Әдебиеттер: Бидайбеков Е.Ы., Лапчик М.П., Беркімбаев К.М., Сағымбаева А.Е. Информатиканы оқыту теориясы мен әдістемесіне кіріспе: Оқу құралы. – Алматы, 2008. – 280 бет.
Қойбағарова Т.Қ., Ельтинова Р.А. Информатиканы оқыту әдістемесі: Оқу құралы. І-ІІ-бөлім. Павлодар: ПМПИ, 2012. – І-бөлім. 195 бет. ІІ -бөлім. 214 бет.
Лапчик М.П. и др. Методика преподавания информатики. – М.: Академия, 2001. – 624 с.
Лекция №10. «Формальдау және ақпараттық модельдеу» мазмұндық бағытын оқыту әдістемесі
Ақпараттықмодельдеусызығын қарастыруәдістемесі
Жүйелікталдауэлементтерінқарастыру
Компьютерлікматематикалықмодельдеу
Формализациялаужәнемодельдеусызығы
Информатика пәні бойынша білімнің міндетті мазмұнында негізінен «Ақпараттықмодельдеу» бағыты қарастырылады. Бұл бағытты оқып игеру – табиғаты әртүрлі жүйелерде (физикалық, техникалық және т.б.) басқару модельдерін сипаттау және құру біліктіліктерін қалыптастыруға, модельдер мен модельдеуші бағдарламаларды пайдалануға бағытталады. Мазмұндық формализациялау және модельдеу бағыты 3-схемада (1-қосымша [26]) ұсынылған.
Ақпараттықмодельдеусызығын қарастыруәдістемесі
Модельдеу бағытының негізгі оқу мазмұны – ақпараттықмодельдеуболып табылады. Бұл сызықтың мазмұны мына түсініктердің – модельдеутанымдықәдісіретінде,формализациялау,материалдықжәнеақпараттықмодельдер,ақпараттықмодельдеу,ақпараттықмодельдердіңнегізгітиптерітізбесімен анықталады.
Ақпарат және ақпараттық үрдістер сызығымен қатар, модельдеусызығыинформатиканың базалық курсының теориялықнегізіболып табылады. Әйтсе де, модельдеу сызығы курстың басқа сызықтарымен тығыз байланыста. Базалық курстың көптеген бөлімі, оның ішінде технологиялық сызыққа жататын тақырыптар, модельдеуге тікелей қатысы бар. Ақпарататты өңдеудің технологиялық әдістерін және оған сәйкес бағдарламалық құралдарды (кестелік процессорлар, деректер қорын басқару жүйелері, т.б.), әртүрлі ақпараттықмодельдерменжұмыс жасауға арналған саймандарретінде қарастыруға болады. Алгоритмдеужәнебағдарламалаутақырыптары модельдеуге тікелейқатысыбар деп саналады. Демек, модельдеу сызығы базалық курстың бір қатар бөлімдері үшін ортақ болып табылады. Жалпы білімдік информатиканың базалық курсының ары қарай дамуы осы мазмұндық сызықтардың тереңдеуімен байланысты.
Теориялық материалдыбаяндаудыңәдістемелікнұсқаулары
Қарастырылатынсұрақтар:
модель ұғымы;
материалдық (заттық) және ақпараттық модельдер;
ақпараттық модельдердің типтері;
формализациялау ұғымы;
ақпараттық модельдердің кестелік пішімі.
Ақпараттықмодеьдеусызығыныңмазмұны.Материалдық модельдер тақырыбы ең басында модель ұғымын анықтауға байланысты қарастырылады. Модельдерді материалдық(орысш. –натурные) және ақпараттық деп бөлуге болады [26]. Ақпараттық модельдеу өз алдына былай бөлінеді:
объектілер мен процестерді модельдеу;
білімді модельдеу.
Білімді модельдеу тақырыбы жасандыинтеллекттақырыбымен байланысты болғандықтан, информатиканың базалық курсында тек іздеу, зерттеу түрінде ғана жүреді. Сонда да, оқушыларға жасанды интеллектпен мына жағдайларда: компьютердетерілгенмәтінніңорфографиялыққателеріавтоматтытексерілгенде,машиналықаудармажасалғанда,оқужәнебақылаубағдарламаларыменжұмысжасағандакездесетіндерін айта кеткен жөн. Бұл мәліметтер оқушылардың ой-өрісін кеңейтеді, білімді жүйелеуге және кәсіптік бейімдеуге мүмкіндік береді.
Объектілердіңжәне процестердіңмодельдері – ұсынупішіндерібойынша жіктеледі. Бұл белгі бойынша модельдер – графикалық, вербальдіккестелік,математикалық,объектілі-ақпараттықболып бөлінеді.
Математикалық және объектілі-ақпараттық модельдер компьютерлік технологияларда, объектілі-бағытталған бағдар- ламалауда, қазіргі жүйелік және қолданбалы БҚ-да пайда болып, дамуда.
Бөлінген сағат санына және оқушылардың дайындық деңгейіне байланысты модельдеу және формализациялау сұрақтары әртүрлі дәрежеде оқытылуы мүмкін: