365
білім алушының тілдік тұлғасын дамытуда мәдениетаралық құзыреттілігін қалып-
тастыруды да көздейтінін атап өткен дұрыс. Қазақ тілін үйренуші студент бірігу,
өзара сыйластық, мәдениетаралық айырмашылықтарға төзімділік таныту, мәдение-
таралық кедергілерді жеңу ұстанымдары негізінде мәдениет диалогтарына қатыса
алатын субъект болуы керек. Осының негізінде қазақ тілін мультимедиалық оқыту-
дағы ұстанатын тағы бір қағида тіл мен мәдениеттің біріге қаралуындағы мазмұн-
да болуы. Осыған байланысты келесі дидактикалық қағида мәдениетаралық қаты-
нас құру қабілеттілігін арттыруға бағытталған тілдік білім беруде қарым-қатынас
жасауға үйрету әрекеті шығармашылық үдеріс
ретінде құрылуы керек. Әрбір тіл
үйренушіге кең мүмкіншілік беретін бұл үдерісте тұлғаның эмоционалды, комму-
никативік, интеллектуалды салаларына көп көңіл бөлінеді. Тілді оқытудың шығар-
машылық сипаты әрбір тілді үйренушінің дербес пікірін іске асырады. Сондықтан
да меңгерілген материал, қалыптастырылған дағды мен білік міндетті түрде іске
асырылуы тиіс. Оған толық мүмкіншілік беретін мультимедиалық оқытуда студент
өзінің оқу қызметін дербес жасай алады және білімнің нәтижесін бірден көре ала-
тын жағдайы да болады. Сондықтан да берілетін оқу материалының құрылымы мен
мазмұны студенттің когнитивтік дамуына бағытталуы тиіс. Өйткені тілді меңгеру
тек қана концептілерді кодтау болып қана қоймайды, тілді меңгеру сол тілді оның
тасымалдаушысының бойындағыдай әлем суретін қалыптастыруды да көздейді.
Мультимедиалық оқу материалдарымен жұмыс істей отырып, студент оқу проце-
сіне тікелей қатысушы және сол ел туралы алған ақпаратын өңдеуші, таратушы
сияқты қызметке түрлерін игереді және оған ие болады. Өйткені тілді оқытуды мә-
дениеттану тұрғысынан қарастыру коммуникативтік, когнитивтік, құзыреттілік-
қызметтік, тұлғалық-қызметтік және социомәдениеттік сияқты бағыттардың басын
қосады. Осыған байланысты жалпы дидактикалық қағидалар негізінде мына әдіс-
темелік қағидаларды да айжыратуға болады:
•
оқыту үдерісінің сөйлеуге бағытталуы;
•
оқыту үдерісіндегі мәдениетаралық қарым-қатынас жағдайларын модельдеу;
•
саналылық;
•
модульдік;
•
мәдениетаралық құзыреттілікті қалыптастырудағы оқу материалының жүйелі-
лік, толықтық;
•
студенттің тұлғалық қажеттілігін есепке алу. Мұның ішіндегі сөйлеуге бағыттау
қағидасы жалпы дидактикалық болып табылады. Сөйлеуге бағыттау қағидасын ұс-
тануда оқыту үдерісінде сөйлеуге бағытталған және сөйлеу сипатындағы жаттығу-
ларға аса зейін қойылады.
жүктеу/скачать
Достарыңызбен бөлісу: