Сборник III республиканской научно-практической конференции магистрантов

171

АО «Национальная 

компания «Казахстан 

Инжиниринг»

46 491

43 408

3 083

40 681

39 764

917

АО «Национальная 

компания 

«Қазақстантеміржолы»

879 380

760 944

118 436

896 255

862 698

33 557

АО «Эйр Астана»

147 352

139 538

7 814

167 819

164 333

3 486

АО «Казпочта»

29 350

29 185

165

32 762

32 617

145

*Составлено автором по данным [3].

Более наглядным сокращение доходов компаний АО «ФНБ «Самрук-Қазына» становится 

после расчетов темпа роста основных финансовых показателей за 2013-2014 гг. (табл.2).

Таблица 2. Темп роста основных финансовых показателей 

дочерних компанийАО «ФНБ «Самрук-Қазына» в 2013-2014 гг., %

Дочерние компании:

2014 к 2013, в %

Доходы, всего

Расходы, всего

Чистая прибыль/

(убыток) за год

АО НК «КазМунайГаз»

98,7

107,2

40,7

АО «Национальная атомная 

компания «Казатомпром»

98,7

105,5

41,7

АО «Национальная горнорудная 

компания «ТауКенСамрук»

1287

2424,4

8,8

АО «Национальная компания 

«Казахстан Инжиниринг»

87,5

91,6

29,7

АО «Национальная компания 

«Қазақстантеміржолы»

102

113,4

28,3

АО «Эйр Астана»

114

117,7

44,6

АО «Казпочта»

111,6

111,7

87,8

*Составлено и рассчитано автором по данным [3].

По доходам отметку в 100% преодолели АО «Национальная горнорудная компания «ТауКен-

Самрук», АО «Национальная компания «Қазақстантеміржолы», АО «Эйр Астана», АО «Казпо-

чта», но этот положительный результат нивелируется превышением темпа роста расходов.

Рост/сокращение доходов компаний непосредственно связаны с ростом/снижением основ-

ных производственных показателей, которые также объясняются конкретными причинами.

Например, в АО НК «КазМунайГаз» снижение консолидированного объема добычи неф-

ти и газоконденсата в сравнении с 2013 годом в основном связано с сокращением объемов 

добычи по ТОО «КазахойлАктобе» – по причине ограничения объема добычи нефти, обу-

словленного отсутствием квоты Министерства окружающей среды и водных ресурсов РК 

на необходимый объем сжигания попутного газа при ограниченных мощностях утилизации 

газа,  и  по  ТОО  «Тенгизшевройл»  в  связи  с  проведением  капитального  ремонта  в  сентя-

бре-октябре  2014  года.  Снижение  объемов  транспортировки  в  основном  связано  со  сни-

жением сдачи нефти в систему магистральных нефтепроводов АО «КазТрансОйл» со сто-

роны грузоотправителей, а также по системе «BatumiTerminalsLimited» за счет отсутствия 

запланированных объемов по перевалке нефти месторождения Тенгиз. Снижение объемов 

по системе АО «Северо-Западная трубопроводная компания «МунайТас» обусловлено пе-

реориентацией направления транспортировки нефти в сторону Китая грузоотправителем 

АО «СНПС–Актобемунайгаз» и снижением объемов добычи ТОО «Казахойл-Актобе». 

АО «Национальная атомная компания «Казатомпром» – национальный оператор по экс-

порту и импорту урана, редких металлов, ядерного топлива, специального оборудования и 

172

технологий двойного назначения Республики Казахстан. Объем добычи урана организациями 

КАП (общий объем добычи по Республике Казахстан) за 2014 год составил 22 829 тонн урана, 

рост относительно 2013 года составляет 8,4%, на 2015 год добыча планируется на уровне 23 

466 тонн урана. Объем добычи урана по доле участия во всех ДЗО повысился в 2014 году на 

8,4% по сравнению с 2013 годом. В 2014 году значительный рост связан с временной переда-

чей контрактов на недропользование от ТОО «Кызылкум» и ТОО «СП «БетпакДала» в КАП.

В 2015 году снижение показателей объема добычи по КАП связано с передачей контрак-

тов на недропользование в ТОО «СП «Южная горно-химическая компания» и ТОО «СП 

«Хорасан-U».

АО  «Национальная  горнорудная  компания  «ТауКенСамрук».  Сокращение  консолидиро-

ванной прибыли по сравнению с 2013 годом обусловлено снижением чистой прибыли от ТОО 

«Казцинк», учитываемой по методу долевого участия, на 1,2 млрд. тенге, возникшего из-за полу-

чения убытка от курсовой разницы и начисления обязательства по отсроченному налогу, вслед-

ствие проведенной Национальным банком Республики Казахстан девальвации тенге в феврале 

2014 года, а также обесценением запасов на 430 млн. тенге, вследствие признания по справедли-

вой стоимости металлического кремния в запасах по цене возможной реализации, увеличением 

прибыли от неосновной деятельности на 353 млн. тенге, ростом общих и административных 

расходов на 275 млн тенге вследствие начала производственной деятельности дочерних органи-

заций: ТОО «Тау-Кен Алтын», ТОО «Tau-KenTemir» и АО «Шалкия Цинк ЛТД».

АО «Национальная компания «Казахстан Инжиниринг». В 2014 году консолидирован-

ный объем реализации продукции составил 38,5 млрд. тенге при плане 44,7 млрд. Основ-

ным  фактором  неисполнения  плана  является  снижение  объемов  заказов  по  гражданской 

продукции на 30% (факт – 11,3 млрд. тенге, план – 16,3 млрд тенге), а именно: в связи с 

девальвацией  тенге  крупные  заказчики  (КМГ,  КТЖ,  Самрук-Энерго,  KEGOC)  сократили 

инвестиционный бюджет, приостановили исполнение ранее заключенных договоров и за-

ключение договоров на 2014 год, в т. ч.: 1) АО «ПЗТМ» – в течение 2014 года планировалось 

подписание договоров и реализация продукции дочерним организациям АО «РД КМГ» (АО 

«Эмбамунайгаз» и АО «Озенмунайгаз») на общую сумму 3,8 млрд. тенге. Однако договора 

были подписаны на сумму 2,6 млрд. тенге. Кроме того, планировалось подписание договора 

и реализация продукции с АО «Самрук-Энерго» (ГРЭС-2) на сумму 1,2 млрд. тенге; 2) АО 

«Завод им. С. М. Кирова» – в течение 2014 года планировалось подписание договоров и 

реализация продукции группы ҚТЖ на 2,2 млрд тенге. 

АО «Национальная компания «Қазақстантеміржолы»– крупнейший холдинг в Республике 

Казахстан с объемом управляемых активов более $3,5 млрд. Доходы группы компаний ҚТЖ в 

2014 году составили 896,3 млрд тенге, что выше уровня 2013 года на 2%. Доходы от реализа-

ции продукции и оказания услуг составили 881,2 млрд тенге, что выше уровня доходов 2013 

года (870,2 млрд тенге) на 1,3%. Увеличение доходов обусловлено ростом тарифов в грузовом 

движении и в пассажирском движении с 1 января 2014 года на 7%, а также ростом доходов от 

подсобно-вспомогательной деятельности на 13,7% за счет роста объема предоставляемых ус-

луг, ростом выделяемых субсидий на 3,2%, ростом доходов от полученных штрафов  в 2 раза.

Расходы группы компаний ҚТЖ составили 862,7 млрд тенге, что выше уровня аналогич-

ного периода 2013 года на 13,4%. Себестоимость реализованной продукции и оказанных 

услуг составила 634,2 млрд тенге. К аналогичному периоду 2013 года (575,4 млрд. тенге) 

себестоимость возросла на 10,2%. Рост расходов к уровню 2013 года в основном вызван 

увеличением расходов по затратам на оплату труда в связи с повышением заработной платы 

работникам группы компаний www.railways.kz. С 1 декабря 2013 года (исполнение условий 

Коллективного договора на 2012–2014 годы между ҚТЖ и его трудовым коллективом), а 

также произведенным повышением заработной платы работникам производственного пер-

сонала с 1 апреля 2014 года на 10%; увеличением объемов электроэнергии на тягу поездов, 

а также ростом цены на 10,8%; ростом расходов на топливо за счет увеличения цены на 

173

дизельное топливо на 10,2%; ростом расходов на оплату работ и услуг и вводом в эксплуата-

цию новых объектов основных средств, а также увеличением расходов на финансирование 

за счет привлечения дополнительных займов.

Итоговая чистая прибыль АО «Эйр Астана» за 2014 год составила 3,5 млрд. тенге, что 

ниже аналогичного показателя 2013 года на 55%, или 4,3 млрд. тенге. Основными причи-

нами негативного влияния является отрицательная курсовая разница, а также негативное 

влияние оказала рыночная переоценка (marktomarket) опционов (производных финансовых 

инструментов), в связи со снижением цены на сырую нефть, на которой базируется опцион.

Совокупные расходы АО «Казпочта», в 2014 году составили 32,6 млрд. тенге, что выше 

уровня 2013 года на 7,6%, в т.ч. по общим и административным расходам – на 9,8%, по се-

бестоимости – на 12,1% и по процентным расходам – на 4,7%. 

Доходы от почтовых услуг выросли на 16,9% за отчетный год за счет роста доходов: по 

письменной корреспонденции на29%, доходов от периодических изданий – на 24%, от уско-

ренной почты – на 20%.

Доходы от финансовых услуг увеличились на 5,6% по сравнению с 2013 годом благодаря 

росту доходов: по выплате заработной платы – на 9%, доходов по денежным переводам – на 

12%, доходов от прочих финансовых услуг – на 26%.

Доходы от агентских услуг снизились на 47% вследствие введения требования со стороны 

Национального банка РК по кредитованию физических лиц (сумма погашения – не более 50% 

от должностного оклада). В результате чего наблюдается снижение продаж Хоум Кредит бан-

ка в несколько раз и, как следствие, комиссионного дохода АО «Казпочта»[3, с.78-99].

Снижение чистой прибыли дочерних компаний АО «ФНБ «Самрук-Қазына»объясняется 

превышением темпов роста расходов над темпами роста доходов. Наращивание темпов ро-

ста доходов в условиях нестабильности становится для национальных компаний первооче-

редной задачей, так как формируемые из различных источников доходы предоставляют воз-

можность своевременно инвестировать средства в новые производства, обеспечивать при 

необходимости расширение и техническое перевооружение действующих предприятий.

Список литературы:

1. Экономика Казахстана в 2015 году: ожидания и прогнозы. Аналитический доклад. – 

АО «Институт экономических исследований». – Астана, 2015 – 29 с.

2. Финансы и кредит /Под ред. Ковалевой А.М. Учебное  пособие. – М., 2005 – 512 с.

3. Годовой отчет за 2014 г. АО «Самрук-Қазына». – Т.1 – Астана, 2015. – 107 с.

Шолпанқұл Ғ. А. – студент, мамандығы «Экономика»

«Қаржы академиясы» АҚ, Астана, Қазақстан

sunny.gazi@mail.ru

Ғылыми жетекші: Хамитхан Назгуль

ҚАЗІРгІ КеЗДегІ ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ МеМлеКеТТІК БЮДЖеТТІҢ АТҚАРЫлУЫ

Кез келген мемлекеттің ұлттық қауіпсіздігінің  негізгі құрамдас бөлігі болып оның қаржы 

жүйесінің  қорғалуы  саналады.  Ол  қаржы  жүйесі  сол  мемлекеттің  экономикасының  нақты 

секторын қажетті  ақша ресурстарымен қамтамасыз етіп отырады. Әсіресе, әлемдік дағда-

рыс сияқты кезде мемлекеттің қаржы жүйесінің тұрақтылығы  мемлекеттік саясаттың өзекті 

мәселесіне айналады.  Жалпы алғанда, қаржы жүйесі дегеніміз – айрықша экономикалық  қа-

тынастар  негізінде құрылған, ақшалай ресурстар мен қорлардың құрылуы мен пайдалануын 

ұйымдастыратын органдар жиынтығы. Қазақстан Республикасының қаржы жүйесі 3 буыннан 

тұрады. Олар: жалпы мемлекеттің қаржысы, шаруашылық жүргізуші субъектілерідң қаржы-

сы және  үй шаруашылықтарының қаржысы. Ал бұлар өз кезегінде тағы бөлінеді:

– Жалпы мемлекеттің қаржысы: мемлекеттік бюджет (республикалық бюджет және жер-

гілікті бюджет),  мемлекеттік  кредит, мемлекттік бюджеттен тыc  арнаулы қорлар.

174

– Мемлекеттік кредит: мемлекеттік борыш (ішкі мемлекеттік борыш және сыртқы мем-

лекеттік борыш)

– Мемлекттік бюджеттен тыс арнаулы қорлар: мемлекеттік жинақтаушы зейнетақы қоры, 

мемлекеттік әлеуметтік-сақтандыру қоры, қлттық әл-ауқат қоры, ҚР Ұлттық қоры.

Ал, қазіргі жағдайда дамыған елдерде мемлекеттік қаржы жүйесі 4 звенодан тұрады: мем-

лекеттік  бюджет,  жертгілікті  қаржы  арнайы  бюджеттен  тыс  қорлар,  мемлекеттік  кәсіпорын 

қаржысы. Дамыған елде болсын, Қазақстанда болсын қаржы жүйесінің ең басты звеносы болып 

мемлекеттік бюджет табылады. Өзінің материалдық мазмұны бойынша ол мемлекеттің басты 

орталықтаныдырылған ақша құралдарының қоры. Мемлекеттік бюджетте мемлекеттің ең негіз-

гі шығыстары мен кірістері қарастырылады. Бюджет салықтар, шығыстар, мемлекеттік кредит 

және басқа да қаржылық категорияларды біріктіреді. Мемлекет бюджеттің әлеуметтік-экономи-

калық жағын қарасытра отырып, оның төмендегідей анықталатынын көруге болады:

– өндіріс әдісі

– өндіріс құралдарының меншік формаларының болуы

– өндірістік қатынастар сипаты

– мемлекеттің табиғаты, мақсаты, міндеті

Бюджеттің әлеуметтік-экономикалық табиғатының болуы оның:

– ұлттық табысты қайта бөлу

– экономиканы ынталандыру мен реттеудің мемлекеттік құралы

– ұдайы өндіріске тиімдi әсер ету құралы

– мемлекеттің бюджет жүйесі мен қаржы жүйесінің басты звеносы  болуынан көрінеді [1].

Қаржылық  байланыстардың  орасан  зор  әр  алуандығында  жеке  ортақ  ерекшеліктерімен 

көзге түсетін оқшауланған сфераларды бөліп көрсетуге болады. Мәселен, мемлекеттің шару-

ашылық жүргізуші субъектілермен және халықпен қалыптасатын қаржы қатынастары жалпы 

қоғамдық өнімді құндық бөлудің ерекше саласын құрайды және қоғамдық қажеттіліктерді 

қанағаттандыруға арналған орталықтандырылған ақша қорын қалыптастырумен және пайда-

ланумен байланысты болады. Қаржы қатынастарының бұл жиынтығы «мемлекеттік бюджет» 

ұғымының экономикалық мазмұнын құрайды. Мемлекеттік бюджет мемлекеттің орталықтан-

дырылған ақша қорын жасау және оны ұдайы өндіріс пен қоғамдық қажеттіліктерді қанағат-

тандыру мақсаттарына пайдалану жолымен қоғамдық өнімнің құнын бөлу және қайта бөлу 

процесінде мемлекет пен қоғамдық өндірістің басқа қатысушылары арасында пайда болатын 

экономикалық қатынастарды білдіреді. Қаржы қатынастарының белгілі бір жиынтығы ретін-

дегі мемлекеттік бюджетке ең алдымен жалпы қаржы категориясынан ажырататын өзгеше 

белгілер тән: бюджет қатынастарының бөлгіштік сипаты бар, әрқашан ақша нысанында жү-

зеге асырылады, мақсатты ақша қорларын қалыптастырумен және пайдаланумен қосарлана 

жүреді. Сонымен бірге, бюджет қатынастарына белгілі бір өзіндік ерекшелік тән, алайда ол 

қаржымен ортақ өзгеше белгілердің шеңберінен шықпайды.

Бюджетте мемлекет өзінің функцияларын орындау үшін қажет болып саналатын ақша 

ресурстарының көп бөлігі шоғырландырылады. Бюджет бюджет жүйесінің құрамдас бөлігі. 

Ал бюджет жүйесі «ҚР бюджет жүйесі» заңымен реттеледі. Мемлекеттік бюджет арқылы 

жалпы қоғамдық өнімнің 10-15%, Ұлттық табыстың 30 % бөлу және қайта бөлуге түседі. 

Әлемдік дағдарысқа қарамастан елімізде бюджетті бөлген кездегі мақсат ең алдымен әлеу-

меттік саланы және халықтың өмір сүру деңгейін жақсарту болып табылады.

Көптеген экономикалық сарапшылардың айтуынша, Қазақстан қаржылық тұрақтылыққа 

қол  жеткізгеннен  кейінгі  экономикалық  қайта  құру  құрылымдарының  ауыртпалықты 

шыңын өткерді және экономикалық реформалар өзіндік стратегия мен тактиканы жүзеге 

асыру арқылы жетістікке қол жеткізді. Қазақстанда тәуелсіздік алғалы бері экономикалық, 

әлеуметтік қатынастар біршама өзгерді. 

Түгелдей дерлік баға либерализациясы болды және сыртқы сауда сферасында көптеген 

шектеулер алынды. 

2015  жығлы  қаңтар-қыркүйекте  есепті  деректер  бойынша  Жалпы  ішкі  өнім  көлемі 

ағымдағы бағаларда 27819,3 млрд. теңгені құрды. 2014 жылғы тиісті деңгеймен салысты-

175

рғанда нақты ЖІӨ-нің өсуі 1,2%с құрды. ЖІӨ құрылымында тауар өндіру үлесі ЖІӨ-нен 

36,9% құрады, қызмет көрсету – 56,5%. Мемлекеттік шығындарға қолданылған рационалды 

саясат бюджет тапшылығын төмендетуге жағдай жасады.

Статистикалық мәліметтер көрсетіп отырғандай 2016 жылғы 1 қаңтарда республикалық 

бюджетке түсім 6 251,1 млрд. теңгені құрады және 5 921,5 млрд.теңге сомасындағы есепті 

жылға арналған жоспар 105,6%-ға орындалды, оның ішінде кірістер тиісінше 6 137,0 млрд. 

теңгеге немесе 105,7%-ға орындалған, оның ішінде салықтық түсімдер 3 332,9 млрд. теңгені 

немесе 110,6%-ды, салықтық емес түсімдер – 162,8 млрд. теңгені немесе 107,5%, негізгі ка-

питалды сатудан түскен түсімдер – 8,8 млрд.теңгені немесе 89,9%-ды, трансферттердің түсімі 

2 632,5 млрд. теңгені немесе 100 % құрады, бюджеттік кредиттер 112,8 млрд. теңгеде немесе 

99,5% өтелді, мемлекеттің қаржы активтерін сатудан 1,4 млрд.теңге немесе 102% түсті.

Салықтық түсімдер жоспардағы 3 013,0 млрд.теңгенің орнына 3 332,9 млрд.теңгеге не-

месе 110,6%-ға орындалды.

Корпоративтік  табыс  салығы  бойынша  994,6  млрд.теңге  сомасындағы  бір  жылға  ар-

налған жоспарда іс жүзінде 1 224,6 млрд.теңге немесе 123,1% түсті.

Қосылған құн салығы бойынша жоспардағы 945,7 млрд.теңгенің орнына 944,4 млрд.тең-

ге немесе 99,9%-да түскен.

Өткен жылмен салыстырғанда түсім 21,2%-ға азайған, негізінен мыналардың есебінен:

– «нөлдік мөлшерлеме» бойынша салық салынатын айналымдар бойынша ҚҚС қайтару 

сомасының 203,5 млрд.теңгеге немесе 1,5 есеге өсуі есебінен 131,8 млрд.теңге мөлшерінде-

гі ішкі өндіріс тауарларына ҚҚС;

– негізінен импорт көлемінің азаюы есебінен 121,9 млрд. теңгеге немесе 15,4 %-ға им-

портқа ҚҚС.

Табиғи және басқа да ресурстарды пайдаланғаны үшін түсімдер бойынша негізінен пай-

далы қазбаларды өндіруге салынатын салық бойынша 111,9%-ға артық орындалуы есебінен 

бюджетке 118,1 млрд.теңге немесе 110,5% түсті немесе атқару 187,1 млрд.теңгені құрады.

Халықаралық саудаға және сыртқы операцияларға салынатын салықтар бойынша орын-

далу 109,2% құрады. Шикі мұнайға салынатын кеден бажы бойынша жылдық жоспарды 

негізгі асыра орындау – бір жылға арналған жоспарға 110,7% құрады.

 Сонымен қатар, 2014 жылмен салыстырғанда төмендеу шикі мұнайға экспорттық кеден 

бажы мөлшерлемесінің 80$-дан 60$-ға дейін азаюы есебінен 69,1 млрд.теңге сомасын не-

месе 9,6%-ды құрады.

Салықтық емес түсімдер бойынша есепті жылға арналған жоспардағы 151,4 млрд.тең-

генің орнына 162,8 млрд.теңге немесе 107,5% түсті. Ұлғаю мемлекеттік бюджеттен қаржы-

ландырылатын, сондай-ақ Ұлттық Банк бюджетінен (шығыстар сметасы) ұсталатын және 

қаржыландырылатын  мемлекеттік  мекемелер  салатын  айыппұлдар,  өсімпұлдар,  санкция-

лар, өндіріп алулар, республикалық бюджеттен бұрын алынған пайдаланылмаған қаражат-

ты қайтару және мүлікті жария еткені үшін алым түсімдері есебінен қалыптасты.

Негізгі капиталды сатудан түскен түсімдер 9,8 млрд.теңге сомасындағы бір жылға ар-

налған жоспарда 8,8 млрд.теңгені немесе 89,9% құрады. Жоспардың орындалмауы мемле-

кеттік материалдық резервтен тауарларды сату бойынша түсімдер бойынша қалыптасты.

Трансферттерден түсімдер 2 632,5 млрд. теңгені немесе 100%-ды құрады.

Республикалық  бюджетте  көзделген  және  одан  бөлінген  нысаналы  транфсерттердің 

игерілуіне келетін болсақ, 2015 жылға арналған республикалық бюджетте 1011,6 млрд.тең-

ге сомасында нысаналы трансферттер көзделген болатын, олар 2016 жылғы 1 қаңтардағы 

жағдай  бойынша  республикалық  бюджеттен  толық  көлемде  өңірлер  бойынша  бөлінген. 

Жергілікті атқарушы органдар алған нысаналы трансферттер 1 004,5 млрд.теңге сомасында 

немесе 99,3% игерілген [2].

Жергілікті  деңгейдегі  орындалмау  7  млрд.теңгені  құрады,  оның  ішінде:  Шығыс  Қа-

зақстан облысы бойынша – 1,9 млрд.теңге, Алматы қ. бойынша – 1,1 млрд.теңге, Қарағанды 

облысы – 1 млрд.теңге, Павлодар облысы – 0,5 млрд.теңге, Астана қ. бойынша – 0,5 млрд.

теңге, Маңғыстау облысы – 0,4 млрд.теңге, Қостанай облысы бойынша – 0,3 млрд.теңге.

176

Орындалмаудың негізгі себептері шарттардың кеш жасалуы, ауа райы жағдайларына бай-

ланысты жұмыс көлемінің орындалмауы, мердігердің қабылдаған міндеттемелерін орында-

мауы, сот талқылары, құрылыс салушылардың шарттық міндеттемелерін орындамауы, 5% 

ұстауы мемлекеттік комиссия актілерінің болмауына байланысты [3].

Мемлекеттің бюджеттің сан қырлы маңызын ескере отырып, оны тек экономикалық ка-

тегория  және  мемлекеттің  орталықтандырылған  ақша  қоры  ретінде  ғана  емес,  сонымен 

бірге негізгі қаржы жоспары, әлеуметтік-экономикалық процестерді реттеу механизмінің 

жиынтық ұғымы ретінде қарауға болады. Мәселен, мемлекеттің бюджетте қоғамдағы бар-

лық экономикалық процестер бейнеленетіндіктен, сондай-ақ барлық негізгі қаржы инсти-

туттары – салықтар, мемлекеттің шығыстары, мемлекеттік кредит, мемлекеттік қарыздар 

және т.б. өзінің шоғырланған көрінісін табатындықтан бюджет мемлекеттің негізгі қаржы 

жоспары ретінде сипатталады. Бюджеттің негізгі қаржы жоспары деп мойындау оның ұлт-

тық табысты қайта бөлудегі маңызды орнын, қаржы жоспарларының жүйесіндегі басым-

дық жағдайын, сондай-ақ қоғамдық ұдайы өндірістегі айрықша рөлін айқындайды. Негізгі 

қаржы жоспары мемлекеттің қаржылық қызметінің жемісі болып табылады.

Пайдаланылған әдебиеттер:

1. Құлпыбаев С., Ынтыкбаева С.Ж., Мельников В.Д. Қаржы: Оқулық. – Алматы 2011– 540 бет.

2. Интернет ресурс – http://www.stat.gov.kz/ ҚР Статистикалық комитет.

3. Вестник Казахского экономического университета им. Т. Рыскулова №4, 2015ж.

жүктеу/скачать 3,92 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: