Алматы №1 (135) 2012
жүктеу/скачать 4,15 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- қызыл
- Вестник КазНУ.
| жуантық инені бәсең ине дейді (Ғ.
Мұстафин). Грамматикада тектің болмауынан т‰ркі тілдерінде сын есімді зат есімнен, ‰стеуден ажыратып алуға қиыншылық келтіреді. Мы- салы: Осынау қызыл мал ықтауға ‰лкен пана; Анау қызыл ағаш мал ықтауға пана; деген екі сөйлемдегі «қызыл» деген сөздердің сыртқы пішіні т‰рлес. Екі «қызылдың» екеуінде де тектік (родтық) белгі жоқ. Бірақ сөз болған соң оның өзіне тән мағынасы, өзіне тән, бас- қаға жат морфемалары болады. Басқа грамма- тикалық категориялар сияқты сын есім де тарихи дамып қалыптасқан категория. Ал сын Вестник КазНУ. Серия филологическая, №1(135).2012 261 есімнің зат есімді анықтауы – оның негізгі әрі тұрақты қасиеті. Ғалым А.Байтұрсынұлы анықтауыш бола- тын алты сөз табын атап көрсеткен ғалым. Олар сын есім, зат есім (жалқы, жалпы), сан есім (есептік, реттік), есімдік, етістік (көбіне, есімше т‰рінде), ‰стеу. Ал араб тілінде ماج مسا د قتشمب لوؤم - туындыға айналған т‰бір есімдерге بوسنملا مسا [исму-л-мансу - б] - қа- тыстық (меншіктік, тек) сын есім, ددعلا مسا - сан есім, ةراشإلا مسا - сілтеу есімдігі, ﻩيبشتلا - теңеу, لوصوملا مسا - қатыстық есімдігі және т.б. категориялар жатады. بوسنملا مسا - қатыстық сын есім ءاي қатыстық жалғауымен жасалады. الجر تيأر ايقشمد قشمد ىلإ ابوسنم : - Шамдық кісіні көрдім сөйлеміндегі кісі сипаты Шам қаласына қатысты айтылып тұр. رأ لاجر ءاج ةعب - төрт кісі келді сөйлеміндегі ددعلا مسا - сан есім сияқты қазақ тілінде де Төрткіл д‰ниені т‰гел аралады деген анық- тауыштық сөйлемдер сияқты қазақ тілінде де синтетикалық тәсілімен жасалған туынды сын есімдер белгілі бір сөз таптарына жұрнақтар қосылуы арқылы жасалады. ايلع مركأ жүктеу/скачать 4,15 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|