Айналымнантыс активтердің негізгі түрлері:
Негізгі құралдар және күрделі салымдар.
Материалдық емес активтер.
Ұзақ мерзімді қаржы салымдары.
Айналым активтеріне:
Материалдық қорлар (шикізат, дайын өнім, тауарлар).
Дебиторлық берешек.
Қысқа мерзімді қаржы салымдары.
Ақша және оның баламалары.
Кәсіпорын қызметінің тиімділігін сипаттайтын көрсеткіштер
Рентабельділіктің барлық көрсеткіштерін есептеу негізінде пайданың әртүрлі түрлерінің басқа санаттармен: активтермен, түсімдермен, ақша ағындарымен арақатынасы жатыр. Рентабельділік көрсеткіштері 0-ден төмен мәнге ие болса, кәсіпорын қызметі шығындық сипатта болатынын атап өту қажет.
сату рентабельділігі R сату = (сату пайдасы/өнімді, жұмыстарды, қызметтерді сатудан түскен түсім)
Бұл көрсеткіш 1 теңгеге (сатылған өнімнің бірлігіне) шаққанда қанша пайда келгенін көрсетеді. Коэффициенттің өсуі тұрақты шығындар кезінде бағалардың өсуінің немесе тұрақты бағалар кезінде шығындардың төмендеуінің салдары болып табылады. Көрсеткіштің азаюы өзіндік құн сақталған кезде бағаның төмендеуін немесе шығындар өсімінің баға мен өткізу көлемінің өсуінен асып кеткенін көрсетеді.
активтердің рентабельділігі R активтер = (сатудан түскен пайда/ кезеңдегі баланстың орташа жиынтығы) = (сатудан түскен пайда/активтердің орташа шамасы).
Іс жүзінде осы көрсеткіш жиынтық активтердің бір теңгесіне келетін пайда шамасын көрсетеді, кәсіпорынның барлық мүлкін пайдалану тиімділігін, кәсіпорынның активтеріне инвестицияланған әрбір теңгеден қайтарымды сипаттайды.
Рентабельділік көрсеткіштерінің жүйесі