Самайасты шұңқыры. Самайастылық шұңқыр (fossa infratemporalis) - бас сүйектің милық және бет бөліктерінің шекарасында, жоғарғы жақ сүйектің артында бұл шұңқырдың көлденең ені биіктігінеқарағанда көлемді болып келген, ол самайшұңқырының төмен қарай тікелей жалғасы болып саналады. Сырт жағынан ішінара төменгі жақсүйектің тармағымен бүркелген.Самай шұңқырынан сына тәрізді сүйектің үлкен қанатындағы самайастылық қырқа арқылы (crista infratemporalis) шектескен. Жоғарғы қабырғасы осы сүйектердің үлкен қанаты. Бұл шұңқырдың алдыңғы, медиалді, латеральды қабырғасы ажыратылады.
а) Алдыңғы қабырғасы: жоғарғы жақ сүйегінің самай астылық шұңқырға қараған бетіндегі жоғарғы жақтық бұдырынан (tuber maxillae);
ә) Медиальды қабырғасы: сына тәрізді сүйектің латеральды қанаттәрізді өсіндісінен;
б) Латеральды қабырғасы: бет сүйек доғасы мен төменгі жақ сүйек тармағынан құралған.
Мұнда медиалды және латералды қанаттық бұлшықеттер, шелмай, қан тамырлар және жүйкелер орналасқан. Бұл шұңқыр (fissura orbitalis inferior) арқылы көзұясымен және (fissura pterygomaxillaris) арқылы қанат-тандай шұңқырына ұласады.
33 сұрақ. Бассүйек шұңқырлары. Олардың шекаралары, құрамы. Жауап: Бассүйек негізінің ішкі бетін (Basis cranii interna) горизонталды немесе сагиталды аралап кескеннен кейін көре аламыз. Ол 3 шұңқырға бөлінеді: алдыңғысы мен ортаңғысы үлкен мида, артқысы мишықта орналасады.
1.Бас сүйектің алдыңғы шұңқыры(fossa cranii anterior) –маңдай сүйегінің көзұялық бөлігі. Торлы сүйектің торлы табақшасы мен сынатәрізді сүйектің кіші қанатынан түзілген. Алдыңғы шұңқырда ми сыңарының маңдайлық үлесі орналасқан. Бұл шұңқыр саусақтық батыңқылары және милық төмпешіктері бар маңдай сүйектің көз ұя бөліктерімен және торлы сүйектің тесіктелген табақшасының тесіктері арқылы мұрын қуысымен байланысқан. Тесіктелген табақшаның ортасында әтеш қырқасы (crista galli), алдында соқыр тесік (foramen ceccum) және маңдайлық қырқа (crista frontalis) орналасқан. Бұл шұңқыр көру өзегі арқылы көз ұямен байланысады. Көру өзектерінің тесіктері қиылысатын жүлге (sulcus prehiasmatis) арқылы байланысады.
