Құрсақішілік (жатыр ішінде) даму кезеңі


Өсе келе даму жылдамдыгы азаяды



Pdf көрінісі
бет11/24
Дата03.10.2023
өлшемі1,51 Mb.
#112837
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   24
2. Өсе келе даму жылдамдыгы азаяды. 
Дамудың ең жогаргы қарқыны қүрсақ- 
ішілік кезеңде, постнатальды кезеңнің бірінші айында, содан кейін бір жас- 
қа дейін байқалады. Одан кейін баланың жасына сәйкес өзгерістер болады.
3. Даму жылдамдығынын өзгерістері біркелкі болмайды. 
Бұл заңдылық ал-
42


дындағыны кейбір кезеңдерде жоққа шығарады.
Бұған туғаннан 2— 3 апта кейін, 11— 12 жастан соң (пубертатты даму қарқы- 
ны) байқалатын қарқынды даму жатады. Кейбір балаларда 5— 8 жаста «жар­
ты ұзындық секіріс» байқалады. Жаска байланысты біркелкіліксізбен қатар 
жеке тканьдар мен мүшелердің өсу сипатының өзіндік қаркыны туралы да 
айтуға болады. Көптеген тканьдармен мүшелердің өсуінін қаркындык си- 
паты жоғарыда айтылған жастық өзгерістерге жакын немесе канканың да- 
муымш синхронды болып келеді. Дегашен, миға, бас сүйегіне, лимфоидты 
тканьдар мен репродуктивті жүйелерге (ішкі және сыртқы жыныс мүше- 
лері) тән өте ерекше сипаттар бар екені байқалады.
4. Дамудын краниокаудальды градиенті. Туылғаннан кейін дененің дистальды 
сегменттері жоғаргы нсмесе прокси мал ьды сегменттерге қарағанда артық 
жылдамдықпен өседі, және өсу мерзімі басым болады. Сонымен, постнатальды 
кезеңде аяк басының өсуі, балтырға Караганда, ал балтырдың өсуі санмен 
салыстырғанда артығырақ болады. Ал, мойын үзындығының немесе бас 
биіктігінің өсуінің шартты артуы ең төменгі болып келеді. Даму градиентінің 
болуы, жаңа туылу кезеңінен ержеткенше жүретін дене пропорциясының барлық 
қайта қүрылуының негізінде жатады. Тек, жыныстық жетілу кезінде ғана 
тұлғаның өсу жылдамдығы аяқтардын өсу жылдамдығынан артық болады.
5. Даму багы ты ны н ауысып отыруы. Әрбір жеке сүйек және қаңқа жалпы 
алғанда бір жүйелілікпен, ұзынына өсу сатысы, еніне өсу сатысымен, алмасып 
дамиды. Ондайда, баланың дамуы сықылды, сүйектің үзынынан осу кезеңі 
жуандау кезеңімен алмасып отырады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   24




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет