Қалмахан Ержан Сейтұлы

«Кӛздер Оған жете алмайды. Бірақ Ол (ілімі арқылы) барлық кӛздерді

жүктеу/скачать 407,48 Kb.

Pdf көрінісі

бет	22/24
Дата	10.03.2023
өлшемі	407,48 Kb.
	#73166

1 ... 16 17 18 19 20 21 22 23 24

«Кӛздер Оған жете алмайды. Бірақ Ол (ілімі арқылы) барлық кӛздерді
кӛреді» («Ҽнғам» сүресі, 103-аят),-деген аятын дҽлел ретінде келтіреді.
Олар аяттағы «идрак» сҿзін «кҿру» деген мағынада ұққан. Сондай-ақ,
Құранның «Ағраф» сүресіндегі Мұса пайғамбар (а.с.): «Раббым маған ӛзіңді
кӛрсет. Сені кӛрейін»,- деді. Сонда «Мені ешқашан кӛре алмайсың» (143-
аят),- деген аятты да дҽлел ретінде алға тартады. Яғни, Аллаһ Тағала Мұсаға
(а.с.) аятта «Мені ешқашан кӛре алмайсың» деуі бұл дүние мен о дүниені
бірдей қамтып тұр. Сондықтан да адам екі дүниеде де Аллаһ Тағаланы кҿруі
мүмкін емес,- дейді.
Бұл мҽселе түрлі кҿзқарастармен ұзақ уақыттар бойы пікірталасқа
айналған.
Ҽһли сүннет ғұламалары аталмыш аяттағы «идрак» сҿзін «қамту»,
«меңгеру», «ұғу» деген мағынада тҽпсірлеген. Осы тұрғыда кҿздер Аллаһты
қамтып, меңгере алмайды, бірақ кҿреді деген.
Ал «Мені ешқашан кӛре алмайсың» деген аятта Аллаһ Тағала Мұса
пайғамбардың осы ҿмірдегі сұранысына жауап қайырған. Сондықтан мүмин
осы дүниеде Жаратушысын кҿре алмайды.
Матуриди мектебінің ғалымдарынан Нуриддин ас-Сабуни «аяттағы «лҽн»
сҿзі мҽңгілік деген ұғымды білдірмейді. Тек тҽкид (қуаттау) мағынасын
береді»,- дейді. Бұған дҽлел ретінде Құрандағы
«Бҥгін ешбір адаммен сӛйлеспеймін» («Мариям» сүресі, 26-аят),-деген
аяттағы «лҽн» сҿзін «ҽл-яум» (бүгін) сҿзімен бірге қолданып, шектеулі уақыт
үшін айтып отыр. Олай болса, «мҽңгілік» пен «шектеулі» бір-біріне қарама-

33
қарсы түсінік болып тұр. Сондықтан «лҽн» сҿзі осы дүниеде деген ұғымда
дейді.
Иҽ, Аллаһ Тағаланы бұл дүниеде ешкім кҿре алмайтындығы анық.
«Бірде Мҽсруқ деген кісі бірнеше кісімен бірге Айша анамыздан (р.анһа):
«Ҽй, анашым! Мұхаммед (саллаллаһу алҽйһи уҽ сҽллҽм) Раббысын кҿрді ме?» -
деп сұрадық. Айша (р.анһа) анамыз: «Айтқан сҿзіңнен денем тітіркеніп кетті.
Сенің үш қателі сҿзден хабарың жоқ па еді? Кім оларды айтса ҿтірік айтқан
болады»,- деді.
1. Кім саған: «Мұхаммед (саллаллаһу алҽйһи уҽ сҽллҽм) Раббысын кҿрді
десе, ҿтірік айтқан болады, деп «Кӛздер Оған жете алмайды. Бірақ Ол (ілімі

жүктеу/скачать 407,48 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 16 17 18 19 20 21 22 23 24