Аралық ғылыми­практикалық конференция II том

474 

 

қашанда педагогтің ауызша айтқан сөздерін нақтылайтын, бекітетін оқыту əдісінің тиімді 

түрі  болып  табылады.  Көрнекіліктердің  ішінде  карта,  диаграмма,  кесте,  таблица,  плакат 

немесе борды пайдалану керектігін айтпасақ та жеткілікті»[2, 90]. 

Қорыта  келсек,  Отан  тарихын  түсіндіруде  кестелер  мен  сызба­нұсқаларды 

пайдалану  –  оқытушыға  сабақты  жоғары  сапада  өткізуге  пайдалы  жəне  тыңдаушының 

түсінігіне  орасан  зор  əсерін  тигізіп,  білім  сапасын  жоғары  деңгейде  көтереді.  Сонымен 

қатар  тыңдаушыларды  оқуға  ынтыландыруға,  олардың  үлгерімі  мен  қызығушылығына 

ықпал етеді.  

 

Пайдаланған әдебиеттер тізімі: 

 

1  Ибадуллаева  Ы.М.  Қазақстанда  білім  беруде  компьютер  жəне  ақпарат  технологиясын 

қолдану. // Гуманитарлық ғылыдар Академиясы Хабаршысы, № 1(11), 2005, 133­137. 

2Жаппасов  Ж.Е.,  Тасилова  Н.А.  Жоғары  оқу  орындарында  «Қазақстан  тарихы»  пəнін 

оқытуда  көрнекі  құралдарды  пайдаланудың  маңызы  мен  тиімділігі.//Заманауи  білім 

берудің 

тиімді 

əдістемелері: 

республикалық 

ғылыми­əдістемелік 

семинар 

материалдарының жинағы. Алматы: Ғылым ордасы, 2014.­376. 

 

 

ƏОЖ 378 

Ибрагимова М.Н.

1

, Нусупбаева С.А.

2 

1

Оқытушы, əл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті,  

Алматы, Казақстан, е-mail: 

ibragimova.meruert@mail.ru

 

2

Аға­оқытушы, əл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті,  

Алматы, Казақстан, е-mail: 

N.Salta_82@mail.ru

 

 

ТАРИХ САБАҒЫНДА ТҮРЛІ ТЕСТ ТАПСЫРМАЛАРЫН ҚОЛДАНУДЫҢ ТИІМДІЛІГІ 

 

Abstract. Efficient application of different methods at history lessons is examined in this 

article. 

 

Keywords: technology,innovation, the test,method. 

 

 

 

Білім саласында жастарды біліммен сусындатып қана қоймай, олардың көзі ашық, 

зиялы,  адамгершілігі  мол,  жауапкершілікті  мойнына  ала  білетін  тұлға  ретінде 

қалыптасуына  көп  көңіл  бөлінуде.  Республикамыз  білім  ордаларын  компьютерлік 

технологиялармен  жабдықтап,  маман  кадрларды  даярлауды  қолға  алды.  Жаңа 

технологиялар дамыған заманда түрлі əдіс тəсілдерді қолдана отырып сабақ ұйымдастыру 

жетістікке  жетелейді.  Əсіресе  талапкерлерді  жоғары  оқу  орнына  түсу  үшін  дайындық 

баланы жалықтырмайтын, шаршатпайтын тəсілдермен жүргізілуі қажет.  

Елбасымыз Н.Ə.Назарбаев: «ХХІ ғасырда білімін дамыта алмаған елдің болашағы 

жоқ, ХХІ ғасыр – білімділер ғасыры»[1], ­ деп білім беру жүйесін жетілдіру мəселесін алға 

қойған болатын.  

Оқытушылардың алдына қойылып отырған басты міндеттердің бірі оқытудың əдіс­

тəсілдерін  үнемі  жетілдіріп  отыру,  жаңа  педагогикалық  технологияны  меңгеру.  Осыған 

орай  Қазақстан  Республикасының  «Білім  туралы»  Заңында  «Білім  беру  жүесінің  басты 

міндеттерінің  бірі  –  оқытудың  жаңа  технологияларын  енгізу,  білім  беруді 

ақпараттандыру» ­ деп атап көрсетілген. 

475 

 

Бірнеше жылдан бері қолданылып келе жатқан тесттік жүйе өз нəтижерелін беріп 

келеді.  Бұл  жүйе  бойынша  білімалушының  білім,  білік,  дағды  деңгейін  объективті 

бағалауға, олардың даярлығындағы қиын мəселелерді анықтауға жол ашады. 

Ендігі кезекте «білімалушы тарихтан толыққанды білім алуы үшін не істеу керек?» 

деген  мəселеге  тоқталып  өтейік.  Жаңа  технологиялар  заманында  мүмкіндігінше 

компьютерлік  техниканы  қолдана  отырып,  түрлі  əдіс  тəсілдер  қолдануға  болады.  Бір 

сарынды  дəріс  өту  білімалушыны  жалықтырып  жіберетіндіктен  əр  сабақты  түрлендіріп 

өткізген жөн. 

Тарихты  оқытудың  түрлі  əдістеріне  тоқталатын  болсақ,  ол  оқытудың  əдістерін 

таңдау  көптеген  факторлармен,  білім  берудің  маңызды  мақсаттарымен,  сабақтың 

мақсатымен  білімалушылардың  мүмкіндігімен,  пайдаланатын  жүйенің  ерекшеліктерімен 

анықталады. Оқытушы білім беріп қана қоймай, сол білімнің нəтижесін көруі қажет. Осы 

мақсатта  түрлі  тапсырмалар  беру  арқылы  білімалушыдан  оқытушы  өз  берген  білімінің 

нəтижесін көреді. Осындай тапсырмалардың бірі – тесттік тапсырмалар. Тарих сабағында 

тесттік тапсырмаларды түрлендіріп беру білімалушының ойлау қабілетінің дамуына алып 

келеді. 

Жоғары  оқу  орнына  дейінгі  білім  беру  факультетінде  білім  алатын  шетел 

тыңдаушысын  8­9  ай  ішінде  кешенді  тестілеуден  жоғары  нəтиже  көрсетуге  даярлау 

үшінкөп  күш  жұмсау  қажет.  Шетел  тыңдаушысына  мектепте  3­4  жыл  жүйелеп 

оқытылатын  тарихты  аз  ғана  уақыт  ішінде  меңгертіп,  онымен  қоса  кешенді  тестілеуге 

дайындау үлкен шеберлікті талап етеді. Сондықтан тыңдаушының дəрісті дұрыс меңгеруі 

үшін  түрлі  əдістер  қолданылады.  Тестпен  білімін  тексеру  барысында  қарапайымнан 

күрделіге  дейінгі  сұрақтарға  жауап  беру  арқылы  тыңдаушы  өз  білімін  шыңдайды. 

Тыңдаушының  білімін  тексеруге  арналған  тест  жүйесі  белгілі  бір  тақырыпты  немесе 

тарауды қорытындылау жəне пысықтау кезінде жүзеге асырылады. Тестілеу əдісі қазіргі 

таңда  көптеген  елдерде  білімнің  ажырамас  бөлігіне  айналған  білімалушының  дайындық 

деңгейін  жəне  жалпы  білім  сапасын  болжаудың  тиімді  құралы  ретінде  қолданылады. 

Тестке  сапалы  жауап  алу  үшін  тестті  де  сапалы  құрастырудың  маңызы  зор.  Ол 

оқытушының  шеберлігін,  біліктілігін,  шығармашылығын  талап  етеді.  Енді  тарих 

дəрістерінде пайдаланылатын сан алуан тесттерге тоқталып өтелік. 

 

1. Тақырыпты қорытындылау кезінде қолданылатын тесттік тапсырмалар: 

№ 01Адамзат тарихы дамуының ең алғашқы кезеңі 

А) Қола дəуірі 

В) Тас дəуірі 

С) Рулық тайпалық кезең 

D) Андронов кезеңі 

Е) Темір дəуірі 

№ 02Алғашқы адамдардың бастапқы кезеңдегі топтасу жүйесі 

А) Тобыр 

В) Тайпалық 

С) Қауымдастық 

D) Көшпелілер 

Е) Рулық 

№ 03Қоғамда алғашқы ірі еңбек бөлінісін туғызған жағдай 

А) Терімшіліктің дамуы 

476 

 

В) Аңшылықтың тууы 

С) Тобырдың қалыптасуы 

D) Темірді пайдалану 

Е) Шаруашылықтың егіншілік пен мал шаруашылығы болып бөлінуі 

Жауаптары: № 01­В; № 02­А; № 03­Е. 

Бұл  тестілеудің  тақырыпты  қорытындылауда  қолданылатын  қарапайым  түрі. 

Сұрақтың  жауабын  тыңдаушы  тақырыпты  дұрыс  меңгерген  болса  бірден  таба  алады. 

Тестілеудің мұндай түрлері тыңдаушының көзбен көріп есте сақтау қабілетінің дамуына 

ықпалын  тигізеді.  Сонымен  қатар  тестілеудің  алфавиттік,  сандық  түрлері  де  кездеседі. 

Мұндай  тестілеу  тыңдаушыны  кешенді  тестілеуге  даярлау  кезінде  көптеп  қолданылып 

жүргендігі белгілі.  

 

2. Алфавит бойынша тесттік тапсырмалар: 

Абылай тұсында хан билігіне енгізілген өзгеріс – хан билігі шексіз боды; 

Абылай хан дамытуды қолдаған шаруашылық саласы – егіншілік;  

Абылай хан дүниеге келген жыл – 1711 жыл; 

Абылай хан жерленген қала – Түркістан. 

 

3. Сандар бойынша берілген тесттік тапсырмалар: 

100 метр қашықтыққа ұшатын, орақ тəрізді қару – бумеранг; 

1041 ж. Хорезмді жаулап алған – Шахмəлік; 

1043 ж. – Шахмəлік селжұқтар қолынан қаза тапты. 

 

4. Ғасырлар бойынша берілген тесттік тапсырмалар: 

Х ғасырда қимақ шонжарлары қабылдаған дін – Ислам; 

Х ғасырда қимақтарда тараған дін – ислам; 

Х ғасырда Оғыз мемлекетінің астанасы – Янгикент. 

 

5. «Иә», «жоқ» тапсырмалары: 

Тапсырма сұрақтары 

иә 

Жоқ 

Питекантроп 1891 жылы Ява аралынан табылған 

+ 

 

Адам маймылдан пайда болды 

 

+ 

10 мың жыл бұрын егіншілік қалыптасты 

+ 

 

Сақ тайпалары қоныстануына қарай екіге бөлінді 

 

+ 

Марафон  шайқасында  парсылар  мен  сақтар 

бірігіп, гректерге қарсы соғыста жеңеді 

 

+ 

 

6. Бос орынға дұрыс жауабын қою:  

1. Билікті 955 жылы ханның баласы 

 

алды. 

А) Арслан  

В) Мұса 

С) Қарахан 

Жауабы: В. 

2. Бумын 

 

жылы қаза тапты. 

А) 552  

В) 542 

477 

 

С) 551 

Жауабы: А. 

 

7. Сөздің дұрыс жауабын табу: 

1. РЫСБАБЕЙ 

А) БЕКАРЫС 

В) БАРЫСБЕЙ 

С) БЕЙБАРЫС 

Жауабы:  С.  Қазақ  даласынан  Египет  еліне  құлдыққа  сатылып  барған  Мəмлүк 

мемлекетінің төртінші сұлтаны ­ БЕЙБАРЫС  

2. ҚАСАЖ 

А) ЖАСАҚ 

В) САЖАҚ 

С) ЖАҚСА 

Жауабы: А. Монғол мемлекетінің басты заңы – ЖАСАҚ. 

8. Ойша есептеу арқылы дұрыс жауабын табу:  

1. (500*2)+(800:4)+(120:2)+2= 

А) 1262 

В) 1362 

С) 1272 

Жауабы:  А.  Алтын  Орда  ханы  Берке  хан  Египет  мемлекетіне  құлдыққа  сатылған 

Мəмлүк елінің 4­ші сұлтаны – Бейбарысқа өз елшілігін жіберді. 

2. (3000:3)+(150*2)+(8*6)= 

А) 1358 

В) 1248 

С) 1348 

Жауабы: С. Тоғылық­Темірді Моғолстан ханы етіп тағайындайды. 

 

Жоғарыда  көрсетілгендей  түрлі  тесттік  тапсырмалар  қолдану  арқылы  дəрісті 

қызықты, əрі пайдалы етіп өткізуге болады. Жəне тыңдаушы өз бетінше осындай тесттер 

құрастырып  логикалық  ойлау  жүйесін  дамытады.  Үнемі  тест  жаттап,  кітаптан  басын 

алмайтын талапкерлерімізді дұрыс бағытта дайындау қажет. Тарих пəні бойынша тиімді 

əдістер  қолданудың  орны  ерекше.  Кез  келген  пəн  бойынша  бұрыннан  қолданылып  келе 

жатқан тесттік тапсырмаларды түрлендіріп қолдану білімалушыны сергітеді, белсенділігін 

арттырып, ойлау қабілетін дамытады. 

Тесттік тапсырмаларды орындау тыңдаушыға не береді: 

1. Тыңдаушы тестті құрастыру барысында жауаптылықты сезінеді. 

2. Тыңдаушыларға қиын мəселелерді өз бетінше шеше білуге үйретеді. 

3.  Оқу  үдерісінде  алған  білімін  қайталау  арқылы  нақты  істе  қолдана  білуге 

мүмкіндік береді. 

4. Уақытқа бағынуды, үнемдеуді үйретеді.  

Бұл  тыңдаушының  өзіндік  жұмысының  нəтижесін  көрсетуге  мүмкіндік  береді. 

Сонымен  тыңдаушы  тесттік  тапсырмаларды  орындау  арқылы  өз  білімін  жетілдіріп, 

шыңдауға мүмкіндік алады. Кез келген сабақ беру, үй тапсырмасын сұрау технологиялары 

оқытушы шеберлігіне байланысты.  

 

478 

 

Пайдаланған әдебиеттер тізімі: 

1. Послание  Президента  Республики  Казахстан  Н.Назарбаева  народу  Казахстана  от  27 

января  2012  года  «Социально­экономическая  модернизация  –  главный  вектор  развития 

Казахстана». 

 

 

УДК 327(5­191.):556.182 

 

Karymsakova К.К.

1

,Zhanguttin B.O.

2 

1

2

nd

 course master specialty International relations, 

memoire-katira@mail.ru

 

Scientific superviso,  

2

Doctor of  Historical Sciences, Institut Sorbonne-Kazahstan 

 

TRANSBOUNDARY RIVERS IN CENTRAL ASIA 

 

Андатпа.  Аталмыш  мақалада  Орталық  Азия  мемлекеттерінің  өзендері 

трансшекаралды  жəне  осы  аймақтың  бірнеше  мемлекеттері  трансшекаралды  болған 

өзендерді  экономика  саласының  екі  бағыты:  ирригация  жəне  гидроэнергетикада 

қолданады. Бірінші сала бұл дəстүрлі болса, екінші сала даму барысында. Бұл өзендерді 

біргелікте пайдалану,  бүгінгі  таңда өз  өзектілігін  жойған  жоқ.  Егемендік жылдар ішінде 

Орталық  Азия  мемлекеттері  көптеген  дауларды  болдырмауға  тырысқанмен,  Сырдарья 

жəне Амударья өзендерінің қолданылуы бүгінгі таңда Орталық Азия мемлекеттеріне қауіп 

төнгізеді. 

Кілт  сөздер:Орталық Азия, ирригация, су энергиясы, Сырдария, Амудария, ГЭС, 

Өзбекстан, Тəжікстан, Қырғызстан, Қазақстан 

 

All of the main rivers in Central Asia are transboundary, and all of them are being used 

simultaneously  by  several  countries  of  the  region  in  several  areas  in  economy;  mainly  in 

irrigation and hydropower. First branch is traditional one, which is existing several thousands of 

years, while the second one is on a developing stage.   

Therefore,  problem  of  sharing  water  resources  in  Central  Asia  will  not  lose  its  relevance. 

Countries of this region have managed to avoid large­scale conflicts in this area for over 20 years 

of independence. However, ongoing debates and conflicts about changing the mode of operation 

of transboundary rivers such as Amu Darya and Syr Darya are creating alarming background, 

and causing concerns about the future of Central Asia. 

The water sector in Central Asia has worsened after the collapse of Soviet Union. The 

conflict  of  interests  between  hydropower  and  irrigation  developed  gradually,  and  it  did  not 

appear at once on the background of revolutionary political reforms in Central Asia since 1991, 

inertia of water and energy complex control have played certain role. 

In  accordance  to  the  needs  of  the  republic,  system  of  water  and  energy  resources 

redistribution worked quite efficiently in the era of centrally planned economy, due to which the 

interests in irrigation and hydropower were kept. Existing centralized planning mechanisms in 

the  Soviet  Union  allowed  maintenance  of  the  balance  of  interests  among  hydrocarbon  rich 

countries  such  as  Kazakhstan,  Uzbekistan,  and  Turkmenistan,  in  addition  to  Kyrgyzstan  and 

Tajikistan that have huge reserves of water resources. [1.40 ­41]. 

479 

 

After  the  Soviet  collapse,  system  in  the  region  started  to  break  down  and  eventually 

collapsed too.  It is worth noting that Uzbekistan, Kazakhstan and Turkmenistan gave the first 

push  in  activating  the  efforts  of  Kyrgyzstan  and  Tajikistan  in  the  construction  of  new 

hydropower facilities and reservoirs transfer from irrigation to energy mode. In particular, these 

countries  are  rich  in  energy  resources,  including  Uzbekistan  that  first  refused  to  barter,  while 

certain amounts of water during the growing season were in exchange for cheap energy resources 

in winter by selling upstream countries that do not have their own hydrocarbon gas, fuel oil and 

electricity at market prices. In order to generate the missing electricity Kyrgyzstan and Tajikistan 

were  forced  to  carry  water  releases  from  reservoirs  in  autumn­winter  period,  which  led  to  a 

change in capacity and the state of rivers flow, and in winter to floods and lack of water during 

the growing season. 

In order to reduce these negative consequences of Syr Darya a number of water storage 

tanks  were  built  in  Uzbekistan.  More  attention  was  paid  on  the  modernization  of  irrigation 

systems,  and  areas  under  irrigation  were  reduced,  so  there  has  been  a  shift  to  less  moisture 

capacity crops. Government has been actively promoting the idea of the construction of small 

hydroelectric power station in Central Asia ­ as counterbalance to major projects implemented by 

Tajikistan and Kyrgyzstan. [2]. 

In its turn, Kazakhstan tired of fighting with floods and flooding of a large number of 

villages  in  the  South  Kazakhstan  region  due  to  Toktogul  hydroelectric  energy  scheme  built 

Koksarai  counter  regulator.  This  hydro  construction  is  designed  to  take  into  water  capacity, 

which used to come out of the crowded shores of Syr Darya, and left under its waters thousand 

buildings, and hundreds of thousands of hectares of fields of pastures in republic. According to 

Kazakhstan's  government  plans,  water  from  Koksarai  is  going  to  be  directed  to  irrigation  of 

farmlands  in  South  Kazakhstan  and  Kyzylorda  regions  in  summer,  and  when  the  cup  of  the 

reservoir will be empty, there will be water meadows. In wet years, they plan to transfer water 

into the Aral Sea. Solving Aral problem together with the World Bank, Kazakhstan has built a 

dam between the northern and southern parts of the Aral Sea, which has improved the situation 

in its territory. Fishing has grown ten times; quality of drinking water has also improved as well 

as  irrigation.  Kazakhstan  is  also  increasing  areas  using  moisture­preserving  technologies.  In 

2010, they have expanded lands to 11.2 million hectares, and now hold 67% of the grain wedge. 

Drip irrigation area has increased by 2.6 times. A legislative framework of state land reclamation 

in 2011year has begun its implementation in the South Kazakhstan region in pilot regime. [3]. 

Uzbekistan and Tajikistan: situation development by negative scenario 

The  main  apple  of  discord  between  two  countries  now  is  construction  of  Tajikistan's 

Rogun hydroelectric power station. If Tajikistan will be able to lift the dam as targeted to 335m, 

it will be the highest dam in the world. Completion of the Rogun construction will absolutely 

eliminate the energy dependence of Tajikistan from Uzbekistan. 

Uzbekistan  sees  Rogun  as  a  direct  threat  to  its  national  security.  Firstly,  Rogun 

hydroelectric power station is located in an area where earthquakes occur repeatedly; moreover, 

at its base, there is Ionahshsky tectonic fault with nine point’s seismic hazard. In case of Rogun 

hydroelectric power station dam failure, height of the wave at the beginning of descent from the 

reservoir, depending on its filling, will be from 240 to 260 m. To Nukus, which is in the north of 

Uzbekistan, it will reach at height of 4­8m. Wave of such height and force will demolish all the 

six hydro systems, houses and enterprises, which are located at downstream. [4] 

There is no less worry Uzbekistan has on any changes in the capacity and usage of river 

flows in the region, because the construction of hydroelectric power station can lead to provision 

480 

 

and environmental disaster. Although Tajikistan states that it will fill the reservoir at Rogun for 8 

years, and it will not seriously affect the amount of drain, Uzbek side fears that during this period 

water will not almost reach the downstream countries. Tashkent has another concern as well. It 

lies in the fact that, by adjusting the water discharge at the Rogun hydroelectric power station, 

Dushanbe will deliberately limit the amount of water consumed by Uzbekistan and thus dictate 

its terms in any disputes. [5]. 

However,  Uzbekistan  now,  through  which  almost  all  the  communications  lead  to 

Tajikistan, has considerably larger leverage on the Tajik side, rather than the opposite. Moreover, 

almost all of them are involved in this process, which 2010 years events clearly demonstrated, so 

after  the  unilateral  withdrawal  of  Uzbekistan  in  late  2009  from  the  Unified  Energy  Ring  of 

Central Asia, Tajikistan stopped receiving electrical power coming through Uzbek power circuits 

from Turkmenistan. In order to meet the needs of the country, they had to increase workload on 

the existing hydroelectric power station, which increased country's energy problems. The Tajik 

side,  in  return,  has  accused  Uzbekistan  of  preventing  development  of  Tajik  hydropower, 

periodically  turns  off  the  gas  supplies  and  arranges  transport  blockade.  All  the  attempts  by 

international organizations to play some sort of expert and mediator role in the conflict has not 

yet been successful, in addition, the parties have no general understanding of the legal issues. 

Deputy  Minister  of  Foreign  Affairs  of  Tajikistan  Mahmudjon  Sobirov  states  that  fears 

about  the  expected  artificial  water  shortage  and  related  issues  of  irrigated  agriculture,  which 

might occur after the construction of Rogun dam, actually have no basis. According to him, they 

are  consequences  of  the  lack  of  objective  and  reliable  information  on  the  completion  of  the 

Rogun hydroelectric power station and other hydroelectric facilities of the country. [6]. 

At  the  end  of  February  2013,  Minister  of  Land  Reclamation  and  Water  Resources  of 

Tajikistan  Rahmat  Bobokalanov  said  that  Tajikistan  is  going  to  continue  pursuing  a  policy  of 

harmonious cooperation of Central Asian countries in the field of water resources. 

"There  should  not  be  any  questions  on  both  Syr  Darya  and  Amu  Darya,  or  other 

transboundary  rivers,  Tajikistan  is,  and  the  following  years  will  fulfill  all  its  commitments  in 

transit of waters in these rivers, the main rivers of the water basin of Central Asia ", ­ he said 

According to Bobokalonov, the process of filling assumed reservoir Rogun hydroelectric 

power  station  will  be  happening  within  14  years,  and  this  process  will  not  influence  on  the 

availability of water resources in other countries. [7, pp 102­105]. 

For its part, Uzbekistan is against the construction of the Rogun hydroelectric power station in 

Tajikistan, and states that it is necessary to have UN­led international assessment of the project. 

According to Tashkent, the construction of hydroelectric power station capacity of 3,600 MW in 

the riverhead of Amu  Darya  will have  a negative impact on agriculture  of Uzbekistan, which 

receives water in the downstream.  In addition, on April 13, 2011 the Uzbek Foreign Ministry 

issued a formal statement "about the position of the Republic of Uzbekistan on the construction 

of new hydropower facilities in the upper reaches of transboundary  rivers in Central Asia."  It 

states that "any decision taken neglecting the interests of neighbors, will worsen the situation of 

water supplies more in the lower reaches of Amu Darya and Syr Darya, and at the same time will 

exacerbate the environmental situation related to the desiccation of the Aral Sea, could have a 

negative impact on the living conditions of millions of citizens of Uzbekistan, Kazakhstan and 

Turkmenistan.” 

There is an obvious hint in the statement addressed to the leaders of Tajikistan, who seek 

"quick  implementation  of  new  large  projects  of  hydropower  facilities  in  the  "best"  Soviet 

481 

 

traditions of unrestrained violence against nature, pursue commercial interests and "completely 

ignore neighboring countries concerns". [8] 

In addition, at the same time in the Legislative Chamber of Oliy Majlis of Uzbekistan a 

round  table  devoted  to  the  issues  of  water  resources  management  of  water  resources  with  the 

participation of members of both houses of parliament and civil society organizations was held. 

Liberal­Democratic  Party  of  Uzbekistan  stated  that  any  construction  changes  of  hydraulic 

facilities and use of water resources of transboundary rivers will undergo international expertise, 

though  the  neighboring  countries  unilaterally  try  to  continue  the  construction  of  the  Rogun 

hydroelectric power station." Press service of the Parliament, focused its attention on the fact that 

"the  resources  of  transboundary  rivers  cannot  be  a  subject  of  bargain."  "We  cannot  allow  the 

water usage as an element  to influence the situation in the region, as  well  as on their foreign 

policy, as a “loose change"­ was said in a message. 

In March 2014, in an interview with Deputy Minister of Agriculture and Water Resources 

of Uzbekistan Shavkat Khamraev, said that the only solution of water imbalances in Central Asia 

­ is the construction of small hydroelectric power stations. He noted, "We are in favor, to build 

them, and we are building small hydroelectric power stations, which do not change the water and 

environmental conditions of the rivers, of the basin." 

The analysis above shows that there is a very serious and intractable crisis in water issues 

in Central Asia, which has many dimensions: social, economic, international legal, military and 

political.  As  international  experience  shows,  one  of  the  most  important ways  of  solving  these 

kind  of  multidimensional  and  intergovernmental  crises  is  cooperation  between  states,  and 

creation of inter­state structures. The policy of unilateral decisions will only exacerbate conflicts 

and lead them in a blind alley [9]. 

жүктеу/скачать 7,07 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: