1 зертханалық-ТӘжірибелік сабақтарды өткізуге арналған жалпы нұСҚаулар
жүктеу/скачать 1,58 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1 зертханалық жұмыс. Гольц тәжірибесі
- 2 Зертханалық жүмыс. Ашнер-Данини рефлексі
8.5 Жүрек рефлекстеріЖүрекке тигізетін рефлекторлы әсер әр түрлі болады. Сыртқы әсерлер, олар күшею мен әлсіреуде көрінуі мүмкін, ал кейде жүрек әрекетінің уақытылы тоқтау кезінде көрінуі мүмкін. Ішкі мүшелердің жүйке аяқтауларының қозуы кезінде жүрек рефлекстердің көп саны белгілі. Мысал ретінде жүрек әрекетін кезеген жүйке тонусының жоғарылауы тоқтатататын (Гольц рефлексі) көк еттің жүйке аяқтауларының қозуымен тәжірибе бола алады, Жүрек қызметіне әр түрлі ішкі және сыртқы тітіркендіргіштер өз әсерін тигізеді. Экстеро немесе интерорецепторлардың жүрек жұмысына әсері рефлекторлы түрде (вегетативтік орталықтың тонусының өзгеруі арқылы) жүзеге асады (сурет). Жүрек жұмысына ішкі мүшелердің рефлекторлық әсерін Гольц, Ашнер-Данини тәжірибелерінен және Герингтің қан тамырлардағы тәжірибесінен байқауға болады. Дайындалуға арналған сұрақтар 1. Қандай жүрек рефлекстерін білесіз? 2. Гольц тәжірибесінде жүрек қызметінің өзгеру механизмі қалай түсіндіріледі? 3. Ашнера-Данини тәжірибесінде жүрек қызметінің өзгеру механизмі қалай түсіндіріледі? Сабақтың мақсаты: жүрек қызметі мен қан қысымына рефлекторлық әсер етуді зерттеу. Жұмысқа қажетті құрал-жабдықтар: союға арналған хирургиялық жинақ, бақаны бекітуге арналған тақтайша, мақта, бақа. 1 зертханалық жұмыс. Гольц тәжірибесіЖұмыстын барысы: бақаның жақ сүйегін көз үсті маңынан кесіп тастау арқылы бас миын алып тастайды, онда тек сопақша ми бөлігі қалады. Бақаның ішін жоғары қаратып тақтайшаға бекітеді, кеудесін аздап тіліп, жүрегін жалаңаштайды. Қанды мақта тампонмен тоқтатады да, жүректің бір минуттағы жиырылуын санайды. Сонан соң пинцетпен құрсақ қабырғасын ақырындап соғып, жүрек жиырылуының жиілігін санайды. Тәжірибенің соңында нәтижесін жазып, рефлекторлық доғаның тұйықталу орыны арқылы қорытынды шығару. 2 Зертханалық жүмыс. Ашнер-Данини рефлексіЖұмыстын барысы: тексерілетін студенттің білек артериясынан тамыр соғуын тауып, 1 минуттағы соғуын санайды. Соңан соң эксперимент жүргізуші тексерілушінің басын екі жақ шетінен қолымен ұстап, одан көзін жұмуын сұрайды да, оның көз алмасын бас бармақтарымен 5-8 секунд батыра басып тұрып, басуды жылдам тоқтата қояды. Соңан соң тамыр соғуын санап, алдыңдағы санмен салыстырады. Шығармашылық тапсырмалар: Тәжірибенің нәтижесін жазып, Ашнер-Данини рефлексінің рефлекторлық доғасы туралы қорытынды жасау керек. Студенттердің өздік жұмысы (СӨЖ ) тақырыптары 1) жұлыны бұзылған бақада Гольц тәжірибесін қоюға бола ма; 2) көк еттің қозуы кезіндегі жиырылу ырғағының тежелуі тіпті жүрек әрекетінің тоқталуы, кезеген жүйке тонусының жоғарылауымен шартталғандығын қалай дәлелдеуге болады; 3) Гольц рефлексінің рефлекторлы доғасның жолы қандай. жүктеу/скачать 1,58 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|