Тәуелсіздікті ұрпаққа насихаттау ісі өз деңгейінде жүргізіліп жатыр деп ойлайсыз ба?
жүктеу/скачать 12,36 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Марал ТӨРТЕНОВА
- Дайындаған Қарлығаш ЗАРЫҚҚАНҚЫЗЫ ТМД елдерінде жинақтал лға ғ н н тікелей
- Тәуелсіздік сарайында неше зал бар және олар қанша адамға шақталған Динара
- 14.12.2013 жыл
- Тарих Тәуелсіздікпен ғана тұлғалы
- Тәуелсіздікті қай әкім қалай түсінеді
- Айзада ӘЛІПХАНОВА
Өмірәлі ҚОПАБАЕВ, заң ғылымының докторы, профессор: – Жалпы, Тәуелсіздік мерекесі – өткенімізді саралап, бүгінімізді бағамдайтын ұлық күн. Міне, осы күннің мәртебесін біз ешқашан төмендетпеуіміз қажет. Бұл күні біз жеткен жетістіктерімізді саралап, електен өткізіп отырғанымыз абзал. Өз тарапымнан айта ар р ұс ұсын ын ыс ыс ым ым : : бі б з з ос ос ы ы жа жа ңа ңа жы жы лдық шыршалар орнатуды ды, , қа қала ла ны ны Ж Жаң аңа а жы жы лғ лғ а а безе енд ндір іруд уд і і «1 «16 6 же ж лт лт оқ оқ са санн нн ан ан к ке ейін бастайтын шешімге к кел ел се се к» к» д д ей ей мі мін. н С Себ ебеб ебіі көңілде «уақыт өте келе осы Тәуелсіздік мерекесі Жаңа жылдың қалтарысында қалып қоймас па екен» деген күдік те жоқ емес. Біз ешқашан өзі Тәуелсіздігімізді көлеңкеде, қалтарыста қалдырмауымыз керек. Тәуелсіз ұлт болып қалыптасудың жолында қаншама тер төгілді?! Тәуелсіз ел атану бізге ата-бабаларымыздың қалдырып кеткен аманаты. Қазақ халқы «аманатқа қ қия и на н т жасама» де д йді. Демек, біз бұл аманатты ұр ұр па па қт қта ан-ұрпаққа аманаттап, кө ө зі зімі мі зд зд ің ің қ қ ар араш аш ығ ығын ында да й й са сақт қт ап а отыруымыз керек. Б Бү і гінгіі ұрпағымызды қазақы рухпен тә б рбиеле і гі і міз келсе, ұрп ақ тың Отан алдындағы борышын толық сезіндіргіміз келсе, нақ осы мерекені жалпыхалықтық сипатқа айналдырған абзал. Марал ТӨРТЕНОВА, саясаттану ғылымының кандидаты: – Қа Қазіірд рд е әл әл ем б б ой ойынша ша Панама елі – Тәуелсіздік күнін н ме ме ре ре келе ле у у жа жа ғы ғынан н реко ко рд рд ты тық қ кө кө рс рс ет ет кі кішк шке е же же ті ті п п от от ыр ыр. Ол елде 3 қараша – Тәу у ел ел сі сі зд зд ік ікті ті ж ж ар ар ия ия ла лау у кү кү ні ні, , 10 қараша – Тәуелсіздікті ең алғаш жариялаған күн. 28 қараша – Жалпыхалықтық тәуелсіздік күні. Бір қызығы, бізден екі есе аз халқы бар, әлі күнге испан тілінде сөйлейтін Панама тәуелсіздік алған күндерін керемет мейрам етіп тойлайды. Той қарсаңында ұлттық киімдерін киіп алып, ұлттық әуендерін көшеде әуелетіп қоятынын сол елге барған сапарымда өз көзіммен көргенмін. Ал біздің Тәуелсіздік күнінде басқа қа қа ла ла ла ларды айтпай-ақ қояйын, бі бі р р ға ана на А А лм лм ат атын ының ың к к өш өш ес е ін ін жасыл шыршамен бе бе зе зе нд ндіріп тастауымыз бір жағы ы н н ам ам ыс ыс ты ты д да а ту туды дыра ра ды ды . Тә Тәуе уе лс лс іздік мейрамын неге біз жасыл шыршаның тасасында қалдыруымыз керек? Жалпы, осы шараға жоғарыдан мықты бір пәрмен қажет. Елбасымыздың өзі бір сөзінде «Біз Тәуелсіздік мерекесін күнделікті тірліктің тасасында қалдырмауымыз керек! Тәуелсіздік – қазақтың аңсаған арманы! Сондықтан бұл мереке тиісінше өз дәрежесінде биікке көтерілгені абзал!» деген-ді д . Ендеше, қазақт қ ың арманын әрқашан биікте ұстағымыз ке е лс л е, осы мер р екені ұлық ық та тауд уд а а ба бары рынш нша а ұл ұлтт ттық ық , , па па тр тр ио и ттық мүддемізде тұра біл л ге ге ні німі міз з жө жөн. н. Дайындаған Қарлығаш ЗАРЫҚҚАНҚЫЗЫ ТМД елдерінде жинақтал лға ғ н н тікелей шетел инвестиция ясы сы к к өл өлем емі і (жан басына шаққанда)) Қазақстан - 5777 Ресей - 3203 Түрікменстан - 3257 Әзірбайжан - 979 Ар Ар ме ме ни ния - - 16 16 28 28 Ук Укра раин ин а а - - 14 14 43 43 Беларусь - 1359 Молдова - 892 Қырғызстан - 236 Өзбекстан - 244 Тәжікстан - 142 әлем дегі жетекші елдер, сондай-ақ ТМД кеңіс тігінен Ресей, Украина, Әзірбайжан жү ж гінеді. Былтырғы зертт т еу еу ге ге с сәй әйке
ке с, с, т т а- а ны малдық жағынан бі бі з з – – АҚ АҚШ- Ш-та т
15-орында, Еуропа, Таяу Шығыс, Аф ри ка- да 5-орында тұрмыз. Қазір халықаралық қаржы инс ти тут та- рының да қызығушылығы айтарлықтай. Айталық, Дүниежүзілік банк тобына кіретін IF FC C ха халы лықа қара
ра лы лық қ қа қа рж рж ы ы корпорациясы ин инве е ст ст иц иц ия ия лы лық қ қо қо рж рж ын ын ым ымызға 370 млн доллардан астам қаржы құйды. Инвес тор- лар ұсынған жобалар арасында агро биз- нес ті қолдау, бөлшек сауда, құрылыс мате- риалдары мен теміржол ин фра құрылымын да д
ғын жә ж не е орт
р а бизнеске қаржылық қолд дау ау к к өр өр се сету
ту б б ар ар. Биылғы инвестиция көлемі жыл соңы- на қарай 6 трлн теңгеден асуы тиіс. ФИНАМ инвестициялық холдингінің сарап шысы Антон Сороконың айтуынша, егер экономикадағы ахуал қазіргі қарқы- ны нан айнымаса, 2014 жылдың соңына қа қ ра ра й й бұ бұ л л кө
кө рс рс ет ет кі к ш ш 6, 6, 7- 7- 6, 6, 8 трлн теңгеге же же ту туі і ке
ке ре рек. к Т Тұт ұтас ас а а лғ лғ ан анда
да , е ел экономикасы қарқынды даму үстінде. Сондықтан ше тел- дік инвесторлар өз өндірісін кеңейту үшін қаржы салудан қашқалақтамайды. Тәуелсіздік сарайында неше зал бар және олар қанша адамға шақталған? Динара, Ақтөбе облысы Тәуелсіздік сарайы мемлекеттік ресми іс-шара- лар ды, форумдарды, мәжілістерді, кездесул у ерді, съездерді өткізу орны бо болы
лып та табы была лады
ды . Тәуелсіздік сарайы үүш ш қа қаба
батт ттан
ан т т ұр ұрад
ад ы ы. Б Б ір ір ін інші ші
қабат – ұлттық және қазіргі заман стильдерінің бір- ту ма үйлесімділігі. Осында 3082 адамға жасалған Конгресс-зал, 268 орны бар Рәсімдеу залы, 220 орны бар Пресс-орталық, сыйымдылығы 678 адам- ға арн
р алған жә жә не сахна мен дыбыс аппа ра ту- ра расы сы ме мен н жа жабд
бд ық ықта талғ лған
ан к к ең е мейрамхана ор на лас- қан. Екінші қабатта қолөнер және этнография, археология және антропология галереясы ор на лас- қан. Композициялық үйлестірілген археология залы Алтын адам, Сармат батыры, Берел аттары, құпия жазулары бар тастар сияқты сирек кездесетін ежелгі экспонаттарымен толыққан. Адам киімі, аттар р дың ә әшекейлері, аң стилінде жа аса салғ
лған ан с
ски ки ф- ф- са са қ қ әл
әл ем ем ін ін ің ің б бұйымдары да осында ор рын ын т теп еп ке ке н н. Э Э тн тног ог ра ра фи фи я я мен қолөнері әйел әшекей-бұйым да ры, қазақ даласының түрлі аймақтарының ұлттық киімдері, батырлардың қару-жарақтары, ән ас пап та
ры, қолдан тігілген кілемдер, аңға шығу ком по зи циясы, әс әсер
е лі л қыз ұ ұ зату у к көр өр інісі ре
р тінде ұсы ныл ған. XVIIІ- ХІ ХІХ
Х ғғ ғғ. эк эксп сп он онат атта
та ры рыме мен н қа
қ тар, қазіргі заман шеберлерінің жұмыстары да орын тапты. Көшпенді цивилизациясының ұлы жетістігі – бұл қазақ киіз үйі, қазіргі заман шеберімен жасалған көрермендер назарына ұсынылады. Антропология залы неолит дәуірінен бастап бүгінгі күнге дейінгі бұ рын ғы қалпына келтірілген адам бейнесінің көрінісі келтірілген. Қазіргі заман мұражайында абстракция, пейзаж, ландшафт, портрет, яғни түрлі көзқарастар мен ст ст
л ьдерде орындалған Қазақс қста та
н Ре Ре сп сп уб уб л ли
и ка ка с
с ын ының ың
Му Мул лашев, Аканаев, Смағұл л ов
а а, Б Б ег егал алин ин с
ия ия қт қты ы танымал суретшілердің жұмыстары бар. Үшінші қабатта Астана қаласы тарихының мұражайы орналасқан. Мұражайдың экспо зи ция лық кеңістігі Астана қаласының барлық қалыптасу ке зеңін қамттид
ид ы: ы құжаттар, А Аст ст анаға сыйланған сыйлықтар, же е ті тіст ст ік ікте те р. р. 49 49 орындық 4 4D D кинотеатры келушілер на за ры на Астана тарихы туралы фильмді ұсынады. «Астана – 2030» макет залы астананың 2030 жылға дейінгі даму көріністерін көрсетеді. Абай ОМАРОВ (коллаж
) А бай ОМАРОВ (коллаж) №219 (1130) 14.12.2013 жыл, сенбі
5 www.alashainasy.kz e-mail: info@alashainasy.kz РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ҚОҒАМДЫҚ-САЯСИ АҚПАРАТТЫҚ ГАЗЕТ Тәуелсіздік күні әлем бойынша тойланады Егемендігін ала алмай жүрген елдер бар ма? Табанды да тегеурінді күрес нәти же- сінде қазақ аспанында еркіндік, теңдік таңы атты. Егемендік туралы құжат ұлт тәуел- сіздігін баянды еткен тұңғыш заң на малық акт болды. Сыртқы саясатта өзінің мүдделерін айқындап, халықаралық ұйым- дар дың қызметіне қатысу мүм кін дігіне қол жеткізген еліміз егемендік Дек ла ра циясы арқылы табиғи байлығы н, экономикалық және ғылы ми-техникалық әлеуетін толық өз мен шігіне алды. Орта лық қа бағынышты күй ден арылып, алыс-жақын мемле- кеттермен тең әріптес ретін дегі ын тымақ- тастыққа қол жеткізді. Елба сының сөзімен айтсақ, «Бүгін біздің көз алдымызда тарих жасалуда. Еліміз қарқынды дамып келеді, жаңа астанамыз салынды, қазақ стан-
дықтардың болашаққа ұмтылған әдемі де талантты жас ұрпағы өсіп-жетіліп келе жатыр... Біз әлемге тек саяси, экономикалық, әлеу
меттік салада ғана емес, мәдени, ТА РА З Ы
рухани дамуда да зор табыстарға жеткенімізді көрсетуіміз ке рек». Тәуелсіздік тарихын жазуға жаппай ұмты лыстың басталуына да ел Прези ден- ті нің осы пікірі себепкер болғаны анық. Әрі бұл жай бір науқаншылдық, жалаң энту- зиазм күйінде қалып та қойған жоқ. Аста- нада арнайы Мемлекет тарихы институты ашылды, заман талабына сай тарихтың жаңа буын оқулықтары, ғылыми моно гра- фиялар жарық көрді. Соның нәтижесінде 1991 жылдың 16 желтоқсанынан бергі тәуел сіз ел та рихы тұжырымдалып, Елба- сының мем лекет құрудағы тарихи рөлі, Ата Заң ы мыздың, мемлекеттік рәміздердің қабылдануы, кәсіби Парламент пен көп- пар тиялы жүйенің қалыптасуы, білім беру мен денсаулық сақтау, спорт саласындағы оң өзгерістер, нарықты экономиканы қалып тастыру процесі, жаңа елорданың бой көтеруі, өркен деуі, дүниежүзілік қауым дастыққа тең құқықты, тең дәрежелі ҚҰМШАРЫҚ
Тәуелсіздікті қай әкім қалай түсінеді? Жыларсың ба, күлерсің бе?! Түсіне біл- ген адамға өзге елден келіп, дәстүрімізге еніп кеткен Жаңа жыл мерекесі мен ға сыр- лар бойғы арманымыз, батыр ба ба ла- рымыз тіпті азат ел атану үшін өмірін қиған Тәуелсіздіктің арасын салыстыруға да келмейді емес пе?! Ал бүгінгі күні Тәуелсіздік мерекесінің тіпті Жаңа жылдың көлеңкесінде қалып қоюы елдігімізге сын екені анық. Сұрастырып көрсек, Алматы қаласының әкімі қалаға қарасты мектептер мен Жоғарғы оқу орындарына, меке ме- лер
ге қараша айының басынан бастап Жаңа жылға дайындықты бастауға ауызша пәрмен берген көрінеді.
Әрине, Жаңа жыл мерекесі тойлан ба- сын демейміз. Тойлансын. Бірақ әр нәр се- нің өз деңгейінде болғаны дұрыс емес пе?! Мәселен, жаңажылдық дайындық та әр қаладағы жергілікті басқару органдары тарапынан ұйымдастырылатыны жасырын емес. Мәселен, Оңтүстік Қазақстан облы- сы ның әкімі екі жыл қатарынан Тәуелсіздік мерекесі өтпей, жаңажылдық дайын дық- тар басталмайтынын қадап айтты. Айт- қандай-ақ, Тәуелсіздік мерекесі келмей жатып шыршалар құру, қызылды-жасылды жаңажылдық құттықтаулар ілу секілді дайын дықтар аталмыш өңірде әзірге тоқтап тұр. Ол үшін облыс әкімінің әлде- кім дерден «таяқ» жеп, сөгіс естіп жатқаны да байқалмайды. Демек, жаңажылдық дайындық – әр қаланың әкімінің қалауына, ұлтжандылығына, Тәуелсіздікке деген көз- қарасына қарай ұйымдастырылатын нәрсе. Былтырдан бері Оңтүстік Қазақстан облысының әкімі Асқар Мырзахметовтің өзі басқарып отырған облыста Тәуелсіздік күніне дейін Жаңа жылға дайындық жүргізу, шыршаларды сәндеу, жаңажыл- дық белгі-нышандарды ілу секілді ша ра- ларды болдырмау жөнінде тапсырмасы өзге өңірлердегі әкім-қараларға үлгі болса, қанекей. Естуімізше, Оңтүстік Қазақстан облысындағы бұл игі істі биыл Қарағанды облысының әкімі Бауыржан Әбдішев те қостап, Тәуелсіздік күні аталып өтпей, Жаңа жылға қатысты шараларды өткізбеуге қара мағындағыларға тапсырма берген көрінеді. Қуанарлық-ақ жағдай. Жаңажылдық мерекені тойламақ түгіл, шыр ша құрудан өзара сайысқа түскен әкім дердің әрекеті шынымен халықты қынжылтатындай-ақ болып тұр. Мәселен, былтырғысынан 10 метрге биік Керекудің бас шыршасының құны 38 миллион тең- ге
ге бағаланып отыр. Ресейдің Калуга қала сынан сатып алынған шырша аға шы- ның өзіне 16 млн 700 мың теңге жұмсалса, «Солтүстік арай» деген атауға ие болған 250 метрлік гирлянданың өзі қазынаны 9,4 млн теңгеге ортайтыпты. Аталмыш шыр шаның басына ілінген жұлдыз 625 мың теңге тұрса, шыршаның қасындағы Аяз атаға – 430 мың, Ақша қар мен аққа- лаға 800 мың теңге кеткен көрінеді. Ең өкініштісі, шыршаға мемлекеттің ақшасын миллиондап шашқан шенеуніктер ұлық мереке – Тәуелсіздік күніне жетім қыздың тойындай 1-2 баннер ғана іле салған. Осы лайша әкімдердің шырша құру жары- сы төл мерекемізге төр берер емес. Айта кетер жайт, Тәуелсіздік мерекесін жаңа- жыл дық дайындықтың тасасында қалдыру халықтың да қалауы емес. Халыққа Тәуел- сіздік мерекесінің Жаңа жылдың тасасында қалғаны керек емес. Әкімдердің осыны түсінетін кезі жеткен секілді. Талай рет қоғамдық белсенділер мен саясат та ну- шылар да Тәуелсіздік мерекесінің Жаңа жылдың тасасында қалуына қатысты сын- пікірлерін айтып жүр. Алайда мұның бар- лығы қала әкімдерінің қаперіне кірер емес. Шын мәнінде, Тәуелсіздік мерекесі өткеннен кейін де Жаңа жылға дейін бақан дай он шақты күн бар. Шын дайын- дық жасаймын деген адамға он күн де аз уақыт емес. Сондықтан Оңтүстік Қазақстан облысының әкімі Асқар Мырзахметовтің бастамасы басқа әкімдерге үлгі болса игі. жүктеу/скачать 12,36 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|