С. Т. Иксатова қылмыстық ҚҰҚЫҚ ерекше бөлім


Жеке нотариустардың және аудиториялардың өкілеттіктерді теріс пайдалануы (228-бап)



бет103/231
Дата19.11.2022
өлшемі1,81 Mb.
#51184
1   ...   99   100   101   102   103   104   105   106   ...   231
Байланысты:
С. Т. Иксатова ылмысты Ы ерекше б лім

Жеке нотариустардың және аудиториялардың өкілеттіктерді теріс пайдалануы (228-бап)

Жеке нотариустар мен жекеше аудиторларға кәсіпкерлік қызметпен шұғыл-дану құқығын беру қылмыстың мүлдем жаңа құрамы пайда болуына әкеп соғады. Бұл қылмыс құрамының қоғамға қауіптілігі-жекеше нотариус немесе жекеше аудитор заң бойынша өздеріне берілген өкілеттіктерді өз қызметінің міндеттеріне қайшы және өздері немесе басқа адамдар немесе ұйымдар үшін пайда табу және артықшылық алу үшін немесе оларға зиян келтіру мақсатында пайдаланып, өздерінің заңсыз әрекеттері арқылы азамат-тардың, ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделеріне немесе қоғамның, мемлекеттің заңмен қорғалатын мүдделеріне елеулі зиян келтіруінде болып табылады. Қылмыстың негізгі тікелей объектісі-жекеше нотариустар мен жекеше аудиторлардың кәсіптік функцияларын заңға сыйымды атқаруын реттейтін қоғамдық қатынастар. Қылмыстың қосымша тікелей объектісі болып-азаматтардың, ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделері, қоғамның немесе мемлекеттің заңмен қорғайтын мүдделері болып табылады. Осы қылмыс құрамының объективтік жағының белгілеріне:


1) жекеше нотариустардың, жекеше аудиторлардың өз өкілеттіктерін өз қызметінің міндеттеріне қайшы пайдалануы;
2) азаматтардың, ұйымдардың құқықтары мен мүдделеріне немесе қоғамның, мемлекеттің заңмен қорғалатын мүдделеріне елеулі зиян келтіру;
3) іс-әрекет пен зардаптың арасындағы себепті байланыс. Жеке нотариус өзіне заң бойынша берілген құзырет шеңберінде әрекет етеді. Жекеше нотариус немесе жекеше аудиторлық кәсіпкерлік қызмет болып табылады және заң бойынша мұндай қызмет міндетті түрде лицензияландырылуы қажет. Жекеше нотариустардың, жекеше аудиторлардың өзіне берілген өкілеттіктерді теріс пайдалануы заң арқылы, сондай-ақ олардың қызметін айқындайтын басқа да құрылтайшы құжаттар арқылы анықталады. Осы қылмыс құрамыны объективтік жағының тағы бір белгісі елеулі зиян келтірілу болып табылады. Елеулі зиян бұл бағалау категориясы болып табылады. Келтірілген зиянның елеулі зиянға жату жатпайтынын тергеу, прокуратура, сот органдары нақты жағдайларға, келтірілген зиянның көлеміне, ерекшеліктеріне, зиян шеккен жәбірленушілердің санына, материалдық ерекшеліктеріне, зиян шеккен жәбірленушілердің санына, материалдық жағдайына байланысты анықтайды. Қылмыс құрамы материалдық. Қылмыс жекеше нотариустар мен жекеше аудиторлардың өздеріне берілген өкілеттіктерді теріс пайдалануы нәтижесінде азаматтардың, ұйымдардың заңды құқықтары мен мүдделеріне, қоғамның немесе мемлекеттің заңмен қорғалатын мүдделеріне елеулі зиян келтірілген уақыттан бастап аяқталған деп танылады. Субъективтік жағынан қылмыс тікелей қасақаналықпен және арнаулы мақсатпен істеледі. Қылмыстың мақсаты пайда табу немесе артықшылық алу не басқа адамдарға немесе ұйымдарға зиян келтіру. Қылмыстың субъектісі-жекеше нотариус, жекеше аудитор. Мұндай кәсіпкерлік қызметпен шұғылдануға лицензия алған адамдар ғана жекеше нотариус, жекеше аудитор лауазымына ие бола алады.
Кәмелетке толмаған деп 14-тен 18-ге дейінгілер саналады. Әрекет қабілеті жоқ адамдарға жүйке ауруы немесе ақыл-есінің кемдігі салдарынан, өте жастығ-ына байланысты өз әрекеттерінің мәнін түсіне алмайтын немесе не істегенін білмейтіндер жатады.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   99   100   101   102   103   104   105   106   ...   231




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет