І. Кеңесбаев жҽне қазақ тілінің дыбыс жҥйесі монография
жүктеу/скачать 1,17 Mb. Pdf көрінісі
|
Кенесбаев pdf
| а
, ҽ ), жаpтылай ашық ( о , ө , е ), қысаң ( ҧ , ҥ , ы , i , и , у ) дауыстылаp болып ҥш топқа жiктелген. Заман талабы мен сҧраныстарын ӛтеу ҥшін оқулық шығарып, емле мәселесін орнықтыруға ат салысқан ҧлы тҧлғалардың бiрi – Е.Омаров. Ғалымның кӛптеген еңбектерi фонетика мен орфография мәселелерiн зерттеуге арналған. Оларға сол кездегі басылым беттерінде шыққан мына еңбектері жатады: "Қазақша жазу жайы" ("Еңбекшi қазақ", 1924. –№ 159, 161, 162. 31 қаңтар), "Айнымалы дыбыстардың жазу ережесi" ("Еңбекшi қазақ", 1925. 9 мамыр), "Жазу мәселесi" ("Еңбекшi қазақ", 1924. 3 маусым), "Қазақ тiлiнiң дыбыстары" ("Жаңа мектеп", 1927. –№2(17). –61-67 бб.), "О сочетании звуков казахского языка" (Кiтап: "Год работы Казахского высшего пединститута". – Ташкент, 1928. –33-39 с.), "Емле мәселесi" ("Еңбекшi қазақ", 1929. 7–8 мамыр) т.б. [70]. Ғалымның ғылыми мҧрасы бҥгiнгi таңда тиiстi бағасын алып отыр. О.Жҧбаева "Елдос Омаров емле конференциясында" деген мақаласында ғалымның еңбектерiн талдай келiп: "Е.Омаровтың конференцияда сӛйлеген сӛздерi, "Оқулығы" (қазақ тiлiне арналған) мен мақалалары оның бiлгiр фонетист болғанын кӛрсетедi",– деп ӛз ойын білдіреді [71, 237-б.]. Ғалымның фонетика мәселесiне арналған iрi зерттеулерiнiң бiрi – 1927 жылы шыққан "Қазақ тiлiнiң дыбыстары" еңбегі. Зерттеу 1924 жылы тiл конференциясында қарастырылған мәселелерге жауап ретiнде жазылған. Онда Е.Омаров қазақ тiлiнiң дыбыстарын дауысты ( а , о , ө , е , ы ), жарты дауысты (ымыралы ( р , у , и , жүктеу/скачать 1,17 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|