— Қазақстанда театр режис сер-
лері жетіспейді, осы мәселе қайт-
кенде ше шімін таппақ?
— Режиссерлерге тапшылық бар,
елімізде 10 жақсы театр режиссері
болса, Қазақстандағы 57 театрға сол жетіп
жатыр. Мысалы, мен қазір Әуезов театрында екі
жас режиссердің қасында кеңесші болып отыр-
мын, олар сахналап жатқан қойылым бо йын ша
бағыт-бағдар беремін, бар тә жіри беммен бө лі-
се мін. Режиссер дайындау мә селесіне де Мә-
де ниет және ақпарат ми нистр лігі баса на зар
аударуы қажет. Бірде маған ел Президенті Нұр-
сұлтан Назарбаевқа: «Басқа ма мандық ие ле-
рінің бәрі «Болашақ» бағдар ла масы арқылы
дүниежүзіндегі оқу орындарында оқып келіп
жатыр, неге өнер саласы маман да рына ондай
мүм кіндік қарастырылмаған?» – деп айтудың
сәті түскені бар. Қазір «Болашақ» бойынша
театр дың хормейстер, балет мейс тер лері оқып
жа тыр. Сол сияқты режиссерлерге де солай бі-
лім жетілдіру керек. Театр өнері жоғары деңгейде
дамыған Ресейде оқуға жағдай туғызса болды.
Әзірбайжан Мәмбетов те Мәскеуде оқыған
режиссер. Біз кезінде Мәскеудегі ГИТИС-те
жоғары режиссерлік курсты 68 адам бітіргенбіз.
Бәрі шетінен мықты режиссер болды, кәсіби
мек тептің жөні бөлек. Олар: Райымбек Сейт ме-
тов, Ерғали Оразымбетов, Маман Байсеркенов,
Жа
қып Омаров, Ерсайын Тәпенов, Қадыр
Жетпісбаев тағы басқалар.
Қазір де режиссер жоқ дей алмаймын. Тә-
уел сіздікпен бірге келген Оралдағы, Ақтаудағы
қазақ театрларының ре жиссерлері Мұқанғали
Томанов, Гулсина Мерғалиева сияқты жақсы ре-
жис серлер шоғыры бар. Өскемен, Семейдегі
театр лардың режиссерлері де сол топқа жатады,
Те мірбек Жүргенов атындағы Өнер акаде мия сы-
на өзіміз даярлаған магистранттар, аспи рант тар,
бір сөзбен айтқанда, кәсіби мамандар бар ды.
Осы жерде айта кететін бір нәрсе, режиссері
жоқ театрдың бордай тозып кетері сөзсіз.
Ахтанов атындағы театрға да атына лайық
режиссер қарастыру керек. «Птица — это время»
деген спектакльді қойған Балтабек Нұрғалиев
Ақтөбеде өткен Тахауи
Ахтановтың 90 жылдығына
арналған Қазақстан дра-
ма театрларының ХХІ рес-
пу бликалық фестивалінде
Қа зақстанның Халық артисi Ес-
мұқан Обаев қазылар алқасына
төрағалық етті. Театр өнерінің
жайын бес саусақтай білетін
Есмұқан Несіпбайұлына бірер
сұрақты көлденең тартқан едік.
Motor-Roller тобы I Love Bara ni-
na деген слоганның сырын өзінің
ме рейтойлық концертінде ғана
аш ты. Көпшілікті небір ойға жете-
ле ген жарнама ғаламдық сая сат-
тағы ахуалға қатысты ирония екен.
Топтың 20 жылдығына арналған
концертте бұрынғы шығар ма лар-
мен бірге, келер жылы жарыққа
шығатын жаңа альбомның әндері
де орын далды. Ең үздік рок-топ
саналатын ұжымның мерейтойлық
кеші Tengri FM радиосының
қолдауымен өтті.
Жуырда Орал қаласында «Біз болашақтың қуатымыз» атты республикалық байқау
өткен. Байқаудың нәтижелері қандай?
Гүлмира СӘРСЕНҚЫЗЫ, Қызылорда облысы
«Біз болашақтың қуатымыз» атты жастар
арасындағы инновациялық және серпінді жо-
балардың республикалық байқауы өз
қорытындысын жария етті.
Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің, «БҚО
жас ғалымдар кеңесі» қоғамдық бірлестігінің
және Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан
аграрлық-техникалық университетінің ұйым-
дастыруымен өткен бұл шара жас ғалымдарды
инновацияның дамуына өз үлестерін қосуға
жұмылдырып, олар ұсынған жаңа жоба лар дың
жүзеге асуына мүмкіндіктер жасау мақсатын
көздеді.
«Химия және химиялық технологиялар
жо басы»:
Магистранттар арасында А.Абдрахманова
(І орын, БҚАТУ), И.Бибишева (ІІ орын, БҚАТУ),
А.Қис метова (ІІІ орын, БҚАТУ), ал сту денттер ара-
сында Г.Қоқымбаева (І орын, Аты рау мұ най-газ
институты), Н.Егізов пен Б.Ораз (ІІ орын, БҚАТУ)
және М.Мұхамбет қа ли (ІІІ орын, Ба тыс Қа зақстан
инженерлік-гу манитарлық уни вер си те ті).
— болашағынан үміт күттіретін жас. Қазақ труп-
па сында Еврипидтің «Медеясын» сахналауының
өзі батылдықтың көрінісі. Мәскеуге ГИТИС-ке
(Мем лекеттік театр өнері институты) тә жі ри бе-
ден өтуге бара жатыр, екі жылда қайтып осы
Ақ төбеге келмей ме? Талабы бар жас маманды
ұстап қалу керек, осы жердің баласы, отбасылық
жағ дайына қарасып, қамқорлық жасаса, басына
үй берсе, сонда ғана одан бірдеңе талап етуге
болады. Ресейде оқу үшін де оған қаржылай,
моральдық тұрғыдан үлкен қолдау керек.
Ахтанов театрына осыдан бірнеше жыл
бұрын бес-алты шәкіртім кетіп еді, кейін жан-
жаққа бытырап кетіпті. Жас мамандарды тұ-
рақтандыру үшін ең алдымен жағдай ту
ғы-
зып, баспана мә се лесін шешіп беруге тырысу
ке рек. Ахтанов театры ның бағын ашу үшін кәсіби
мамандарды ша қырып, олардың тұрақты жұмыс
істеуіне мүмкіндік жасалғаны жөн.
Мысалы, Астананың жастар театрының
көркемдік жетекшісі, режиссер Нұрқанат
Жақыпбайдың ұжымында 40 жас актер қызмет
етеді. Фестивальда өздеріңіз көрдіңіздер, сол
жастарға Астананың әкімі Иманғали Тас ма ғам-
бетов 40 пәтер берді. Ұлттық өнерге жаны ашы-
ған адам ғана осылай істейтін болар. Облыстық
театр ларда жалақы да онша көп емес. Нарық
заманында бір жалақымен күн көру өнер
адамына оңай емес.
— Әуезов театры актерлерінің жағ дайы,
жалақысы жақсы шығар? Об лыстық театр-
лар дың бұрынғыдай Мәдениет және ақпа-
рат министрлігі арқылы республикалық
бюд
жеттен қаржыландырылғаны тиімді
сияқ ты…
— Әрине, бірақ әзір бұл мәселе жергілікті
әкімдіктің құзырында.
Біздің театрда жекеменшік хор ұжымы бар,
соның тапқанынан ай сайын актерлердің жала-
қы сына 50 пайыз үстеме қосамыз. Айына 30
спек такль көрсетіледі, алтауы – кіші залда, қал-
ғаны – үлкен залда. Зейнеткерлерге де театрға
түс кен пайдадан қосымша қаражат беруге ты-
ры самыз. Бізде Алматыда актерлерге мүмкіндік
көп, театры, киносы, дубляжы, телевидениесі
бар дегендей... Ал облыс орталықтарында мұн-
дай мүмкіндік жоқ, сосын тойда жүреді.
— Қазақ драматургиясы кенжелеп қал-
ды, сахнаға лайық дүние жоқ дегенге қалай
қарайсыз?
— Жалпы, «жоқ» деген жақсы сөз емес, бү-
гінде жұрттың бәрі, оның ішінде журналистер
де, тіпті депутаттар да, ғалымдар да пьеса жазып
кетті. Онда тұрған ештеңе жоқ, жазсын, әркім
өзіне таныс мәселені қозғайды. Көп пьесаның
іші
нен бір қажетімізге жарайтын дүние та-
былады. Қазір бізде драматургтердің көркемдік
ке ңесі жұмыс істейді. Кеңес сол пьесалардың
ішіндегі іске жарайтындарын таңдап алып,
көтерген мәселесі өзекті болғанымен, жазылуы
шикілеу болса, соны қырнап-жонып іске жа ра-
тады. Төрт аяғы тең келген пьеса жазып әкелетін
еш кім жоқ, жас талап драматургтерге дем беріп,
одан әрі жазып кетуіне мүмкіндік жасасақ
дейміз.
Ардақ ҚОНАҚБАЕВА,
Ақтөбе облысы
РОК-МУ
ЗЫК
А
Motor-Roller-дің алар асуы алда
«Біздің жарнамамызды көргендер қой дың
еті, кәуап жайлы ғана айтып жат ты. Қазіргі
адам дардың метафора дегенді біл мейтіні, шы-
ғар машылық ойға беріл мей тіні қынжылтады»,
– де ді топтың же текшісі әрі вокалисі Ілияс Аутов.
Ал му зыканттардың жасырған жұмбағы әлеу-
мет тік-саяси мазмұндағы ән болып шық ты. Мі-
нез-құлқы мен іс-әрекеті малға ұқ сас адамдар
жай лы ән салған музы кант тар қой болып ма-
ңырады да. І.Аутов ән дегі иронияның Сирия,
Ли вия, Ау ған стан, Мысыр сияқты елдерге қа-
тыс ты еке нін айтып, Тәуелсіз Қазақстанға жар-
қын ке лешек пен мәңгілік бейбітшілік тіледі.
Кон цертте ресейлік «Чайф» рок-тобының же-
тек шісі Владимир Шахриннің Motor-Roller-ді
ме рейтойымен құттықтаған бей не жазбасы көр-
сетілді. Академиялық дә ре жедегі орындау ше-
бер лігіне ие Аутов пен оның командасы 2,5 са-
ғат бойы ән шыр қады, рок та, регги де, шансон
да бол ды. Музыканттар Алматының апортын
қа лай құртқанымыз жайлы, шенеу нік тер дің
ақын дардан да көптігі туралы, дөкей кө келерге
жұ мыс істейтініміз хақында, ру ха ни тазалықты
қо йып, байлық үшін тыр ба натымыз жайлы ән-
дер ді орындады. Сиясы кеппеген шы ғар ма ла-
рын таныстыр ған нан кейін бұрыннан таныс ән-
дер
ге ке
зек берілді. Кезінде ғаламтордағы
бей не бая нын екі тәулікте 150 мың қолданушы
та машалаған «Песня о войне» деген әнге кө-
рер мендер басынан-аяқ қол ша па лақ тап тұрды.
Бұ дан соң соғыс ардагерлерінің құр метіне Ана-
то лий Новиковтың «Эх, дороги...» әні де шыр-
қалды. Кеш топтың фа наттарына ғана емес,
жал пы ал ма тылықтарға тегіс ұнайтын «От Би ш-
ТАҒЫЛЫМ
Абайдың мемлекеттік тарихи-мәдени және
әдеби-мемориалдық қорық-мұражайында
абайтану іліміне зор үлес қосқан Әрхам
Кәкітайұлына арналған әдеби-сазды кеш өтті. Кеш
«Ұлы Абайға адалдық» деп аталды.
Әрхам Кәкітайұлы Ысқақов
– абайтану ғылымы үшін ма-
ңы зы зор «Абайдың өмір жо-
лы» атты естеліктер жазып
қал дырған ақын. Бұл ес те-
ліктер «Абай мұражайының
кітап ха насы»
сериясымен
шыға тын Абай туралы есте лік-
тердің бі рін ші кітабына енген.
Әрхам ның
орындауында
Абай дың 30-ға жуық әнін Л.Ха-
миди мен Б.Ерзакович но та ға
тү
сір
ді. Әрхамның Абай ту-
ралы ма
қа
лалары әр кезде
м е р з і м д і к ба с
п а с ө зд е ,
«Жұлдыз» жур на лының 1993
жылғы 6-санында жа рия лан-
ды. 1935 жылы Әуе зов бас-
қар ған ғылыми экс пе ди цияға
ерек ше көмек көр сетіп, ақын-
ның өмірі мен шы ғарма шы-
лығына қатысты аса құнды де-
ректер берді. М.Әуе зов «Абай
жолы» эпо пея с ын жазу ба-
рысында Әр хам ның мә лі мет-
те ріне сүйенді. Ол Құнанбай,
Абай, Шәкәрім ту
ралы аса
құн
ды деректер, естеліктер
жаз
ды. 1940 жылы сәуір
айын
да Семей қаласында
Абай Құнанбайұлының мұ ра-
жа й ын ашу туралы қаулы қа-
бы л данғаннан кейін, ақынның
не мере інісі Әрхам Кәкітайұлы
мұражайға қызметке алынып,
Абай туыстарының, ұр па қ та-
ры ның,
замандастарының
қол дарында сақталған ұлы
ақынға қатысы бар заттарды
жи
науда үлкен еңбек етті.
Кеш ке зиялы қауым өкілдері,
ға лым зерттеушілер, ақынның
ұрпақтары қатысты. «Ха лық-
тық ақындар орталығынан»
жас ақын С.Хуанған ақынға
ар нау арнады. Семей қалалық
филармониясының әншілері
Т.Сембаев Абайдың «Бойы
бұл ғаң»
әнін,
Б.Түктібаев
«Жел сіз түнде жарық ай» әнін,
Б.Ке
рімбаев «Көзімнің қа-
расы» әнін көрермен назарына
ұсынды. Шәкәрім атындағы
Се мей мемлекеттік уни вер си-
тетінің студенттері Е.Амангелді,
Н.На уар және Ү.Қонысбек Әр-
хам ның «Зағипа» поэмасынан
үзінді оқыды. Республикалық
Абай қорының президенті,
Абай
дың жиені Б.Ерсәлімов
Әрхам ақын туралы естеліктер
айтып берді. Әрхамның ұр па-
ғы, Мінәш Әрхамқызының
ұлы Р.Бай
зақов анасы,
нағашысы ту ралы естелік айта
келіп, Мі нәш Әрхамқызының
әкесі жай лы естелігі мен Әрхам
Кә кі тайұлының қолжазбасын
мұ
ражай қорына тапсырды.
Кеш қонақтарына ақынның
өмірі мен шығармашылығына
ар нал ған
бейнекөрсетілім
және кітап көрмесі көрсетілді.
Асылхан КӘКІМЖАН
Әрхам Кәкітайұлына арналған кеш
НА
ЗА
Р
Cтуденттер «Шалды» көрді
Шараны
ұйым дас ты ру-
шыларың бірі ф.ғ.к., фи ло со-
фия кафедрасының доценті,
бел гілі киносыншы Олег Бо-
рец кий «Шал» фильмі жайлы
өз ойымен бөлісті. Ал ал ғаш-
қы
лардың бірі болып сөз
алған фильм режиссері Ермек
Тұр
сынов: «Шал» фильмін
атақ ты жазушы Эрнест Хе мин-
гуэй дің «Шал мен теңіз» по ве-
сінің желісі бо йынша түсірдік.
Бі рақ біз бұл шығарманы то-
лық қайталаған жоқпыз. Қайта
біз осы шығарманың желісі
ар қылы қазақы тү сінікке сай,
терең ой мен тың идеяларды
қол дана отырып, адам ба ла-
сы ның өжет тілігін, жігері мен
та бандылығын, қай сар лығы
мен төзімділігін көрсеткіміз
кел ді. Және бұл арман кино
ар қылы жүзеге асты да. Нәти-
же сі жақсы. Ең бастысы, кө-
рер мен деріміздің ықылас-
сүйіспеншілігіне, оң бағасына
ие болдық. Біз үшін бұдан
артық баға жоқ», – деді.
Фильмнің бас кейіпкері Ер-
бо лат То ғы за қов та ҚазҰУ-
дағы бұл шараға арнайы ке -
ліп ті. Бізге берген сұхбатында
Е.Тоғы за қов: «Еліміздегі ки но-
ның даму деңгейі қуан тады.
Мей лі ол «Қазақфильм» бол-
сын, же кеменшік киностудия-
лар дың түсірген туын дылары
бол
сын – бәрі ұлтымыздың
ұлы мұраты жолында еңбек
етіп, қалыс қал май келеді. Әр-
бір жарық көрген фильм нің өз
ай тары бар, сыры мен ойы же-
тер лік. Енді соны тамашалап,
жақсы қа сиет терін бойға сі ңі-
ру – көрермен талға мын да ғы
құ зыреттілік. Біздің фильм бү-
гін ҚазҰУ студенттеріне ұнап
жа тыр. Менің қа сы ма келіп,
ең бегімізге жеміс тілеп жат-
қан
дары көп. Мені ҚазҰУ
ерекше шаттыққа бөледі. Сту-
дент
тері білімді, білімпаз
екен», – деп жылы шыраймен
өз әсерімен бөлісті. Ша раның
ба сы-қасында жүрген филосо-
фия кафедрасының мең ге ру-
шісі, ф.ғ.д., про фессор Гүл жи-
һан Нұрышева: «Бұл туын ды
– адамды үлкен терең ойларға
же те лейтін, философиялық
мәні, мағынасы бар фильм.
Бү гінгі шараға біз фильмнің
режиссері мен бас кейіпкерін
ҚазҰУ-дың тәрбие жұмысы
бө лімімен бірлесе отырып ар-
на йы шақырдық. Біз сту дент -
те ріміз отандық фильм дер дің
осындай
үздік
туын ды ла-
рымен жақынырақ та ныс сын,
белгілі бір ой түйсін деп осын-
дай шараны ұйым
дас
тырып
отыр
мыз. Мұндай ша
ралар
болашақта да өз жал ғасын та-
бады», – деген жылы жоспар-
ла рымен де бөлісті.
ҚазҰУ ұстаздары мен
студенттеріне ар
налған бұл
шарадан көрермендердің
алған әсері ерек ше. Ең бас-
тысы, фильм режиссері және
бас ке йіпкерімен болған жүз-
десу, келелі сұхбат әлі талай
жү ректе жатталары сөзсіз.
Досжан БАЛАБЕКҰЛЫ
Кино өнерінің биік шыңына шыққан қазақ
киносының бірегей туындысы – «Шал» фильмі.
Белді режиссер Ермек Тұрсыновтың бұл туындысы
көпшіліктің көңілінен шығып қана қоймай, қазақ
киносының жаңа бір құбылысына айналып үлгерді.
Фильм қарияға да, жасқа да ой салады. Ой салып
қоймай, тұтас бір ұлттың суретін салуға тырысады.
Философиялық ойға бай фильмді жастарға
көрсетуді құп көрген Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-
дың философия кафедрасы «Отандық кино күні»
жобасы аясында фильмді тамашалауға шақырды.
Көркем туындыны тамашалауға ҚазҰУ ұстаздары
мен студенттері тегіс жиналды.
facebook.com
Шара барысында конкурстық бағ-
дарламалармен қатар, көптеген мә де ни
шаралар ұйымдастырылады. Олар
дың
арасында қазылар алқасы мү ше лерінің
– белгілі өнер шеберле рі нің кон церт те рі,
музыкалық-ойын са уық шо уы, ұйым дас-
тыру комитетінің штабында шы
ғар
ма-
шылық проблемаларына ар нал ған дөң-
ге
лек үстелдер, әлемдік өнер
жұл дыз да рының шеберлік са бақ тары қа-
рас ты рылған.
Фестивальдің қорытындысы мен жа -
бы луы салтанаты 8 қарашада Бей біт ші -
лік және келісім сарайында өте ді деп жос-
пар ланған.
«ІТ технологиялар және инженерлік-
кон структорлық жобалар»:
Б.Мұхамедов (І орын, БҚАТУ), М.Мұ хам-
бетова (ІІ орын, Х.Досмұхамедов атындағы
Аты рау МУ) сияқты магистранттар мен П.За-
тей кин мен А.Ходин (І орын, БҚАТУ), Н.Бай-
менов (ІІ орын, БҚИГУ), А.Жұмабаева, А.Қа-
па
шева, Ә.Қауен (ІІІ орын, М.Өтемісов
атын дағы БҚМУ) және С.Ким, А.Бажиндерге
(ІІІ орын, БҚИГУ).
«Экология және биотехнологиялар
жобасы»:
Магистранттар Л.Бертілеу (І орын, БҚАТУ),
Д.Мұратов (ІІІ орын, Қ.Жұбанов атындағы
Ақтөбе аймақтық мемлекеттік университеті)
және студенттер А.Ізімғалиев (І орын, БҚИГУ),
Ж.Сапарбаев (ІІ орын, М.Өтемісов атындағы
БҚМУ), Г.Ким, Б.Абатова (ІІІ орын, БҚИГУ).
кека до Ал ма-Аты», «Алма-Ата» әндерімен қо-
ры тын дыланды. Музыканттардың ме рей той-
лық концертінен көрермендер құр қол қайт-
пады: келушілерге «Апоптоз» және Music For
The Scorpion атты жинақтары мен топтың жар-
на малық постерлері таратылды, апорт үлес ті-
ріл ді. Айта кетейік, 1993 жылы құрылған Mo-
tor-Roller бүгінде күллі Еуразия көлеміне
та ны мал. Ұжым осы уақытқа дейін бес әнжинақ
шы ғарған.
Ілияс АУТОВ,
Motor-Roller тобының солисі:
– Біз шығармашылығымыздың шы ңы на
жақындап келеміз, бірақ әлі оған жет педік.
Ән жазған сайын, сахналарға да йын далған
са йын топ ішінде бір-біріміздің іш кі дү ние-
мізге тереңдей түсеміз. Осы өз ара үңілуіміз
біз ге әлдеқандай қуат береді, со ның нәти-
жесінде жақсы дүниелер туады. Егер бір
нәр се жақсы шығып жатса, демек, біздің да-
м уымыздың тоқтамағаны. Ке лешекке сергек
көз қараспен қараймыз. Күшіміз бар, қуа ты-
мыз бар, ең бастысы – идеямыз бен ән де-
ріміз бар. Жақсы әндер жазылып жатыр,
аранжировкалардың са па сы артып келеді.
Қарым-қатынас жа сай тын ортамыз ұлғайып
келеді, әр жаңа күн бір жаңа нәрсесін береді.
Күн сайын ап па ратура да жаңаша дыбыс тай-
ды. Мида ой таусылмаса, шығармашылық
та жасай бе реді.
www.alashainasy.kz
e-mail: info@alashainasy.kz
y
y
РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ҚОҒАМДЫҚ-САЯСИ АҚПАРАТТЫҚ ГАЗЕТ
№193 (1104)
5.11.2013 жыл,
сейсенбі
Жыл сайын елімізде Шабыт фестивалі ұйымдастырылып келеді.
Биыл бұл байқау қайда өтеді және оған кімдер қатысады?
Айжан, студент
Осымен он алтынш
шы
ы
ре
р
т ұй
ұ ым -
дастырылып отырған
ан ш
шы
ыға
ға
р
р м
маш
ашыл
ыл
жастардың халы қ ара лық «Шабыт»
фестивалі Астанада өтуде.
www.shabyt.astana.kz ресми
сай тының хабарлауынша, фес ти-
валь қатысуш
у ылары «Клас си ка лық
му
му
з
зык
ык
а
а»,
, «Б
«Бей
ей
не
неле
леу
у өн
өн
е рі», «Ха лық
му зыкасы», «Эс тра далық вокал»,
«Үз дік әде би шығарма», «Хо рео-
гра фия» ата
лымдары бо йынша
сы
сын ға түс
ү
пек. Оған қа зақ стандық
шы
шы
ға
ғарм
рмаш
ашыл жас
тармен қа
тар,
Мәс кеу, Уфа, Қазан, Таш кент, Біш-
кек, Самара, Баку және Вар на (Бол-
гария) қалаларынан өнерлі жастар
бақ сынауға тілек біл дірген. Осынау
дәс түрлі өнер
ер
ме
е
рекесіне бар
рлы
л
ғы
200-ден ас
ас т там
ам ө
өне
нерп
рпаз
азда
дар
р
қа
қа
т
т
ы
ы
су
су-
-
да.«Шабыттың» сал танатты ашы лу
рә сімі кеше ел ор дадағы Бейбітшілік
жә не келісім сарайында өтті.
— Тахауи Ахтановқа арналған фес ти-
вальде Ахтановтың пьесалары ғана көр се-
тілетін шығар дегенбіз. Жалпы, өзі ңіз ре-
жис сер ретінде Ахтанов дра матургиясына
де
д ген көзқар
арасыңызды біл дірсеңіз.
—
— Ақ
Ақтө
ө
бе
бе к
кие
ие
лі
лі ж
жер
ер
ғой, Жұ ба нов тардың,
Қа
Қ
занғаптың еліі, тііп і
ті жалғыз Әлия Мол да ғұ ло-
ва ның өзі неге тұрады? Жа зушының мерейтойы
тұ сында Тахауи Ах танов пен Қуандық Шаң-
ғытбаевтарға арнап ескерткіш қойылып жатыр.
Өмірден өтіп кеткен асылдарымызды жоқтайтын
кез келді. Тахауи сынды суреткер жазушының
сұлу да сырлы сөзініің
ң қа
қаді
дірі
ріне
не ж
жет
ете
е ал
алса
сақ,
қ,
ғанибет қой. Ахтанов
ов ттар
арих
ихи
и та
тақы
қыры
ры
пқ
пқ
а
а бі
бір-
р-
ақ
ақ
рет қалам тартқан: ол — «Ант» се кіл ді күрделі
пси хологиялық драмасы, өзі нің айтуынша, ол
— трагедия, ел бірлігі ха қында айтылады. Әуезов
тәрізді ақ өлең мен жазған Тахауи Ахтановтың
тө
т гіліп тұр ған
н тілі қандай, оның астары қандай
те
те
ре
рең
ң
де
де
се
сеңі
ңізш
зші.
і...
О
Онд
нд
ай
ай шығарманы жазу екі нің
бі
бі
ріін
і
ің қолынан келме
й
йді. Тахаңның қарымды
қа ламгерлігінің бір көрінісі осы дер едім.
Шыңғыс Айтматовтың «Ана – Жер-Анасынан»
бір кем түспейтін дең гей лес дүние.
Ахтановтай жазушының 90 жылдығына дөп
кел ген фестивальде, ш
шын
ынын
ын
да
да д
да,
а,
б
б
ір
і
ақ
ақ о
оны
ның
ң өз
өз
пье салары қойылға
анд
нд
а
а ор
орын
ынды
ды б
бол
олар
ар е
еді
ді
,
,
ұйым дастырушылардың ұйғарымы осылай
болған шығар.
Тахаңның драматургиясы маған жақсы
таныс, 21 жасымда Әуезов атындағы ака де мия-
лы
л қ драма теа
еатрда Ахтановтың «Бо ран» пье са-
сы
сын
н қо
қойд
йдым
ым
.
Та
Таха
хаңн
ңның
ың көзі тірісінде тізе бірік-
ті
і
і
ріп жұмыс іс
і
теге б
нбііз. Мені жассынбай, тең
дә режеде сөйлесетін. Өзінің спектаклінен қал-
май тын. Актерлер әр спектакльде әртүрлі ой най-
ды. «Таха, сіз де ерінбейсіз, бір қо йы лым нан
қалған жоқсыз», — дейтінмін. Әр келген сайын
Ыды рыс Ноғайбаев, Ф
Ф
ар
арид
ида
а
Шә
Шәрі
р по
пова
ва ссия
ияқ
қ ты
ты
артистердің ойынын
на
а сү
сүйс
йсін
ініп
іп:: «Б
«Бү
үгі
і
н
н Фа
Фари
ри
да
да
ерекше ойнады», — деп отыратын.
Кейін Семейде «Антын», «Арыстанның сы ба-
ғасын», «Күшік күйеуін» сахналадым. Та хаң ның
дүниелері өміршең, оның пьесаларында кө те-
рі
р лген мәселел
ел
ер әлі күнге өзекті. Мысалы, «Кү-
ші
ш к
к
кү
күйе
йе
у»
у» к
к
о
о
ме
ме д
д
ия
ия с сын
ын
д
да домбыраны ескіліктің
қалдығы деп жүрген қаланың гитараны пір
тұтқан тік бақай жастарын екі аспапты айтыс ты-
рып, домбыраға тәнті қылып қоятыны бар. Та-
хаң ның қай шығармасында да ұлттық мүддені
естен шығармайтыны байқалады. Сол коме дия-
сын да «Төл мәдениет
т
ің
іңне
нен
н
нә
нәр
р ал
ал
, дү
д
ни
ниеж
ежүз
үзіл
ілік
ік
мә дениеттен де құр
қа
қалм
лма»
а» д
дег
еген
ен
о
о
й
й ай
айта
тады
ды.
Достарыңызбен бөлісу: |