2. Тіс тазалаудың әдістерін атаңыз


Тіс тазалау түрлері: жеке, бақылау және кәсіби әдістеріне түсініктеме



бет28/29
Дата02.06.2023
өлшемі84,77 Kb.
#98392
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   29
38.Тіс тазалау түрлері: жеке, бақылау және кәсіби әдістеріне түсініктеме
Ауыз қуысының жеке гигиеналық күтімін жүзеге асыру үшін көптеген құралдар
қолданылады. Қазіргі кездегі технологиялар,бұрын пайдаланған құралдарға қарағанда,
жаңа, анағұрлым тиімді ауыз қуысыныңгигиеналық күтіміне арналған құралдар
дайындауға мүмкіндік береді.
жүргізеді.Ауыз қуысы гигиенасы:Жеке Кәсіби болып бөлінеді.
Ауыз қуысының жеке гигиенасының
құрал заттары:Негізгі заттар:- тіс щеткалары;- тіс сықпалары.
Қосымша заттар:- тіс тазартқыштар;- тіс жіптері (флосстар);- тіс стимуляторлары;- ершиктер;
- ирригаторлар;- тілге арналған щеткалар;- электрлік тіс щеткалары;- сұйық заттар.
Тіс және қызыл иек беткейінен тіс қағын механикалық жою тіс щеткасының көмегімен жүргізіледі. Тіс щеткасын қажетіне сай қолдана отырып, максимальды эффектілі мақсатпен ойдағы нәтижеге жету үшін щетканы таңдағанда өлшеміне,формасына, стоматологиялық және гигиеналық дәрежесіне көңіл бөлген жөн. Көп жылдар бойы табиғиталшықтардан құралған тіс щеткалары
қолданылып келді, тек соңғы жылдары синтетикалық талшықтан (нейлон,сетрон, перлон, дерлон, полиуретанжәне т.б) жасалған тіс щеткалары жиі кездеседі.

Стандартты(гигиеналық) – тісті әдеттегідей күнделікті тазарту үшін қолданылады.Профилактикалық (пародонтологиялық) –ретромолярлық аймақ сияқты қиын тазартылатын жерлерді тіс қақтарынан және ас қалдықтарынан тиімді тазартуға мүмкіндік береді. Оларға қылы көп деңгейлі, қылында күш салатын шығыңқысыбар, қылының ортасы тереңдетілген, қылында микротекстурасы бар щеткалар жатады.арнайы – ортодонтияда пайдалануға арналған.Тіс щеткасының негізгі қызметінің бөлігі басы болып табылады.


Ертеде көбіне үлкен басты тіс щеткалары жиі қолданылған, алқазір кіші басты щеткалармен тісті жуу дұрыс деп есептелінеді,өйткені олар ауыз қуысында оңай қозғалып, ауыз қуысының алшақ
бөлімдерін сапалы тазартады. Талшықтардың түйіндерінің арасындағы ең оптимальді ара қашықтық – 2,2 – 2,5 мм.Параллельді түйіндерді отырғызу ең ыңғайлы, әрі қарапайымболып саналады. Шетелде қолданылатын жұпты бағыттағытүйінді отырғызу (V – бейнелі) параллельді отырғызудан еш артықшылыққа ие емес.
Ауыз қуыстың кәсіби гигиенасы Тіс қақтарын тазалауға бағытталған шаралар жиынтығы.Міндетті түрде қолданатын шаралар:Қарап тексеру және диагностика;
Тіс қақтарын тазалау;Тіс беттерін жылтырыту;Ауыз қуысының гигиенасына үйрету,
гигиеналық құралдар мен заттардытаңдау.
Тіс қақтарын тазалау әдістері:механикалық,физичекалық
Химиялық,физика-химиялық

Механикалық әдіс:скалер, кюретка, экскаватор аспаптарды


қолдана отырып т/қ тазалау қажет.
Кюреткалардың құрылысы:
• сабы: аспапты ұстау үшін
• Функциональді бөлігі:сабы мен жұмыс бөлігін байланыстырады.
• Жұмыс бөлігі:негізгі өызметті атқаратын бөлік.

Тіс бетін жылтыраты және жұмсақ тіс қақтарын тазалау


Арнайы жылтырататын пасталар қолданады;
Жұмсақ тіс қақтарын тазалауға арнайыпасталар бар;
Стоматологиялық циркулярлы щетка,наконечник
Химиялық тазалау әдіс
Тіс тастарды ерітуге арналған химиялық заттар (қышқылдар,
сілтілі ерітінділер);Мақта анжымен ерітіндіні тіс бетіне бірнеше секундқа қалтырып;
• Тісті сумен шаю;Еріген тіс тастарды аспаптармен тазалау;
Тіс бетін жылтырату.
Физика-химиялық әдістер:Ультра дыбысты скейлер;Озон-ауа қоспа Айрфлоу;Пьезон аппаратын
қолдану және т.б.
39..Хейлит ауруының жалпы сипаттамасы.Клиникасы.Этиологиясы.Емі.
•Еріннің қабынуы- хейлит –жиі кездесетін және қатерсіз ауруларға жатады. Қабыну тек ерін аймағында орналасуы мүмкін, кейде басқа тері аурулары және ауыздың кілегейлі қабығының жарақаттары кезінде қабынуға шалдығуы мүмкін.
•Этиологиясы
•Еріндердегі Хейлит полиэтиологиялық сипатқа ие аурулар санатына жатады, яғни бірнеше факторлар бірден оның қалыптасуына ықпал етуі мүмкін.
•Хейлиттің себептері:
•химиялық заттардың әсерінен әртүрлі ынталандыруларға еріннің сезімталдығының жоғарылауы;
•сілекей бездерінің құрылымының бұзылуы;
•дерматит немесе экземаның болуы;
•В дәрумендерінің жеткіліксіз немесе жоғары мөлшері;
• көп мөлшерде майлы және ащы тағамдарды, сондай-ақ қышқыл және ыстық тағамдарды тұтынудан тұратын иррационалды тамақтану;
•қолайсыз экологиялық жағдайда;
•эндокриндік жүйенің жұмыс істеуінің бұзылуы немесе туа біткен немесе жүре пайда болған сипаттағы иммун тапшылығы жағдайында;
•онкологиялық ісіктерді емдеуден өту;
•жүйке жүйесі немесе ас қорыту органдары тарапынан патологиялардың асқынуларының дамуы.
•Метеорогиялық хейлит-ауа-райы әсерінен қабынуы. Көбінесе күн сәулесімен қатар ауа-райының басқа құбылыстары әсерінен дамиды. Клиникалық берлгілері актиндік қабынуға ұқсас. Ерін құрғап кеуіп тырысып қабыршақтанып тұрады кейде қызып күйіп шаншып мазалайды. Көріп тексергенде ерін жиегі қызарғап инфильтраттанғаны байқалады беті ұсақ қабыршақтармен жабылған кейде ісініп домбыған қызару ұлғайып ұсақ көпіршік бөрткендер шығуы мүмкін.
•Актиндік хейлит күн сәулесі әсерінен қабынуы. Күн сәулелеріне жоғары сезімталдығы бар – жастағы ер адамдар арасында кездеседі. Көбінесі үльтракүлгін сәулелерәсерінен дамиды және екі түрде кездеседі. Құрғақ түрінде ерін ысып құрғайды кейде шаншып сыздап ауырады. Ерін жиегінде ұсақ қабыршақтар пайда болып аздаған қызару белгісі байқалады. Жалқықты түрінде ерін қышып қызып мазалайды аздап ісініп қабықшалармен жабылып эрозияланады. Кейде ұсақ көпіршік бөрткендер шығуы мүмкін. Ауру көбінесе көктем жаз айларында қозып күз-қыс кезде басылады
Гландулярлық қабынуыКіші сілекей бездерінің және оларды қоршап турған тіндердің қабынуы, астыңғы еріннің аномалиясы. Гетеротопия – Клейна зонасында бездердің орналасуы, қалыпты жағдайда ол жерде бездер жоқ.Гипертрофия – бездрдің саны және шамадан тыс ұлғаюы.Гиперсаливация. Ер адамдар екі есе жиі ауырады 40-50 жаста. Екі түрі бар:
-біріншілік – өз бетімен тәуелсіз дамиды.
-екіншілік – еріннің басқа аурулармен жарақаттануы кезінде дамиды ( қызыл волчанка, қызыл жалпақ теміреткі).
Тіс тастары, тісжегі, пародонт аурулары сырқаттың дамуына жағдай туғызады.
Макрохейлит клиникасы-көпшілік жағдайда ерін қышып немесе сыздап ауыруы мүмкін, кейде ешқандай сзім болмай, тек ыңғайсыздық, еріннің үлкеюі, осыдан косметикалық жетіспеушілік мазалауы мүмкін. Қарап тексергенде еріннің көлемі үлкейіп, аздап сыртқа айналған, ерін жиегі мен кілігейлі қабығы жылтырайды. Сипап тексергенде консистенциясы тығыздау, бірақ ауырмайды.
•ЕМІ
• Гландулярлі.
•Қабынуға қарсы терапия - 2% йодтың спирт ерітіндісі, бальзам Возрождение, синтомицин эмульсиясы , құрамында кортикостероид бар қойыртпақтар.
•Прогноз – хирургиялық ем.
Лазерлі немесе электрокоагуляция сілекей бездердің: бірнеше сеанс. Ұзілісі - 7-14 күн.
• Эксфолиативті түрі.
• Құрамында кортикостероид бар қойыртпақтар 0,5% - преднизолон, 1% - гидрокортизон , 1% сангвинитрин немесе лотенурин эмульсиясы..
• Қабыну үрдісін жою және қабыршақтарды алу: 1% резорцин немесе Буров ерітіндісі бастыру керек .
• Ішке: поливитаминдер. Десенсибилизациялық терапия, бром препараттар.
Экзематозді. Экземаны емдеу қағидалары: тітіркендіргіштерді жою, құрамында кортикостероид бар қойырпақтар қолдану, және ішке: преднизолон 10-20 мг./күн 2-4 апта.
Буров ерітіндісімен басу, немесе риванолмен, декаметоксин қойыртпағы.
Гипозоль- облепиха майы құрамынада бар , метилурацил,
Дерматоп – қышуға, аллергияға қарсы препарат.
Антигистаминдік препараттар,
Жалпы терапия: витаминдер А,Е,С және В тобы (В1, В2, В6, В12, нейромультивит), витамин Р. УФО, ИГНЛ, БИОПТРОН, ОЗОНОТЕРАПИЯ.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   29




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет