1 Геодезиялық жұмыстардың түрлері мен құрамы
жүктеу/скачать 1,43 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Есеп ҥлгісі
| Графикалық әдіс барлық белгілерді ӛлшегіш-циркуль, траснпортир және сызғыш арқылы анықтайды. Бұл әдістің дәлдігі жоспар масштабы мен салынған қағаздың деформациясына байланысты. Неғұрлым масштабымыз үлкен болса, соғұрлым анықталатын сызықтық және бұрыштың шамалары дәл болады. Егер де қағаздың әсерлі деформациясы болмаса, онда D ара қашықтың ауытқу қатесі келесі формула бойынша анықталады:
mD md M (3.1) md - сызық ұзындықтың d кесіндінің қатесі, жоспардан графикалық әдіспен алыған және оның масштабтық дәлдігіне тең 0,1-0,2 мм; М – жоспардың сандық масштаб бӛлшегінің бӛлімі. Есеп ҥлгісі: Масштаб жоспары 1:500, онда алаңдағы ара қашықтың ауытқу шамасы md=0,2 мм х 500 = 0,10 м. Бірақ жобалау топографиялық жоспарларының копия данасынан жүргізілетінің ескерсек, онда графикалық дәлдік одан да тӛмен болатынын кӛреміз. Сол себептен осы әдісті аса жауапты емес, немесе кӛмекші ғимараттардың құрылысында, немесе жоспарлық дәлдігі аса маңызды емес ішкі кварталдық құрылыста қолданылады. Xa XX Ya YY(3.2) мұндағы Х және У – координаттық тордың тӛменгі бұрыштың координаталары, ал ΔХ, ΔУ - графикалық әдіспен жоспардан алынған ара қашықтық, мм. Қағаздың деформациясын ескергенде А нүктесінің координаталары: Xa X L (3.3) Ya Y YY1 мұндағы L – координаттық тордың бүйір ұзындығы. Сурет 3.2 - А нүктенің координаталарын анықтау әдістері: аграфикалық әдіс; б – аналитикалық әдіс Сол сияқты В нүктесінің координаталарын анықтауға болады Аналитикалық әдіс Жобалық нүктелердің координаталарын дирекциялық бұрыштар мен тіреулік пунктерге байланысу сызықтарының ұзындығынан анықтаймыз. Мысалы А нүктенің координаттардың орналасуы: белгілі М тіреулік пунктен, МА сызықтың β бӛлу бұрышын түзейтін α дирекциялық бұрыштан және сызықтық байланыс d ұзындықтан анықтайды. MA MN a2 b2 tg ; d a b А нүктенің координаттары келесі формула бойынша анықталады: Xa XM d Cos (3.4) YA YM d Sin В нүктенің координаттары: XB XA ABCosMN YB YA ABSinMN (3.5) Аналитикалық әдіс есептеуді қарапайым тригонометриялық формулалардың кӛмегімен масштабқа тәуелсіз жоғарғы дәлдікпен жасауға мүмкіндік береді. Графоаналитикалық әдіс (араласқан) аналитикалық және графикалық әдістерінен қосылған. Бұл жағдайда бӛлек нүктелердің координаталарын графикалық әдіспен анықтап, қалған нүктелерді В,С, D, сызықтық және бұрыштық байланыстарын аналитикалық әдіспен табады. Дәлдік жағынан бұл әдіс аналикалықтан тӛмен, бірақ бӛлу жұмыстарды қанағаттандырады. Және тәжірибеде кең таралған. 24 Графикалық әдіс барлық белгілерді ӛлшегіш-циркуль, траснпортир және сызғыш арқылы анықтайды. Бұл әдістің дәлдігі жоспар масштабы мен салынған қағаздың деформациясына байланысты. Неғұрлым масштабымыз үлкен болса, соғұрлым анықталатын сызықтық және бұрыштың шамалары дәл болады. Егер де қағаздың әсерлі деформациясы болмаса, онда D ара қашықтың ауытқу қатесі келесі формула бойынша анықталады: mD md M (3.1) md - сызық ұзындықтың d кесіндінің қатесі, жоспардан графикалық әдіспен алыған және оның масштабтық дәлдігіне тең 0,1-0,2 мм; М – жоспардың сандық масштаб бӛлшегінің бӛлімі. жүктеу/скачать 1,43 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|