Білім беру бағдарламасы тыңдаушыға арналған нұСҚаулық
Жиын және логика элементтерін меңгеру. Математикалық сауаттылық
жүктеу/скачать 1,43 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Шешу жолдары
| Жиын және логика элементтерін меңгеру. Математикалық сауаттылық:
диаграммаларды оқу, тұжырымдарды, шынайы немесе жалған пікірлерді, логикалық есептерді, кестелер мен графиктерді, реттіліктерді, заңдылықтарды анықтау, бірізділікті, пәндердің комбинациясын құру, комбинаториканы оқыту әдістері Тұжырымдарды, шынайы немесе жалған пікірлерді анықтау «Шындық» және «жалған» ұғымдары математикада аса маңызды болып табылады. Ойлау нәтижесінде адам өзінің көзқарасын білдіре алады, бұл алынған ақпаратты өңдеудің нәтижесі болып табылады. Егер адам өз пікірін дауыстап айтса, бұл пікірін айту болып табылады. Пікірлер шынайы немесе жалған болуы мүмкін. Екі математикалық тұжырымды қарастырайық, олардың біреуі – шынайы, ал екіншісі жалған пікір: 2 + 2 = 4 2 + 2 = 5 «2 + 2 = 4» - бұл шынайы математикалық тұжырым, себебі ол шындықты дұрыс көрсетеді. «2 + 3 = 5» екінші өрнегінің мәні шындыққа сәйкес келмейді. Бұл – жалған мәлімдеме.
«Шындық» және «жалған» ұғымдары қиылыспайды. Пікір не шынайы, не жалған болуы мүмкін, үшінші нұсқасы болмайды. Шынайы тұжырымдарға мысалдар келтірейік: «Тоғыз үшке бөлінеді»; «Балалар ойнағанды ұнатады»; «Лақтырылған тас жерге құлайды»; «Балалар уақыт өте келе ересектерге айналады». Бұл тұжырымдардың барлығы шынайы, өйткені олардың мағынасы шындыққа жанасады. Жалған тұжырымдардың мысалдары: «10 саны 3-ке қалдықсыз бөлінеді»; «Қарлығаштар ұшпайды, ал тауықтар ұшады»; «Балалар ата-анасынан үлкен», «Жер шары Күннен үлкен». Бұл тұжырымдар жалған, өйткені олардың мәні шындыққа сәйкес келмейді. Ақпаратты өңдеудің нәтижесінде адамның ұсынған пікірі дұрыс немесе жалған болуы мүмкін. Графикалық ақпаратты талдау нәтижесінде алуға болатын екі тұжырымның мысалын қарастырайық: [81]. Классикалық формалды логикада ойлаудың негізгі үлгілері: тұжырымдама, пайымдау, қорытынды болып табылады. Логикалық ойлау – осы формаларды логика заңдарына сәйкес қолдану: тепе-теңдік, қайшылықсыздық, үшінші нұсқаға жол берілмеуі және т.б. Логикалық тапсырма – бұл сұраққа жауап іздеу пайымдау негізінде жүзеге асырылатын тапсырма (Логикалық есептерді шешудегі есептер қосалқы рөл атқарады, кейде қажет болмауы да мүмкін). Логикалық есептердің түрлері: заңдылықтарды табу; жиындардың арасындағы сәйкестікті белгілеу; жиынты ретке келтіру; нашар жағдайды анықтауға негізделген дәлел; Дирихле принципін қолдана отырып дәлелдеу; іс-әрекеттерді жоспарлау (өлшеу, құю, өткізу және т.б.). Шешу жолдары: пайымдаудың, кестенің, сәуленің, графиктің, ең қиын жағдайды анықтаудың көмегімен. жүктеу/скачать 1,43 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|