І. Кеңесбаев жҽне қазақ тілінің дыбыс жҥйесі монография



Pdf көрінісі
бет36/121
Дата27.11.2023
өлшемі1,17 Mb.
#129731
түріМонография
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   121
Байланысты:
Кенесбаев pdf

а
,
 ҽ
), 
жаpтылай ашық (
о
,
ө
,
е
), қысаң (
ҧ
,
ҥ
,
ы

i
,
и
,
у
) дауыстылаp болып ҥш топқа 
жiктелген.
Заман талабы мен сҧраныстарын ӛтеу ҥшін оқулық шығарып, емле 
мәселесін орнықтыруға ат салысқан ҧлы тҧлғалардың бiрi – Е.Омаров. 
Ғалымның кӛптеген еңбектерi фонетика мен орфография мәселелерiн зерттеуге 
арналған. Оларға сол кездегі басылым беттерінде шыққан мына еңбектері 
жатады: "Қазақша жазу жайы" ("Еңбекшi қазақ", 1924. –№ 159, 161, 162. 31 
қаңтар), "Айнымалы дыбыстардың жазу ережесi" ("Еңбекшi қазақ", 1925. 9 
мамыр), "Жазу мәселесi" ("Еңбекшi қазақ", 1924. 3 маусым), "Қазақ тiлiнiң 
дыбыстары" ("Жаңа мектеп", 1927. –№2(17). –61-67 бб.), "О сочетании звуков 
казахского языка" (Кiтап: "Год работы Казахского высшего пединститута". –
Ташкент, 1928. –33-39 с.), "Емле мәселесi" ("Еңбекшi қазақ", 1929. 7–8 мамыр) 
т.б. [70]. Ғалымның ғылыми мҧрасы бҥгiнгi таңда тиiстi бағасын алып отыр. 
О.Жҧбаева "Елдос Омаров емле конференциясында" деген мақаласында 
ғалымның еңбектерiн талдай келiп: "Е.Омаровтың конференцияда сӛйлеген 
сӛздерi, "Оқулығы" (қазақ тiлiне арналған) мен мақалалары оның бiлгiр 
фонетист болғанын кӛрсетедi",– деп ӛз ойын білдіреді [71, 237-б.].
Ғалымның фонетика мәселесiне арналған iрi зерттеулерiнiң бiрi – 1927 
жылы шыққан "Қазақ тiлiнiң дыбыстары" еңбегі. Зерттеу 1924 жылы тiл 
конференциясында қарастырылған мәселелерге жауап ретiнде жазылған. Онда 
Е.Омаров қазақ тiлiнiң дыбыстарын дауысты (
а
,
о
,
ө

е
,
ы
), жарты дауысты 
(ымыралы (
р
,
у
,
и
,


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   121




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет