Сборник школьных сочинений на патриотическую тему по ре зультатам Республиканского конкурса на лучшее школьное сочинение
жүктеу/скачать 3,11 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ахметова Лаила Сейсембековна Школьники Казахстана о патриотизме
- Казахстан, армия, патриотизм Астана қаласы
- Айтбаев Райымбек
- Казахстан, армия, патриотизм
- Анафияева Арайлым
- Аубаев Әділ
- Казахстан, армия, патриотизм Ахметова Амина
- Балгожина Жания
| Школьники Казахстана о патриотизме 2014
УДК 371 ББК 74.200 Ш 67
Сборник школьных сочинений на патриотическую тему по ре- зультатам Республиканского конкурса на лучшее школьное сочинение 2013-2014 гг. - Алматы, 2014 - С 748 ISBN 978-60-06-2921-9 В книге «Школьники Казахстана о патриотизме» опубликованы лучшие сочинения школьников страны, подготовленные в рамках Республиканского конкурса школьных сочинений с сентября 2013 по февраль 2014 гг. Учащиеся средних учебных заведений всех регионов Казахстана и разных возрастов подготовили сочинения на разные темы жизни нашей страны. Главными темами были: государственные символы Казахстана, изучение жизни и деятельности первого Прези- дента страны Н.А. Назарбаева, прошлое, настоящее и будущее суве- ренной страны, любовь к Родине, семье, своему отчему краю. Школь- ники писали о традициях и обычаях многонациональной страны, о равенстве, толерантности, мультикультурности. Сборник школьных сочинений предназначен для молодежи, педагогов, государственных служащих, ученых, журналистов и всех, кто интересуется темой патри- отизма и жизни нашей страны. УДК 371
ББК 74.200 Дизайн обложки – Дмитрий Шорохов ISBN 978-60-06-2921-9 © Ахметова Л. С. 2014
Введение С сентября 2013 по февраль 2014 гг. в средних учебных заведе- ниях Казахстана проводился Республиканский конкурс на лучшее школьное сочинение на патриотическую тему. В Республиканском конкурсе приняли участие школьники горо- дов Астана и Алматы и 14 областей страны. В Республиканском кон- курсе участвовал 637 сочинений на казахском и русском языках. Большинство работ прошли первый тур отбора. Второй тур отбо- ра сегодня представлен в данном издании. Здесь находятся лучшие из лучших присланных школьных сочинений на конкурс со всех регио- нов страны. С 2010 года проводится четвертый Республиканский конкурс школьных сочинений на патриотическую тему. При содействии управ- ления внутренней политики г. Астана были изданы сборники школь- ных сочинений «Астана мен Президент» - 2010 г., «Победа, память, па- триотизм» - 2011 г., «Казахстан, армия, патриотизм» - 2012 г. В этом учебном году дети писали не только о батырах нашей стра- ны. Патриотизм проявляется в знании «Мәңгілік ел», в описании малой и большой Родины, государственных символов Казахстана, изучении архив- ных и современных документов, знании поставленных задач перед обще- ством нашим президентом Н. А. Назарбаевым. Следует отметить особенности этого конкурса. Впервые большин- ство школьных сочинений – 390 – было прислано на казахском языке. Больше всех участников было из Карагандинской области – 125 и Павло- дарской области – 117 учащихся. Выражаем искреннюю признательность всем, кто помогал в проведе- нии этого конкурса.
5 Сочинения школьников Астаны Айғазы Әліби 2 класс, средняя школа № 24 Руководитель: Дегтярева М.С.
Я родился и живу в Астане. Это главный город нашей большой страны. Мне очень нравится мой город. Он очень красивый. Здесь мно- го архитектурных шедевров, таких как: «Хан Шатыр», «Байтерек», «Ак Орда», «Дворец Мира и Согласия». И наша молодая столица продолжа- ет расти и развиваться. Я мечтаю о том, что вся моя жизнь будет связана с Астаной. Я хочу получить здесь достойную работу и приносить пользу своему родному городу, своей стране. А для того, чтобы получить хорошее образова- ние, у нас в Астане есть все возможности. Столичные университеты предлагают огромный выбор профессий. Моя мечта стать пилотом. Поэтому сейчас мне нужно хорошо учиться, знать английский язык. Как настоящий патриот, в будущем я связываю себя только с лю- бимым городом, со своей страной. Айтбаев Райымбек 8 класс, СШ № 24 Казахстан. Армия. Патриотизм Патриот… Патриот своей Родины. Раньше я не совсем понимал значения этого слова. Оказывается патриоты живут и работают рядом с нами. Они охраняют наш покой, чтобы мы жили под открытым не- бом, засыпали и видели прекрасные сны о будущем... Наверное, все казахстанцы смотрят передачу «Что наша жизнь?», которую ведет актер, ведущий Жан Байжанбаев. В одной из передач показали о подвиге Байтасова, который взорвался вместе с террори- стом. А ведь у него остались мать, жена, маленькие дети... Это было 12 ноября 2011 года, когда в городе Тараз при обезвре- живании преступника погибли семь человек, в том числе пять по- лицейских. 34-летний житель Тараза, являвшийся, по информации генпрокуратуры Казахстана, приверженцем запрещенных террори-
6 Казахстан, армия, патриотизм стических структур. В ходе преследования преступник застрелил не- сколько человек. В момент самоподрыва преступника погиб командир взвода отдельного батальона управления дорожной полиции ДВД, ка- питан полиции Газиз Байтасов, накрывший преступника своим телом. Взрыв прогремел. Умер защитник, сын, муж и отец в одном лице-Бай- тасов. Тысячи человек прощались с капитаном полиций, который был истинным патриотом своей Родины. Многие из них не могли удержать слез. Жизнь Г. Байтасова - высокий нравственный пример служения Казахстану. Газиз - не просто капитан, выполнявший долг, он символ непобедимого казахского военного человека. 14 декабря 2011 года Президент Казахстана Нурсултан Назарбаев вручил посмертно Г.Байтасову знак «Алтын жұлдыз» к званию «Халық Қаһарманы» и орден «Отан». Казахстан будет существовать, расти и цвести, есть в нем такие мужественные патриоты Родины как Газиз Байтасов. Алиева Айгерім 11 сынып, № 37 мектеп Жетекшісі: Алиева Г.Ш. Ұлттық рухтың қайнары – патриоттық сезім, тұғырлы тарихпен мемлекеттік рәміздер «Патриот – Отанға қызмет етуші адам, ал Отан дегеніміз, ең алды- мен, халық». Бұл кемелді пікірді данқты бабамыз, ел қорғаны Бауыр- жан Момышұлы айтқан екен: «шынымен де, Отанға қызмет ету, оны сүйіп, ардақтау Қазақстан Республикасында туған әр азаматтың ел алдындағы парызы мен азаматтығының белгісі». Қазіргі таңда біз ата-салтымызды, рухани құндылық пен сан ғасырлық тарихымызды сақтап қалған кемелді, зайырлы мемлекетпіз. Тұғыры биік тәуелсіздігімізге қол жеткізгеннен кейін,осы аз ғана жи- ырма жылдың ішінде еңсемізді тік көтеріп, мемлекеттігімізді мақтан тұтып, тарих сахнасына беделді қазақ халқын таныттық. Әрине, осындай биік дәрежеге жетіп, елдігімізді сақтап қалу, сонау заманғы ата-бабаларымыздың ақ батасының арқасы. Тарихқа көз жүгіртсек, нендей қилы заман, ауыр жылдар «Алаш» халқының үстіне қара бұлт төңдірді. Алайда, елдігімізге қол сұққан әрбір жаудың бетін қайтарған қазақ елінің биік қорғандары, қайсар азаматтары, ойшыл бабалары та- рих бетінде алтын жазумен саптаулы. Оларға осындай ауыртпалықтар
7 Сочинения школьников Астаны мен қиындықтарды жеңуге қандай күш жетек етті десек, оның бір ғана жауабы бар. Ол – ұлтымыздың берік нышаны болып саналатын патриоттық сезім. Қолдарына найза алып, ел қорғаған, жер қорғаған әр батырдың жүрегінде ұлы сезім – Отанға деген сүйіспеншілік және сол Отанға қызмет ету болды. Қазақ халқының тәуелсіздік идеясы, ұлттық бірегейлік және территориялық тұтастық секілді құндылықтары Ұлы даланың ұлы перзенттеріне айналған Абылай ханның, Тәуке ханның және Қасым ханның есімдерімен байланысты. Өйткені, біздің ел ұлтқа ұста болған хандардан, ел қорғаған батырлардан, кемелді билер- ден кенде болмаған. Осындай тұлғалар қазақ елін саяси, әлеуметтік жағынан әлеуеті шектеулі, демографиялық жағынан халқының аз болғанына қарамастан, Ресей мен Қытай секілді алпауыт көршілерінің отарлауынан сақтауға, іргелес жатқан Орта Азиялық билеушілердің басынуынан қорғауға, ата жауы жоңғарларды талқандауға баға жетпес үлес қосты. Ұлттық езгіге ұшыраған қазақ халқы, осындай алмағайып заманда өз елдігін сақтап қалды. Осындай дүбірлі тұлғалар өз дәуіріндегі ұлы жүкті қайыспай көтеріп, ел, болашақ алдыңдағы перзенттік парызын атқарып кетті. Енді осы теңдікті сақтауда біздің үлесіміз өте зор болуы тиіс. ...Елтаңба – бүкіл әлем мойындаған мемлекеттіліктің ерекше ны- шаны. “Герб” термині неміс тілінен аударғанда “мұра” немесе “енші” мағынасын білдіреді және мемлекетті айрықшалайтын белгі болып табылады. Мемлекеттік елтаңба бейнесіндегі қолданылған басты түс-алтын түсті болып табылады, ол байлықтың, әділеттіліктің және қайырымдылықтың символы екенін көрсетеді. Мемлекетіміздің келесі белгісі – Қазақстан Републикасының Әнұраны. Әнұран шумақтарында ғасырлар бойы тәуелсіздік үшін күрескен бабалар ерлігі, сол ата-бабалардан қалған асыл мұрамыз- жеріміздің кең байтақтығы, еліміз бен жеріміздің байлығы біздің ұрпақтарымыздың болашағына жарқын жол ашатыны және біздің тәуелсіздігіміздің алтын діңгегі болып табылады. Осы айтылғандарды қорытындылай келе, Қазақстан Республика- сының мемлекеттік рәміздерінен қазақ жеріндегі ертедегі халықтар символдарының тарихи сабақтастығын көре аламыз деп толық сеніммен айтуға болады. Қазір де мемлекетіміздің рәміздері әрбір мекеменің, әрбір оқу орындарында тұғырлы биігінде самғап тұр. Біздің туымыз жүрегінде патриоттық сезімі бар әр азаматтың қолында талай көрінген болатын. Бұрынғы жаугершілік заман- да батырларымыздың жеңісі болғанда сан рет аспанда қалықтаған 8 Казахстан, армия, патриотизм еңселі туымыз қазіргі болашақ жастардың қолында. Алдыңғы жылы Лондонда болған олимпиада кезінде туымыз сан рет биікке көтеріліп, әнұранымыз жүрегімізді жылытқан еді. Көптеген халықтардың ал- дында Қазақстан есімі аталып, мерейіміз асқақтаған еді. Сол кезде мемлекет еншісіне жеті алтын салған намыскер спортшылармыз елдігімізді биікке көтеріп, қуанышымызды бөліскен болатын. Бойын- да намысы, жүрегінде оты бар Қазақстандықтарымыз ел абыройын үстем етті. Әрине, біз намысты жастарымыздың сан рет биік беле- стен көрінгенін қалаймыз. Оның септігі болашақ жастардың бойына ұлттық рухты дәріптеуге зор үлес қосады. Сонымен қорыта келгенде, адам бойына патриоттық сезімнің қалыптасуына отбасы тәрбиесі, қоғам рөлі, мемлекеттік нышандар, тарих беттері, құнды шежірелер әсер етеді. Сонымен қатар, қазіргі таңда патриотизм ұғымына енетіндер – адамның туған жерін сүйіп, өз халқының тілін құрметтеуі – Отанның мүддесін қорғау,азаматтық белгіні көрсету және Отанға адалдықты сақтау болып табылады. Елінің әлеуметтік және мәдени салаларда жеткен жетістіктеріне мақтану, оның ар-намысын, еркіндігі мен тәуелсіздігін қорғау, өткен тарихын, халқының әдет-ғұрпын, салт-дәстүрін құрметтеу, Отан игілігі үшін еңбек ету. Қазіргі таңда жас ұрпақ бойында патриоттық сананы қалыптастыру үшін, іс-әрекет ұйымдастыру, тәрбие беру қажеттілігі туындап отыр.Олай болса жастарға отаншыл тәрбие беруде – өткені мен болашағын байланыстыру қажет. Иә, туған жерді шын сүйетін аза- мат болсақ, ер болсақ, ата-баба намысын ту қып желбіретіп көтерер кезең келді. Осы орайда Елбасының сөзі еріксіз еске түседі. Өзінің бір айтқан сөзінде: “Еліңнің ұлы болсаң, еліңе жаның ашыса, азаматтық намысың болса, қазақтың ұлттық жалғыз мемлекетінің нығайып, көркеюі жолында жан теріңді сығып жүріп, еңбек ет. Жердің де, елдің де иесі өзің екеніңді ұмытпа!” деген болатын. Біз ата-бабаларымыз асыл мұра ретінде, аманат ретінде қалдырған: тілімізді, дінімізді, мәдениетімізді аса бір мақтанмен, ар намыспен сақтауымыз керек. “Ел болам десең,бесігіңді түзе” деген қазақ халқы. Елдіктің жалғасы жастардың қолында. Өйткені, болашақ бүгіннен басталады. 9 Сочинения школьников Астаны Анафияева Арайлым 11 сынып, № 38 қазақ мектеп-лицейі Елге саяхат Жадырап жаз келгенде, жылда отбасымызбен елге жинала ба- стаймыз. Бұл дәстүрге айналған. Ата-анамыз елдегі тума-туыспен ара- ласып, елден алшақтап кетпей, түп тамырымызды біліп жүру үшін осы саяхатты үлкен мән бере ұйымдастырады. Біздер балалар қуана жолға шығамыз.
Әкемнің туған жері – киелі Түркістан шаһарынан 30 шақырым жер- де, Қаратаудың күнгей бетінде орналасқан Игілік, тарихта жергілікті халық «Мес-Ата» атап кеткен кішкене ауыл. Табиғаты сұлу ауыл. Бұл – менің бабаларымның мекен еткен жері. Осы мекенге жеткенше, қазақтың сұлу да көркем жерлерін тамсана да, таңғала да, қызыға да, қызғана да тамаша-лаймын. Астанадан шығып, ең алдымен жүріп өтетін жеріміз бұл – Қазақстан-ның ірі өндіріс орталығы Теміртау қаласы. Анам: «Нұрлы Нұра даласы, Міне, бүгін қарашы. Жасұландай жайнап өскен, Теміртаудай қаласы»,- деп әндетеді. Теміртау қаласында елбасымыз Н.Ә. Назарбаев еңбек жолын бастаған. Содан соң еліміздің ең ірі қалаларының бірі – Қарағандыға келіп жетеміз. Қарағанды – қазіргі таңда, Қазақстанның ірі өнеркәсіптік, экономи-калық орталығы болып саналады. ...2000 жылдық тарихы бар көне Тараз қаласына «Батыс Еуропа – Батыс Қытай» тас жолымен келіп жетеміз. Жол оқтай түзу, кең, жал- тырап жатыр. Соңғы кезде елімізде болып жатқан оң өзгерістер көз қуантады. Жолдар жөнделіп, қалалар көркейе тускені байқалады. Таразға жақындағанда менде бір ерекше толқыныс болады. Өйткені бұл менің туған қалам, кіндік қаным тамған жер. «Туған жер өзің дегенде, Жүрегім әр кез елеңдер. 10 Казахстан, армия, патриотизм Бір сезім билеп барады-ау, Жүрегім дүрсіл қағады»,- деген өлең жолдары еріксіз тіліме оралады. Әрине, X-XXI ғасырлардың сәулет өнерінің туындылары «Айша Бибі» күмбезі, Бабаджа Хатын мазарына соқпай өтпейміз. Әрі қарай қазақтың ұлы қолбасшысы Бауыржан Момышұлы, ірі қоғам қайраткері Тұрар Рысқұлов ауылдарынан өтіп, Машат асуынан асып, табиғаты керемет Түлкібас кентінен Шым қалаға жол тартамыз. Шәмшінің атақты «Арыс жағасында» әніне арқау болған Арыс өзеніне де тоқтап, аздап дамылдап алдық. Елге деген сағыныштан күннің ыстығы да, қапырығы да байқалмай, киелі, күмбезді, шығыстың шырайы Түркістанға да жеттік.14-15 ғасырдың сәулет өнерінің тамаша үлгісі-Қожа Ахмет Йассауи кесенесіне ат басын тіреп, құран бағыштаймыз. Бұл жерде қазақтың ұлы хандары, төре-сұлтандары, би-батырлары жерленген. Содан кейін: «Ауылымның түтіні қымбат маған, Қымбат маған белдері-ай күн қақтаған»,- деп Бабай-Қорған ауылына тартамыз. Таныс көшелермен жүріп отырып, үйге де жеттік. Таныс көк қақпа. Сексеннің бесіне келген әжеміз көз ілместен, ақ жаулығы желбіреп, иегі кемсеңдей, қуана бізді құшақтап айналып, толғана бастайды. Біз мәзбіз. Бір айдай демалып, үлкендерге сәлем беріп, сағынышы-мызды басып Астанаға жинала- мыз. Енді Созақ арқылы Қаратау тауларын тамашалай Шолаққорғанға қарай жол тарттық. Аубаев Әділ 8 сынып, № 38 мектеп-лицей Жетекшісі: Нұрпейісова Л.Ж.
Алыстағы атыраптан мұнарлана көз тартатын асқар таулары мен белдері, сылдырап аққан өзен-көлдері, жусаны мен изені тербеле өскен сахарадай сары даласы бар, қойнауы толған кең қазынаға толы 11 Сочинения школьников Астаны кең байтақ Қазақстан кез келген адам баласын тебірентпей қоймас. Бұл менің – Отаным! Менің Тәуелсіз Қазақстаным! Әрине, бүгінгі жас ұрпақ , біз бақыттымыз! Ата-бабаларымыз сан ғасыр арман еткен еркіндікке қол жеткізген, тәуелсіздік үшін күрескен асыр ерлеріміз бен аналарымызға мәңгілік қарыздармыз. Тәуелсіздік бізге оңайлықпен келген жоқ. Ол туралы біз тамыры тереңде жатқан тарихымыздың терең сырларынан, жалынды отты жырлардан, көз көрген жандардан естіп біліп отырмыз. Сондықтан осы ұлы аманат – Тәуелсіздікті қызғыштай қоруымыз қажет деп санаймын. Ол үшін әрбір қазақ ба- ласы өз елін, Отанын, атамекенін шекіз сүйіп, қастерлей білуі тиіс. Ал біздің халқымызда атамекенді ардақтау сезімі өте терең деп ой- лаймын. Халқымыздың басынан қандай қиын кезеңдер өткенде де ата-бабаларымыз қолынан қылышы, қынабынан найзасы түспей елімізді сыртқы жаудан қорғай білген. Өз елі үшін жанын да, барын да аямаған. Халқымыздың осы бір қасиеті жанымызға ана сүтімен тарап, ана тілімен дарып, ақ нанымен бекуі тиіс. Өйткені Отан біз үшін от- тан да ыстық. Алдағы жылдарда еліміз ең мықты елу елдің қатарына қосылмақ. Ол кезде біз де ержетіп, үлкейеміз. Сонда біздер де ағалар мен аталардың жақсы істерін жалғастырамыз. «Арыстандай айбарлы батырлардың бары игі»,-деп дана халқымыз батыр ұлдарына үкілі үміттерін артқан. Тарихқа көз жіберер болсақ, бабаларымыз соғыс болсын, көтеріліс болсын жұдырықтай жүректерімен жау оғына кеудесін төсеп, мұз жастанып, «бейбітшілік» атты ұранды алға тастап, етігімен су кешіп жүріп күресті. Көңілге қаяу саларлық нәрсе кей сужүрек, өзінен гөрі қалтасына сенген бауырла- рымыз жандарын қалқалап, бүркеніп қалуға тырысты. Оған жауап ретінде жүректерін отаншылдық сезім кернеген аяулы аруларымыз жандарын шүберекке түйіп, қолдарына кесте орнына қару алып, ер- лермен тізе қоса окопта шайқасты. Әрине мұнда шығыстың қос шына- ры Мәншүк Мәметовамен, Әлия Молдағұлованың ерен ерліктері еске түседі. Олай болса, от жүректі, көзі ашық, көкірегі ояу, еліміздің болашағы –жалынды жастар, жанын пида еткен бабаларымыздың аманаттап, мирас етіп қалдырған елін, жерін шұбарламай аман қалпында келесі ұрпақтарға табыстайық. Күніміз шуақты, халқымыз қуатты болып, көк туымыз көк аспанда мәңгілік қалықтасын! 12 Казахстан, армия, патриотизм Ахметова Амина 3 класс, школа «Мирас» Меня зовут Амина. Мне скоро будет 10 лет. Я своего прадеда не знаю. Он умер раньше, чем я родилась. Но моя бабушка всегда мне рассказывает о своем папе, который был моим прадедом. Его звали Сейсенбек Ахметов. Ему было 19 лет, когда началась война. Мой прадед воевал на Калининском фронте, под Москвой. Он был тяжело ранен. Потом он долго лечился, и его отправили назад в Алма-Ату. Он стал инвалидом, у него не было левой руки. Это все из-за войны. Не надо никогда воевать, чтобы не было детей без родителей и много инвалидов. После войны мой прадед был журналистом и писателем. И моя бабушка, его дочка, тоже писатель. Она пишет книги и истории про войну. И всегда говорит, что надо жить в мире. Я тоже хочу быть журналистом и писателем. Я стараюсь хорошо учиться. Я люблю свой город - Астана. Я люблю свою страну – Казахстан! Я не хочу войны! Балгожина Жания 11 класс, СШ № 44 Руководитель: Махамбетова К. Д.
В 2013 году народ Казахстана отметил событие огромной истори- ческой важности – 22-летие Независимости. Обретя независимость, наша страна уверенно встала на путь устойчивого развития и сози- дательных преобразований. Казахстан получил признание мирово- го сообщества, укрепляется международный авторитет страны. За короткий по историческим меркам период реализован грандиозный проект созидания новой столицы. Сегодня Астана, по идее её осно- вателя, президента Республики Казахстан Н.Назарбаева, развивается как олицетворение независимости, как столица нового Казахстана и одновременно центр Евразии.
13 Сочинения школьников Астаны По словам президента РК Н.А.Назарбаева, Астана становится «квинтэссенцией» формирующейся национальной идеи, точкой опо- ры и духовного подъёма нации. Здесь принимаются судьбоносные ре- шения, материализуются многовековые мечты народа. . . Не случайно синонимом столицы является ёмкое понятие «Елорда». В Астане ре- гулярно проводятся различные политические форумы, съезды, науч- ные конференции, культурные и спортивные мероприятия междуна- родного масштаба. Краткий экскурс в историю. Историю возникновения и развития Астаны можно посмотреть в трудах Ж.К. Касымбаева и Н.Ж. Агубаева, энциклопедиях «Акмола», «Астана», на страницах журнала «Астана» и т.д. В год объявления о переносе столицы здесь проживало всего 225 тыс.человек. Астана стала столицей Казахстана в декабре 1997 года по решению на 1 февраля 2010 года, составило 687,7 тысяч жителей, неофициально же называется численность населению около милли- она человек. Как показывают официальные статические данные, с момента переноса столицы Астана имеет постоянную позитивную динамику численности населения. За точку отсчета нами принят январь 1998 года, поскольку в декабре 1997 г. произошла передислокация респу- бликанских и государственных учреждений в Астану, что во многом и стимулировало миграции в этот город. Каковы слагаемые прироста численности населения в Астане? Ответить на этот вопрос помогут данные текущей статистики. Они, в свою очередь, свидетельствуют о факторе миграции как основном компоненте роста населения Астаны: миграция населения из сел, ма- лых, средних и крупных городов Казахстана. Отметим, что сельско-го- родская миграция как основной источник городского роста является индикатором первоначального уровня урбанизации в развивающих- ся странах. Какова этнодемографическая структура населения современной Астаны? Анализ статистических данных показывает, что чем дальше во времени, тем больше преобладает доля казахов в общей структуре проживающих в столице. На 1 января 2007 г. доля казахов в общей численности населения Астаны составила 60,2%. Русские составляют 27,6%, украинцы – 3,4%, татары – 1,9%, немцы – 1,6% от общей чис- ленности населения Астаны.
14 жүктеу/скачать 3,11 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|