лау о қытушының жауапты міндеті.
дамуына үлес қоса алады.
АҚТӨБЕ ҚАЛАСЫ
қалайда білуге тиісті.
ол соғұрлым кішкентай болып көрінеді.
екте бір нүктеге тоғысып тынады.
суретшісі Брунемески.
сұраймын. (балалардың жауабы)
алманы аламыз.
же бойынша орналастыру керекпіз.
Қалай саламыз? – деп сұраймын. (жеке
лады.
пайтын сызықтар.
Бөлме ішінің суретін талқылау.
көрсету.
көруге болады.
V. Практикалық жұмыс.
кезеңдерін көрсету.
тәсілдерін көрсетіп отыру.
VI. Жаңа сабақты бекіту.
қойып, көзінің байлауын шешеміз.
перспективалық бейнелеу талап етіледі.
VІІI. Бағалау.
әшекейлеп келу.
31 наурыз 2016 жыл
19
АШЫҚ САБАҚ
ОТКРЫТЫЕ УРОКИ
Музыка
Сабақтың мақсаты: Оқушыларға сәулет
құрылыс жүйелерімен сәндік қолданбалы
өнердің дамуы туралы жан – жақты түсінік беру.
а) Оқушыларға саулет өнері туралы мағул-
мат беру;
ә) Ғимарат жобасын жасауға интернетті қол-
дана білу, оқушыларды шыгармашылыққа ба-
улу.
б) Өз Отанын сүюге, тарихи ескерткіштерді
қадірлей білуге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жер шарын айнала ұшу ар-
қылы әлемге саяхат сабағы.
Көрнекілігі: Тақтаға әлемдік ғимараттар са-
улеттері, карта схема фотосуреттері, карточ-
калар.
Керекті оқу-құралдар: Сурет дәптері,
қарындаш, өшіргіш.
1) Ұйымдастыру бөлімі:
2) Сабақтың барысы:
Балалар бүгінгі сабағымыздың тақырыбы
«Сәулет өнері» сабағымыздың мақсаты сіздер-
ге жалпы сәулет өнері туралы мағлұмат беру-
, оның түрлерімен туындыларымен таныстыру.
Қазақстан сәулет өнері қалыптасуының тари-
хын түсіндіріп, бүгінгі сабақ саяхат түрінде
өтетінін хабарлау.
-Балалар, саяхатқа шыққанды ұнатамыз ба?
Олай болса, кішкентай Білгішбекбен бірге сая-
хатқа шығайық. (карта-схема) Мынау біздің
мектебіміз. (Қаладағы ғимараттарды атап
көрсету)
Қай елге, қай қалаға барсақ та, біз ғажайып
әдемі сұлулығымен көз тартатьн ғимараттар,
сарайлар, мешіттер, тұрғын үйлер, өнер кәсіп
кешендер көріп жүреміз. Бірақ осы өнер түрін
қалай атайтынын біле бермейміз. Бұндай сұлу-
лық сырын бойына сіңірген өнер туындысын
«Сәулет өнері» немесе «Архитектура»
«Агсһіtесtuге» Архитектура деген тек ғимарат-
тар мен құрылыс салу емес, сонымен бірге
адам баласының өмір суру тіршілігіне қажет
кеңістікпен ортаны тиімді, пайдалы етіп ұйым-
дастыру. Сәулет өнері асқан шеберлікті қажет
етеді. Рим архитекторы Витрувийдің айтуын-
ша, сәулеттік шығармаларда бұлжытбай орын-
далатын үш қасиет болу керек.
Олар:
а) беріктік-инженерлік есеп;
б) қолайлылық-тұрмыс жағын білуге байла-
нысты;
в) әдемілік- талант талғамға байланысты.
Сәулет өнері техника, ғылым және өнермен
тығыз байланысты. Казіргі заманда адамдар
сәулетті де салтанатты өмір сүргілері келеді.
Сондықтан сәулет өнері де адамдардың талға-
мына қарай дамып отырады. Сіздер білесіз-
дер, бүгінгі күні сәулет өнері техникалық жаб-
дықтармен тығыз байланысты. Бүл яғни элек-
троника, эскалатор мен лифттер, санитарлық
техника бұйымдары, ауа тартқыш тетіктер т.б.
әдемілік шарттарын ұштастыру үшін саулет-
шіге ой керек. Адам баласы көне заманнан ба-
стап құрылыспен айналысқан олар үйді қамы-
стан, балшықтан, ағаштан, тал шыбықтардан
салған. Тіпті су айдынында да үй түрғызып
үйренген. Ғасырдан ғасырға мұра болып кел-
ген сәулет өнері туындылары архитектуралық
ескерткіштер қатарына жатады. Ондай ескер-
ткіштер өз дәуірінің құрылыс салу тәсілінің
белгілі бір үлгісімен салынған.
Осымен оқушылар әлемдегі небір қызықты,
таңқаларлық ғимараттарды да көріп, өз жоба-
ларын жасауға кіріседі «көреміз, білеміз, таң-
даймыз және орындаймыз»
Жұмыс дәптеріндегі сурет салу жұмыста-
рын қайталап сала отырып жоба салуға
кірісеміз.
Оқушылар өз бетімен жұмыс істеуге кіріседі.
Жанға жайлы күй әуенін қосып, интерактивті
тақтадан сәулет өнерінің жобасы ауысып көрініп
түрады.
Қорытынды: оқушылардың жұмысын тал-
дап, жинақтау сұрақ қою арқылы жаңа тақы-
рыпты қортындылау.
1. Мавзолей- монументтік бейттердің аты.
2. Медресе - мұсылмандардың ең жоғарғы
мектебі
3. Мешіт - мұсылмандардың діни ғимараты.
4. Мұнара -көк аспанмен таласқан цилиндр
тәріздес конструкциялық құрылыс.
5. Мозайка -түрлі -түсті ұсақ тастардан, бо-
ялған әйнектерден, құрастырылған сурет өрнек.
Үйге тапсырма: Жобалық суретті аяқтап
келу.
АҚТӨБЕ ҚАЛАСЫ
Сабақтың мақсаты: оқушыларға сымбат
жанры жайында түсінік беру; оларды сымбат салу
әдісімен, орындалу кезеңдерімен таныстыру; шы-
найы бейненің ұқсастығын көре отырып, бет
мүшелерінің (көз, құлақ, мұрын) салыстырмалы
көлемін жеткізе білу дағдыларын дамыту;
балаларды достық қарым-қатынастарға, ұқып-
тылыққа, тиянақтылыққа тәрбиелеу, сұлулыққа
баулу.
Мұғалімнің сабаққа көрнекі құралдары:
оқушылардың үздік орындаған жұмыс үлгілері,
сызба нұсқа суреті, Ә.Қастеевтің «Амангелді»
сымбаты, В.Тропининнің «Балам Арсенийдің сым-
баты» шығармалары.
Оқушылардың сабаққа қажетті құрал –жаб-
дықтары: қатты қатырма қағаз, қатты қағаз, жай
қарындаш, өшіргіш, қосымша материалдар (түрлі-
түсті тоқыма жіптер), жүн, желім қарындаш, мата,
дайын қалыптар, ақ қағаз, қылқаламдар, жыл-
тыр желім, қол сүртетін орамал.
Сабақтың барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңін өткізу.
2. Жаңа сабақты түсіндіру.
Балалар, бүгінгі композиция сабағымыздың
тақырыбы «Досымның көңілді сымбаты». Алды-
мен сымбат деген не, оның түрлері туралы қысқа-
ша мәлімет алайық. Сымбат дегеніміз адамның
бейнесін, мінез-құлқын, көңіл –күйінің көрінісін бе-
ретін туынды немесе сурет. Сымбаттың түрлері –
топтық, салтанатты, төлсымбат болып келеді. Топ-
тық сымбатта бірнеше адамның бейнесі беріледі.
Салтанатты сымбат адамды салтанатты, әдемі
киімммен бейнелейді. Төлсымбат деп суретші өз-
өзінің суретін салған туындыны айтады.
Біз бүгін досымыздың көңілді сымбатын жа-
саймыз. Балалар, өз достарыңыздың бет –бей-
несін көз алдарымызға елестетеміз –бас пішінін,
көзін, мұрынын, құлағын, шашын, ернін.
Енді біз де сымбат салуды үйренеміз. Балалар,
сымбатты жасағанда адамның басынан бастап
салады. Адамның басы сопақша, жұмыртқа тәрізді
болып келеді. Алдымен мұқият тыңдап алыңыз.
Адамның басы симметриялы, сондықтан оң жақ
бөлігін сала отырып, сол жағымен салыстыру ке-
рек. Екі жақ тең болуы керек. Содан кейін басты
үш бөлікке бөлеміз. Құлақ қас пен мұрынның
төменгі бөлігінің арасында орналасады. Жоғары
бөлігінде маңдай, ортада көз бен мұрын, төмен-
де ауыз бен иек орналасады.
Шаштың да көлемі мен пішіні болады (қысқа,
ұзын, қалың, сирек).
Балалар, сымбатта адамның көңіл күйі бет
қимылдары арқылы беріледі. Егер де күліп тұрған
адам болса көзі қысыңқы,езуі жазыңқы болады.
Ашулы адамның қасы жақындасқан болады.
Қазір біз демалыс жасайық, жұмбақтар шешіп,
шамалы сергиік.
Жұмбақтар тыңдаңыз: 1) Басында қара тау-
дың қап-қара шөп,
Атаймыз тау демесек әлдене деп,
Ағарып ақырында кете ме екен
Ол таудың әлі шөбі тұрғанда көп.(Бас пен шаш)
2)Күндіз шайқасады
Түнде айқасады (Кірпік)
3) «Ти» десем тимейді,
«Тиме» десем тиеді (Ерін)
4) Сөз ұққыш –
Қос тұтқыш (Құлақ)
5) Мөлдіреп екі көл жатыр,
Ортада дөңес бел жатыр (Мұрын бен көз)
Жарайсыңдар, балалар. Енді тәжірибелік жұмы-
сымызды бастамас бұрын жаңа тақырыбымызды
бекітіп жіберейік.
Сұрақ: Сымбат дегеніміз не? ( Оқушының жау-
абы)
Сымбаттың қандай түрлері бар екен?
Адамның басы неге ұқсас болып келеді?
Адамның басын неше бөлікке бөлу керек?
Жоғары бөлікте нені орналастырамыз?
Орта бөлікте нені орналастырамыз?
Төменгі бөлікте нені орналастырамыз?
Жақсы балалар, енді осы алған білімдерімізді
тәжірибеде орындап үйренейік, досымыздың
көңілді сымбатын жасаймыз. Бүгінгі міндетіміз ал-
дымыздағы дайын қалыпта адамның бетін, нақты
айтқанда достың көңілді сымбатын кезең бойын-
ша жасаймыз. Оны қосымша материалдармен то-
лықтырамыз. Жұмысты кезеңмен, ұқыпты жасай-
мыз және соңына дейін жеткіземіз.
3. Тәжірибелік жұмыс. Балалардың жұмыс
орындау тәртібін қарап, қателерін түзетемін, ке-
ңес беремін.
4. Сабақты қорытындылау.
Балалар, осымен біз бүгін сабағымызда досы-
мыздың көңілді сымбатын жасадық. Жұмыстары-
мызды қойып, шағын көрме ұйымдастырайық.
(оқушылар кімнің сымбатын жасағанын және оны
қалай бейнелегені туралы айтып береді). Жұмыс-
тарды бағалау, алғыс айту. Қоштасу.
АҚТӨБЕ ҚАЛАСЫ
Толсынай КАРИМСАКОВА,
Балалар және жасөспірімдер
шығармашылық үйінің қосымша білім беру
педагогі
Елбасымыз Н.Ә. Назарбаев «Қазіргі заманғы
қазақстандық үшін үш тілді білу – әркімнің дер-
бес табыстылығының міндетті шарты. Сондық-
тан 2020 жылға қарай ағылшын тілін білетін
тұрғындар саны кемінде 20 пайызды құрауы тиіс»
екендігін баса айтып өткен еді.
Бүгінгі таңда әлемдік білім беру саласындағы
басты проблема бұл – нені оқыту емес, қалай
оқыту деген мәселе болып отыр. Бұл мұғалім-
дерге үлкен жауапкершілік жүктейді. Қазіргі за-
ман талабына сай мұғалім үлкен дайындықпен,
жаңаша әдіс-тәсілдермен, түрлі тапсырмалармен
ізденіс үстінде сабақты түрлендіріп отыруы қажет.
Шет тілін оқыту процессінде АКТ технология-
ларын қолдану сабақты қызықты жолмен өткізу-
ге көмектеседі. Бұл динамика оқушының бар ойын
өзіне бағыттайды, сонымен қатар, оқу процессі-
нде оқушының белсенділігі оянады. Нәтижесін-
де, оқушы ақпаратты оңай әрі тез қабылдайды
және оқушының ынтасы мен қызығушылығы жо-
ғарылайды.
Елімізде білім беру саласында жаңа ақпарат-
тық технологияларды қолдану басты мақсат
болып отыр. Ол тек қана техникалық құрал емес,
сонымен қатар білім беру жүйесіндегі сабақ бе-
рудің жаңаша әдісі.
Шет тілін меңгеру әр білімді адамның, оған
қойылған қоғам талаптарына сәйкес, қажеттіліг-
іне айналды. Қарым - қатынас жасау құзы-
реттілігін қалыпастыру шет тілін оқытудың негізгі
мақсаты болып табылады. Бүгінгі күні бұл – өзекті
мәселе. Табысты қарым-қатынас жасау үшін,
оқушы, мынадай, жағдайларда диалог жасауды
үйренуі тиіс: ресми және ресми емес қарым- қаты-
нас жасау, өзі туралы әңгімелеу, тілдік этикетті
сақтай отырып, о қыған немесе тыңдаған
мәтініндегі тақырыптарды талдауға қатысу, қор-
шаған ортасы туралы, отбасы, елі туралы әңгіме-
леу. Бұл мақсатқа оқыту барысында қазіргі жаңа
технологиялардың көмегінсіз жету мүмкін емес.
Мұғалімнің басты міндеті – бар амал, тәсілдерді
қолдана отырып, шет тілі сабағында қарым-қаты-
насты дамыту үшін әр түрлі жағдаяттарды ұйым-
дастыру, ойлап шығару. Сол жаңа технология-
лардың бірі – сабақта бейнежазба (видео)қол-
дану. Бейнежазба сабақ барысында оқушылар-
дың белсенділігін арттырады, көрген материалы
бойынша өз ойын, пікірін айтуға көмектеседі. Сон-
дықтан, оқушыларда шет тілінде сөйлеу дағды-
сы қалыптасады. Ол үшін, оқушылардың білім
АҒЫЛШЫН ТІЛІ САБАҚТАРЫНДА
БЕЙНЕЖАЗБАЛАРДЫ ҚОЛДАНУДЫҢ ТИІМДІЛІГІ
деңгейіне сәйкес бейнематериал таңдалуы тиіс.
Сабақта бейнежазба қолдану – оқушылардың
әр түрлі психологиялық белсенділіктерін, әсіре-
се, ынтасын арттыруға және есте сақтау қабі-
леттерінің дамуына ықпал етеді. Бейнежазбаның
мазмұнын түсіну үшін, оқушыларға көп еңбекте-
ну керек. Сонымен бірге, бейнежазба тілдік қыз-
меттің төрт бірдей түріне – оқуға, сөйлеуге, тың-
дауға, жазуға үйретеді, тілдік қабілеттерін қалып-
тастыруға көмектеседі. Бейнежазбалардың
түрлеріне: түп нұсқалық жазбалар, көркемфиль-
мдер, мультфильмдер, деректі фильмдер, жа-
ңалықтар, т.б. жатады.
Осы фильм бойынша грамматиканы, тыңдап
түсінуді, сөйлеуді, жазуды үйренуге болады. Со-
нымен бірге, бейнефильм көре отырып, оқушы-
лар оқытылатын тіл елінің салт- дәстүрлері,
мәдениеті туралы көп мағлұмат ала алады.
Фильммен жұмыс істеу үш кезеңнен тұрады:
1. фильмді көруге дейінгі жаттығулар;
2. фильм көру кезіндегі жаттығулар;
3. фильм көріп болғаннан кейінгі жаттығулар;
Фильмді көруге дейін оқушыларды тапсырма-
ны мүлтіксіз орындауға дайындау керек. Фильм
тақырыбы сабақ тақырыбына сәйкес келу керек.
Алдын-ала, мәліметтерді оқыту және осы тақы-
рыптағы мәселелерді көтеру керек. Екінші ке-
зеңнің мақсаты: оқушылардың фильм мазмұнын
түсінуі. Бұл кезеңде мынадай жаттығулар жа-
сауға болады:
1. фильмді тоқтатып, сұрақ қою;
2. фильмнің бір бөлігін дыбыссыз көру, өз ойын
айту;
3. фильмді көре отырып, берілген қағаздағы
мәтіннің бос орындарын лексикамен толықтыру,
сұрақтарға жауап беру, сөйлемді толықтыру,
етістікті қажетті шаққа қою, т.б.
Үшінші кезеңде фильмнің мазмұнын негізге ала
отырып, рөлдік ойындар, жоба дайындауға бо-
лады.
Сонымен бірге шет тілін оқытуда қолданыла-
тын амалдардың бірі – өлеңмен, бейнеклиппен
жүмыс істеу. Өлеңді, бейнеклипті қолдану да шет
тілін оқытуға көп көмегін тигізеді. Өлеңді пайда-
лана отырып, оқушының фонетикалық, лексика-
лық, грамматикалық дағдыларын қалыптасты-
руға болады. Өлең оқушылардың эстетикалық
тәрбиесінің міндеттерін іске асыруға, олардың
шығармашылық қабілеттерін ашуға көмектеседі.
Шет тілі сабағында музыканы қолданғанда то-
пқа жағымды психологиялық климат орын ала-
ды, тілдік ойлану қабілеттері, оқушылардың бел-
сенділігі артады.
АҚТӨБЕ ҚАЛАСЫ
ДОСЫМНЫҢ КӨҢІЛДІ СЫМБАТЫ
СӘУЛЕТ ӨНЕРІ
Айнаш ХАЙРУЛЛИНА,
Темір ауданы Ақсай ауылы
Н.Байғанин атындағы мектеп-балабақ-
шасының бейнелеу пәнінің мұғалімі
Оқу-тәрбиелік мақсаттар мен міндеттер:
хохлома нақышымен таныстыру,пішіні күрделі
заттарды бейнелеудегі графикалық біліктердің
дамуына ықпалету; бейнелеу өнерін еңбек және
дүниетану сабақтарымен байланыстыру; қор-
шаған шындық пен өнерге стетикалық қарым-
қатынастың қалыптасуына ықпал ету; эстети-
калық танымын тереңдету.
Сабаққа қажетті материалдар:
Мұғалім үшін: хохлома нақышымен безен-
дірілген заттар , «Хохлома нақышы» , «Құс
суретін салу кестелері», интерактивті тақта.
Оқушылар үшін: А4, жай қарындаш-
тар,өшіргіш, гуашь,қылқалам, су құюға арнал-
ған кішкене ыдыс.
Сабақтың барысы:
І.Ұйымдастыру кезеңі.
ІІ. Психологиялық дайындық.
ІІІ. Жұмбақ:1.Шарлап келіп даланы,
Үйіме үйін салады. ( қарлығаш)
2.Қайталап атымды,
Ән салып аламын.
3.Орманда жоғары,
Кез-келген ұяға,
Ағашқа қонады.
Жұмыртқа саламын. (көкек)
Тұмсығын балта етіп,
Тоқ-тоқ-тоқ соғады. ( тоқылдақ )
4. Тал басында ағаш үй,
5. Күндіз тіпті ұшпайды,
Терезесі тамаша үй.
Түнде тышқан ұстайды,
Соны мекен етеді,
Көзі шамға ұқсайды. ( жарқанат )
Қыста алысқа кетеді. ( қараторғай )
ІV. «Мына құстарды білесің бе?»
Оқушыларға құстардың суретін көрсетіп,
қандай құс екенін сұрау.
( Бірқазан, пингвин, жапалақ)
Достарыңызбен бөлісу: