-  МАЗМҰНЫ ТАРАУ 2. МЕКТЕПТЕ БІЛІМ АЛУДЫҢ ҚОЛЖЕТІМДІЛІГІ МЕН ТИІМДІЛІГІ

ҰЛТТЫҚ БІЛІМ БЕРУ САЯСАТЫНА ШОЛУ: ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ОРТА БІЛІМ БЕРУ
6 - 
МАЗМҰНЫ
қолданылған қосымша деректер .......................................................................................240
Қосымша 5.A2. Альберта провинциясында білім берудегі күрделі 
инвестицияларды жоспарлау мен басқару, Канада ........................................................274
Мектептік объектілердің жағдайын мониторингтау және бағалау ................................274
Күрделі мектептердің жобаларының басымдығын орнату .............................................274
Меншікті жүзеге асыру бойынша ынталандыру сызбасы ..............................................275
Мектептің бөлігін жалға беру ............................................................................................276
Күрделі шығындар бойынша есеп берушілік ..................................................................276
6 ТАРАУ. КӘСІПТІК БІЛІМ БЕРУ МЕН ОҚЫТУ .................................................................281
Қазақстанда кәсіптік білім беру мен оқытудың мақсаттары мен міндеттері ................281
КББО жүйесінің сипаттамасы ...........................................................................................281
КББО ұйымдарының білім алушылары ............................................................................284
КББО қорларының аймақтық ерекшеліктері ...................................................................286
КББО жүйесін басқару .......................................................................................................291
Оқытушылар құрамы ..........................................................................................................292
КББО оқытудың сапасы мен өзектілігі .............................................................................292
Халықаралық ұйымдармен жүргізілген соңғы бағалаулардың нәтижелері ..................294
КББО жүйесіндегі соңғы реформалар ..............................................................................295
Алдын-ала қорытындылар .................................................................................................298
7 ТАРАУ: ҚЫСҚАША ҰСЫНЫМДАР ..................................................................................306
Қосымша 7.A1. Реформалау үрдісіне араласу және қатысу .........................................322

ҰЛТТЫҚ БІЛІМ БЕРУ САЯСАТЫНА ШОЛУ: ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ОРТА БІЛІМ БЕРУ
54 - 
МАЗМҰНЫ
оқымайтындығын,  немесе  статистикада  берілмегендігін  көрсетіп  отыр.  Мемлекеттегі
қамтылудың  таза  үлесі  ЭЫДҰ  бойынша  ортадан  жоғары,  Оңтүстік  Корея,  АҚШ,
Ұлыбритания,  Финляндия,  Өзбекстан  және  ЕО  мемлекеттері  арасында  орташадан  төмен.
Бастауыш  білім  беру  жүйесі  сияқты  жастық  деңгейінен  жоғары  балалардың  орын  алу
тенденциясына ие екендігі көрінеді.
ТАРАУ 2: МЕКТЕПТЕ БІЛІМ АЛУДЫң ҚОЛЖЕТІМДІЛІГІ МЕН ТИІМДІЛІГІ

ҰЛТТЫҚ БІЛІМ БЕРУ САЯСАТЫНА ШОЛУ: ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ОРТА БІЛІМ БЕРУ
МАЗМҰНЫ
 - 55
Кесте 2.1 Қазақстан мен бірқатар мемлекеттерде мектепке дейінгі, бастауыш және орта
білім берумен қамтылу (2010 ж.)
Еск
ер
ту
Мектепке 
дейінгі, 
жалпы үлесі 
(%)
Бастауыш, 
жалпы үлесі 
(%)
Бастауыш, 
таза үлесі 
(%)
Орта, 
жалпы үлесі 
(%)
Орта,
таза үлесі (%)
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
Қазақстан
1, 2, 3
32.2
104.1
88.3
104.3
90.2
ЭЫДҰ 
мемлекеттері
81.6
104.7
97.0
98.0
87.7
ЕО мемлекеттері 
97.0
104.1
97.6
104.6
91.7
Оңтүстік Азия
4
48.3
106.2
88.1
58.1
50.1
РФ
5
89.9
98.6
93.4
88.6
-
Қытай
53.9
111.2
-
81.2
-
Корея
118.9
105.6
98.6
97.1
96.0
Ұлыбритания
5
81.1
106.2
99.6
105.3
96.0
АҚШ
69.0
101.6
94.6
96.0
89.5
Финляндия
67.7
98.9
97.7
107.5
93.9
Өзбекстан
25.9
94.2
89.4
104.8
92.0
Қырғызстан
19.1
99.6
78.9
84.0
87.5
Ескерту:
Оқушылар қамтылуының жалпы үлесі (%-бен) - бұл жастық тобындағы тұрғындар үлесі ретінде берілген жасына
қарамастан, ресми мектеп жасына сәйкес оқушылардың жалпы қамтылуы. 
Оқушылар қамтылуының таза үлесі (%-бен) - бұл мектепте оқитын ресми мектеп жасындағы балалардың ресми
мектеп жасына сәйкес тұрғындардың үлесі ретінде берілген қамтылу үлесі.
1. 1 Бағана: 1-ден 6 жасқа дейінгі аралықта. 
2. 4-5 Бағаналар: орта білім берудің төменгі сыныптары.
3. Бастауыш білім беруді Қазақстанда 6 жастан (2010 ж. бірінші сыныптағылардың 57% контингенті) немесе 7
жастан бастап (2010 ж. бірінші сыныптағылардың 40% контингенті) алуға болады. Осылайша, ресми (міндетті)
мектеп жасы 6 - 14 жасты немесе 7 - 15 жасты құрай алады. 2-5 бағаналарда берілген сандар екі жас ерекшелігі 
топтары бойынша (6 - 14 және 7 - 15 жас) оқушылар қамтылуының жалпы орташа және таза көрсеткіштерін 
көрсетеді.
4. 2008 ж.
5. 2009 ж.
Дереккөз: ЮНЕСКО статистика Институтының деректер базасы, Қазақстан бойынша мәліметтерді қоспағанда: ҚР 
статистика Агенттігі 
Міндетті  білім  алуға  жататын  мектеп  жасындағы  балалардың  білім  алмау  себептері
болжаммен  мектептерде  орындардың,  көліктің  және  ерекше  қажеттілігі  мен  физикалық 
мүмкіндігі 
шектеулі 
балаларға 
арналған 
мектептерде 
тиісті 
жағдайлардың
жетіспеушілігіне  байланысты.  ББДМБ-да  2010  ж.  жағдай  бойынша  бастауыш  және  орта
ТАРАУ 2: МЕКТЕПТЕ БІЛІМ АЛУДЫң ҚОЛЖЕТІМДІЛІГІ МЕН ТИІМДІЛІГІ

ҰЛТТЫҚ БІЛІМ БЕРУ САЯСАТЫНА ШОЛУ: ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ОРТА БІЛІМ БЕРУ
56 - 
МАЗМҰНЫ
мектептерде  74  300  орынның  жетіспеуі  мойындалған  және  2020  ж.  қарай  30  000-ға  дейін
оқушылар  орнының  тапшылығын  қысқарту  бойынша  мақсаты  анықталған.  Сондай-ақ,
ББДМБ-да  2010  ж.,  орта  есеппен,  тек  63%  мектеп  оқушылары  мектепке  және  мектептен
үйлеріне  сапалы,  ыңғайлы  көлікпен  қамтылғаны  атап  өтілген,  сонымен  қатар,  2020  ж.
қарай  мұқтаж  балалардың  осы  деңгейін  100%  арттыру  мақсаты  қойылған.  ББДМБ-да  осы 
санаттағы  балалар  үшін  оқушылар  орнының  санымен  қатар,  көліктің  қиындығына
байланысты  мектепке  бару  мүмкіндігі  жоқ  оқушылардың  үлесі,  олардың  ішінде  қанша
саны  бастауыш  және  орта  сыныптардың  оқушылары  болып  табылатыны  берілмеген.
ББДМБ-на  сәйкес  2010  ж.  тек  10%  бастауыш  және  орта  мектептер  инклюзивті  білім
беруге  жағдай  жасаған.  2020  ж.  қарай  осы  деңгейді  10%-дан  70%-ға  дейін  көтеру  мақсат
 болып отыр.
Білім беру мүмкіндіктерінің теңдігі
Қазақстанда  мектеп  жасындағы  балалардың  барлығының  білім  алуға  тең
қолжетімділігі  бар  екендігін  анықтау  үшін,  тек  мектептегі  оқушылар  орнының  бар  болуы
ғана  емес,  оқушыларға  тиімді  білім  алуға  тең  мүмкіндіктерді  ұсыну  қабілетін  ескеру
қажет.  Қазақстан  Республикасында  білім  беруді  дамытудың  2011-2020  жж.  арналған
мемлекеттік  бағдарламасының  басым  міндеттерінің  бірі  жасына,  жынысына,  этникалық 
шығу  тегіне,  дініне  және  денсаулығына  қарамастан,  балалардың  сапалы  білім  алуға  тең
қолжетімділігін қамтамасыз ету болып табылады.
2009  ж.  PISA  нәтижелеріне  сәйкес  кейбір  аспектілерде  Қазақстандағы  білім  беру,
орташа  алғанда,  ЭЫДҰ  мемлекеттеріне  қарағанда  әлдеқайда  тең  қолжетімді  болып
табылады.  Бұл  пайымдау  егер,  мысалы,  әр  түрлі  әлеуметтік-экономикалық  және
отбасылық  шығу  тегіндегі  оқушылардың  нәтижелілігін  назарға  алуды  қабылдау  оңды 
болып  ұсынылады.  PISA  зерттеулеріне  қатысқан  барлық  мемлекеттерде,  басқа  тең 
жағдайларда  табысты  отбасынан  шыққан  оқушылар,  қағида  бойынша,  табысты  емес
отбасынан  шыққан  құрдастарына  қарағанда  жақсы  оқиды.  Қазақстанда  оқушылар 
шегіндегі  нәтижелер  ЭЫДҰ  мемлекеттерінің  (22,1%)  оқушылары  жағдайына  қарағанда,
оқылымдағы  (18,6%)  айтарлықтай  үлкен  емес  айырмашылықтарды  анықтайды.  Жекелеп 
алғанда,  кәсіптік  мәртебе,  білім  және  ата-аналардың  әл-ауқаты  Қазақстанның
оқушыларының  нәтижелеріне,  жалпы  алғанда,  ЭЫДҰ  мемлекеттерімен  салыстырғанда  аз
ықпал  етеді  (Қазақстандағы  1,1%  айырмашылығынан  ЭЫДҰ  мемлекеттерінің  3,2%
салыстырғанда  тек  осы  факторлармен  түсіндіріледі).  Толық  емес  отбасынан  шыққан 
қазақстандық  оқушылардың  үлгерімі  әлеуметтік  мәртебенің  оқушылардың  оқу 
нәтижелеріне  аздап  ықпал  етуінің  басқа  мысалы  болып  табылады.  Қазақстанда  ондай 
оқушылар,  орта  есеппен  алғанда,  ЭЫДҰ  мемлекеттеріне  қарағанда  көп  (19,6%  және
16,9%  сәйкесінше),  дегенмен,  осы  оқушылар  көрсеткен  оқылым  деңгейі  басқа  түрдегі 
отбасынан  шыққан  оқушылардың  нәтижесіне  қарағанда  жоғары  (орта  есеппен  401  балл
сәйкесінше  392  баллмен  салыстырғанда).  Осы  мерзімде  ЭЫДҰ  мемлекеттерінде  толық 
емес  отбасынан  шыққан  балалардың  оқылым  бойынша  бағалары  басқа  түрдегі  отбасынан
шыққан  құрдастарына  қарағанда  төмен  болды  (орта  есеппен  483  балл  сәйкесінше  501
баллмен  салыстырғанда).  Сонымен  қатар,  осы  мерзімде  ЭЫДҰ  мемлекеттерінде 
туылғаннан  сол  мемлекетте  тұратын  оқушылардың  оқылым  деңгейі,  иммигрант 
оқушыларға  қарағанда  әлдеқайда  жақсы,  Қазақстандағы  бірінші  және  екінші  ұрпақ 
иммигрант  оқушылардың  жағдайында  тұрғылықты  оқушылар  мен  иммигрант
балалардың  арасында  статистикалық  айырмашылықтар  байқалмады  (айырмашылық  6
балл  ғана  иммигрант  оқушылардың  пайдасына).  Дегенмен,  Қазақстанда  екінші  ұрпақ
иммигрант  оқушылардың  деңгейі  тұрғылықты  оқушылардың  деңгейімен  салыстырғанда
ТАРАУ 2: МЕКТЕПТЕ БІЛІМ АЛУДЫң ҚОЛЖЕТІМДІЛІГІ МЕН ТИІМДІЛІГІ

ҰЛТТЫҚ БІЛІМ БЕРУ САЯСАТЫНА ШОЛУ: ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ОРТА БІЛІМ БЕРУ
МАЗМҰНЫ
 - 57
әлдеқайда жоғары болды (орта есеппен 25 баллға жоғары). 
Бірақ  ЭЫДҰ  сарапшылар  тобы  Қазақстанның  орта  білім  беру  жүйесінің  бірқатар 
аспектілерін,  топтың  пікірінше,  сапалы  оқыту  мен  білім  берудегі  қолжетімділіктің 
теңсіздігіне  алып  келетінін  атап  өтті.  Келесі  бөлімдерде  бұл  аспектілердің  неге
проблемалы  болып  табылатындығы  және  оларды  жақсарту  үшін  не  жасалу  керектігі
қарастырылады.
Мектептердің орналасуы
Аталып  өткендей,  қазақстандық  оқушылардың  16%-ы  әр  жас  ерекшелігі  тобы  үшін 
жеке  сынып  болуы  үшін  аз  болғандықтан,  шағын  жинақталған  мектептерде  (2011  ж.)
білім  алады.  Мемлекет  бойынша  мектептердің  жалпы  санының  57%-ы  шағын
жинақталған  болып  табылады,  ал  кейбір  аймақтарда  қатынасы  едәуір  көп,  атап  айтқанда,
Солтүстік  Қазақстан  облысында  (86%),  Ақмола  облысында  (81%)  және  Қостанай 
облысында  (76%),  осы  мерзімде  Қызылорда  (14%)  және  Маңғыстау  (15%)  облыстары
сияқты  басқа  аймақтарда  кішігірім  қатынас  байқалады  (2011  ж.  мәліметтер  бойынша). 
ББДМБ  осы  мектептерге  байланысты  сыныптағы  оқушылар  санының  өте  төмендегі,
біріктірілген  сыныптар,  бірнеше  пәндерді  жүргізетін  мұғалімдер,  білікті  кадрлардың 
қатты  тапшылығы,  инфрақұрылымның  дамымауы,  сонымен  қатар,  оқу  процесінде 
ақпараттық  және  коммуникациялық  технологиялардың  (АКТ)  шектеулі  қолданылуы 
сияқты 
бірқатар 
сұрақтардың 
шешімін 
табу 
қажеттігін 
мойындайды. 
Кішігірім,  шағын  жинақталған  және  қағида  бойынша,  ауылдық  орта  мектептердің 
оқушылары  халықаралық  және  ұлттық  тесттерді  нашар  тапсыратынына  айғақты  дәлелдер 
бар.  2009  ж.  PISA  нәтижелеріне  сәйкес  оқудың  орташа  деңгейі  ауылдық  елді
мекендердегі  балалар  үшін  376  баллды  құрады,  қалаларда  тұратын  балалар  үшін  -  383
балл,  үлкен  қалаларда  тұратын  балалар  үшін  -  419  балл  және  Астана  мен  Алматы 
қалаларында  тұратын  балалар  үшін  -  431  балл.  ҰБТ  нәтижелері  бойынша  (Қазақстанда
ұлттық  бірыңғай  тестілеу  бітіруші  және  университетке  түсу  үшін  тапсырылатын  тест,  3
Тарауды  қараңыз)  ауылдық  мектептердің  білім  алушылары,  орта  есеппен  66,50  балл,  ал
қалалық  мектептердің  оқушылары  76,16  балл  жинақтаған.  Ауылдық  жердегі
оқушылардың  барлығы  шағын  жинақталған  болып  саналатын  кішігірім  мектептерде 
оқиды  деп  айтуға  болмайды,  дегенмен,  шағын  жинақталған  мектептердің  оқушылары,
жалпы  алғанда,  ауылдық  жердегі  оқушыларға  қарағанда  әлдеқайда  төмен  балл  алуы 
мүмкін деп болжамдауға болады.
Мемлекеттік  ұйымдардың  ақпараттарына  сәйкес,  бірқатар  шешімдер  қазіргі  таңда
жүзеге  асу  процесінде,  оның  ішінде  Республикалық  шағын  жинақталған  мектептерді 
және  мұғалімдерге  арналған  оқу  бағдарламаларын  дамыту  орталығы  болып  отыр.  ББДМБ
ұсынған  негізгі  шешім  жергілікті  шағын  жинақталған  мектептер  үшін  қысқамерзімді  оқу
курстарын  (оқу  жылы  бойы  үш  рет  ұзақтығы  10  күннен)  өткізуге  ресурс  орталық  ретінде
«базалық  мектеп»  құру,  сонымен  қатар,  оқушылардың  білімін  растайтын  аралық  және
бітіруші  қорытынды  емтихандарды,  қашықтықтан  оқытуды  дамыту  болып  табылады. 
Сондай-ақ,  көлемі  жағынан  шағын  мектептердің  ресурс  орталықтарға  біріктірілуі  мүмкін 
деп күтілуде. 2011-2012 жж. 59 ресурс орталық ұйымдастырылды.
Дегенмен,  тек  қысқа  мерзімге  баратын  оқушыларға  ресурс  орталықтар  толық
көлемде  барабар  емес  жағдайдағы  оқу  жылдары  мен  оқытудың  төмен  сапасын  қалпына
келтіре  алады  ма  екен.  Оқушылардың  мектептік  білім  алуына  бір  ғана  мүмкіндік  болады
және  егер  бұл  мүмкіндікті  жіберіп  алса,  онда  оны  қайтару  мүмкін  емес.  Барлық
оқушыларға  тең  мүмкіндікті  қамтамасыз  ету  үшін  мектептің  орналасуы  мен  көлеміне
тәуелді  емес,  қазіргі  кездегімен  салыстырғанда  анағұрлым  кең  көлемді  іс-шаралар 
жоспары  қажет  болуы  мүмкін.  Тиімді  және  әділ  баламаларды  тереңірек  зерттеу  қажет 
болуы  мүмкін  аудандық  ауылдарда  білім  беруді  қамтамасыз  ету  үшін  мектептердің 
ТАРАУ 2: МЕКТЕПТЕ БІЛІМ АЛУДЫң ҚОЛЖЕТІМДІЛІГІ МЕН ТИІМДІЛІГІ

ҰЛТТЫҚ БІЛІМ БЕРУ САЯСАТЫНА ШОЛУ: ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ОРТА БІЛІМ БЕРУ
МАЗМҰНЫ
 - 7
Суреттер
Сурет 1.1 Қазақстан және облыстар ........................................................................................19
Сурет 1.2 Жан басына шаққандағы ЖІӨ және Қазақстандағы 1990 жылдан 2011 жылға
дейінгі ЖІӨ өсуі ................................................................................................................23
Сурет 1.3 Гендерлік белгі шегінде, жалпы және жастар арасындағы жұмыссыздық 
мәнмәтініндегі трендтер ..................................................................................................25
Сурет 1.4 Қазақстан Республикасындағы білім беру жүйесі ................................................26
Сурет 2.1 Дарынды балаларға арналған мамандандырылған білім беру ұйымдарының 
желісі (2011 ж.)..................................................................................................................60
Сурет 2.2 Жекелеген мемлекеттер шегінде, оқылым бойынша жалпы баллмен
салыстырылған оқылымның нәтижелері, PISA 2009 ж. .................................................74
Сурет 2.3 Жекелеген мемлекеттер шегінде, үздіксіз мәтін мен мәтіндік үзінділерді 
оқылым бойынша жалпы баллмен салыстырылған оқылымның нәтижелері, PISA 
2009 ж.      .............................................................................................................................75
Сурет 3.1 Мектептерде оқушылардың шығармашылық қабілеттерінің деңгейін бағалау 
үшін құралдардың түптұлғасы ..........................................................................................105
Сурет 4.1 Мектеп директорларының дербестігі, ЭЫДҰ және Қазақстан (2009 ж.) ...........164
Сурет 4.2 ЭЫДҰ мемлекеттерінде мектеп басшылығын дамытуға көзқарастар (2007 ж.)
     ................................................................................................................................................167
Сурет 4.3 Жалақының өзгеруі: Қазақстандағы мектептердің мұғалімдері мен 
директорлары (2011 ж.) ......................................................................................................169
Сурет 5.1 ЖІӨ өсуі және жан басына шаққандағы ЖІӨ (жылдық %),  Қазақстан және 
жекелеген мемлекеттер, аймақтар (1996-2011 жж.) ........................................................187
Сурет 5.2 2005-2011 жж. жан басына шаққандағы ПІӨ тенденциялары  (2005 ж. = 
базистік жыл), Қазақстан және табысы орташадан жоғары мемлекеттер тобы ...........188
Сурет 5.3 ЖІӨ-нен мемлекет шығындарының жалпы үлесі, Қазақстан,  ЭЫДҰ 
және әлемнің жекелеген аймақтары (2011 ж.) .................................................................189
Сурет 5.4 ЖІӨ-нен мемлекет шығындарының жалпы үлесі тенденцияларын өзгерту, 
Қазақстан, ЭЫДҰ және аймақ бойынша орташа көрсеткіш (2007 - 2011 жж.) ............190
Сурет 5.5 Жан басына шаққандағы ЖІӨ-ге бастауыш және орта білім берудің 
теориялық ұзақтығы мерзіміне бір оқушыға жиынтық шығыстың қатынасы, Қазақстан, 
ЭЫДҰ және салыстырулар жүргізілген мемлекеттер (2009 ж.) ....................................196
 Сурет 5.6 Білім берудің жалпы шығындарының үлесі түрінде реформаларға 
жұмсалатын шығындар (2009-2012 жж.) және реформаларға бөлінген білім беру 
жүйесі бюджетінің жылдық көбею үлесі (2010-2012 жж.) .............................................200
Сурет 5.7 Қорлардың санаттары бойынша білім беруге жұмсалатын шығындар - 
жалпы шығындар көлеміндегі күрделі шығындардың үлесі түрінде, Қазақстан 
(2009, 2012 жж.)  және кейбір ЭЫДҰ мемлекеттері мен салыстырулар жүргізілген 
мемлекеттер (2009 ж.) ........................................................................................................202
Сурет 5.8 A-D Шығындардың түрлері бойынша реформалардың ұзақмерзімді 
және қысқамерзімді мақсаттары үшін қорларды бөлу (2009-2014 жж.) .......................204
Сурет 5.9 Қазақстанның аймақтары шегінде бір күндізгі орта мектептегі оқушылардың 
орташа саны және сыныптардың орташа көлемі, жалпы орта білім беру (2010 ж.) ....207
Сурет 5.10 Қазақстанның аймақтары шегінде бір оқушыға жұмсалатын 
шығындардағы айырмашалықтар, жергілікті бюджеттер (2011 ж.) ..............................210
Сурет 5.11 Жалпы Қазақстандағы күнкөріс деңгейі және бір оқушыға жұмсалатын 
шығындар  (білім берудің барлық деңгейлері бойынша), 2011 ж. .................................212
Сурет 5.12 Ақмола, Алматы, Ақтөбе, Шығыс Қазақстан және Оңтүстік Қазақстан 
облыстарында бір оқушының білім алуына байланысты шығындар мен ауыл және

ҰЛТТЫҚ БІЛІМ БЕРУ САЯСАТЫНА ШОЛУ: ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ОРТА БІЛІМ БЕРУ
МАЗМҰНЫ
 - 59
немесе  қашықтықтан  білім  беру  үшін  жаңа  технологиялардың  әлеуетін  толық  пайдалану
(2.2 Ендірмені қараңыз). 
Ендірме 2.2 Альберта провинциясында (Канада) ауылдық мектептерді қосу үшін АКТ қолдану
«Supernet»
«SuperNet»  желісі  провинцияның  барлық  аудандарындағы  мемлекеттік  ғимараттарға  кең  жолақты 
интернетті жеткізу үшін Альберта провинциясының үкіметімен әзірленіп, 2005 жылы аяқталды. «SuperNet» бұл 
қауіпсіз әрі сенімді жоғары жылдамдықты кең жолақты желіге қол жеткізу каналы, барлық провинция бойынша 
4 000-ға жуық мемлекеттік мекемелерді, мектептерді, ортадан кейінгі білім беру мекемелерін, муниципалды 
органдарды, отбасы мен бала орталықтарын, медициналық мекемелер мен кітапханаларды 429- біріктіреді.
«SuperNet» желісі 1 800-ден аса мектептер мен басқа да білім беру мекемелерін қолжетімді кең жолақты 
каналмен қамтамасыз етеді. Мектептер «SuperNet» қолдану арқылы желі әзірлей алады, жекелеген оқушыларға 
Интернет-ресурсты қолжетімді пайдалануға, әлемдегі өзінің құрдастарымен әңгімелесуге және пәндік саладағы 
сарапшылармен байланысуға мүмкіндік береді.
Қолдану
Альберт  Білім  министрлігі  «SuperNet»  желісінің  қызметіне  қосылған  әр  мектепке  оқушылар  осы 
желіден пайда шығарып алу үшін қаржыландыруды ай сайын беріп отырады. Мектеп әкімшілігі «SuperNet» 
желісінде  толық  курс  аясында  оқытуды  қолдауға,  сонымен  қатар,  сыныптағы  сабақтарға  қосымша  ретінде 
бейнеконференция  жүйесін  қолданады.  Толық  курс  аясында  оқыту  Альберттің  аудандық  ауылдарында  кең 
таралған,  мектептер  әрдайым  физика  немесе  математика  саласындағы  жетекші  деңгейлі  орта  мектептің 
мұғалімдеріне қол жеткізе бермейді. Бұл жағдайларда, екі немесе одан көп мектептер қашықтықтан оқытуды 
қамтамасыз  ету  үшін  көрсетілген  біліктілікті  мұғалімі  бар  мектеппен  серіктес  ретінде  шыға  алады.  Кейде 
мектептер сыныптық сабақтарды бейнеконференциялармен, мысалы, мұражайлармен немесе Канадалық ғарыш 
агенттігімен  байланыс  орнатып,  пәндік  салаға  мамандандырылған  сарапшыларды  тарту  үшін  толықтырады. 
Қазіргі таңда провинцияда 800-ге жуық бейнеконференция жүйесінің құрылғылары есептеледі, оның үстіне, 
«SuperNet»  желісінің  жүйесі  мен  архитектурасы  веб-парақша,  басқа  да  трафик  түрлерімен  салыстарғанда 
бейнеконференция жүйесі желісінің жоғары басымдығы бар екендігіне кепілдік береді.
Құны
Альберта провинциясының Үкіметі «SuperNet» желісін әзірлеу мерзіміне 193 млн. канадалық долларды 
инвестициялады.  Білім  министрлігі,  сондай-ақ,  әр  сайт  үшін  айына  800  канадалық  доллары  көлемінде 
қаржыландыру қолжетімділігін қамтамасыз етеді. Қаржыландыру қолжетімділігі мектептерге тапсырыс берілген 
қызмет түрінне байланысты 20 мегабит/сек-тан 100 мегабит/сек-қа дейін алуға мүмкіндік береді. Министрліктің 
ағымдағы жылғы (2013) бюджетінде бұл 17,5 млн. канадалық долларды құрайды. Басқа қосымша шығындар, 
оның ішінде, «SuperNet» желісінен басқа интернет-қызметтер мектептің жауапкершілігі болып табылады.
Ескерту: «Supernet» желісі туралы қосымша ақпаратты http://www.servicealberta.gov.ab.ca/AlbertaSuperNet.cfm 
сайтынан алуға болады
Дереккөз: ЭЫДҰ осы шолуы үшін Альберт білім Министрлігінің капиталын жоспарлау секторы. 
ТАРАУ 2: МЕКТЕПТЕ БІЛІМ АЛУДЫң ҚОЛЖЕТІМДІЛІГІ МЕН ТИІМДІЛІГІ

ҰЛТТЫҚ БІЛІМ БЕРУ САЯСАТЫНА ШОЛУ: ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ОРТА БІЛІМ БЕРУ

жүктеу/скачать 4,17 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: