Кесте 7 – Айтылым дағдысы бойынша үстеудің мағыналық жағымен таныстыру
ҮСТЕУДІҢ ТҮРЛЕРІ
|
СҰРАҚТАРЫ
|
МЫСАЛДАРЫ
|
1. Мезгіл үстеуі
|
Қашан? Қашаннан? Қашаннан бері?
|
Бүгін, былтыр, биыл, таңертең, бүрсігүні, қыстан бері, ала жаздай, күні-түні, ендігәрі, күндіз, бағана, таң сәріге дейін, енді, қазір, әлгінде, ежелден, кеше.
|
2. Мекен үстеуі
|
Қайда? Қайдан? Қалай қарай?
|
Кейін, алдыға, артқа, әрі-бері, ілгері-кейін, әрмен қарай, тысқары, төменнен, жоғары-төмен, алдыдан.
|
3. Сын-қимыл (бейне) үстеуі
|
Қалай? Қайтіп? Қалайша? Кімше?
|
Тез, жылдам, бетпе-бет, ақырын, бірден, әрең-әрең, жиі-жиі, бірте-бірте, бұрынғыдай, бұлбұлша, арыстандай, келе сала, емін-еркін, лезде, осылай.
|
4. Мөлшер үстеуі
|
Қанша? Қаншама? Қаншалық?
|
Қыруар, біршама, әжептәуір, неғұрлым, мұншама, соншалық, әжептәуір, мұнша, сонша, бірталай, көп.
|
5. Күшейткіш үстеуі
|
Қалай? Қандай?
|
Тым, өте, ең, тіпті, әбден, мүлдем, нағыз, керемет, аса, өңкей, кілең, орасан, ылғи, сәл, нақ, ерен, дәл.
|
6. Мақсат үстеуі
|
Қалай? Не мақсатпен?
|
Қасақана, әдейі, жорта, әдейілеп.
|
7. Себеп-салдар үстеуі
|
Не себепті? Неге?
|
Құр босқа, текке, амалсыздан, шарасыздан, лажсыздан, босқа, бекерден-бекер, бекер, босқа.
|
Достарыңызбен бөлісу: |
