Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

27 
 
БІРІҢҒАЙ ЭКОНОМИКАЛЫҚ КЕҢЕСТІК АЯСЫНДА ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ 
ТҦТЫНУШЫЛАРЫНЫҢ ҚҦҚЫҚТАРЫН ҚОРҒАУ СҦРАҚТАРЫ  
 
Майсатаева А.Ш., азаматтық құқық және іс жүргізу кафедрасының аға оқытушысы 
А.Байтұрсынов  ат. Қостанай мемлекеттік университеті  
 
Мақалада  автор  Бірыңғай  экономикалық  кеңістік  аясында  Қазақстан  Республикасы  тұтынушыларының  құқықтарыy  қорғау 
сұрақтарын ашуға тырысқан. 
В  статье  автором  была  сделана  попытка  раскрытия  способов  защиты  прав  потребителей  Республики  Казахстан  в    сфере 
Евразийского экономического  сообщества  
In article the author made attempt of disclosure of ways of protection of the rights of consumers of the Republic of Kazakhstan in the 
sphere of the Euroasian economic community.
 
 
Қазақстанның  нарықтық  қатынастарға  кӛшуі,  оған  қоса  Біріңғай  экономикалық  кеңістікке  бірігу 
жағдайында  тұтынушылардың  құқықтарын  қорғау  мемлекеттік  саясаттың  құрамдас  бір  бӛлігіне  айналуда, 
себебі тұтынушы бұл қатынастардың басты субъектілерінің бірі болып табылады. Ал тұтынушылық қабілет 
– аса маңызды экономикалық санат, ол ескерілмейінше мемлекеттік экономикалық бағдарламаларды жүзеге 
асыру  мүмкін  емес.  Тұтынушы  мен  ӛндіруші  (сатушы)  мүдделері  арасындағы  ӛзара  тепе-теңдік,  сӛзсіз, 
мемлекеттің экономикалық, саяси жүйесінің тұрақтылығын қамтамасыз етудің қажетті тұғырнамасы болып 
табылады. 
Тұтынушылардың құқықтарын қорғауды қарыстырудан бұрын ең алдымен тұтынушы дегеніміз кім? 
– деген сұраққа жауап берейік. Тұтынушы болып республиканың әр бір азаматы танылады.  
Күнделікті  ӛмірде  бәріміз  кез-келген  сауда  орынына  барып  ӛзімізге  қажетті  бұйымдарды  сатып 
алып немесе тұрмыстық қызмет кӛрсету орнына баратынымыз  белгілі. Яғни  біз күнделікті нан, сүт, үйге 
керекті  жарақтар  сатып  аламыз,  шаштаразға  барамыз,  ұялы  байланысты  қолданамыз,  басқаша  айтқанда  – 
тауарлар  мен  қызметтерді  пайдаланамыз.  Бұл  үшін  ақы  тӛлейміз,  сондықтан  оның  орнына  бізді 
қанағаттандыратын сапалы ӛнім алуға құқылымыз. Яғни біз тұтынушы болып табыламыз. Ал енді заң тіліне 
келетін  болсақ,  Қазақстан  Республикасының  «Тұтынушылардың  құқықтарын  қорғау  туралы»  Заңының  1 
бабында    тұтынушы  анықтамасын  былай  деп  белгілеген:  тұтынушы  –  ӛз  қажеттiлiктерiн  қанағаттандыру 
үшiн  тауарға  (жұмысқа,  кӛрсетiлетiн  қызметке)  тапсырыс  беретiн,  оларды  иеленетiн  және  пайдаланатын 
жеке тұлға [1].  
Жалпы,  біз  тұтынушы  ретінде  шетелдің  сапалы  тауарынан  гӛрі,  сапасы  сәл  де  болса  тӛмен  Ресей 
немесе Беларусь  тауарын тұтынуға мәжбүр боламыз. Бұл бізге тұтынушы ретінде қаншалықты тиімді?  
Осыған орай тұтынушылардың құқықтарына  кӛбірек тоқталсақ деймін.  

 
Тауарларды иеленуге еркiн шарт жасасу құқығы. Тұтынушының 
тауарларды  иеленуге  еркiн  шарт  жасасуға  құқығы  бар.  Тұтынушыны  тауарларды  иеленуге  шарт 
жасасуға мәжбүрлеуге жол берiлмейдi. 

 
Тұтынушының  тауар  туралы,  сондай-ақ  сатушы  туралы  толық,  дұрыс  және  уақтылы  ақпарат 
алуға құқығы бар. Егер тауар туралы, сондай-ақ сатушы туралы толық емес, дұрыс емес және уақтылы емес 
ақпарат берілілген жағдайда: 

 
Тұтынушыға  қажеттi  қасиеттерi  жоқ  тауарды  сатып  алуға  әкеп  соқса,  ол  шартты  бұзуға  және 
ӛзiне келтiрiлген залалды ӛтеудi талап етуге құқылы; 

 
Тұтынушылардың қауiпсiз тауарды иелену құқығы 
Тұтынушының  тауарды    пайдаланудың,  сақтаудың,  тасымалдаудың  және  кәдеге  жаратудың 
белгiленген  шарттарына  сай  оның  тұтынушы  ӛмiрiне,  денсаулығына  немесе  мүлкiне,  қоршаған  ортаға 
қауiпсiз  болуына  құқығы  бар.  Тауардың  қауiпсiздiгiн  қамтамасыз  етуге  тиiстi  талаптар  мiндеттi  болып 
табылады және Қазақстан Республикасының техникалық реттеу туралы заңнамасына сәйкес белгiленедi. 

 
Тұтынушылардың тауарды еркiн таңдау құқығы 
Тұтынушының  азаматтық  айналымнан  алынып  қоймаған  немесе  айналымы  шектелмеген  тауарды 
сатушының жұмыс режимiн ескере отырып, ӛзiне ыңғайлы уақытта еркiн таңдауға құқығы бар. 

 
Тұтынушылардың тауардың тиiстi сапасына құқығы 
Егер  Қазақстан  Республикасының  заңнамасында  белгiленген  тәртiппен  тауардың  сапасына 
қойылатын  мiндеттi  талаптар  кӛзделсе,  тұтынушының  осы  талаптарға  сай  келетiн  тауарды  алуға  құқығы 
бар.  

 
Тұтынушылардың  тиiстi  сападағы  тауарды  айырбастау  немесе  қайтарып  беру  құқығы. 
Тұтынушы азық-түлiктiк емес тауар ӛзiне берiлген кезден бастап он тӛрт күн iшiнде, сатып алынған тауарды 
оның  бағасында  айырма  болған  жағдайда  сатушымен  қажеттi  қайта  есеп  айырыса  отырып,  мӛлшерi, 
нысаны,  ауқымы,  пiшiнi,  түсi,  жиынтықталымы  жағынан  басқа,  соған  ұқсас  тауарға  айырбастап  алуға 
құқылы. 
Мыналарды: 

 
дәрiлiк заттарды, медициналық мақсаттағы бұйымдарды; 

 
iш киiмдi; 

 
шұлық-ұйық бұйымдарын; 

28 
 

 
жануарлар мен ӛсiмдiктердi қоспағанда, егер тиiстi сападағы азық түлiк емес тауар пайдалануда 
болмаса,  оның  тауарлық  түрi,  тұтынушылық  қасиеттерi,  пломбалары,  заттаңбалары  бұзылмаған  балмаса 
сондай-ақ тауарды иелену фактiсiн растайтын құжат, тауар сатып алынған күннен бастап күнтiзбелiк он тӛрт 
күн iшiнде сақталса, сатушы оны айырбастап берудi немесе қайтарып алуды қамтамасыз етуге мiндеттi. 

 
Тұтынушының сатушыдан тауарды иелену фактiсiн растайтын құжатты алу құқығы. 
Тұтынушының  сатушыдан  тауарды  иелену    фактiсiн  растайтын  құжатты  алуға  құқығы  бар. 
Тұтынушыда тауарды иелену фактiсiн растайтын құжаттың болмауы оны шарттың жасалу фактiсiн немесе 
оның талаптарын растауда куәлердiң айғақтарына сiлтеме жасау құқығынан айырмайды. 

 
Тұтынушылардың тұтынушылар қоғамдық бiрлестiктерiн құру 
құқығы 
Тұтынушылар  ерiктi  негiзде  тұтынушылардың  қоғамдық  бiрлестiктерiне  бiрiгуге  құқылы.  Қазігрі 
уақытта  біздің  аймақта  Осы  мақсатта  қызмет  атқаратын  қоғамдар  кӛбейіп  келеді,  атап  айтсақ,  олар: 
тұтынушылар құқығын қорғау қоғамы «Фемида+», «Доверие» және т.б. 
Азаматтардың  құқықтарын  тұтынушылар  құқықтарын  қоғамдары  арқылы  қорғаған  тиімдірек  деп 
айтып кетуге болады. Неге десеңіз тұтынушылар заң нормаларын білмейді. Оның ӛзінде қолданыстағы заң 
нормаларында  тұтынушылардың  ӛз  құқықтарын  тиісті  органдардың  кӛмегінсіз  қорғай  алатындығы 
жӛніндегі нормалар тиісті дәрежеде қаралмаған.  
Тәуелсіздік алған алғашқы күннен бастап біз сіздермен бірге дәйектілікпен құрып жатқан Жаңа Қазақстан 
ӛзінің дербес даму жолын таңдап, жылдан жылға әлемдік қоғамдастықта барған сайын зор құрмет пен беделге қол 
жеткізе  отырып,  алға  қарай  нық  сеніммен  ілгерілеп  келеді.  Бүгінде  экономика  мен  ӛз  мемлекетіміздің  берік 
іргетасын қамтамасыз етіп, біз қағидаттық жаңа кезеңге сенімді қадам бастық. Мұның ӛзі Қазақстанның одан әрі 
дамуын тұрлаулы, осы заманғы және болашағы зор экономикалық, әлеуметтік, саяси және әкімшілік негізге қоюға 
мүмкіндік береді. Сондықтан осы мезетте біз ӛз құқығымызды неғұрлым нық таныта білсек сонда ғана біз зайырлы, 
құқықтық мемлекетті дамытуда септігімізді тигіземіз.  
 
Қолданылған әдебиеттер: 
 
1 Қазақстан Республикасының Заңы «Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы» 04.05. 2010. 
 
 
КЕДЕН ОДАҒЫ АЯСЫНДАҒЫ КӘСІПКЕРЛІК ЖАҒДАЙЛАРЫ 
 
Тажибаева А.Х., азаматтық құқық және іс жүргізу кафедрасының аға оқытушысы 
А.Байтұрсынов  ат. Қостанай мемлекеттік университеті 
 
 
 
 
Бұл мақалада еліміздегі Кеден Одағы аясындағы кәсіпкерлік жағдайлары мен оның кейбір мәселелері қарастырылған. 
В данной статье рассматриваются некоторые проблемы развития предпринимательства в условиях Таможенного союза.  
This article discusses some of the problems of development of entrepreneurship in the context of the Customs Union. 
 
Кәсіпкерлік  –  бұл  aзaмaттaр  мен  олaрдың  бірлестіктерінің  пaйдa  немесе  ӛзіндік  тaбыс  aлуғa 
бaғыттaлғaн  бaстaмaшылық  дербес  қызметі.  Кәсіпкерлікті  aзaмaттaр  ӛз  aтынaн,  ӛзінің  мүліктік 
жaуaпкершілігі  кепілдігімен  немесе  зaңи  тұлғaның  (кәсіпорынның)  aтынaн  және  соның  жaуaпкершілігі 
кепілдігімен жүзеге aсырaды. Кәсіпкерлік кәсіпорынның ұйымдық-құқықтық нысaны aрқылы aйқындaлaтын 
шектегі мүліктік жaуaпкершілікті кӛздейді [1]. 
Кәсіпкерлік  –  кәсіпкерлік  бизнестің  неғұрлым  жекеше  жaғдaйы.  Қызметтің  бұл  түрі,  кӛбінесе, 
aдaмның жеке бaсымен – кәсіпкермен бaйлaнысты. Ол жaңa істі қолғa aлaды, жaңa енгізілімді іске aсырaды, 
тәуекелдікке бaс тігеді.  
Қaзaқстaн  кеден  одағына  мүше  болғаннан  бері  де  кәсіпкерлік  қызметті  реттеуге  ӛз  үлесін  қосуда. 
Кеден одағының сыртқы және ӛзара сауданың ықпалдастырылған ақпараттық жүйесін құру екі тарапқа да: 
мемлекеттік  органдарға  да  (кедендік,  салық  қызметтеріне  және  басқаларға)  және  кәсіпкерлік  секторға  да 
тиімді  болады.  Ақпараттық  телекоммуникациялық  технологияларды  пайдалану  арқылы  кедендік,  салық, 
кӛлік  және  мемлекеттік  бақылаудың  басқа  да  түрлерін  жүзеге  асырудың  сапасын  арттырады,  Кеден 
одағының кедендік аумағында сыртқы және ӛзара сауданы тиімді реттеуді қамтамасыз етеді, сонымен қатар 
шаруашылық жүргізу субъектілеріне жақсы жағдайларды жасауға жәрдемдеседі. 
Кеден  одағын  қалыптастыру  және  жұмыс  істеуі  кезінде  ақпараттық  технологияларды  кеңінен 
қолдану кедендік бақылаудың бірыңғай жүйесін құруға және шешімдерді қабылдау үшін толық және ӛзекті 
деректер мен ақпараттарды кешіктірмей берудің функцияларын қамтамасыз ете отырып, бірыңғай кедендік 
саясатты жүргізуге бағытталады. 
Кеден  одағы  бұл  үшінші  бір  елдерден  әкелінетін  немесе  әкетілетін  тауарларға  қатысты  бірыңғай 
дентиннің  кеден  тарифі  қолданылатын  екі  немесе  одан  кӛп  елдің  ортақ  кеден  аумағы.  Кеден  одағының 

29 
 
аумағында  тауарлардың,  жұмыс  күшінің  және  капиталдың  кеден  баждары  салынбай,  еркін  ӛткізілуіне 
рұқсат етіледі [2].  
Беларусь  Республикасы,  Қазақстан  Республикасы  және  Ресей  Федерациясы  2007  жылы  қазан 
айында  Душанбе  қаласында  Кеден  одағы  комиссиясы  туралы  шартта  қол  қойып,  ол  ӛз  жұмысын  2009 
жылдан бастап жүзеге асыра бастады.  
Қазақстан, Ресей және Беларусь компаниялары Кеден одағына мүше осы үш елдің де тендерлеріне 
қатыса  алады  деген  жаңалыққа  біреулер  бәсекелестік  күшейеді  деп  қуанса,  енді  біреулер  оған  күмән 
келтіреді.  
Бәріңізге белгілі біртұтас экономикалық кеңістік 2012 жылдың 1 қаңтарынан бастап ӛз жұмысына 
кірісті.  Біздің  елдеріміз  арасында  біртұтас  кеден  аумағы  жұмыс  істей  бастады.  Жаңа  интеграциялық 
құрылымға  қатысты  қоғамда  әртүрлі  пікірлер  болып  жатқаны  заңдылық.  Сол  себепті  кӛпшілікке  Кеден 
Одағының  жұмыс  істеу  механизмін  жан-жақты  түсіндіру  қажет.  Кеден  Одағы  Қазақстанның  игілігі  үшін 
үлкен  рӛл  атқарады  деп  ойлаймыз.  Себебі,  егемендік  алғаннан  кейінгі  жиырма  жыл  ішінде  біз  тек  жалаң 
саудамен  айналысып  келдік  те,  ӛзіміздің  тауар  ӛндірушілерімізді  тауар  молшылығына  айырбастап,  тек 
шетелдерден дайын тауарларды тасымалдаумен шектелдік. Соның салдарынан Қазақстан экономикасының 
тұтас секторларын жоғалтты, мысалы, жеңіл аяқкиім, тоқыма, тері ӛңдеу, станок жасау, т. б. ӛнеркәсіптері. 
Бүгінгі күні бізде 11 бизнесменнің 10-ы ештеңе ӛндірмейді, тек саудамен ғана айналысады. Олар тек басқа 
елдердің дайын ӛнімдерін ғана тасымалдаумен шұғылданып, сол елдердің экономикасына кӛмектесуде. Егер 
Қазақстанда  тағы  бес  жылдай  осындай  жағдай  сақталса,  онда  дайын  ӛнім  ӛндіретін  бірде-бір  бизнесмен 
қалмас еді. Жалғыз оны да жоғалтып алатын едік. Бұдан шығатын қорытынды: Біз негізінен тауар ӛндіретін 
емес, тек тұтынатын, ішіп-жейтін ғана жағдайды қалыптастырдық деуге болады. 
Ал  Кеден  Одағында  мүдделердің  тепе-теңдігі  қамтамасыз  етіліп,  әр  жақ  ӛз  тауар  ӛндірушілерінің 
мүдделерін  қорғайтын  болады,  екінші  жағынан,  Кеден  Одағының  ішінде  бәсеке  дамиды.  Үш  елдің  тауар 
ӛндірушілері ӛздерінің тауарларының сапасы үшін күресетін болады да, бұл жағдай ең сапалы тауарлардың 
ӛндірілуіне қол жеткізеді. Тағы бір ескеретін жағдай ол – Кеден Одағына Ресей сияқты экономика жағынан 
алып мемлекеттермен әріптес болудың пайдалылығы. Себебі, ӛз тауарларыңды ӛткізетін үлкен нарығы бар 
мықты әріптесің болмаса, онда Кеден Одағына кірудің пайдасы болмайды. 
Кедендік  одақтың  Қазақстанға  кәсіпкерлік  аясында  не  береді?  десек,  ең  алдымен,  Қазақстанның 
қарапайым  азаматтары  үшін  импорт,  әсіресе,  халық  тұтынатын  тауарлардың  бағасы  біршама  арзандайды; 
әкелінетін дәрі-дәрмектер мен медициналық құрал-жабдықтардың бағасы тӛмендейді; бәсекелестік отандық 
тауар ӛндірушілерді ӛз ӛнімдерінің бағасын тӛмендеуге мәжбүрлейді. 
Ал,  отандық  тауар  және  қызмет  ӛндірушілер  үшін  ұтымды  тұстар:  кедендік  шекаралардың 
жойылуының арқасында тиімді жеңілдіктер мен артықшылықтардың ауқымды нарығы ашылып, сондай-ақ, 
инвестиция  тартымдылығы  жоғарылар  еді.  Кӛлік  шығындары  тӛмендеп,  жүк  тасымалы  ұлғайып,  біріккен 
кәсіпорындар саны кӛбейетінін ұмытпауымыз керек. 
 
Пайдаланылған әдебиеттер: 
 
1.
 
Aйқaдaмовa A. «Кәсіпкерлерді қолдaудың жaңa үлгілері». Қостaнaй тaңы 19.02.2013 №15. 
2.
 
Кеден Одағы тендерлерінің болашағы бұлыңғыр. // http://www.azattyq.org 
 
 
КОММУНИКАТИВНЫЕ СТРАТЕГИИ РЕКЛАМНОГО ДИССКУРСА 
 
Манасбаева Н.Ш., магистр гуманитарных наук 
Костанайский государственный университет им. А. Байтурсынова, г. Костанай 
 
В  статье  рассмотрены  особенности  рекламного  дискурса,    в  зависимости  от  выбора  той  или  иной  коммуникативной 
стратегии. 
The article considers the peculiarities of advertising discourse, depending on  communicative strategy. 
Мақалада коммуникативтік стратегияның таңдалуынабайланысты жарнамалық дискурс ерекшеліктері қарыстырылған 
 
Реклама способствует достижению коммерческих целей, оказывая коммуникативное воздействие на 
целевую  аудиторию:  актуализируя  и  удерживая  объект  в  сознании  адресатов,  расширяя  знания  о  нем, 
улучшая  мнение  адресатов  о  рекламируемом  объекте,  убеждая  в  его  преимуществах,  формируя  и 
поддерживая заинтересованность в нем, сообщая о реальных или символических выгодах для адресатов и, 
тем  самым,  создавая  предрасположенность  к выбору  данного  объекта.  Качество  рекламных  сообщений  во 
многом  определяется  правильным  выбором  коммуникативных  стратегии  в  конкретных  прагматических 
условиях
 [1]. 
 В  рекламе  понимаются  приемы  выбора,  структурирования  и  подачи  в  сообщении  (как  в  его 
вербальной,  так  и  в  невербальной  части)  информации  о  рекламируемом  объекте,  подчиненные  целям 
коммуникативного воздействия, выгодного для продвижения этого объекта на рынке. 

30 
 
Важными факторами, определяющими выбор той или иной стратегии, являются: коммуникативные 
цели и задачи, характерные для рекламного дискурса, тип рекламируемого объекта, социо-демографические 
и  психографические  особенности  адресата,  предполагаемые  канал  распространения  и  условия  восприятия 
рекламной  информации,  ориентация  адресанта  на  манипулятивный  или  неманипулятивный  тип 
коммуникации.[2] Можно выделить также коммуникативные стратегии (а также коммуникативные тактики) 
по используемым адресантом средствам воздействия. Рассмотрим некоторые из указанных факторов. 
Основная  цель  коммуникативных  стратегий  в  рекламной  деятельности  состоит  в  том,  чтобы 
выделить  объект  среди  конкурирующих  объектов  и  акцентировать  (или  даже  искусственно 
сконструировать) его привлекательные для адресата сообщения свойства (реальные и/или символические). 
Здесь следует различать стратегическую коммуникативную цель и дополнительные коммуникативные цели, 
без  достижения  которых  в  рекламе  трудно  достичь  основную  задачу  [3.  30  -  38].  Дополнительные  цели 
связаны  с  преодолением  неблагоприятных  условий  коммуникации,  обусловленных  особенностями 
восприятия  такой  информации  и  отношения  к  ней.  Реклама  воспринимается,  интерпретируется  и 
оценивается  иначе,  чем  информация  нерекламного  характера.  Рекламистам  приходится  преодолевать 
невнимательное отношение в рекламе, «избегание» рекламной информации, отсутствие заинтересованности 
в ней, предубеждение и недоверие адресата [4]. В числе неблагоприятных факторов канала коммуникации 
могут  быть  отсутствие  непосредственного  контакта  коммуникантов,  воздействие  на  адресата 
конкурирующих  рекламных  сообщений  и  других  потоков  информации,  провоцирующих  когнитивный 
диссонанс. 
Таким образом, можно различать в рекламном сообщении коммуникативные стратегии двух типов: 
1)  позиционирующие  стратегии,  то  есть  стратегии,  формирующие  определенное  восприятие 
рекламируемого объекта; 
2)  оптимизирующие  стратегии,  то  есть  стратегии,  направленные  на  оптимизацию  воздействия 
рекламного сообщения, на преодоление неблагоприятных условий коммуникации. 
В  рамках  пoзициoнирующих  стратeгий  (т.e.  стратeгий,  фoрмирующих  oпрeдeлeннoe  вoсприятиe 
рeкламируeмoгo oбъeкта) в зависимoсти oт  рeшаeмых кoммуникативных задач Ю.К. Пирoгoва выдeляeт  в 
качeствe  бoлee  частных  слeдующиe  стратeгии  [5]:  (а)  стратeгии  диффeрeнциации,  «пoмoгающиe  выдeлить 
рeкламируeмый  oбъeкт  в  ряду  кoнкурирующих»  ;  (б)цeннoстнo  –  oриeнтирoванныe  стратeгии, 
«пoзвoляющиe связать рeкламируeмый oбъeкт с важным для цeлeвoй группы цeннoстными пoнятиями»; (в) 
стратeгии присвoeния oцeнoчных значeний, «в частнoсти, пoмoгающиe усилить вoсприятиe пoлoжитeльных 
свoйств рeкламируeмoгo oбъeкта» [там жe].   
В  рамках  oптимизирующих  стратeгий  (стратeгий,  направлeнных  на  oптимизацию  вoздeйствия 
рeкламнoгo  сooбщeния)  Ю.К.Пирoгoва  выдeляeт  слeдующиe  бoлee  частныe  стратeгии:  (а)  стратeгии 
сoгласoваниe  языка  и  картины  мира  кoммуникатoв;  (б)  стратeгии  пoвышeния  распoзнаваeмoсти  рeкламы, 
кoтoрыe  «пoзвoляют  адрeсату  быстрo  сooтнeсти  сooбщeниe  с  рeкламируeмым  oбъeктoм  и  вoспринять  eгo 
oснoвную тeматику при бeглoм прoсмoтрe»; (в) стратeгии пoвышeния притягатeльнoй силы и «читаeмoсти» 
сooбщeния  (oни  связаны  прeждe  всeгo  с  внeшнeй,  фoрмальнoй  стoрoнoй  сooбщeния);  (г)  мнeмoничeскиe 
стратeгии,  «пoзвoляющиe  пoвысить  запoминаeмoсть  сooбщeния  или  eгo  части  »;  (д)  аргумeнтативныe 
стратeгии; (e) «стратeгии распрeдeлeния инфoрмации пo oси «бoлee\мeнee важнoe» и другиe» [5].  
Для  создания  эффективного  рекламного  сообщения,  как  правило,  необходимо  использовать 
стратегии  обоих  типов.  Вместе  с  тем  на  поверхностном  уровне  они  могут  быть  совмещены  даже  в  одной 
рекламной  фразе,  в  одном  изображении  или  их  сочетании.    Все  выше  сказанное  можно  обнаружить  в 
рекламных текстах. Например,  реклама Orbit c Антонио Бандерас 
В  данном  ролике  при  создании  образа  был  использован  сценарий  расставания  с  надоедливой 
любовницей  это  осуществлялось  при      помощи  следующих  приемов.  На  фонетическом  уровне 
звукоподражание и звуковые повторы 
Look! Lunch is over, and this is over. 
Is this a 
break – up?
 Is this a 
break up
? 
What we were talking about? 
No emotion and attachment? 
Shush. Don‘t make it any harder! 
Did you just shush me? I‘m not leaving! 
Break – up
 with lingering food. Eat. Drink. Chew Orbit! 
На  лексическом  уровне  использование  лексики  с  ярко  выраженной коннотацией.    
break  –  up,    n
o 
emotion and attachment,s hush. Don‘t make it any harder! Did you just shush me?   
На невербальном уровне использование жестов  
 
 
 
 
 
  

31 
 
 
 
 
 
 
 
 
Тем самым создавалось ассоциативная связь между lingering food и любовницей, к  которой у нас,  
no  emotion  and  attachment  и    с  которой  нужно  расставаться.  Анализируя  оптимизирующие  стратегии 
использованные  в  данном  ролике  можно  выделить  Стратегии  управления  вниманием.  Тактика  аффилации 
использования  знаменитости.  Мнемоническая  стратегия  запоминания  слогана 
Eat,Drink.Chew 
Orbit.стратегия управления восприятия реализована провокацией положительных эмоций. Сам факт того что 
секс символ Антонио Бандерас расстается с поничком комична.  
Поуровневая  классификация  приѐмов  и  соотнесение  их  со  стратегиями  и  тактиками  позволила 
выявить функциональную нагрузку каждого приѐма и объяснить, каковы причины его востребованности в 
рекламном  дискурсе.  Выявлен  характер  связи  между  стратегиями  и  тактиками,  что  дало  возможность 
уточнить тезис об асимметричном отношении между тактикойи приемом. Исследование показало, что одна 
стратегия  может  реализовываться  с  помощью  целого  ряда  тактик,  а  многие  тактики,  в  свою  очередь, 
способны участвовать в реализации нескольких стратегий.  
Наиболее  употребительными  в  рекламном  дискурсе  являются  полифункциональные  приѐмы, 
обеспечивающие  реализацию  сразу  нескольких  тактик  и  (или)  стратегий.  Другими  словами,  реклама 
активно  пользуется  прежде  всего  теми  языковыми  средствами,  которые  работают  сразу  на  несколько 
стратегий. 
 
Список литературы: 
 
1.
 
Доценко Е. Л. Психология манипуляции. - М., 2008. 
2.
 
Тарасов  Е.  Ф.  Психологические  особенности  языка  рекламы  //  Психолингвистические 
проблемы массовой коммуникации. – М.: Наука, 1974. – С. 80–96. 
3.
 
Степанов  В.  Н.  "Реклама  –  двигатель..."  О  лингвистической  природе  эффекта  речевого 
воздействия в текстах телерекламы // Ярославский педагогический вестник . – 2001. – №1. – С. 30–38  
4.
 
Попова Е. С. Прототипический рекламный текст в структуре манипулятивного воздействия // 
Слово.  Словарь.  Словесность:  социокультурные  координаты  (к  110-летию  со  дня  рождения  Н.  П. 
Гришковой): Материалы Всероссийской конференции 15-17 ноября 2006 года. – СПб.: Сага, 2006. – С. 103–
108. 
5.
 
Пирогова  Ю.  К.  Стратегии  коммуникативного  воздействия  в  рекламе:  опыт  типологизации  // 
Труды международного семинара Диалог‘2001 [Электронный ресурс]. – М., 2001б // 
 
 

жүктеу/скачать 7,13 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: