Танымал диеталар
Жеке ерекшеліктері және тамақтануы
жүктеу/скачать 153 Kb.
|
Жеке ерекшеліктері және тамақтануыӘртүрлі адамдар бір тағамды жеген кезде, оның қандағы қант деңгейіне және әр адамдағы майдың түзілуіне, геніне, өмір салтына және жеке тұлғаға байланысты әртүрлі болатынын, адамдардың ішек бактерияларының жиынтығына байланысты екенін, көптеген зерттеулер тобы көрсетеді. Жақында жарияланған ғылыми зерттеулер гендердің белгілі бір жиынтығы арық адамдарға қарағанда, артық салмағы бар адамдарда жиі кездесетінін көрсетті. Бұл факт кейбір адамдарға сымбатты болу үшін көбірек күш салу керек екенін көрсетеді (бәлкім, көпшілігіміз бұл фактінің дұрыстығын интуитивті түрде сезіндік)[8, 9, 10]. Сонымен қатар, ішек микробиомасындағы айырмашылықтар әртүрлі адамдарда тағамның ас қорыту процесінде маңызды рөл атқарды[112015 жылы Израильде 800 адаммен жүргізілген зерттеу бірдей тағаммен тамақтануға жауап ретінде, қандағы қант деңгейіне байланысты төрт түрлі нәтиже көрсетті [12]. Сіз тамақтанатын күннің уақыты, сіздің денеңіздің реакциясына әсер етуі мүмкін. Біраз салмақ жоғалтыңыз, сіздің ағзаңыз метаболизмді бәсеңдетіп, еріксіз және кішкентай бұлшықет қозғалыстарына жұмсайтын энергия мөлшерін азайту арқылы, оны қалпына келтіруге тырысады. Тамақтану және ұйықтау режимі де өте маңызды. Түнде тым аз ұйықтау, сіздің ағзаңыздың майды көбірек сақтауға және қысқа мерзімде сақтауға әкелуі мүмкін[13, 14]. Азық-түлік және тамақтану туралы академиялық талқылаулар, әрқашан бұл салада әлі де көп нәрсені үйренуге болатындығына дәлелдеді. Ешбір ғылым немесе медицина саласы мұндай байыпты және мұқият зерттеулердің анық жетіспеушілігінен зардап шекпейді. Біз синтетикалық ДНҚ құруды және жануарларды клондауды үйрендік, бірақ біз әлі де біздің өмірімізді не қолдайтыны туралы өте аз білеміз. Жоғарыда айтылғандардың барлығын ескере отырып, сыртқы келбетіңізді жақсартып қана қоймай, өзіңізді жақсартатын және нығайтатын оңтайлы диетаны таңдау үшін өзіңіздің өмір салтыңызды түсіну, сондай-ақ ғылыми негізделген дереккөздерге сілтеме жасаған дұрыс. Алдыңғы тарауларда біз Жерорта теңізі, төмен көмірсулытекті, кетогендік және т.б. сияқты танымал диеталардың артықшылықтары мен кемшіліктерінің ғылыми негіздемесін беруге тырыстық. Қазіргі уақытта медицина ғалымдары бірауыздан салауатты диета қою жасыл, қызғылт сары көкөністер, бұршақ дақылдары, жемістер, тұтас дәндер, сүт және майы аз сүт өнімдерін қамтитын «тірі» тағамдарды жеуден тұрады деген пікірде. Сонымен қатар, «өлі» тағамдардың мөлшерін шектеу маңызды, атап айтқанда қаныққан және транс майлары деп аталатын, қант қосылған және калориялары жоғары тағамдар. Олар картоп чипстерінде, кейбір консервілерде, шұжық және өңделген ет өнімдерінде, көптеген тәттілерде кездеседі[15]. Қазіргі әлемде селекция, гендік инженерия және агроөнеркәсіптік өндіріс арқасында, адамзат азық-түлік мәселесін сәтті шеше алды[16]. Бұл іріктелген, өнімділігі жоғары, тұрақты және энергияны көп қажет ететін азық-түлік өнімдерін кең ауқымда, пестицидтермен, гербицидтермен және басқа химиялық заттармен қорғалған өнімдер өсіруге мүмкіндік береді. Банан, құлпынай және басқа да экзотикалық өнімдер супермаркеттерде жыл бойына қолжетімді болды. Дегенмен, мұндай молшылықтың және қанағаттандыратын «дәмді» қыңырлықтың бағасы - азық-түлік әртүрлілігін жоғалту және біздің денемізді күтпеген салдары бар, шетелдік химиялық заттармен толтыру. Догматикалық болмаса да, тамақтану ғылымы қарқынды дамып келеді. Тағамдардың пайдасы мен зияны туралы біздің біліміміз негізінен биохимия, физиология, молекулалық биология және генетика сияқты байланысты пәндермен анықталады. Ғалымдар семіздікке бейім гендерді анықтады[17]. Бұл болашақта диетаны өзгертпестен, бұл процеске әсер ету мүмкіндігін білдіреді. Бүгінгі таңда миллиондаған түрлі химиялық заттар мен олардың комбинацияларынан тұратын 8 мыңға жуық азық-түлік өнімдері белгілі. Тұрақты өзара әрекеттесу кезінде олар біздің денемізді қалыптастырады, біздің қозғалысымызға, ұйықтауымызға, тыныс алуымызға және тіпті ойлауымызға әсер етеді. Ғалымдарда тамақ өнімдерінің көпшілігінің химиялық құрамы туралы мәліметтер қоры бар. Компьютерлік технология тағамның «анатомиясын» егжей-тегжейлі талдауға және жекелеген тағамдардың жағымды қасиеттері мен кемшіліктерін білуге мүмкіндік береді. Диетаны, нақтырақ айтқанда пайдалы тағамды таңдауда көмекке мұқтаж жандарға NutriSteppe мобильді қосымшасын жүктеп алуды ұсынамын. жүктеу/скачать 153 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|