Қоңырбаева С. «Қазақ аруы» арнайы курсы. Оқу құралы


сұлулықтың да бір өлшем бірлігі ретінде кіретіндігінен  хабардар етеді. Үмбетей жырау



Pdf көрінісі
бет20/97
Дата05.04.2023
өлшемі1,85 Mb.
#79596
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   97
сұлулықтың да бір өлшем бірлігі ретінде кіретіндігінен 
хабардар етеді.
Үмбетей жырау (1706-1778) жырларында да қазақ 
отбасының бақыты болатын жұбайға ақыл айтады: “Кісіні 
көрсең есікке, Жүгіре шық кешікпе, Қарсы алмасаң мейманды, 
Кесір болар несіпке! – деп, қонақ күте білу де отбасын 
құрғандар үшін бір талап болатындығын аңғартады. Жырау ер 
баланың тәрбиесіне немқұрайлы қарауға болмайтындығын:  
Ұл он беске келгенше 
Қолға ұстаған қобызың, 
Ұл он бестен асқан соң
Тіл алмаса – доңызың - деп, көрсетеді. Отбасылық 
өмірдің дұрыс құрылмауын, жаудың ортасында жүргенмен 
бірдей деген түсінікпен тоқайластырады. Бұған: 
Ұрысқақ болса ұлың жау, 
Керіскек болса келін жау
Үйіңдегі ұлың жаман болса, 
Есіктегі құлмен тең, 
Қойныңдағы қатының жаман болса, 
Қаңтардағы мұзбен тең. 
Кей сорлының қатыны 
Күндіз ауру, түнде сау, -
Арқаңа артқан тұзбен тең! – деген өлең жолдары дәлел. 
Шындығында да өзіңнің жанұяңнан жылу кетсе, қайда барып 
паналарсың. Қазіргі ажырасулардың себептері осындай 
жарасымсыздықтан туатындығы белгілі. 
Дүниенің жүзінде осы қиын –
Жаман деп өз үйіңнен кете алмассың. 
Бәйбішең аю болса аса алмассың, 
Қарау болса әй деуге бата алмассың, 
Мейманға отың басы болса суық 
Еліңе жақсы жігіт атанбассың. 
Қосағың қоса ағармас қосақ екен
Құдайым осылай да қосады екен, 
Тотықұс жарқанатқа пенде бопты, 


40 
Бұқарым айтар мінің осы-ақ екен – деген сықылды ер 
жігіттің құты емес, жұтына айналған әйел еркектің өмірін 
мешелдікке апарады. Ерді билейтін әйелдердің көбінен бұл 
күнде де отбасының бай да болса берекесі кетіп, ердің беделін 
түсіріп қана емес, ұрпақты да адастырып барады. Жұбын 
таппаудың бақытсыздығын жырау айқын аңғартады. 
Абылайханның заманында атағы елге мәшһүр болған 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   97




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет