалыптастыру.  Осы  орайда, 
ел  Президенті  Н.Ә.Назарбаев  «Қазақстан-2050» 
стратегиясында:  «Қазақстан  –  2050»  стратегия-
сы қалыптасқан мемлекеттің жаңа бағыты» атты 
Жолдауында:  «жоғары  оқу  орындары  тек  оқу 
бағдарламаларын  жетілдірумен  шектелмей,  өз-
дерінің ғылыми-зерттеушілік қызметін де белсен-
ді дамытуы тиіс» – деп атап көрсетті [1,4]. Қазіргі 
кездегі  әлемдік  бірлестіктерді  интеграциялауда 
бірнеше  стратегиялық  қадамдар  жасалды.  «Қа-
ақстан - 2050» Жаңа стартегиялық бағытын жүзе-
ге асыруда бізге – қазақ халқына айырықша жау-
апкершілік жүктеліп отыр.
Ең  негізгі  енгізілген  жаңалық  қайта  даярлау-
дың нақты мерзімі – сын көзбен қарап ойлай білу-
ге үйрету, ақпараттық коммуникациялық техноло-
гия, оқушыларды тұрақты зерттеу, сыни тұрғыдан 
бағалау  және  т.с.с.  Алдағы  бес  жылда  еліміздің 
бүкіл мұғалімдерінің 50 пайызын қайта даярлау-
дан өткізуді жоспарланған. Бұның өзі білім беру 
сапасын  арттырудағы  және  мұғалімдердің  дәре-
жесін көтерудегі айтарлықтай маңызды қадам де-
уге болады. Бұл мұғалімдердің баспалдақ секілді 
кәсіби  біліктілігін  жетілдіре  отырып  өсуіне  зор 
ықпал ететіні сөзсіз.
Жолдауда оқыту әдістемелерін жаңғырту және 
өңірлік мектеп орталықтарын құра отырып, білім 
берудің онлайн-жүйелерін белсене дамыту керек 
болатындығы  айтылды.  «...Біз  қалайтындардың 
барлығы  үшін  қашықтан  оқытуды  және  онлайн 
режімінде оқытуды қоса, отандық білім беру жүй-
есіне  инновациялық  әдістерді,  шешімдерді  және 
құралдарды  қарқынды  енгізуге  тиіспіз»  -  деген 
ой-пікірден, инновациялық технологияның қазір-
гі ғасырдағы басты шамасы – компьютерлік тех-
нологияны  терең  меңгеріп,  кәсіби  іс-әрекетінде 
кеңінен қолдану болып табылады.
Компьютер  –  ақпараттық  процестерді  жүзеге 
асыратын  негізгі  ақпараттық  құрылғы,  ал  ақпа-
раттық  процестер  дегеніміз  ақпаратты  алу,  есту, 
көру, өңдеу, тарту болып табылады[2]. Яғни,  ком-
пьютердің  мамандардың  кәсіби  құзыреттілігін 
арттыруда пайдасы өте көп.
Мысал келтіретін болсақ: әр пәнен жазылатын 
рефераттардың көрнекі әрі таза, әдемі жазылуын 
мұғалімдер талап етеді. Қолмен жай сиямен және 
компьютерде  терілген  жұмыстарды  салыстырай-
ықшы. Екеуінің айырмашылығы жер мен көктей. 
Осы жазылған рефераттың бірнеше көшірмесі ке-
рек дейік. Оны ашып принтермен көшірмесін жа-
саған әлде қайда аз уақыт жұмсалады. 
Ақпарат  ғасыры  аталып  жүрген  ХХІ  ғасырда 
бар шаруаны мойнына алған бесаспап бұл құрал-
дың жақсы жақтарымен бірге қазірдің өзінде ти-
гізіп отырған залалдары да аз емес. Таяқтың екі 
ұшы  болатыны  сияқты,  компьютердің  зиянды 
жақтары қазірдің өзінде бой көрсетіп, оның сал-
дарының  адамзат  үшін  оңай  болмайтындығын 
анық аңғартқан сыңайы бар. Бірақ, таяқ басымы-
зға  қашан  тигенше  мән  бермейтін  бейқамдығы-
мызбен  бесаспап  құралдың  залалдарына  бүгінде 
назар аударып жатқан ешкім жоқ.

57
Қазақстанның ғылымы мен өмірі – Наука и жизнь Казахстана                                                           
Science and life of Kazakhstan. №3 (38). 2016
Мұхтар Шаханов ағамыз осыдан біраз бұрын 
компьютер басты жартыкеш адамдар туралы жа-
зып,  жұртшылықтың  назарын  аудармақ  болған 
еді[3].  Бірақ,  оған  ден  қойып,  адамзат,  оның  бо-
лашағы үшін үлкен мәні бар бұл мәселеге көңіл 
аударған пенде болмады.
1990-шы  жылдардың  соңында  табалдырығы-
мыздан  имене  аттап,  өмірімізге  енген  бүгінде 
төрімізді  түгел  жайлап  алған  компьютердің  за-
лалды жақтары қазірдің өзінде әр жерден атойлап 
анық  байқалып  отыр.  Ол  «хакер»  деп  ат  қойып, 
айдар  тағылған  компьютердің  бес-аспап  шебер-
лерінің  түрлі  мекемелердің  бағдарламаларына 
еніп, ірі көлемде ақша немесе аса құпия ақпарат-
тар ұрлап, кәделеріне жаратуы сияқты сыртқы за-
лалдарымен  басталып,  онан  қалды,  адамдардың 
ақыл-саналарына тигізетін кесапатты әсерлерімен 
өмірімізге тереңдеп еніп барады. Компьютер тек 
арнайы  бағдарламалар  бойынша  белгілі  бір  са-
ланың  мамандарының  жұмыс  істеуіне  жағдай 
жасайтын  қарапайым  құрал  емес,  оның  ішінде 
түрлі қызықты ойындар, анықтамалар, Интернет 
желісіне  ену  арқылы  қалаған  тақырыпта  ақпа-
рат алуға мүмкіндіктер бар. Бір сөзбен айтқанда, 
оның мүмкіндігі шексіз. Іздеген тақырыбың бой-
ынша қалаған ақпаратыңды әп-сәтте ала аласың. 
Қалаған адамыңмен байланысып, көзбе-көз көріп 
отырғандай сөйлесуіңе немесе хат алмасуыңа әб-
ден болады.
Тірі пендемен араласпай, күндіз-түні компью-
терге телміріп, бар қызығын содан табатын пен-
делер  қатары  жыл  өткен  сайын  көбейіп  барады. 
Шетелдерде компьютерге жабысып, өмірін өткіз-
гендердің арасында аштан өлген оқиғалар да кез-
десіпті.
Күндіз-түні  мониторға  қадалып  отыру  көзді 
құртатыны, одан шыққан сәулелердің түрлі дерт-
терге ұрындыратыны бұл жәй сыртқы залалдары 
ғана. Ал, компьютердің адамға келтіретін ең сұм-
дық  зияны,  оған  еліккен  жан  өзгелерді  ұмытып, 
ешкіммен  араласпай,  томаға  тұйық  күн  кешетін 
болады.  Оған  ата-ана,  туған-туыс,  бірге  жұмыс 
істейтін әріптестер, бала-шаға дегеннің бірі де қа-
жет емес. Оның монитордың ішіндегі өз әлемі бар, 
онда өзі би, өзі қожа, қалағанын жасап, емін-еркін 
өмір кешеді. Компьютер әлеміне терең еніп, фәни 
жалғаннан  қол  үзіп  бара  жатқан  пенделер  қазір 
Батыс елдерінде көп кездеседі. Компьютерге кеш-
теу көшкен ТМД елдерінде бұндай жағдайлардың 
шет-жағасы енді ғана байқалып жүр. Ол, әсіресе, 
жастардың арасында жиі көрініс беріп жатады.
Ежелгі  үнді  елінде  үстемдік  құрған  ведалық 
өркениетте дхарма деген түсінік бар. Ол адамның 
туа бітті табиғи міндеті деген мағынаны білдіреді 
екен. 
Әр пенденің табиғи міндеті өзі сияқты ет пен 
сүйектен  жаратылған  адамдармен,  айналасын-
дағы табиғатпен қарым-қатынаста болу. Егер біз 
айналамыздағылармен  жақсы  қарым-қатынаста 
болсақ, бұл дүниенің қызық-қуанышына кенеліп, 
тәнімізді тастаған соң жұмаққа енеді екенбіз. Веда 
ілімі осылай дейді. Яғни, екі дүниенің бақытына 
кенелудің  жалғыз  жолы  айналамыздағы  жандар-
мен түсіністік, сүйіспеншілік, қайырымдылық қа-
рым-қатынаста болу көрінеді.
Ал, жұмысымызды жеңілдетіп, басқа да фәни 
игіліктермен  қамтамасыз  еткен  компьютер  бізді 
ең басты байлығымыз, айналамыздағы жандармен 
қарым-қатынасымыздан  қол  үздіруде.  Күнұзақ 
балабақшада болып, анасын сағынған бүлдіршін 
оған  еркелеп  ойнағысы  келсе,  сүйікті  сериалын 
көруге ынтыққан әйелге сәбиіне көңіл бөліп, бір 
сәт онымен жылы қарым-қатынаста болу мүлдем 
қызықсыз көрінеді. Осылайша, ана мен баланың, 
ерлі-зайыптылардың,  көршілердің,  әріптестердің 
ара-қатынасы алшақтап, әр пенде теледидар мен 
компьютерден, ұялы телефоннан өз қызығын та-
уып, оқшау тірлік кешуге көшкен түрі бар.
Компьютерлік  технология  –  компьютерді 
қолдануға,  ақпараттық  процесте  бағдарламалау 
аймағындағы  кәсібилігі  жоқ  қолданушылардың 
белсенді  қатысуына,  интерфейсті  достық  негіз-
де  қолданудың  жоғары  деңгейіне,  жалпы  және 
бағдарламалық  кеңесте  қолданбалы  бағдарла-
малар  пакетін  кеңінен  пайдалануға,  қолданушы-
лардың алынып тасталған берілгендер қоры мен 
бағдарламаларға  ЭЕМ  есептеуіш  желілерлердің 
көмегімен қол жетімділікке бағытталады.
Бүгінгі  күні  ақпараттық  технология  ұғымы 
кеңінен қолданылып отыр. Ақпараттық (компью-
терлік)  технологияның өзіндік мақсаты, әдістері 
мен жүзеге асыру құралдары бар. Олардың мазмұ-
нын қысқаша төмендегідей беруге болады.
Компьютерлік  технологиялардың  мақсаты 
ақпараттық  ресурстардан  тұтынушының  талап-
тарын  қанағаттандыратын  сапалы  ақпарат  өнім-
дерін  құру.  Берілгендерді  өңдеу  және  жеткізу 
әдістері компьютерлік технологиялардың әдістері 
болып  табылады.  Компьюетрлік  технологиялар-
дың құралдары – математикалық, бағдарламалық, 
ақпараттық, техникалық, т.б. 
Қорыта  келе,  компьютерлік  технологиялар-
дың мақсаты, әдістері мен тәсілдерін айқындауды 
мейлінше  аздаған  шығындармен  және  берілген 
технология  дамитын  әлеуметтік  ортаның  заң-
дылықтарына  сәйкес  ақпараттық  өнімдерді  мақ-
сатты түрде құру, алмасу, сақтау және бейнелеуді 
қамтамасыз  ететін  тұтас  техникалық  жүйе  деп 
түсінеміз.  
Берілгендерді  өңдеудегі  әдістері  мен  тәсіл-
дердің  практикалық  қосымшасы  алуан  түрлі  бо-
лып келеді, сондықтан, жаһандық, базалық және 
нақты  компьютерлік  технологиялар  мақсатты 
түрде жыратып көрсеткен тиімді деп есептейміз. 
Жаһандық  компьютерлік  технологиялардың 
құрамына  қоғамдағы  ақпараттық  ресурстарды 

58
Қазақстанның ғылымы мен өмірі – Наука и жизнь Казахстана                                                           
Science and life of Kazakhstan. №3 (38). 2016
қалыптастыратын  және  қолдануға  мүмкіндік  бе-
ретін әдістер мен тәсілдерден тұрады. 
Базалық  компьютерлік  технологиялар  қандай 
да бір қолдану аймағында (өндіріс, ғылыми зерт-
теу, оқыту және т.б.).анықтауға арналған.  
Әдебиеттер:
1. ҚР Президенті – елбасы Н.Ә.Назарбаевтың «Қазақстан-2050» стратегиясы қалыптасқан мем-
лекеттің жаңа саяси бағыты» атты Қазақстан халқына Жолдауы. – Астана, 14 желтоқсан 2012.
2. Нысанбаев Ә. Адам және ашық қоғам. Человек и открытое общество. – Алматы: Қазақ энцикло-
педиясы бас редакциясы, 1998. – 272 б.
3. Қазақстан Республикасының инновациялық мұғалімдері үшін Microsoft мектебі  //Айқын. – 6 та-
мыз, 2009. – Б. 4-5.
4. Бұлақбаева М. Компьютерлік технологияларды меңгеру – бүгінгі білім берудің маңызды құрамдас 
бөлігі. - Қостанай, 2013.
Нақты  компьютерлік  технологиялар  тұты-
нушылардың функционалдық міндеттерді шешу-
де берілгендерді өңдеуді (мысалы, есепке алу мін-
деттері, жоспарлау, талдау) жүзеге асырады.

59
Қазақстанның ғылымы мен өмірі – Наука и жизнь Казахстана                                                           
Science and life of Kazakhstan. №3 (38). 2016
УДК 373.1:005.342 (574)

жүктеу/скачать 4,75 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: