Қазақстан республикасы денсаулық сақтау министрлігі медицина білімі мен ғылымының инновациялық технологиялар республикалық орталығЫ

 
 
3. Ішекте нәруыздардың сіңірілуінің бұзылуына
 
әкелетін негізгі себептер: а) глютен 
ауруы немесе целиакия жатады – дәндік дақылдардың (бидай, қара бидай, сұлы, арпа 
т.с.с.,) нәруыздарын ыдырататын ферменттің болмауынан дамитын адамның глютенге 
жоғары сезімталдығы. Глютен ауруы кезінде осы дақылдардың нәруыздарының 
құрамында болатын глютен ыдыратылмайды және сіңірілмейді. Осыдан глютен жиналып 
қалады да, жіңішке ішектің шырышты қабатына уытты әсер етеді. Салдарынан ішекте 

 

175 
патологиялық өзгерістер туындайды да, сіңірілу қабілеті бұзылады; б) энтерокиназа 
жеткіліксіздігі (себебі — гендік ақаулар), ішек сөлінің протеолиздік белсенділігінің 
төмендеуіне алып келеді; в) көптеген тұқым қуатын гендік ақаулардан немесе жүре пайда 
болған аурулардан жіңішке ішектің ас қорыту ферменттерінің жеткіліксіз болуы, бұл 
кезде бір немесе бірнеше ферменттер болмауы мүмкін, немесе олардың белсенділігі 
төмендеуі немесе биохимиялық реакциясы өзгеруі мүмкін; г) мальабсорбция 
синдромының туындауына ықпал ететін бұзылыстар-ас қорыту жүйесіндегі ойық жаралар, 
ішектердің қабынулары (колит, энтерит), панкреатит кездерінде жіңішке ішекте сіңірілу 
процестері бұзылады.
 
Қолданылған әдебиеттер тізімі 
1
.
1. Адо А. Д. Адо М. А. Айрапетянц М. Г. Патологическая физиология: Дрофа. - 2011. - 
720 с. 
2. Войнов В.А. Атлас по патофизиологии: учебное пособие для вузов. – 2004. – 218 с. 
3. Воложин А.И., Порядин Г.В. Патофизиология.– Изд-во: Издательский центр 
"Академия". -2006. - 256 с.
4. Горн М.М., Хейтс У.И. Водно-электролитный и кислотно-основной баланс.- М.: Бином, 
2000.- 320 с.
5. Зайко Н.Н., проф. Быця Ю.В. Патофизиология. Учебник.– 5-е изд. - М. : МЕДпресс-
информ, 2008. - 635 с.
6. Зайчик А.Ш., Чурилов Л.П. Патофизиология. Том 1. Общая патофизиология с основами 
иммунопатологии. - СПб.: ЭЛБИ-СПб, 2008 - 
7. Зайчик А.Ш., Чурилов Л.П. Патохимия (эндокринно-метаболические нарушения). 
Учебник для студентов медицинских вузов. Изд. 3-е, дополненное и исправленное. - СПб.: 
ЭЛБИ-СПб. - 2007.- 768 с.
8. Литвицкий П.Ф. Патофизиология: учебник для мед. вузов. - 4-е изд., испр. и доп. - 
ГЭОТАР-МЕД. - 2010.- 470 с. 
9. Патофизиология. Задачи и тестовые задания : учеб.-метод. пособие // Под ред. 
П.Ф.Литвицкого- М.: ГЭОТАР-Медиа. - 2011. - 376 с. 
10. Патофизиология. Руководство к занятиям: учеб.-метод. пособие //Под ред. Литвицкого 
П.Ф. - М. : ГЭОТАР-Медиа. - 2010. – 116 с. 
11. Патофизиология. Руководство к практическим занятиям: учеб.пособие //Под ред. 
Новицкого В.В., Уразовой О.И.-М.: ГЭОТАР-Медиа- 2011.-333 с. 
13. Патофизиология: учебник для мед.вузов //Под ред. Новицкого В.В., Гольдберга Е.Д. - 
3-е изд.- Томск: Изд-во Томского ун-та.- 2006.-713 с. 
14. Патофизиология: учебник в 2 т. //Под ред. Новицкого В.В., Гольдберга Е.Д., Уразовой 
О.И. - 4-е изд. перераб. и доп.- М.: ГЭОТАР – Медиа. - 2009.- Т.1- 848 с.

176 
15. Черешнев В.А., Юшков Б.Г. Патологическая физиология. – М.: Вече. 2010.-704 с. 
16. Шанин В.Ю. Патофизиология критических состояний. - СПб: Элби-СПб 2003.- 436 с.
17. Нұрмұхамбетұлы Ә. Патофизиология. – Алматы.- 2007. – 698 б.
18. Нұрмұхамбетұлы Ә. Клиникалық патофизиология. – Алматы: Эверо, 2010 - . 
19. Kumar V., Abbas A.K, Fausto N. Robbins and Cotran pathologic basis of disease /[edited by] 
Vinay Kumar, Abul K. Abbas, Nelson Fausto; with. 8th ed. Philadelphia: Elsevier Saunders – 
2009. - 960 p.