РАЗВИТИЕ ФУНКЦИОНАЛЬНОЙ ГРАМОТНОСТИ УЧАЩИХСЯ НА

165 

 

Необходимо  учить  ребенка  так,  чтобы  выпускник  школы  мог 

самостоятельно решать возникающие жизненные проблемы. 

Физика  как  учебный  предмет  обладает  большими  возможностями  для 

создания условий творческого саморазвития школьников. Такие условия могут 

быть  созданы  при  включении  в  учебный  процесс  по  физике  задач  с 

техническим содержанием.  

Для  этого  от  учителя  требуется  организовать  деятельность  ученика  в 

поисковом  режиме.  Одной  из  современных  образовательных  технологий, 

способствующей  развитию  умения  анализировать  жизненные  ситуации, 

оценивать  альтернативы,  выбирать  оптимальный  вариант  и  планировать  его 

осуществление,  является  технология  case-study    или  метод  конкретных 

ситуаций.  Если  такой  подход  в  течение  учебного  цикла  применяется 

многократно,  то  у  обучающихся  вырабатывается  устойчивый  навык  решения 

практических задач.   

В мировой практике под понятием кейс подразумевают описание, а также 

решение конкретной, проблемной ситуации.  

Метод  кейсов  (англ.  Case  method,  кейс-метод,  кейс-стади,  case-study, 

метод  конкретных  ситуаций)  —  техника  обучения,  использующая  описание 

реальных  ситуаций.  Обучающиеся  должны  проанализировать  ситуацию, 

разобраться в сути проблем, предложить возможные решения и выбрать лучшее 

из  них.  Кейсы  базируются  на  реальном  фактическом  материале,  или  же 

приближены к реальной ситуации[3].  

Кейс-технологии  объединяют  в  себе  одновременно  и  ролевые  игры,  и 

метод проектов, и ситуативный анализ. 

Кейс-технологии – это не повторение за учителем, не пересказ параграфа 

или статьи, не ответ на вопрос преподавателя, это анализ конкретной ситуации, 

который заставляет применять полученных знаний и применить их на практике. 

  

Результаты, возможные при использовании метода «Кейс-метода»: 

Учебные 

Образовательные 

1.Усвоение новой информации 

2.Освоение метода сбора данных 

3.Освоение метода анализа 

4. Умение работать с текстом 

5. Соотнесение теоретических и практических 

знаний 

  

1.     Создание авторского 

   продукта 

2. Образование и достижение 

     личных целей 

3. Повышение уровня 

   коммуникативных навыков 

4. Появление опыта принятия 

решений, действий в новой 

ситуации, решения проблем 

Работа ученика с кейсом 

1 этап — знакомство с ситуацией, её особенностями; 

2 этап — выделение   основной   проблемы(проблем), 

3 этап — предложение концепций или тем для «мозгового штурма»; 

4 этап — анализ последствий принятия того или иного решения; 

5  этап  —  решение  кейса  —  предложение  одного  или  нескольких  вариантов 

последовательности действий. 

166 

 

Действия учителя в кейс – технологии: 

1) создание кейса или использование уже имеющегося; 

2) распределение учеников по малым группам (4-6 человек); 

3) знакомство учащихся с ситуацией, системой оценивания решений проблемы, 

сроками выполнения заданий организация работы учащихся в малых группах, 

определение докладчиков; 

4) организация презентации решений в малых группах; 

5) организация общей дискуссии; 

6) обобщающее выступление учителя, его анализ ситуации; 

7) оценивание учащихся учителем 

Этапы работы над кейсом и их цели 

                   Этапы 

                            Цели 

Знакомство с конкретным случаем 

Понять  проблемную  ситуацию  и  пути 

принятия решения 

Поиск  и  анализ  информации  для  принятия 

решения 

Научиться 

добывать 

и 

оценивать 

информацию,  необходимую  для  решения 

проблемы 

Обсуждение возможностей альтернативных 

решений 

Развивать альтернативное мышление 

Резолюция – принятие решения в группах 

Сопоставить  и  оценить  предложенные 

варианты решения 

Диспут 

– 

защита 

своих 

решений 

отдельными группами 

Аргументировано защищать решения 

Сопоставление 

итогов 

– 

сравнение 

решений, принятых в группах, с решением, 

принятым в действительности 

Оценить  взаимосвязь  интересов,  в  которых 

находятся отдельные решения 

 

Основная  идея  кейса  –  продемонстрировать  учащимся  широкий  спектр 

выходов из проблемных ситуаций, похожих друг на друга.  

В целом кейсовый метод позволяет решать следующие задачи: 

- научиться принимать верные решения в условиях неопределённости; 

- разрабатывать алгоритм принятия решений; 

-  применять  полученные  теоретические  знания  для  решения  практических 

задач; 

- учитывать другие мнения при принятии окончательного решения.  

Ситуационное  обучение  относится  к  активным  методам  обучения, 

подобно деловым играм, тренингу, дистанционному образованию. Кейс – один 

из таких инструментов.  

Основная,  таким  образом,  цель  написания  кейса  и  групповой  работы 

учащихся  с  ним  является  не  столько  поиск  конкретного  решения,  сколько 

процесс  выявления  учащимися  оптимального  варианта  решения  проблемной 

ситуации, помогающий приобрести определённые навыки и умения выхода из 

неё, развития творческого мышления у учащихся. 

Формирование учебных навыков у учащихся, прежде всего зависит от его 

активности. При составление задания кейса прежде всего учителю необходимо 

заранее  продумать  задания  и  заинтересовать  ученика.  Что  бы  у  учащихся  не 

167 

 

возникал  вопрос «А зачем мы это делаем?». Поэтому использую в своей работе 

кейс-метод  –  обучение  на  основе  реальных  ситуаций.  Кейс-метод  -  это 

обсуждение  ситуаций,  основанных,  как  правило,  на  реальных  событиях,  что 

вынуждает учащихся к проведению анализа и принятия решения (нахождения 

выхода из создавшейся ситуации). 

Типы кейсов: 



 

«Практические»  кейсы,  которые  отражают  абсолютно  реальные 

жизненные ситуации; 



 

«Обучающие»  кейсы,  основной  задачей  которых  выступает 

обучение;  



 

Первооткрывательские»  кейсы  –  это  научно-исследовательские 

кейсы, ориентированные на осуществление исследовательской деятельности. 

Разрабатывая кейс, выделяю три части: 

1.Вспомогательная информация, необходимая для анализа кейса. 

2.Описание конкретной ситуации. 

3.Задания к кейсу. 

Первая часть конструирование ситуационных задач: 

Специфика  ситуационной  задачи  заключается  в  том,  что она носит  ярко 

выраженный  практико-ориентированный  характер,  но  для  ее  решения 

необходимо  конкретное  предметное  знание.  Зачастую  для  решения 

ситуационной  задачи  учащимся  требуется  знание  нескольких  учебных 

предметов. Кроме этого, такая задача имеет не традиционный номер, а красивое 

название, отражающее ее смысл. 

Обязательным  элементом  задачи  является  проблемный  вопрос,  который 

должен быть  сформулирован  таким  образом,  чтобы  ученику  захотелось  найти 

на него ответ. 

Из своего опыта я хочу предложить некоторые из них.  

Учебное  заведение  в  котором  я  работаю  это  специализированный 

мужской лицей интернат «Жас Улан» в котором обучаются одни мальчишки. И 

конечно же их увлекают ситуационные задачи связанные с техникой и военным 

делом.      Например,  кейс,  который  был  использован  после  прохождения  темы 

«Звук и звуковые волны» 

Звукоизоляция. 

Излученная источником звуковых колебаний энергия, распространяясь в 

закрытом  помещении,  частично  отражается  разнообразными  преградами,  а 

частично поглощается ими. Ту часть энергии, которая по каким-либо причинам 

не отразилась от препятствий, считают поглощенной. Различные по характеру и 

свойствам  преграды  характеризуются  коэффициентом  поглощения  звука, 

который  представляет  собой  отношение  поглощенной  энергии  к  полной 

энергии,  падающей  звуковой  волны.  Коэффициенты  поглощения  звука  для 

некоторых материалов на различных частотах приведены в таблице. 

Материал 

Коэффициент  поглощения звука на данной частоте, Гц 

125 

250 

500 

1000 

2000 

4000 

Шерсть (640 г на 1 м2) 

0,04 

0,07 

0,18 

0,22 

0,32 

0,35 

168 

 

Войлок толщиной 1 см 

0,10 

0,20 

0,52 

0,71 

0,66 

0,44 

Ковер 

0,09 

0,07 

0,20 

0,35 

0,43 

0,44 

Штукатурка на деревянной основе  0,02 

0,02 

0,03 

0,04 

0,04 

0,03 

1.  Если  бы  ты  стал  строить  современный  коттедж,  какие  материалы  ты  бы 

использовал, чтобы уменьшить шум от проезжающих автомобилей? 

2.  Назовите  существующие  простые  административные  меры  по  борьбе  с 

шумом. Как борются с шумом с помощью технических средств? 

Звукопроводность. 

Ухом к земле. Почему индейцы, которых мы видим в старых вестернах, обычно 

встают  на  колени  и  припадают  ухом  к  земле,  чтобы  обнаружить  далеких,  не 

видимых глазом всадников? 

 Если  можно  расслышать  далекий  топот  копыт  через  землю,  то  почему  этот 

звук не слышен в воздухе? 

Звуки. 

Когда  самолет  преодолевает  звуковой  барьер.  Что  является  причиной 

громового  удара,  который  производят  сверхзвуковые  самолеты? Возникает  ли 

этот «гром» только в тот момент, когда самолет преодолевает звуковой барьер? 

Зависит  ли  он  от  шума  двигателей?  Иногда  мы  слышим  не  один  удар,  а  два 

подряд. Почему? Зависит ли «гром» от высоты полета? Как сказывается на этом 

эффекте  режим  полета  самолета:  набирает  ли  он  высоту,  теряет  ее  или 

совершает  разворот?  При  одних  условиях  самолет  производит  «сверхгром»  ? 

особенно сильную ударную волну. При других ? удар возникает, но не доходит 

до поверхности земли. Как это объяснить? 

Пример научно-исследовательского кейса. 

Электризация через влияние. 

Задание. Определи, какое действие будет оказывать наэлектризованная палочка 

на подвешенный металлический шарик в случаях, изображённых на рисунке. 

 

Правильность решения проверь путём опыта. 

Используя  знания  об  электроне  и  о  строении  атома  объясни  явление: 

притяжение ненаэлектризованных тел к наэлектризованным (случай а) и б)). 

Ответь на следующие вопросы:  

1. К электроскопу поднеси (но не касайся стержня) заряженное тело, например 

расчёску. Листочки разошлись! Почему? Ведь электроскоп не заряжён, касания 

– то не было! Разберите два случая:  

а) тело заряжено положительно;  

б) тело заряжено отрицательно. 

Свои рассуждения иллюстрируй рисунком. 

169 

 

2. Почему металлические незаряжённые опилки притягиваются к заряжённому 

телу? 

Пример кейса «Электромагниты в военном деле». 

В период второй мировой войны большую роль играли магнитные мины. 

Их  обычно  сбрасывали  на  парашюте  с  самолета    в  различных  местах  моря. 

После  падения  в  воду  парашют  автоматически  отделялся  от  мины,  и  она 

погружалась на дно, где и «поджидала» корабль. 

Но  для  того,  чтобы  изобрести  мину,  необходимы  знания  физики. 

Существенным является знание о том, что вокруг Земли существует магнитное 

поле. 

Демонстрация модели мины. 

Простейшая  модель  магнитной  мины  состоит  из  магнитной  стрелки, 

вращающейся в вертикальной плоскости вокруг горизонтальной оси, чашечки с 

электролитом, лампочки и аккумулятора. Эта специальная электрическая схема 

может  быть  связана  с  запальным  приспособлением,  воспламеняющим  заряд 

взрывчатого  вещества.  Принцип  действия  магнитных  мин  заключается  в 

следующем.  Корпус  машины  и  многие  другие  детали  современного  корабля 

делают преимущественно из стали. Все те части корабля намагничиваются под 

действием  магнитного  поля  Земли,  и  корабль,  по  существу,  становится 

огромным  плавучим  магнитом.  На  некотором  расстоянии  от  корабля 

чувствительная  магнитная  стрелка  отклоняется  на  некоторый  угол.  Цепь 

замыкается, срабатывает запальное приспособление – произойдёт взрыв мины, 

и находящийся вблизи корабль может погибнуть.  

Проблемная  ситуация:  мину  нужно  обезвредить,  подумайте  и 

предложите способы обезвреживания мины. 

Высказывание  идей,  которые  фиксируются  на  доске:  корпус  корабля 

изготовить из другого материала; размагничивать корабль, водолаз с компасом 

или с миноискателем, нахождение мины по звуку. 

Возможные  вопросы:  можно  ли  заставить  взорваться  мину  тогда,  когда 

корабль находится от неё ещё на значительном расстоянии?  

Метод CASE STUDIES предполагает: 

- подготовленный в письменном виде пример кейса; самостоятельное изучение 

и обсуждение кейса учащимися; совместное обсуждение кейса в аудитории под 

руководством  преподавателя;  следование  принципу  "процесс  обсуждения 

важнее самого решения". 

Данные технологии помогают повысить интерес учащихся к изучаемому 

предмету, развивает у школьников такие качества, как социальная активность, 

коммуникабельность, умение слушать и грамотно излагать свои мысли. 

 

Библиографические ссылки 

1. Официальнный сайт Министерство образования и науки РК.  

2. Национальная Энциклопедическая служба [Электронный ресурс] 

Режим 

доступа: 

http://didacts.ru/dictionary/1010/word/funkcionalnaja-

gramotnost 

170 

 

3. Кейс – метод активного обучения. Менеджмент, маркетинг, финансы. 

Учебное пособие под ред. А.А. Лаптева. – Петрозаводск: Карелия, 2000 

г. 

4. Стрыгин  С.,  «Кейс-метод  в  школе»,  интернет-журнал  «Естественные 

науки»,www.enauki.ru 

5. http://www.sch491.lact.ru/uploads/f1/s/3/436/basic/1245/244/Tehnologiya_

Case-study_na_urokah_fiziki.docx 

 

 

Жанар Досымхановна Жазнаева 

дарынды балаларға арналған Жамбыл атындағы облыстық 

мамандандырылған мектеп-гимназия-интернатының 

тарих пәнінің мұғалімі 

Қазақстан, Өскемен 

 

«ОЙ ТАСТАУ, ОЙЛАНТУ» ТЕХНОЛОГИЯСЫНЫҢ НЕГІЗІНДЕ ТАРИХ 

САБАҒЫНДА ОҚУШЫЛАРДЫ ЗЕРТТЕУ ЖҰМЫСЫНА БАУЛУ 

ЖОЛДАРЫ 

 

ХХІ  ғасыр  –  ғылым-білімнің,  ақпараттың  дамыған  ғасыры.  Буырқанған 

ғасырда  бәсекеге  қабілетті  мемлекет  болуды  ұстаным  еткен  еліміз  елу  елдің 

қатарында  болуды  көздеп  отыр.  «Заманына  қарай  адамы»  деп  халқымыз 

айтқандай,  әр  заманның  өзінің  буырқанған  ағысы,  өзінің  жаңа  сарыны  бар. 

Осынау заманауи дәстүрден тыс қалыс қалмай, әлемдік жаһандануды көздеген 

еліміз ғылым мен білім жағынан ғана емес, экономикасы, мәдениеті, тіпті қай 

салада  болмасын  инновациялық  технологияларды  енгізе  отырып,  ақпараттық 

технологиялармен жан-жақты жабдықталуда. 

Елбасымыз  Н.Ә.Назарбаевтың  салиқалы  саясатының  бір  көрінісі  болып 

отырған  Қазақстан  халқына  Жолдауында:  «Бәсекеге  қабілетті  дамыған 

мемлекет  болу  үшін  біз  сауаттылығы  жоғары  елге  айналуымыз  керек»,-деп 

болашағамыздың сауатты ұрпаққа тікелей байланысты екендігін атап көрсетеді 

[1]. Осынау ел ертеңі болып отырған, үміт артып отырған  жастарымызға деген 

Елбасының сенімін Жолдаудан байқау қиын емес: «Ал кейінгі толқын жастарға 

айтарым:  Сендер  –  болашаққа  деген  үкілі  үмітіміздің  тірегісіңдер.  Сендердің 

азат ойларың мен кемел білімдерің – елімізді қазір бізге көз жетпес алыста, қол 

жетпес  қиянда  көрінетін  тың  мақсаттарға  апаратын  құдіретті  күш»,-деп 

айтылғандай  келешектің  тұтқасын  ұстар  жастарымызға  білім  жолын  қуып, 

ғылым  жолына  түсіп,  ізденуді,  мақсат  қоя  отырып,  өз  мақсатына  жетуді 

ұстаным  етеді.  Осы  орайда  Елбасының  қолдауымен  қазіргі  таңда  ғылыммен 

айналысам,  «оқимын»  деген  талапты  жастарымызға  жан-жақты  жол  ашылып 

отыр,  олардың  елімізде  ғана  емес,  «Болашақ»  бағдарламасы  құрылып,  шет 

мемлекеттерде  білім  алуларына  жол  ашылды.  Осы  орайда  Елбасы 

Н.Ә.Назарбаевтың:  «Мемлекет  басшысы  ретінде  мен  әрдайым  сіздердің 

оқуларыңыз  бен  өсіп-өнулеріңіз  үшін  барлық  жағдайды  жасауға  тырыстым. 

171 

 

Әлемдік  деңгейдегі  университет,  зияткерлік  мектептер  аштым,  «Болашақ» 

бағдарламасын  құрдым»,-деген  жолдауда  Елбасымыздың  жастарға  деген  

сенімі,  олардың  болашағынан  зор  үміт  күтуі  жатыр  [2].  Әлемдік  деңгейдегі 

зияткерлік  мектептер  мен  түрлі  жоғары  оқу  орындары  ашылып  қана  қоймай, 

қаншама жастарымыздың әлемнің түкпір-түкпірінде білім алып, өз еліне мықты 

маман болып оралуда. Бұл да – еліміздің болашағының жарқын болуының бір 

арнасы. Ал болашақтың білімді, саналы, салауатты ұрпағын тәрбиелеу – бүгінгі 

білім  ордаларының  басты  мақсаттарының  бірі.  Осы  орайда  Елбасы  ұстаным 

еткен:  «Келешекке  кемел  біліммен»,-деген  қағиданы  ұстанып,  жан-жақты 

дамыған, қоғамға бейім, білімді ұрпақты тәрбиелеуде мұғалімдер қауымына аса 

үлкен жауапкершілік пен міндеттерді жүктеліп отыр. 

Мұғалім  –  мектептегі  басты  тұлға.  Оқушының  бойындағы  қабілетін 

оятып,  дарын  көзін  ашу  мұғалімнен    де  шығармашылық  ізденісті,  еңбекті, 

табандылықты талап етеді.   Алты алашқа есімі танымал болған күрескер ақын 

А.Байтұрсынов:  «Мұғалім  әдісті  көп  білуі  керек,  оларды  сүйеніш,  қолғабыс 

нәрсе  есебінде  қолдану  керек»-  дегендей,  қазіргі  таңда    инновациялық  озық 

технологиялардан,  сондай-ақ  әлемдік  озық  ойлы  технологиялардан  ізденуге 

жан-жақты  жол  ашып  отыр  [3].  Ақпараттың  қоғамға  енуі,  қашықтықтан  білім 

алу,    электрондық  оқулықтар  сынды  өзге  де  заманауи  әдіс-тәсілдердің 

тәжірибеге  енуі  мұғалімдердің  де  өз  жұмысына  деген  жауапкершілігін  арта 

түсті.  Осы  орайда  ең  басты  мәселе  –  қандай  пән  болмасын  сапалы  білім 

берумен  ғана  шектелмей,  шығармашыл  ізденістегі,  жеке  тұлғаны  дамытуды 

мақсат  етудеміз.  Мектепте  оқушылардың  саяси  көзқарасын,  дүниетанымын 

қалыптастыруда  тарих  пәнінің  алатын  орны  зор.  Күнделікті  өмірде  болып 

жатқан  өзгерістер  мен  жаңашылдықтарға  өз  ойын,  көзқарасын,  өз  шешімін, 

сыни көзқарастарын таныта білуде үнемі ізденіс танытуға тура келеді. Ең басты 

мақсатымыз  оқушылардың  пәнге  деген  қызығушылықтарын  оята  отырып,  

олардың    зерттеушілік  құзыреттіліктеріне  түрткі  болып,  шығармашылық 

қабілеттерін  ояту.  Осы  орайда  түрлі  әдіс-тәсілдерді,  отандық,  әлемдік 

тәжірибедегі  озық іс-тәжірибелерді  қолданып,  өнемді  нәтижеге  жетуде  мақсат 

етудеміз. 

Тарих сабағы – ой сабағы. Ойсыз, сұрақсыз өткен сабақ  – өнімсіз сабақ. 

Осы  орайда  Қанипа  Омарғалиқызының:  «Ой,  ойлану,  ойланту»  технологиясы 

барлық пәндерге де керек. «Ойсыз өмір сүру мүмкін емес»-деген пікірі дәлелді 

айтылған  [4].  Сондықтан  да  әйгілі  ғалым  ұстаз,  академик,  «Қазақтың  Хан 

апасы» 

атанған 

Қанипа 

Омарғалиқызының 

«Ой 

тастау,  ойланту» 

технологиясының тарих сабағында маңызы зор. 

Қ.Омарғалиқызының  «Ой  тастау,  ойланту»  технологиясында  білімді 

алдын-ала  беру,  оқушының  білімді  өз  әрекеті  арқылы  алу,  оны  ғылыми 

ізденіске жеткізу, шығармашылық әрекетке қол жеткізу, сабақтың өн бойында 

оқушының  өз  ойы,  өз  әрекеті  олардың  қызу  еңбекке  өз  ізденістері  арқылы 

жетулеріне негіз болып отырады. Ғалым ұстаздың теңдесі жоқ біршама ғылыми 

еңбектері мен ғылыми мақалаларын өз іс-тәжірибемде қолданып келемін және 

өнімді нәтижеге қол жеткізіп, көздеген мақсаттарыма жеттім. Тарих сабағында 

172 

 

оқушыларды  ғылыми  жұмыстарға  қалай  төселдіруге  болады,  олардың 

қызығушылықтарын  қалай  арттыруға  болады  деген  өзекжарды  мәселелерді 

басшылыққа ала отырып төменде сабақ үлгісін Қ. Бітітбаеваның технологиясын 

пайдалануда  ұсынып  отырмыз.  «Ой  тастау,  ойланту»  технологиясы  арқылы 

оқушыларды ғылыми-зерттеу жұмыстарға баулу. 

Тақырыбы: 1986 жылғы Желтоқсан оқиғасы. 9-сынып. 

Білімділік:  Желтоқсан  жаңғырығы  туралы,  желтоқсан  көтерілісінің 

құрбандары туралы мағлұмат беру, білімін арттыру. 

Оқушылардың  Желтоқсан  оқиғасының  себеп-салдарлары,  сипаты, 

қозғаушы  күштері  мен  маңызы  туралы  түсініктерін  кеңейту,  Желтоқсан 

оқиғасының  қазақ  халқы  тарихында  бұдан  бұрын  болған  ұлт-азаттық 

көтерілістермен сабақтастық байланысын және алып империя Кеңес Одағының 

күйреуіне тигізген ықпалын түсіндіру. 

Дамытушылық:  Ойлау  дағдылары  мен  біліктіліктерін  қалыптастыру, 

ақыл-парасаты  мен  шығармашылық  қабілетін  дамыту  үшін  жағдай  туғызу. 

Басты мәселені ажырата білуге және өз ойларын еркін айтып, қорытынды жасай 

білуге қалыптастыру арқылы оқушылардың ой-өрісін дамыту. 

Тәрбиелік:  Ата-бабамыз  армандаған  тәуелсіздікті  нығайтуға,  Отанын 

сүюге, достыққа, ұйымшылдыққа тәрбиелеу. Желтоқсан құрбандарын еске ала 

отырып, халық бостандығы мен елдігі үшін күрескен, сол үшін құрбан болған 

ағалар ерлігіне құрметпен қарауға тәрбиелеу. 

Сабақтың жоспары: 

1.

 

Бетбұрыс алдында қалыптасқан жағдай 

2.

 

Демократияшыл жастар қозғалысының себептері мен басталуы. 

3.

 

Желтоқсан оқиғаларының сипаты. 

4.

 

Жаппай жазалау. 

5.

 

Желтоқсан оқиғаларының қорытындылары мен тарихи маңызы. 

Сабақтың түрі: Қорытынды шығармашылық сабақ. 

Сабақтың әдісі: Пікір, салыстыру, сызба. 

Сабақтың көрнекілігі: карта, схема, таблица, мәтін, интерактивті тақта. 

Пәнаралық  байланыс:  Қазақстан  тарихы  ,  қазақ  әдебиеті  ,география 

пәндері. 

Сабақтың  технологиясы:  Қ.О.Бітібаева  «Ой  тастау,  ойланту»,  Жобалап 

оқыту технологиясы, Караев технологиясы, АКТ. 

Сабақ құрылымы: 1. Ұйымдастыру 2. Үй тапсырмасы 3. Жаңа сабақ 

4. Бекіту 5. Бағалау 6. Үйге тапсырма 

№  Сабақ кезеңдері 

Сабақтың құрылысы, барысы 

Технологиялық 

әдіс-тәсілдер 

Коррекция, 

білімді 

тексеру, 

бағалау 

1 

Ұйымдастыру  10 

мин 

Мақсаты:  

- амандасу; 

- түгендеу; 

-oқушылардың 

Оқушыларды сабаққа 

жұмылдыру 

Өткен тақырыптар бойынша 

сұрақтар қою.. 

Өткен тақырыппен 

байланыстыра отырып, жаңа 

Бақылау, сұрақ-

жауап. 

Оқулықпен 

жұмыс. 

 

173 

 

назарын  сабаққа 

аудару;  

сабаққа көшу 

«Желтоқсан оқиғасы» видео. 

«ДЖИГСО» әдісі. Әр қатарға 

жеке мәтіндер беріледі. Топ 

мәтінді талқылайды. 

1.

 

Қазақ жастарын қандай күш 

айдап барды? Г. В. Колбин – ол 

кім?, қайдан келген? 

2.

 

Қазақ жастарына жасалған 

қиянат және олардың 

тағдырлары 

3.

 

Желтоқсан оқиғасының 

тарихи маңызы. 

2 

Үй жұмысын 

тексеру, бекіту. 5 

минут 

Мақсаты: алдын 

ала берілген 

тапсырмаларды 

пайымдау, 

тексеру, бекіту, 

бағалау 

Алдын ала берілген 

тапсырмалар: 

1)

 

А деңгей. Кестені 

толтыр 

«Кубизм» стратегиясы. Кубтың 

алты қырымен алты сұрақ 

беріледі. (Оқулық, дәптермен 

жұмыс) 

1. 1986 жыл? 

2. Оқиғаның басты себебі? 

/Басшылардың ауысуы/ 

3. Қозғаушы күші? /Қазақ 

жастары/ 

4. Қанша адам қатысқан? /8500/ 

5. Желтоқсан құрбандары 

кімдер? /Қайрат, Ләззат, Ербол, 

Сәбира/ 

6. Оқиғаның тарихи маңызы? 

/Тәуелсіздік алуға жасалған 

алғашқы қадам/ 

Топтық жұмыс. 

өзара сұрақ-

жауап 

Бірін-бірі 

бағалау, 

мұғалім 

бағасы. 

Кімнің 

жауабы өзіңе 

ұнады? 

Несімен 

ұнады? 

3 

Іздендіру, 

зерттеу,  15  мин 

талдау, 

салыстыру 

бағытындағы 

шығармашылық 

тапсырмалар  

2)

 

В деңгейі кестені толтыр 

(тапсырманы дәптерге 

орындау) 

«Топтастыру» стратегиясы. 

Оқушылар өз білгендері мен 

білімдерін жинақтау. 

Желтоқсан 

↓ 

Көтеріліс 

Ұлтжандылық 

Демонстрация 

Жастар 

Алмат 

Студенттер 

Аяз 

Брежнев алаңы 

3)

 

С деңгейі Венн 

диограммасы. 

Мәтінмен, 

кітаппен жұмыс, 

іздендіру, 

зерттеу 

 

 

5. 

Қорытынды 

10  Пікірталас. 

Жалпысыныпты

Бірін-бірі 

174 

 

мин 

білімді бекіту. 

- 1986ж.Желтоқсан оқиғасына 

сенің көзқарасың қандай? 

- Осы көтеріліске сен қатысар 

ма едің? 

- Болашақ Қазақстанды қалай 

елестетесің? 

қ тапсырма. 

Пәнаралық 

байланыс 

бағалау. 

Кімнің ой 

толғауы, сөз 

саптауы өзіңе 

ұнады? 

6 

Баға 2 мин 

Оқушылардың сабаққа 

қатысуларына қарай және 

деңгейлік тапсырманы 

орындауларына қарай тиісті 

бағаларын қою. 

«Желтоқсан желі» видеомен 

аяқтау. 

Пікірлесу  

айту. 

7 

Үйге: 2 мин 

  «Желтоқсан желі» ой-пікір 

жазу. 1986 жылғы Желтоқсан 

оқиғалары қазақ жастарының 

сана-сезімінің қаншалықты 

өскендігі жайында баяндау. 

Ауызша жауап беру. 

 

 

 

Библиографиялық сілтемелер 

1. Ақиқат. 2013 жыл, №1. «Қазақстан – 2050» стратегиясы – қалыптасқан 

мемлекеттің жаңа саяси бағыты. Қазақстан Республикасының Президенті 

Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауы. 

2. Назарбаев  Н.Ә.  (Қазақстан  халқына  жолдауы).  Жаңа  әлемдегі  жаңа 

Қазақстан. – Астана, 2007. 

3. Байтұрсын А. Шығармалар жинағы. А, 1998ж. 

4. Бітібаева Қ.О. Әдебиетті оқыту әдістемесі. А, 2009ж. 

5. Бітібаева  Қ,  Құдайбергенова  Г,  Мұқашева  М.  Әдебиетті  оқытудың 

инновациялық технологиясы.- Өскемен, 2002. 

 

 

Гүлмайра Акановна Жақаева 

КГУ «Средняя школа «Жетыарал» 

Казахстан, ВКО, Тарбагатайский район,с.Жетіарал 

 

жүктеу/скачать 8,45 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: