Сабақ жоспары Ошибка! Закладка не определена. 4 нұсқа Сәуір 2016 ж.

 

 

4-

нұсқа

 

Сәуір 2016 ж.

 

 

Оқу 

бағдарламасына 

сілтеме 

Оқу мақсаттары 

Ұсынылатын оқыту іс-әрекеттері  

 

Мұғалімге 

арналған 

ескертпелер 

Оқыту ресурстары 

 

ел  нышаны  болып  табылатынын 

айтыңыз.  

(Ұ)  Осы  сурет  туралы  сынып  қандай 

сұрақтар  қоя  алады?  Олар  жауапты 

қалай таба алады?  

(Ж)  Жұптар  2  сұрақтан  қояды,  содан 

кейін  сынып  сұрақтарын  мұғалім 

жазып алады.  

(Т)Топтар 

құрылымын 

пайдалана 

отырып,  сыныпты  рөлдері  белгіленген 

топтарға бөліңіз, оның ішінде жазушы, 

баяндаушы, 

материалдарды 

үйлестіруші, 

жазбаларды 

ұйымдастырушы болу  керек. Әр топқа 

Бәйтерек  туралы  аңыз  туралы  кейбір 

ақпарат 

көздерін 

беріңіз. 

Топ 

мүшелеріне  олар  таңдаған  сұрақтарға 

қатысты  ақпарат  көздерімен  жұмыс 

істеуді сұраңыз.  

(Т)  Әр  топ  баяндаушысы  барлық 

сыныпқа  аңыз  туралы  өз  ойларын 

айтады.  

(Ұ) 

Оқушыларға 

Бәйтерек 

пен 

Самұрық туралы аңызды айтып беріңіз 

немесе 

оқушыларға 

оны 

оқуды 

тапсырыңыз.  

(Ұ/Т)  Ескерткіш  Қазақстанның,  оның 

ішінде  Астананың  символы    болып 

табылады.  Топтан  қазақ    халқы 

аңыздан  алатын  жолдаулар  неден 

Самұрық  құсының  ұясы  бар.  Ол 

өмір  мен  үміт  беретін  алтын 

жұмыртқасын  –  Күнді  –  салу 

үшін,  ағаштың  ұшар  басын 

паналаған.  Ағаш  түбінде  аш 

Айдаһар  жұмыртқаны  жемекші 

болып тығылып жатады. Осылай 

мейірімділік 

пен 

қатыгездік 

арасындағы 

мәңгі 

күрес 

белгіленген.  Монумент  жанында 

өзен 

ағып 

жатыр, 

оның 

жағасында  бәйтерек  орналасқан 

және  жерді  өз  тамырымен 

қолдап  ұшар  басы  аспанға 

тіреліп тұр.  

Осы 

балалар 

жасына 

бейімделген  аңыздың  ауызша 

нұсқасы  болса,  оны  жазып  және 

аудио 

жазбасын 

сыныпқа 

тыңдату жақсы  болар еді.  

Мәтінді 

оқу 

тапсырмасын 

күрделі мәтін құрастыру арқылы 

жүзеге 

асыруға 

болады, 

дегенмен, 

осыны 

қосымша 

тапсырма  немесе  сауаттылыққа 

үйретуі мәтін құрастыру арқылы 

жүзеге асыруға болады, д абзал. 

Кейбір 

оқушылар 

өз 

армандарымен 

сыныппен 

бөліскісі  келмеуі  мүмкін,  бұл 

оқу үшін «Жазба және 

баспа 

көздермен 

тарих  құру»  қара: 

www.history.org.uk. 

 

 

4-

нұсқа

 

Сәуір 2016 ж.

 

 

Оқу 

бағдарламасына 

сілтеме 

Оқу мақсаттары 

Ұсынылатын оқыту іс-әрекеттері  

 

Мұғалімге 

арналған 

ескертпелер 

Оқыту ресурстары 

тұратынын түсіндіруді сұраңыз.  

(Ұ)  Сабақты  аяқтап,  оларға  мұнараға 

көтерілген  кезде,  қолдарын  Президент 

Назарбаев  қолының  таңбасына  салып 

өз тілектерін тілей алатынын айтыңыз. 

Әр  оқушы  қандай  тілек  тілегісі 

келетінін  айта  алады.  Тағы  да  бірінші 

сұрақты 

талқылаңыз: 

«Бәйтерек 

туралы  аңыз  неліктен  ерекше  мәнге 

ие?». 

 

 

 

 

 

 

мәселеге 

де 

түсіністікпен 

қараған жөн.  

 

 

 

 

4-

нұсқа

 

Сәуір 2016 ж.

 

 

«Дүниетану» пәні. Бастауыш мектеп. 1-сынып 

4A бөлім: Тағам және сусын 

Осыған дейін меңгерілген білім 

Алдыңғы бөлімдерде тамақ пен сусын тақырыбының көптеген мәселелері қарастырылған.Оқушылар осыған дейін ұлттық және өздері 

тұтынатын тағамдар мен сусындардың түрлерін біледі. Бөлімге байланысты кейбір тарихи деректермен таныс.

 

Мазмұны 

Бұл тарауда оқушылар тағам мен сусын түрлерін ажырата біледі, ертедегі және қазіргі адамдардың тамақтануын біле отырып ежелгі 

Ұлы Жібек жолы туралы ақпарат алады. Дұрыс тамақтана білу денсаулыққа пайдалы екендігін түсініп, Қазақстанда жасалатын негізгі 

тағам өнімдерімен танысады.  

Осы бөлімдегі «Дүниетану» пәнінің тілдік мақсаты 

Оқушыларға пәндік мақсаттарға жетуге көмек үшін сәйкес академиялық тілдегі тілдік мақсаттың үлгісітөменде берілген. 

Тілдік мақсат 

Пәнге  қатысты  лексика  мен 

терминология 

Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер  

 

Оқушылар: 

тамақ және сусынмен, оларды 

қазіргі  уақытта  және  өткен 

уақытта  сатып  алу  және 

дайындаумен 

байланысты 

жаңа 

сөздер 

мен 

сөз 

тіркестерін біле алады. 

 

 

 

Олардың қатарына мыналар кіреді: 



 

базарға бару;  



 

сатып алатын заттар тізімі; 



 

тамақ  үшін  қажет  өнімдер  сатып 

алу; 



 

тамақ 

дайындау, 

рецептер, 

ингредиенттер  дайындау  туралы 

ой жүгірту; 



 

тамақ дайындау; 



 

дастарқан жаю (үстел жасау). 

Талқылауға арналған сұрақтар: 



 

Көмекші сөздер нені білдіреді?  



 

Дүкен немесе базардан не сатып ала аласыздар?  



 

Ас үйде нені табуға болады? 

 

Жазуға арналған ұсыныстар: 



 

Тамақ  дайындау  үшін  қажетті  көгөністер  мен  жемістерді 

атаңыз. 



 

Тамақ пісіруге арналған ыдыстар және қажетті заттар. 

 

Басқа  тілдік  мақсаттарды  қою  үшін  және  ғылыми  тілді  дамытуға  қатысты  қосымша  нұсқаулықты  жоғарыдағы  «Тілдік  мақсаттар 

туралы» бөлімді қараңыз.

 

Қысқаша шолу 

Бұл  тарау  тамақтану  тақырыбына  арналған,  онда  қазақ  ұлттық  тамақтары  мен  сусындарына  ерекше  назар  аудыралады.  Тарихи 

перспектива  «Ұлы  Жібек  жолы»  тақырыбымен  байланысты  қарастыруға  болады.  Қазіргі  және  ерте  замандағы  тамақтану  мен  қазіргі 

тамақтану  арасында  салыстыру  жасалады.  Оқушылар  дүкендер  мен  тамақ  өнімдерін  сатып  алуды,  үй  жағдайында  тамақ  дайындауды, 

сондай-ақ Қазақстанда өндірілетін дәнді дақылдар, жемістер, мал мен балық еттерін талдайды.  

Бұл бөлім өзіне география, тарих және қоғамтану элементтерін біріктіреді, тағам өнімдерінің технологиясы және тамақтану, сусындар, 

 

4-

нұсқа

 

Сәуір 2016 ж.

 

 

денсаулық сақтау мәселелерін пәнаралық байланыста қарастыруға болады. Тамақты өңдеу, пайдалану (мысалы сақтау, тасымалдау және 

т.б.)  және  дайындау  қолданбалы  білімнің  негізгі  аспектілері  болып  табылады.  Барынша  ауқымды  мәнде  Қазақстанда  импортталатын 

және экспортталатын тамақ өнімдерін зерттеуге мүмкін болады.  

 

Оқу 

бағдарламасын

а сілтеме 

Оқу мақсаттары 

Ұсынылатын оқыту іс-әрекеттері  

 

Мұғалімге 

арналған 

ескертпелер 

Оқыту ресурстары 

1.4 

Денсаулық 

пен қауіпсіздік  

 

1.1.4.2  Тамақтану 

режимін 

сақтау 

қажеттілігін 

түсіндіру 

 

 

 

 

Біз қалай тамақтанамыз? 

(Ұ,МК,Т)  Денсаулықты  сақтауға 

нелер  көмектесуі  мүмкін?  «Ас  – 

адамның  арқауы»  дегенді  қалай 

түсінесіңдер? Қандай   азық  түрлері 

адам  ағзасына  пайдалы  болуы 

мүмкін? 

Адам 

ағзасына 

қуат 

беретін  азықтар  (бал,  қарақұмық, 

геркулес,  мейіз,  май),  сүйектер 

берік  болуына  септігін  тигізетін 

азықтар 

(ірімшік, 

балық 

еті, 

жұмыртқа,  май,  жаңғақтар),  ағзаны 

дәрумендер 

мен 

минерелды 

заттармен  қамтамасыз  етуге  ықпал 

ететін 

азық 

түліктер 

(жеміс-

жидектер, көкөністер) бар.  

Азық  түлікті  түрлендіріп  белгілі 

мөлшерде тұтыну пайдалы бола ма? 

Әлде  азық  түліктің  бір  түрін 

пайдалану  пайдалы  болуы  мүмкін 

бе  екендігін  топта  талқылап  өз 

ойын 

қорытындылауын 

ұйымдастырыңыз.  

(Т)  Түрлі  жастағы  адамдар  үшін 

топта 

азық 

түліктер 

таңдап 

салауатты 

тағам 

дайындауды 

Оқушыларды 

оқыту 

үдерісіне  белсенді  түрде 

қатыстырады,  бұл  жолы 

өлең  айту  және  тиісті 

қимылмен көрсету арқылы.  

Егер  оқушылар  жаза  алса, 

бұны жазба жұмысы ретінде 

өткізуге болады.  

 

Оқушыларға 

алдын 

ала 

қажетті  тіс  щеткасын,  тіс 

пастасын 

алып 

келуді 

тапсырыңыз.  Сыныпқа  қол 

жуу  үшін  бірнеше  флакон 

сусабын 

дайындаңыз. 

Практикалық 

жұмысты 

орындауы 

үшін 

арнайы 

шағын  ыдыстар,      бір  рет 

пайдалануға 

арналған 

стакандар. 

Судың 

оқушыларға 

қолжетімді 

болуын 

жоспарлаңыз. 

Оқушылар  бір-біріне  қол 

жуу  барысында  су  құбыр 

көзі  болмаған  жағдайда, 

жұпта  кезекпен  қолға  су 

Сөздер  жинағы  – 

тақта  мен  қағазда 

дене  бөліктері,  дене 

бөліктерімен 

карточка 

суреттер: 

қол,  құлақ,  көз,  бет, 

саусақ,  аяқ,  алақан, 

тізе,  табан,  ауыз, 

мұрын, тістер. 

 

Тақтада  12  торлы 

квадрат,  онда  дене 

бөліктерінің 

суреті/фотосы 

орналастырылған, 

оқушылар 

сөзді 

табады  және  тиісті 

суретпен 

қатар 

орналастыратын 

болады.   

Дұрыс 

тамақтану 

ережесі. 

 

 

4-

нұсқа

 

Сәуір 2016 ж.

 

 

тапсырыңыз. Мысалы,  



 

кішкентай сәбилер үшін; 



 

ата-әжелер үшін; 



 

балалар кеші үшін. 

Біздің  салауатты  тағамымыз  тек 

көкөніс  және  жемістен  тұрады. 

Бүгінше етсіз болады. Шағын топта 

жұмыс  істейміз;  әр  топ  жоғарыда 

аталған  үш  топтың  біреуі  үшін 

салауатты тағам дайындайды.  

(Т/Ұ)  Әр  топ  өздері  не  дайындай 

алатынын 

ойлайды, 

топ 

баяндаушысы  осы  идеяны  бүкіл 

сыныпқа  жеткізеді.  Екі-үш  топ 

ұсынылған 

үш 

тапсырманың 

біреуін  жеке  орындайтындығын 

назарда ұстаңыз. 

(Ұ/Т) 

Сыныпқа 

оларға 

өз 

тамақтарын  дайындау  үшін  қандай 

көкөніс 

пен 

жемістерді 

пайдаланатыны  туралы  ойлануды 

тапсырыңыз.  Топ  баяндаушысы 

жазып  оларды  бүкіл  сыныпқа 

жеткізеді. 

Оқушылар 

идеясын 

барлық 

сынып 

үшін 

жазып 

қойыңыз.  

 

(Т)  Әр  топ  үшін  екінші  тапсырма: 

тамақ  пісіру  үшін  оларға  қандай  ас 

үй  құралдары  мен  ыдыстар  қажет 

екендігі  туралы    ойлану.  Топтық 

пікірталастан  кейін  олар  ойларын 

сыныпқа жеткізеді, мұғалім оларды 

құйып 

 

көмектеседі. 

Халқымыздың  қолға  су  құю 

мәдениеті туралы ой  салуға 

болады.  

 

Дұрыс  тамақтану  режимін 

белгілегенде 

тамақты 

адамның 

жасына, 

денсаулығына 

байланысты 

 

таңдау қажет. Сонымен қатар 

уақтылы  тамақтанған  дұрыс. 

Ал 

беймезгіл 

уақытта 

тамақтану 

адамдардың 

шектен 

тыс 

толысуына 

немесе  ауруға  шалдығуына 

әкеп соқтыруы  мүмкін.  

Таңғы  асқа  міндетті  түрде  

нан,  жұмыртқа,  сүт  ішкен 

абзал.  

 

Салауатты 

өмір 

салты 

туралы 

мәліметтер. 

 

 

4-

нұсқа

 

Сәуір 2016 ж.

 

 

жазады.  

 

(Ұ)  Түрлі  тамақ  пен  сусын 

салынған  пакетті  үстелге  қойыңыз. 

Оқушыларға тамақ пен сусындарды 

сатып 

алу 

төңерегінде 

болатындығын  және  алдарында 

тұрған пакеттерде олардың бірнеше 

түрі бар екендігін айтыңыз. 

(Ж)  Оларды  жұптасып  пакетте  не 

бар екенін болжауды сұраңыз (олар 

өздері  жақсы  көретін  тамақ  пен 

сусын  түрлерін  атауы  мүмкін). 

Оқушылар 

жауаптарына 

пікір 

білдіріңіз  және  оларды  сыныппен 

талқылаңыз. 

(Ұ)  Бұл  не?  Оны  қайдан  сатып  ала 

аламыз? 

Пакеттен бір азықты суырып алуын 

немесе  лото  ойынындағыдай  әр 

топтан  бір  оқушыдан  шығып, 

кезекпен 

пакеттен 

азық-түлікті 

таңдайды.  Басқа  оқушылардан  бұл 

затты анықтау мақсатында сұрақтар 

қояды.  Қалай  пайдалана  алатынын 

сұрайды.  Дұрыс  тапқан  жағдайда 

таңдаған  затты  сыныпқа  көрсетеді. 

Азық-түлікке 

қатысты 

ұсыныстарды  талқылаңыздар.  (Т) 

Оқушылардан  пакеттен  алынған 

өнімдер  туралы  әңгімелеуді  және 

олардың 

ата-анасы 

одан 

не 

дайындауын  қалайтынын  сұраңыз. 

Әр  топ  мәзір  ойлап  тауып,  ол 

 

4-

нұсқа

 

Сәуір 2016 ж.

 

 

туралы сыныпқа айта алады.  

Тамақ пен сусын туралы не білгенін   

қорытындылау. 

 

 

4-

нұсқа

 

Сәуір 2016 ж.

 

 

3.1 

Көне 

мәдениеттер  мен 

өркениеттер 

 

 

 

 

1.3.1.1 

Көрнекі 

материалдарды 

зерделеу 

арқылы 

ежелгі  адамдардың 

өмірі 

туралы  

әңгімелеу  

 

1.1.1.4  тауар-ақша 

қатынасының 

қарапайым 

түрлерін түсіндіру 

 

Ертеде қалай тамақтанған? 

 

(Ұ)  «Детектив»  ойыны.  Оқушыларға 

көне  Тараз  қаласының  немесе  Ұлы 

Жібек  жолы  бойындағы  елдің 

тұрғындарының 

дастарқанында 

қандай  азық-түлік  болғанын  зерттеу 

керектігін хабарлаңыз.  

Бізде 

бұл 

туралы 

оқулықтар, 

тақырыптық  кітаптар  мен  суреттер, 

бейнежазбалар бар екенін көрсетіңіз.  

Бірақ 

алдымен 

біздің 

ақпарат 

көздерінен 

табылған 

дәлелдер 

негізінде  жауап  беруге  болатын 

сұрақтарды белгілеуіміз керек. 

 

(Т)  Сынып  оқушыларын  шағын 

топтарға 

ұйымдастырыңыз.  

Оқушыларға 

олар 

детективтер 

рөлінде 

карта, 

кітаптар 

мен 

картиналарды  зерттейді.  Ұлы  Жібек 

жолы 

тұрғындары 

олардың 

дастарқанында 

қазіргі 

заман 

тағамының  өнімдеріне  ұқсас  қандай 

азық-түлік 

болғанын 

табуды 

тапсырыңыз.  

(Т)  Топтан  топқа  өтіңіз  және 

фотосурет немесе өз кітаптарында не 

көретіні 

туралы 

талқылауға 

қатысыңыз  –  егер  қажет  болса, 

оларға  мазмұны  мен  тақырыптар 

реттілігін 

түсіну 

жөнінде 

көмектесіңіз.  Оқушыларға  талқылау 

барысында 

қолдау 

көрсетіңіз, 

ақпарат  алу  және  ойды  дамыту 

барысында  көмек  көрсетіп  қолдау 

жасаңыз.  

(Ұ/Ж)  Ұлы  Жібек  жолы  бойындағы 

елдерде  қандай  базарлар  болуы 

мүмкін? 

• 

Олар  базарларында  қандай 

тауарлар сатуы мүмкін? 

• 

Ол  тауарларды  кім  сатып 

алады? 

 

Бұл  сабақты  Ұлы  Жібек 

жолы  немесе  көне  Тараз 

қаласымен  байланыстыруға 

болады.   

Осы 

сабақты 

түрлі 

контексте 

немесе 

түрлі 

тарихи 

кезеңдердегі, 

мәселен, 

көшпенділер 

заманындағы  тағамдар  мен 

сусындарды  зерттеу  үшін 

қолдануға болады. 

 

Сабақ 

оқушылардың 

деңгейіне сәйкес болу  керек 

–  олар  детектив  немен 

айналысатынын 

немесе 

«дәлел» 

және 

«ақпарат 

көздері» 

деген 

сөздерді 

білмеуі мүмкін.  

Оқушылар 

үшін 

сызық-

түлік, 

тағам 

суреттерін 

таңдау 

кезінде 

қазіргі 

фотосуреттер  пайдаланыла 

алады,  олар  Ұлы  Жібек 

жолы  бойында  орналасқан 

ел  тұрғындары  тамақ  пісіру 

үшін  қандай  өнім  сатып 

алғанын 

көрсетуге 

көмектеседі. 

Бұл 

сабақ 

оқушыларды  дәлел/болжам 

іздестіруге, 

талқылау/қорытындыларуға 

қол  жеткізу,  көне  қалаларда 

базарлар  рөлін  түсіну  мен 

дамытуға мүмкіндік береді.   

 

Ерден 

атаның 

әңгімелері 

4бөлім 

Ұлы Жібек Жолы: 

 

https://www.youtube.co

m/watch?v=IUAXTTM

JvTE

 

 

 

 

 

 

Ұлы Жібек жолы: 

 

https://www.youtube.co

m/watch?v=9q-

TjUpj1ak

 

 

Ұлы  даланың  көне 

шаһарлары – Тараз: 

https://www.youtube.co

m/watch?v=OlIHK3RO

aXI 

 

4-

нұсқа

 

Сәуір 2016 ж.

 

 

 

 

•

 

сол 

кезде 

мен 

қазіргі 

уақытта  өнім  сатып  алуда 

қандай 

айырмашылықтар 

болуы мүмкін? 

 

 Сабақты  қысқа  шолумен  аяқтаңыз: 

«Бүгін нені білдік?» 

жүктеу/скачать 1,2 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: